Projekt profilaktyczny dotyczący agresji - wersja 2

PROJEKT PROFILAKTYCZNY DOTYCZĄCY AGRESJI
„ Nie rób drugiemu, co tobie niemiłe”

Opracowała: Jasińska Justyna

Projekt profilaktyczny dotyczący agresji przeznaczony jest do realizacji w klasie V szkoły podstawowej.
Projekt obejmuje cykl pięciu spotkań w wymiarze 1 godziny dydaktycznej (45 minut).

SCENARIUSZ 1

TEMAT: Co to jest agresja?

Cele lekcji:
- identyfikacja zachowań agresywnych i ich formy

PRZEBIEG LEKCJI

1) „ burza mózgów”
Uczniowie pracują w 5 osobowych grupach, otrzymują duże kartki z napisem AGRESJA, ich zadaniem jest zapisanie haseł związanych z tym pojęciem.
Grupy przedstawiają swoje propozycje- nauczyciel zapisuje na tablicy.
Następuje analiza wypisanych słów, nauczyciel kieruje dyskusją. Uczniowie dokonują próby zdefiniowania pojęc przemoc i agresja. Nauczyciel uzupełnia wypowiedzi.
2) Wypisane hasła uczniowie dzielą na dwie grupy: dotyczące
agresji fizycznej i psychicznej.
3) Uczniowie przygotowują scenki na poniższe tematy:
1. - konflikt między matką i córką prowadzący do agresji
2. - zachowania agresywne między kolegami w szkole
3. - zachowania agresywne między uczniem a nauczycielem
Uczniowie zostają podzieleni na 3 grupy, których zadaniem jest
wcielenie się w role i odegranie scenki przez dwie osoby wybrane z grupy. Reszta uczniów jest obserwatorami. Po zakończeniu gry aktorzy opowiadają o swoich odczuciach podczas gry, a obserwatorzy wymieniają się swoimi refleksjami na temat problemu agresji przedstawionego w scenkach. Następuje omówienie przedstawionych sytuacji konfliktowych.
4) „rybi szkielet”
Nauczyciel wiesza na tablicy dużą planszę przedstawiającą szkielet ryby. W głowę ryby wpisuje problem AGRESJA. Za pomocą „burzy mózgów” ustala wspólnie z uczniami przyczyny zachowań agresywnych. Zapisuje na plakacie te pomysły uczniów, które mają charakter przyczyn głównych (duże ości schematu).
Następnie klasa w tych samych grupach pracuje nad poszukiwaniem przyczyn, które mają wpływ na jeden czynnik główny (każda grupa inny). Uczniowie swoje pomysły zapisują na małych kolorowych kartkach (są to małe ości) i przypinają je do „ości dużych”.
Podsumowaniem tej zabawy powinno być opracowanie planu działań zmierzających do rozwiązania wyżej wymienionych sytuacji. Uczniowie podają swoje propozycje, pomysły na zniwelowanie przemocy. Należy zwrócic uwagę na to, aby ich oczekiwania były realne, możliwe do spełnienia.

Ewaluacja:
- uczniowie wypełniają arkusz ewaluacyjny- załącznik nr 1 (chętni
wyrażają swoją opinię na temat lekcji)
- nauczyciel dokonuje podsumowania i ocenia pracę uczniów


Załącznik nr 1
Arkusz ewaluacyjny

Po dzisiejszej lekcji:

Myślę........................................
Zastanowiło mnie........................................
........................................
Chciałbym........................................
........................................
Lekcja podobała mi się, bo........................................
........................................
Lekcja nie podobała mi się, bo........................................
........................................


SCENARIUSZ 2

TEMAT: Sposoby wyrażania złości.

Cele lekcji:
- rozpoznawanie elementów wyzwalających w nas złośc i agresję oraz sposobów wyrażania złości
- określanie sposobów radzenia sobie ze złością w nieagresywny sposób

PRZEBIEG LEKCJI

Uczniowie siedzą w kole i odgrywają (pokazują za pomocą pantomimy ) wylosowane przez siebie emocje (radośc, złość, smutek, inne...), wśród których jest złośc.
Zapoznanie z tematem i celami lekcji.

