I Wprowadzenie do tematu - przybliżenie zagadnienia rodziny i jej funkcji ze szczególnym uwzględnieniem postaw rodzicielskich.
RODZINA jest pierwszym środowiskiem społecznym , z którym styka się dziecko od momentu urodzenia.Ważne jest wiec jej właściwe funkcjonowanie dla życia i wychowania potomstwa. w socjologii wyróżnia się trzy podstawowe funkcje rodziny: prokreacyjną ,wychowawczą i gospodarczą.
W rodzinie dziecko uczy się najbardziej istotnych form współżycia i ról społecznych,zdobywa podstawowe umiejętności przystosowania się do różnorodnych i zmiennych sytuacji społecznych. Efekty wychowania w rodzinie zależne są w dużym stopniu od postaw rodzicielskich, rozumianych jako specyficzne zachowania się rodziców wobec dziecka.Powszechnie uznany został podział postaw rodzicielskich na dwie grupy tj. postawy właściwe i niewłaściwe.
Do właściwych zalicza się postawę akceptacji, współdziałania z dzieckiem, dawania mu rozumnej swobody, uznawania jego praw.Natomiast do niewłaściwych należy postawa odtrącająca wobec dziecka, unikająca oraz nadmiernie chroniąca i stawiająca wygórowane wymagania.
W literaturze fachowej znane jest określenie postawy akceptującej - rodzice przyjmują dziecko takim, jakie ono jest - z wadami i zaletami, kochają je nie ukrywając tego przed nim, zapewniają mu poczucie bezpieczeństwa .Starają się zaspokoić potrzeby dziecka , reagują na nieprawidłowe jego zachowanie.
Współdziałanie z dzieckiem polega na zainteresowaniu się rodziców jego sprawami, a także na wciąganiu go w sprawy domowe. Dawanie wówczas rozumnej swobody pozwala dzieciom na wyrażanie własnej aktywności, inicjatywy. Łączy się jednak ze stawianiem im koniecznych wymagań i utrzymaniem autorytetu rodziców.
Uznawanie praw dziecka polega na kierowaniu jego zachowaniem i wzajemnym porozumieniu, na oddziaływaniu rodziców poprzez własny przykład , a nie poprzez narzucanie swojej woli i przymusu.
Jeśli chodzi o postawy niewłaściwe to postawę odtrącającą przyjmują rodzice wobec dziecka traktowanego jako ciężar, niechcianego. Nie okazują mu uczuć , ustawicznie krytykują , nie dopuszczają do głosu.Kierują dzieckiem za pomocą rozkazów, starają się ograniczyć z nim ilość swoich kontaktów.
Postawa unikająca charakteryzuje się brakiem uczucia wobec dziecka, obojętnością na jego sprawy, ignorowaniem jego potrzeb biologicznych i psychologicznych.
Przeciwieństwem tego jest postawa nadmiernie chroniąca, która wyraża się bezkrytycznym podejściem do dziecka, przesadną opiekuńczością i usuwaniem z drogi wszelkich trudności.
Rodzice tacy stale boją się o jego zdrowie, izolują od rówieśników.
Postawa nadmiernych wymagań rodziców polega na zmuszaniu dziecka siłą do postępowania według wzorów przez nich wpajanych.Dziecko jest pod stałą presją rodziców, którzy nim dysponują, nie licząc się z jego możliwościami i nie dopuszczając do głosu.
II Dyskusja dotycząca tematu - wyciąganie wniosków.
Wnioski:
Właściwe postawy rodzicielskie mają ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego dziecka, a tym samym dla kształtowania jego osobowości.Rozbudzają ufność do otoczenia, wiarę dziecka we własne siły, potrzebę współdziałania z innymi i okazywania uczuć. Wywierają także korzystny wpływ na rozwój jego samodzielności, inicjatywy w dążeniu do poznawania otaczającego świata.
Niewłaściwe postawy rodzicielskie wywierają szkodliwy wpływ na rozwój osobowości dziecka.Stanowią zazwyczaj przyczynę zaburzeń w jego zachowaniu i nerwic. Mogą być przyczyną uległości, braku samodzielności , uzależnieniu od matki, braku wiary w siebie, lękliwości.Mogą powodować niestałość uczuć. kapryśność, hamować rozwój uczuć wyższych, wywoływać agresywność i negatywizm.Konsekwencją takich postaw bywa też władczość dziecka, kłamliwość, zarozumiałość, egoizm, uleganie zazdrości, niechęć do nawiązywania kontaktów z innymi, itp.