Sztuka starożytnej Grecji. Konspekt do lekcji z zakresu wiedzy o kulturze

Temat: Sztuka starożytnej Grecji

Na lekcji uczniowie dowiadują się, w jakich dziedzinach rozwijała się sztuka grecka i jakim celom służyła.
Cel ogólny: Zaznajomienie uczniów z okresami kulturowymi w starożytnej sztuce greckiej, dziedzinami sztuki oraz najważniejszymi twórcami.

Osiągnięcia uczniów: Po zajęciach uczeń powinien:
• umieć dokonać podziału sztuki antycznej Grecji na okresy,
• umieć omówić zmiany, jakie zachodziły w rzeźbie w miarę upływu czasu,
• umieć rozróżnić style architektoniczne w starożytnej Grecji,
• znać rolę muzyki w kulturze greckiej.

Metody: elementy wykładu, rozmowa nauczająca z wykorzystaniem wcześniej zdobytych wiadomości na lekcjach języka polskiego, historii.
Środki dydaktyczne: przezrocza lub zdjęcia pokazane na ekranie, albumy, podręcznik „Wiedza o kulturze”

Przebieg lekcji:
1. Omówienie okresów kulturowych w starożytnej sztuce greckiej:
a) do XI w.p.n.e - egejski
b) XI-VI w.p.n.e – archaiczny
c) V-VI w.p.n.e – klasyczny
d) Od III w.p.n.e – hellenistyczny( koniec w pierwszych wiekach nowej ery)
2. Krótkie omówienie sztuki egejskiej i archaicznej. Prezentacja ilustracji;
Sztuka egejska:
- sztuka kreteńska zwana też minojską( największy rozkwit miedzy XIX a XV w p.n.e)-wielkie, wielofunkcyjne pałace, bogato zdobione barwnymi okładzinami
- sztuka mykeńska - zamki warowne, surowość i twardość formy, tzw. Brama Lwic.
Dorobek sztuki egejskiej miał duże znaczenie dla późniejszego rozwoju sztuki greckiej.
Sztuka Grecji archaicznej:
- od około VIII w.p.n.e. następuje formowanie się dwóch kierunków w
architekturze: stylu doryckiego i jońskiego, które w pełni się ukształtują
Nauczyciel omawia różnice budowy kolumn w porządku doryckim, jońskim, korynckim. Przykładem budowli tego okresu jest świątynia Artemidy w Efezie; rzeźby-Apollo z Tenei.
3. Omówienie okresu klasycznego w sztuce greckiej-rozkwit sztuki.
- Rzeźba: materiały, z których wykonywano rzeźby- brąz, kamień,
marmury; posągi-piękno ludzkiego ciała, oddanie ruchu; twórcy: Myron-Dyskobol (indywidualizacja twarzy), Poliklet-Doryforos, Fidiasz-Atena Partenos, Skopas, Leochares, Praksyteles.
Prezentacja dzieł
- Architektura:
Po krótkiej prezentacji przeźroczy(zdjęć) uczniowie odpowiadają na pytania z pomocą podręcznika:
• Jakimi materiałami budowlanymi posługiwali się starożytni Grecy?
Drewno, cegła i kamień ciosowy, elementy metalowe, głownie z brązu
• Jakie dachy miały budowle starożytnej Grecji?
Były to niskie dachy dwuspadowe tworzące z gzymsem trójkąt równoramienny, pole trójkąta (tympanon) wypełniano płaskorzeźbami przedstawiającymi bogów i herosów.
Następnie uczniowie otrzymują schemat Akropolu w Atenach-widok z
góry i próbują odpowiedzieć na pytanie:
• Co znajdowało się na Akropolu?
Był kompleksem gmachów zespalających obiekty wielkie, mniejsze i małe.
4. Sztuka hellenizmu.
Uczniowie próbują na podstawie posiadanych wiadomości odpowiedzieć na pytanie:
• Co oznaczają terminy: hellenizm i hellenistyczny?
Następnie krótka charakterystyka, najważniejsi twórcy:
-Kolos rodyjski(posag króla słońca Heliosa-dzieło Charesa z Lindos),
Akropol pergamoński jako przykład umiejętnego
wykorzystania warunków terenowych w celu wkomponowania
monumentalnych obiektów;
-Latarnia morska w Faros k/Aleksandrii jako niebywały wyczyn sztuki
inżynieryjnej w Starożytności.
5. Muzyka w starożytnej Grecji.
„Grecy potrafili docenić znaczenie muzyki, rozumieli jaką może spełniać rolę w wychowaniu młodzieży, w kształtowaniu charakterów, zagrzewaniu do walki, w pobudzaniu namiętności. Muzyka zdobyła sobie prawa obywatelskie na igrzyskach olimpijskich. Do najważniejszych instrumentów muzycznych przez nich używanych zaliczyć można lirę, większą od niej kitarę oraz aulos - instrument dęty podobny do oboju. W wierzeniach starożytnych Greków muzyka stanowiła duchowy pomost z wszechświatem. Wyrażali oni poglądy, że gwiazdy krążące po stałych orbitach rozbrzmiewają wskutek tego ruchu tajemniczą harmonią, która w swej istocie jest muzyką” J. Wrotkowski Dzieła, style, epoki
6. Ceramika:
- pochodzenie słowa;
- motywy geometryczne, roślinne, zwierzęce i ludzkie(sceny z mitow);
- wazy greckie(jedyne ocalałe dzieła malarskie starożytnej Grecji);
- rodzaje waz (czarnofigurowe, czerwonofigurowe)
7. Podsumowanie lekcji-pytania podsumowujące typu : kiedy, dlaczego, kto? itp.
8. Zadanie domowe: przygotować się do dyskusji na temat idei nowożytnych igrzysk olimpijskich; następny temat: Starożytna Grecja i jej wkład do kultury ogólnoludzkiej.