1) arkusz „Moja złośc”
Uczniowie wypełniają arkusz, dyskusja
2) „burza mózgów”
Uczniowie w 5 osobowych grupach na dużych kartkach z napisem ZŁOŚC wypisują w jaki sposób ludzie wyrażają złośc.
3) dyskusja kierowana
Uczniowie wypowiadają się na temat jak radzą sobie ze złością i w jaki sposób nieagresywnie można wyrażac złośc.
4) tworzenie plakatu
Uczniowie wypisują sposoby radzenia sobie ze złością
na dużym arkuszu „Kiedy jestem zły:”
Uczeń wybiera pomysły. Nauczyciel generuje.
Ważne jest wytrenowanie strategii.
Należy powiedziec o prawie mówienia o złości, o asertywności, że można komuś opowiedziec, co i dlaczego mnie złości; że należy rozważac, które z moich zachowań krzywdzą innych- czy mogę zmienic to żeby nie krzywdzic innych?
Nauczyciel wiesza plakat na tablicy klasowej.

Nauczyciel podsumowuje zajęcia uwzględniając następujące
stwierdzenia, że:
* złośc jest emocją (uczuciem), które mamy prawo wyrażac
* ważny jest sposób jej wyrażania (agresywny lub nieagresywny)
* agresywne wyrażanie złości jest zawsze zagrażające dla drugiego człowieka

Ewaluacja:
- arkusz ewaluacyjny
- zakończenie lekcji
* nauczyciel opowiada tekst „kraina fantazji” (uczniowie
zamykają oczy, wyobrażają sobie w co przeobraziła się
ich złośc, jaką formę przybrała)
* praca domowa- narysowac nowe oblicze swej złości


Załącznik nr 1

Arkusz „Moja złośc”

Złoszczę się, kiedy........................................
........................................
W ostatnim tygodniu złościłem się...........razy.

Kiedy złoszczę się wtedy najchętniej bym (proszę podkreślic odpowiednie wyrazy):
krzyczał- uciekał- przeklinał- gryzł- bił- kopał- popychał
Ciągle złoszczę się na........................................
Szczególnie złoszczą mnie osoby, które.......................................
Najwięcej złoszczę (kogo?)........................................


Załącznik nr 2

Arkusz ewaluacyjny

Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałem się, że..............................
........................................

Załącznik nr 3

„kraina fantazji”

Zamknijcie oczy i wsłuchajcie się w swoje wnętrze. Gdzieś głęboko w waszych ciałach siedzi złośc; najczęściej jest ona doskonale ukryta, czasem jednak wydostaje się ona zupełnie niespodziewanie na zewnątrz czy tego chcecie, czy nie... Poczujcie swoją złośc- gdzie ona siedzi?.. Jak odbieracie teraz swoją złośc?..Co ona robi właśnie w tym momencie?..A teraz wyobrażcie sobie, że moglibyście napełnic nią czarodziejski dzban...Usuńcie złośc ze swojego wnętrza, ale bardzo ostrożnie, tak, aby się nie obudziła...Napełnijcie nią czarodzieski dzban- on zaczaruje waszą złośc...Kiedy ją z niego wylejecie, będzie ona zupełnie zmieniona...zaraz zobaczycie...Opróżnijcie powoli dzban...Co zrobiło się z waszej złości? Zwierzę, które szybko ucieka?...Drzewo z powyginanymi, trzęsącymi się konarami?... Dinozaur, który staje na tylnych łapach i wydaje głośne dźwięki?...Albo może....Wsłuchajcie się w swoje wnętrze. Wasza złośc znikła. Zaczarowaliście ja. Zapanowaliście nad nią. Jesteście teraz wolni i spokojni...Przezwyciężyliście swoją złośc...


SCENARIUSZ 3

TEMAT: Konflikt: burzy czy buduje?

Cele lekcji:
- rozpoznawanie sytuacji konfliktowych
- próby rozwiązywania konfliktów w pokojowy sposób
- uświadomienie potrzeby spoglądania na problem z różnych perspektyw

PRZEBIEG LEKCJI

Uczniowie siedzą w kole: runda- czego oczekuję dzisiaj?
Zapoznanie z tematem i celami lekcji.

