Kultura osobista

KULTURA OSOBISTA – SCENARIUSZ ZAJĘĆ – KLASY I-III
CELE:
- wdrażanie uczniów do zachowań kulturalnych w różnych sytuacjach społecznych
- eliminowanie wulgarnych zachowań uczniów
- kształtowanie - spójnego w środowisku szkolnym - wizerunku kulturalnego ucznia

METODY:
- metoda skojarzeń
- metoda sytuacyjna
- pogadanka

CZAS TRWANIA ZAJĘĆ:
- 2 godziny lekcyjne

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

I. Wprowadzenie w temat zajęć poprzez skojarzenia z pojęciem „kultura osobista”.
Swobodne wypowiedzi uczniów nauczyciel zapisuje na tablicy.

II. Nauczyciel informuje uczniów, że (w naszej szkole) dla potrzeb zajęć przyjmujemy, iż kultura osobista wyraża się w:
1. używaniu odpowiedniego słownictwa w tym stosowaniu form grzecznościowych i rezygnacji z wulgaryzmów
2. stosownym zachowaniu i postawach wobec innych osób – w tym gesty i mimika
3. dbałość o higienę i estetykę własną (w tym strój) oraz estetykę otoczenia

III. Ćwiczenie: nauczyciel odczytuje kolejno przykłady zachowań niepożądanych i prosi klasę o podanie przykładów pożądanych zachowań w tych konkretnych sytuacjach – dbając, by ostatecznie zawierały one określenia zapisane wytłuszczonym drukiem.
Można podać przykład.

