Prawa dziecka - scenariusz godziny wychowawczej w klasie VI

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ
KLASA VI
Autor: Monika Roguszczak
Data: 07.05.2009
Temat: Prawa dziecka
Cele zajęć:

- Uczeń posiada podstawową wiedzę na temat Konwencji o Prawach Dziecka,
- Potrafi wymienić przykładowe prawa dziecka oraz wytłumaczyć na czym polega realizacja tych praw,
- Rozpoznaje kiedy prawa dziecka są naruszane,
- Potrafi podać kilka instytucji i organizacji, do których mogą zwrócić się dzieci, w wypadku naruszania ich praw

Metody pracy:
Rozmowa kierowana
- Miniwykład
- Praca w grupach
- Praca zespołowa

Środki dydaktyczne:

Paski papieru z wypisanymi prawami oraz materiałow do podania przykładów realizacji tych praw, wierszowane wybrane prawa dziecka (z "Pentliczek" oraz mat. Biura Rzecznika Praw Dziecka w Polsce), frg Konwencji o Prawach Dziecka

Przebieg zajęć:

1. Powitanie i wprowadzenie do tematu lekcji – przypomnienie znaczenia pojęcia PRAWA
2. Przypomnienie znaczenia praw praw człowieka.
3. Odczytanie wierszyka “Pentliczek” będącego wprowadzeniem do praw dziecka.
4. Jakie prawa mają dzieci? - próba podania różnych praw przysługujących dzieciom przez uczniów.
5. Rozdanie pasków papieru z wybranymi prawami – praca w grupach nad podaniem przykładu realizacji konkretnego prawa (np. Prawo do wypoczynku oznacza, że nikt nie może odebrać mi wakacji), odczytanie i porównanie przykładów na forum klasy, rozmowa kierowana.
5. Zebranie najważniejszych praw w “Minikatalog” - nawiązanie do dokumentu zawierającego te prawa– Konwencja o Prawach Dziecka – odczytanie kilku najważniejszych postanowień.
6. Respektowanie, przestrzeganie, egzekwowanie i łamanie praw dziecka - rozmowa kierowana - np. uczniowie mogą podawać znane im przykłady łamania praw dzieci.
7. "Protektorzy dzieci" tzn. ich obrońcy i pomocnicy; kogo ze znanych nam osób, a także organizacji i instytucji możemy obdarzyć tym mianem? - sporządzenie wykazu "protektorów"pod kierunkiem nauczyciela.
8. Które prawo wydaje się Tobie najważniejsze? - praca w grupach – wykonanie ilustracji wybranego prawa. Podsumowanie.

Zał.1

Konwencja o Prawach Dziecka została uchwalona 20 listopada 1989r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ. Polska jako jedna z pierwszych ratyfikowała Konwencję (czyli zobowiązała się do przestrzegania jej postanowień) w roku 1991.

Konwencja o Prawach Dziecka jest dokumentem międzynarodowym, umową zawierającą zbiór praw, którą podpisało ponad dwadzieścia państw świata. Zawiera ona 41 artykułów mówiących o poszczególnych prawach.

Słowa Konwencji: "Dziecko ma prawo do..." odnoszą się bezpośrednio do dziecka jako podmiotu prawa, a Konwencja nazywana światową konstytucją praw dziecka określa prawny status dziecka oparty na następujących założeniach:

- Dziecko jest samodzielnym podmiotem; ze względu na swoją niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej,
- Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego tożsamości, godności i prywatności,
- Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowania dziecka,
- Państwo ma wspierać rodzinę, a nie wyręczać ją w jej funkcjach.

Tworząc system ochrony dziecka kierowano się następującymi zasadami:

- Dobra dziecka - oznacza, że wszystkie działania podejmowane są w najlepiej pojętym interesie dziecka,
- Równości dziecka - oznacza, że wszystkie dzieci niezależnie od ich cech ( koloru skóry, płci, narodowości itp.) mają być równe wobec prawa,
- Poszanowania praw i odpowiedzialności obojga rodziców za rozwój i wychowanie dziecka, ochronie podlega autonomia rodziny i obojga rodziców do decydowania o sprawach dziecka,
- Pomocy państwa - w zabezpieczeniu odpowiednich warunków socjalnych i zdrowotnych rodziny.

Postanowienia Konwencji odnoszą się do dziecka urodzonego, w wieku poniżej lat osiemnastu. Nie różnicuje ona uprawnień w zależności od wieku dziecka, ale używa się sformułowania "stosownie do wieku".

Przyznaje szczególne prawa do ochrony dzieciom upośledzonym i niepełnosprawnym oraz pozbawionym środowiska rodzinnego. Podkreśla prawa mniejszości do zachowania własnej kultury, religii i języka.

Potwierdzeniem podmiotowego traktowania dziecka jest Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 roku, której postanowienia zapewniają ochronę jego praw.

W 2000 r. uchwalono w Polsce ustawę o Rzeczniku Praw Dziecka, który stoi na straży praw dziecka, a w szczególności: prawa do życia i ochrony zdrowia, prawa do wychowania w rodzinie, prawa do godziwych warunków socjalnych, prawa do nauki.

Obecnie Rzecznikiem Praw Dziecka jest Marek Michalak, a jego Biuro ma siedzibę w Warszawie, ul. Śniadeckich 10.