1) dyskusja kierowana
Uczniowie mają za zadanie przypomniec swoją ostatnią sytuację konfliktową. Zapisują na kartce odpowiadając na pytania: -kiedy był konflikt, z jakiego powodu, czego dotyczył, z kim..?
Odczytują swoje zapisy.
2) cwiczenie „pożyteczny konflikt”
Uczniowie w 4-5 osobowych grupach wybierają jeden konflikt (może być wybrany z tych, które indywidualnie zapisywali wcześniej) i symbolicznie rzucają na środek na „pożarcie”. Grupa stara się znaleźć rozwiązanie dla tego właśnie konfliktu. Uczniowie i nauczyciel omawiają etapy rozwiązywania konfliktów. Bardzo ważna jest kontrola dyskusji przez nauczyciela.
3) zabawa „różne perspektywy”
Uczniowie stoją w pewnej odległości od siebie. Wyobrażają sobie jakiś swój problem w postaci przedmiotu. Wyobrażają sobie jego kształt, kolor, dźwięk jaki wydaje. Ustawiają swój problem przed sobą, zastanawiają się co czują. Podchodzą do problemu blisko, badają go z pozycji małego dziecka, dotykają, uderzają, głaszczą. Potem oglądają z pozycji własnej i pozycji dojrzałej osoby, która ma wiele doświadczeń i niewiele w życiu ja dziwi. Potem przez dziurkę od klucza, z samolotu.
Na zakończenie uczestnicy dzielą się wrażeniami.

Ewaluacja:
- nauczyciel podsumowuje zajęcia
- uczniowie wypełniają arkusz ewaluacyjny
(chętni wyrażają swoją opinię na temat lekcji)
- nauczyciel podsumowuje i ocenia pracę uczniów


Załącznik nr 1

Arkusz ewaluacyjny

Dokończ zdania:
Zauważyłem, że........................................
Lekcja podobała mi się, bo........................................
Lekcja nie podobała mi się, bo........................................


SCENARIUSZ 4

TEMAT: Skutki zachowań agresywnych.

Cele lekcji:
- identyfikacja konsekwencji agresywnych zachowań

PRZEBIEG LEKCJI

1) Nauczyciel proponuje klasie konkurs na napisanie bajki o agresywnym Jasiu. Nagrodą będzie wykorzystanie treści i napisanie na jej podstawie scenariusza inscenizacji.
Zadaniem uczniów jest napisanie opowieści, która ma przedstawiac niepoprawne zachowanie Jasia oraz to, jak może wyglądac jego życie po latach. Nauczyciel może zaproponowac początek historii, wtedy zadaniem uczniów jest napisanie dalszych losów Jasia.

2) Uczniowie przedstawiają swoje bajki.
Nauczyciel i uczniowie analizują przedstawione historie.
Rozmawiają o możliwych konsekwencjach agresywnych
zachowań, wynikających z przedstawionych bajek; analizują
skutki agresji. Nauczyciel generuje wypowiedzi, podkreśla
ważne spostrzeżenia uczniów, przestrzega.

2) Uczniowie i nauczyciel wybierają najlepszą historię- która wyraźnie mówi o możliwych skutkach agresji. Nagrodą będzie napisanie scenariusza przedstawienia na podstawie tej bajki i inscenizacja na forum szkoły.

Ewaluacja:
- nauczyciel podsumowuje zajęcia
- nauczyciel podsumowuje i ocenia pracę uczniów
- uczniowie otrzymują kolorowe karteczki z napisem „tak” z
jednej strony i „nie” z drugiej i wychodząc przyklejają swoją
opinię o lekcji (na tablicy z podziałem „lekcja na tak/lekcja
na nie”).


SCENARIUSZ 5

TEMAT: Nasza inscenizacja

Cele lekcji:
- przygotowanie przedstawienia o przemocy i jej skutkach

PRZEBIEG LEKCJI

1) Uczniowie z pomocą nauczyciela przygotowują scenariusz inscenizacji, ustalają tytuł przedstawienia.

2) Nauczyciel określa plan pracy. Przydziela zadania dla poszczególnych grup. Przydziela role aktorom.

3) Grupy pracują nad dekoracjami i rekwizytami, przygotowują również zaproszenia dla nauczycieli i rodziców, ustalają (proponują) termin prezentacji. Dokonują również pierwszej próby ról.

Ewaluacja:
Podsumowanie całego cyklu spotkań oraz pracy uczniów na zajęciach.
Podziękowanie za udział w projekcie.

Efektem końcowym projektu będzie zaprezentowanie inscenizacji na forum szkoły z udziałem uczniów, nauczycieli i rodziców (np. podczas Święta Szkoły, ogólnoszkolnego zebrania z rodzicami, innych uroczystości szkolnych).