Tabela dla nauczyciela:
Zachowanie niepożądane Zachowanie pożądane

Tomek szedł korytarzem szkolnym obok dyżurujących nauczycieli i pani woźnej. Mijał ich obojętnie, w milczeniu Tomek szedł korytarzem szkolnym, grzecznie przywitał się mówiąc „dzień dobry” pani woźnej i dyżurującym nauczycielom
Asia wyszła z klasy na przerwę uderzając drzwiami stojącego pod salą ucznia innej klasy. Nie zatrzymała się przy nim. Asia wyszła z klasy na przerwę uderzając drzwiami stojącego pod salą ucznia innej klasy. Podeszła do dziecka pytając, czy nic mu nie jest i przeprosiła za uderzenie
Zdzisiek nie wziął cyrkla na matematykę. Podczas lekcji odwrócił się i zabrał Adamowi jego cyrkiel. Zdzisiek nie wziął cyrkla na matematykę. Podczas lekcji odwrócił się do Adama i poprosił go o pożyczenie cyrkla. Po kilku minutach oddał cyrkiel i podziękował Adamowi.
Ola i Kasia rozmawiały na temat wczorajszego filmu. Kasia wciąż przerywała Oli nie dając jej dokończyć zdania. Po chwili rozstały się obrażone na siebie. Ola i Kasia rozmawiały na temat wczorajszego filmu. Najpierw Kasia powiedziała, co jej się podobało w filmie, a później Ola wyraziła swoje zdanie. Dziewczynki wysłuchały się nawzajem.
Wychowawczyni zatrzymała Stasia podczas przerwy, żeby zapytać go o kłótnię z Marcinem. Podczas rozmowy Staś opierał się o ścianę i trzymał rękę w kieszeni uśmiechając się lekceważąco. Wychowawczyni zatrzymała Stasia podczas przerwy, żeby zapytać go o kłótnię z Marcinem. Podczas rozmowy Staś okazywał Pani szacunek (stał prosto, i z powagą podjął rozmowę).
Zosia pobrudziła ręce robiąc wyklejankę na lekcji. Podczas przerwy wyjęła lepkimi rękami kanapkę i zaczęła ją jeść. Papier po kanapce rzuciła na podłogę. Zosia pobrudziła ręce robiąc wyklejankę na lekcji. Podczas przerwy chciała zjeść kanapkę, ale widząc brudne ręce poszła najpierw umyć je w łazience i dopiero zaczęła jeść. Papier wyrzuciła do kosza.
W dniu zakończenia roku szkolnego Karolina przyszła w bardzo krótkiej spódniczce w jaskrawych kolorach i w bluzeczce odsłaniającej brzuch. W dniu zakończenia roku szkolnego Karolina przyszła w skromnej, białej bluzce i w granatowej spódnicy sięgającej za kolana.
Henio upuścił butelkę z napojem na korytarzu. Na podłodze zrobiła się kałuża, a Henio poszedł szybko do automatu kupić sobie drugi napój. Henio upuścił butelkę z napojem na korytarzu. Na podłodze zrobiła się kałuża. Henio szybko pobiegł do pani woźnej prosząc o ścierkę do podłogi. Sprawnie wytarł zalane miejsce na korytarzu i poszedł po drugi napój do automatu.
Tego dnia padało. Franio wszedł do szkoły omijając wycieraczkę i zostawił za sobą brudne ślady butów. Tego dnia padało. Franio wszedł do szkoły, starannie wytarł buty o wycieraczkę przy drzwiach i zszedł do szatni.
Zosia temperowała na ławce kredki podczas lekcji plastyki. Śmieci sypały się też na podłogę. Po zajęciach spakowała swoje rzeczy i wyszła na przerwę. Zosia temperowała na ławce kredki podczas lekcji plastyki. Śmieci sypały się też na podłogę. Po zajęciach Zosia zgarnęła wszystkie śmieci z ławki i podłogi wokół i wyrzuciła je zanim wyszła na przerwę.
Wojtek nie oddał Grzesiowi pożyczonej płyty, a chciał pożyczyć następną. Wściekły Grzesiek pokazał Wojtkowi wulgarny gest i zwymyślał go krzycząc, że już nigdy mu nic nie pożyczy. Wojtek nie oddał Grzesiowi pożyczonej płyty, a chciał pożyczyć następną. Grzesiek wytłumaczył mu, że o pożyczeniu czegokolwiek porozmawiają dopiero, gdy Wojtek odda mu tamtą płytę.
Krysia miała katar. Nie miała chusteczek, a cały dzień leciało jej z nosa. Głośno pociągała nosem i wycierała go w rękaw swetra. Krysia dostała kataru. Nie miała chusteczek, a cały dzień leciało jej z nosa. Zapytała koleżanek, czy któraś mogłaby jej użyczyć chusteczki. Kilka dziewczynek zaoferowało swoją pomoc. Krysia dyskretnie wycierała nos w chusteczkę.
Dzieci wychodziły po lekcjach ze szkoły. Zabierając kurtki z szatni mijały nauczyciela bez słowa. Dzieci wychodziły po lekcjach ze szkoły. Zabierając kurtki z szatni mijały nauczyciela i każde mówiło mu „do widzenia”

IV. Ćwiczenie: „Wizerunek kulturalnego ucznia”
Pomoce: duży arkusz papieru (A1), marker, mazaki, klej, ok.20 małych karteczek, magnesy lub inne środki do przyczepienia arkusza do tablicy

Nauczyciel nawiązując do poprzedniego ćwiczenia proponuje dzieciom stworzenie „wizerunku kulturalnego ucznia”.
Na dużym arkuszu n-l obrysowuje jedno z dzieci, a rysunek umieszcza na tablicy np. magnesami.
Następnie prosi dzieci o podawanie przykładów kulturalnych zachowań ucznia.
Nauczyciel dba o wykorzystanie wszystkich obszarów, w których wyraża się kultura osobista:
- słownictwo (w tym zwroty grzecznościowe)
- zachowania /postawy
- dbałość o higienę i estetykę własną i otoczenia

Każdy z podanych przez dzieci przejawów kultury osobistej nauczyciel zapisuje wyraźnie na osobnej małej kartce, a wybrany uczeń przykleja kartkę na odrysowanej postaci.

Na zakończenie – dla utrwalenia - nauczyciel odczytuje treść wszystkich kartek oraz apeluje
o codzienne stosowanie tego wzorca przez wszystkie dzieci.
Przy wyjściu z zajęć dba, by wszyscy uczniowie pożegnali się z nim mówiąc „do widzenia”.

(Jeśli pozostanie czas - dodatkowo można przeprowadzić plebiscyt pod hasłem „Kto jest obecnie najbardziej kulturalnym uczniem/uczennicą w klasie”)