Zał.2
Niech się wreszcie każdy dowie
i rozpowie w świecie całym,
że dziecko to także człowiek,
tyle że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni,
którym za to należą się brawa,
chcąc wielu dzieci los odmienić,
spisali dla was mądre prawa.

"Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego, a szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.

Mogę uczyć się wszystkiego co mnie zaciekawi i mam prawo sam wybierać z kim się będę bawić.

Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać i każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.

Jeśli mama albo tata już nie mieszka z nami, nikt nie może mi zabronić spotykać ich czasami.

Nikt nie może moich listów czytać bez pytania, mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.

Mogę żądać, aby każdy uznał moje prawa, a gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa."

Zał.3
ORGANIZACJE I FUNDACJE DZIAŁAJĄCE NA RZECZ DZIECI:

- KOMITET OCHRONY PRAW DZIECKA (i jego 40 oddziałów terenowych)
- FUNDACJA "DZIECIĘCE LISTY DO ŚWIATA"
- POLSKA FUNDACJA DZIECI I MŁODZIEŻY
- FUNDACJA DZIECI NICZYJE
- TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ DZIECI - TPD
- FUNDACJA NA RZECZ DZIECI ZE ŚRODOWISK ZAGROŻONYCH "PLUS"
- STOWARZYSZENIE "POMOCNA DŁOŃ"
- FUNDACJA NA RZECZ OCHRONY DZIECI PRZED OKRUCIEŃSTWEM

INSTYTUCJE:

- PORADNIE PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNE
- RODZINNE OŚRODKI DIAGNOSTYCZNO-KONSULTACYJNE - RODK
- PORADNIE ZDROWIA PSYCHICZNEGO I DS. PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE
- SĄDY RODZINNE I OPIEKUŃCZE
- OŚRODKI POMOCY SPOŁECZNEJ
- OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ
- POLICJA
- PAŃSTWOWE POGOTOWIA OPIEKUŃCZE

OSOBY- Z RACJI PEŁNIONEJ FUNKCJI

- WYCHOWAWCY I NAUCZYCIELE
- KURATORZY RODZINNI I NIELETNICH
- POLICJANCI
- KATECHECI
- LEKARZE
- PSYCHOLODZY, TERAPEUCI
- RZECZNIK PRAW DZIECKA, RZECZNIK PRAW UCZNIA

Zał.2
KATALOG WYBRANYCH PRAW DZIECKA

- Prawo do życia i rozwoju
- Prawo do tożsamości i(nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu),prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej)
- Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania
- Prawo do wyrażania własnych poglądów
- Prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi
- Prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej
- Prawo do ochrony zdrowia
- Prawo do wypoczynku i czasu wolnego, rozrywki i zabawy
- Prawo do nauki
- Prawo do korzystania z dóbr kultury
- Prawo do znajomości swoich praw
- Prawo do prywatności
- Prawa dzieci niepełnosprawnych do pełni normalnego życia w społeczeństwie

Prawo do wypowiedzi - oznacza, że w ważnych sprawach ciebie dotyczących możesz wygłaszać swoje zdanie, opinie, oświadczyć własną wolę np. .......................................

Prawo do życia i rozwoju - oznacza, że nikogo nie można bezprawnie pozbawić życia np..................................

Prawo do życia bez przemocy i poniżania - oznacza, że bibie, znęcanie, okrutne i poniżające traktowanie są niedopuszczalne i karane np. .............................

Prawo do wychowania w rodzinie - oznacza, że nikomu nie wolno zabrać Cię od rodziców, chyba, że z ważnych powodów; gdyby zdarzyło się, że rodzice będą osobno masz prawo do kontaktów z obojgiem rodziców np. .......................................

Prawo do swobody myśli, sumienia i religii - oznacza, że gdy jesteś już wystarczająco świadomy sam decydujesz o swoim światopoglądzie, wcześniej rodzice mają prawo tobą kierować np...............................

Prawo do nauki - oznacza, że możesz uczyć się tak długo jak pozwalają na to twoje zdolności np......................................

Prawo do tożsamości - oznacza, że masz prawo mieć nazwisko, obywatelstwo, poznać swoje pochodzenie np................................

Prawo do informacji - oznacza, że powinieneś poznać swoje prawa, powinieneś mieć dostęp do różnych źródeł wiedzy np......................

Prawo do prywatności - oznacza, że możesz dysponować własnymi rzeczami, masz prawo do tajemnicy korespondencji, nikomu nie wolno bez ważnych powodów wkraczać w twoje sprawy osobiste i rodzinne np..............................
Prawo do czasu wolnego np........................................

KATALOG WYBRANYCH PRAW DZIECKA

- Prawo do życia i rozwoju
- Prawo do tożsamości i(nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu),prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej)
- Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania
- Prawo do wyrażania własnych poglądów
- Prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi
- Prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej
- Prawo do ochrony zdrowia
- Prawo do wypoczynku i czasu wolnego, rozrywki i zabawy
- Prawo do nauki
- Prawo do korzystania z dóbr kultury
- Prawo do znajomości swoich praw
- Prawo do prywatności
- Prawa dzieci niepełnosprawnych do pełni normalnego życia w społeczeństwie