Scenariusz zajęć z zakresu kształtowania kultury osobistej

KULTURA OSOBISTA – SCENARIUSZ ZAJĘĆ – KLASY IV-VI
CELE:
- wdrażanie uczniów do zachowań kulturalnych w różnych sytuacjach społecznych
- eliminowanie wulgarnych zachowań uczniów
- kształtowanie - spójnego w środowisku szkolnym - wizerunku kulturalnego ucznia

METODY:
- metoda skojarzeń
- praca w grupach
- metoda sytuacyjna

CZAS TRWANIA ZAJĘĆ:
- 2 godziny lekcyjne

PRZEBIEG ZAJĘĆ:
I. Wprowadzenie w temat zajęć poprzez skojarzenia z pojęciem „kultura osobista”.
Swobodne wypowiedzi uczniów nauczyciel zapisuje na tablicy.

II. Ćwiczenie: nauczyciel dzieli klasę na grupy 4-5 osobowe, każda z nich otrzymuje 2-3 kartki z przykładami ilustrującymi brak kultury osobistej w zachowaniach, postawach.
Zadaniem uczniów jest zaproponowanie zmiany zachowania z niepożądanego na pożądane
w poszczególnych przypadkach – można podać przykład

Pomoce: ksero karty z opisem sytuacji (pocięcie jej na paski) – załącznik (tabela dla uczniów)

Tabela dla nauczyciela:
Zachowanie niepożądane Zachowanie pożądane
Tomek szedł korytarzem szkolnym obok dyżurujących nauczycieli i pani woźnej. Mijał ich obojętnie, w milczeniu Tomek szedł korytarzem szkolnym, grzecznie przywitał się mówiąc „dzień dobry” pani woźnej i dyżurującym nauczycielom
Asia wyszła z klasy na przerwę uderzając drzwiami stojącego pod salą ucznia innej klasy. Nie zatrzymała się przy nim. Asia wyszła z klasy na przerwę uderzając drzwiami stojącego pod salą ucznia innej klasy. Podeszła do dziecka pytając, czy nic mu nie jest i przeprosiła za uderzenie
Zdzisiek nie wziął cyrkla na matematykę. Podczas lekcji odwrócił się i zabrał Adamowi jego cyrkiel. Zdzisiek nie wziął cyrkla na matematykę. Podczas lekcji odwrócił się do Adama i poprosił go o pożyczenie cyrkla. Po kilku minutach oddał cyrkiel i podziękował Adamowi.
Ola i Kasia rozmawiały na temat wczorajszego filmu. Kasia wciąż przerywała Oli nie dając jej dokończyć zdania. Po chwili rozstały się obrażone na siebie. Ola i Kasia rozmawiały na temat wczorajszego filmu. Najpierw Kasia powiedziała, co jej się podobało w filmie, a później Ola wyraziła swoje zdanie. Dziewczynki wysłuchały się nawzajem.

Wychowawczyni zatrzymała Stasia podczas przerwy, żeby zapytać go o kłótnię z Marcinem. Podczas rozmowy Staś opierał się o ścianę i trzymał rękę w kieszeni uśmiechając się lekceważąco. Wychowawczyni zatrzymała Stasia podczas przerwy, żeby zapytać go o kłótnię z Marcinem. Podczas rozmowy Staś okazywał Pani szacunek (stał prosto, i z powagą podjął rozmowę).
Zosia pobrudziła ręce robiąc wyklejankę na lekcji. Podczas przerwy wyjęła lepkimi rękami kanapkę i zaczęła ją jeść. Papier po kanapce rzuciła na podłogę. Zosia pobrudziła ręce robiąc wyklejankę na lekcji. Podczas przerwy chciała zjeść kanapkę, ale widząc brudne ręce poszła najpierw umyć je w łazience i dopiero zaczęła jeść. Papier wyrzuciła do kosza.
W dniu zakończenia roku szkolnego Karolina przyszła w bardzo krótkiej spódniczce w jaskrawych kolorach i w bluzeczce odsłaniającej brzuch. W dniu zakończenia roku szkolnego Karolina przyszła w skromnej, białej bluzce i w granatowej spódnicy sięgającej za kolana.
Henio upuścił butelkę z napojem na korytarzu. Na podłodze zrobiła się kałuża, a Henio poszedł szybko do automatu kupić sobie drugi napój. Henio upuścił butelkę z napojem na korytarzu. Na podłodze zrobiła się kałuża. Henio szybko pobiegł do pani woźnej prosząc o ścierkę do podłogi. Sprawnie wytarł zalane miejsce na korytarzu i poszedł po drugi napój do automatu.
Tego dnia padało. Franio wszedł do szkoły omijając wycieraczkę i zostawił za sobą brudne ślady butów. Tego dnia padało. Franio wszedł do szkoły, starannie wytarł buty o wycieraczkę przy drzwiach i zszedł do szatni.
Zosia temperowała na ławce kredki podczas lekcji plastyki. Śmieci sypały się też na podłogę. Po zajęciach spakowała swoje rzeczy i wyszła na przerwę. Zosia temperowała na ławce kredki podczas lekcji plastyki. Śmieci sypały się też na podłogę. Po zajęciach Zosia zgarnęła wszystkie śmieci z ławki i podłogi wokół i wyrzuciła je zanim wyszła na przerwę.
Wojtek nie oddał Grzesiowi pożyczonej płyty, a chciał pożyczyć następną. Wściekły Grzesiek pokazał Wojtkowi wulgarny gest i zwymyślał go krzycząc, że już nigdy mu nic nie pożyczy. Wojtek nie oddał Grzesiowi pożyczonej płyty, a chciał pożyczyć następną. Grzesiek wytłumaczył mu, że o pożyczeniu czegokolwiek porozmawiają dopiero, gdy Wojtek odda mu tamtą płytę.
Krysia miała katar. Nie miała chusteczek, a cały dzień leciało jej z nosa. Głośno pociągała nosem i wycierała go w rękaw swetra. Krysia dostała kataru. Nie miała chusteczek, a cały dzień leciało jej z nosa. Zapytała koleżanek, czy któraś mogłaby jej użyczyć chusteczki. Kilka dziewczynek zaoferowało swoją pomoc. Krysia dyskretnie wycierała nos w chusteczkę.
Dzieci wychodziły po lekcjach ze szkoły. Zabierając kurtki z szatni mijały nauczyciela bez słowa. Dzieci wychodziły po lekcjach ze szkoły. Zabierając kurtki z szatni mijały nauczyciela i każde mówiło mu „do widzenia”

Tabela dla uczniów

Tomek szedł korytarzem szkolnym obok dyżurujących nauczycieli i pani woźnej. Mijał ich obojętnie, w milczeniu

Asia wyszła z klasy na przerwę uderzając drzwiami stojącego pod salą ucznia innej klasy. Nie zatrzymała się przy nim.

Zdzisiek nie wziął cyrkla na matematykę. Podczas lekcji odwrócił się i zabrał Adamowi jego cyrkiel.

Ola i Kasia rozmawiały na temat wczorajszego filmu. Kasia wciąż przerywała Oli nie dając jej dokończyć zdania. Po chwili rozstały się obrażone na siebie.

Wychowawczyni zatrzymała Stasia podczas przerwy, żeby zapytać go o kłótnię z Marcinem. Podczas rozmowy Staś opierał się o ścianę i trzymał rękę w kieszeni uśmiechając się lekceważąco.

Zosia pobrudziła ręce robiąc wyklejankę na lekcji. Podczas przerwy wyjęła lepkimi rękami kanapkę i zaczęła ją jeść. Papier po kanapce rzuciła na podłogę.

W dniu zakończenia roku szkolnego Karolina przyszła w bardzo krótkiej spódniczce w jaskrawych kolorach i w bluzeczce odsłaniającej brzuch.

Henio upuścił butelkę z napojem na korytarzu. Na podłodze zrobiła się kałuża, a Henio poszedł szybko do automatu kupić sobie drugi napój.

Tego dnia padało. Franio wszedł do szkoły omijając wycieraczkę i zostawił za sobą brudne ślady butów.

Zosia temperowała na ławce kredki podczas lekcji plastyki. Śmieci sypały się też na podłogę. Po zajęciach spakowała swoje rzeczy i wyszła na przerwę.

Wojtek nie oddał Grzesiowi pożyczonej płyty, a chciał pożyczyć następną. Wściekły Grzesiek pokazał Wojtkowi wulgarny gest i zwymyślał go krzycząc, że już nigdy mu nic nie pożyczy.

Krysia miała katar. Nie miała chusteczek, a cały dzień leciało jej z nosa. Głośno pociągała nosem i wycierała go w rękaw swetra.

Dzieci wychodziły po lekcjach ze szkoły. Zabierając kurtki z szatni mijały nauczyciela bez słowa.


III. Nauczyciel informuje uczniów, że (w naszej szkole) dla potrzeb zajęć przyjmujemy,
iż kultura osobista wyraża się w:
1. używaniu odpowiedniego słownictwa w tym stosowaniu form grzecznościowych i rezygnacji z wulgaryzmów
2. stosownym zachowaniu i postawach wobec innych osób – w tym gesty i mimika
3. dbałość o higienę i estetykę własną (w tym strój) oraz estetykę otoczenia


IV. Ćwiczenie: „Wizerunek kulturalnego ucznia”
Pomoce: duży arkusz papieru (A1), marker, mazaki, klej, ok.20 małych karteczek, magnesy lub inne środki do przyczepienia arkusza do tablicy

Na arkuszu należy narysować dużą postać (nauczyciel przed zajęciami, lub dzieci w trakcie zajęć, np. można obrysować jednego z uczniów.
Klasę dzielimy na 3 grupy. Zadaniem każdej z nich jest wypisanie na karteczkach jak największej liczby konkretnych odpowiedzi na pytania:
I grupa – jakich zwrotów używa kulturalny uczeń?
II grupa – jak się zachowuje kulturalny uczeń i jakie prezentuje postawy?
III grupa – jak uczeń kulturalny dba o siebie i o otoczenie?
Uwaga: na jednej karteczce – jedna odpowiedź zapisana wyraźnie

Po zakończeniu pracy – kolejni członkowie grup odczytują po jednej odpowiedzi i naklejają ją na narysowanej postaci.

Na zakończenie – dla utrwalenia - nauczyciel odczytuje treść wszystkich naklejonych kartek oraz apeluje o codzienne stosowanie tego wzorca przez wszystkie dzieci.

• w wybranych klasach uczniowie wypełniają kartę ewaluacyjną (załącznik: karta ewaluacyjna)

Przy wyjściu z zajęć nauczyciel dba, by wszyscy uczniowie pożegnali się z nim mówiąc
„do widzenia”.

(Jeśli zostanie czas - dodatkowo można przeprowadzić plebiscyt pod hasłem „Kto jest obecnie najbardziej kulturalnym uczniem/uczennicą w klasie”)