Scenariusz lekcji w kl. IV - Co to jest? Ćwiczenia w opisywaniu

Gramatyka na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej

UWAGA:
Uczniowie poznali przymiotnik jako jedną z części mowy. Potrafią go odmienić, dowiedzieli się, jaką rolę pełni w zdaniu (określenie rzeczownika). Lekcja ta poprzedza wspólne redagowanie opisu przedmiotu.

TOK LEKCJI

1. Nauczyciel proponuje dzieciom zabawę. Każdy uczeń ma się przygotować do (ustnego) opisu przedmiotu, który znajduje się w klasie. Nie może go jednak nazwać.

2. Kilku uczniów opisuje wybrany przez siebie przedmiot. Inni muszą zgadnąć, co to jest.
np. To „coś” jest prostokątne. Znajduje się na ścianie. Ma ciemnozielony kolor. (tablica)

Czerwona barwa tego małego, kulistego przedmiotu przykuwa wzrok każdego, kto znajdzie się w klasie. To „coś” zdobi biurko naszej pani. (wazon)

Ów okrągły, biały przedmiot kontrastuje z ciemną ścianą. Wykonany został z plastiku.
(zegar)

(Dzieci z łatwością rozpoznają prezentowane przedmioty. Dostrzegają, że udało się to dzięki, zastosowanym w wypowiedziach, przymiotnikom.)

3. Zapisanie tematu lekcji.
4. Zredagowanie notatki, będącej wnioskiem wypływającym z ćwiczenia (zabawy).
Uczniowie samodzielnie wpisują wybrane określenia. Stwierdzają, że wśród nich przeważają przymiotniki.

1. Dzieci zastanawiają się, czy umiejętność opisywania przydaje się w życiu. Podają konkretne przykłady.

Opis potrzebny jest w następujących sytuacjach:

- coś kupujemy,
- szukamy zaginionego przedmiotu,
- szukamy zaginionego zwierzaka,
- chcemy, aby krawcowa nam coś uszyła,
- przybliżamy wygląd kolegi czy kogoś z rodziny zainteresowanej osobie.

2. Nauczyciel zapisuje na tablicy rzeczowniki i prosi, aby uczniowie dobrali do nich jak najwięcej określeń wskazujących na kształt, kolor, wielkość, materiał, przeznaczenie.

las - ...................................................
mieszkanie - ............................................
brzoza - ...............................................
klasa - ................................................
szkoła - ...............................................
piłka - ................................................
samochód - .............................................

3. Uczniowie otrzymują kartki z ćwiczeniem. Polecenie brzmi:

Przepisz do zeszytu poniższy tekst. Przez dodanie przymiotników przekształć zdania, tak aby można było sobie wszystko wyobrazić.
Jaś ma kota Filipa. Filip jest leniwy. Całymi dniami wyleguje się w koszyku na poduszce. Ma futerko w prążki, więc przypomina tygryska. Ozdobą Filipa jest krawacik i skarpetki na łapach. Kot codziennie pije mleko. Kiedy Jaś głaszcze Filipa, kotek mruży oczy i mruczy.

4. Sprawdzenie poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zwrócenie uwagi na to, że dzięki zastosowanym określeniom tekst stał się barwniejszy, ciekawszy, bardziej obrazowy.

5. Zadanie pracy domowej.
Rozdanie kartek z ćwiczeniem.
Uzupełnij tekst takimi przymiotnikami, aby opis był ponury albo pełen pogody i spokoju. WYBÓR NALEŻY DO CIEBIE !

Nadchodzi ................... noc. Powoli cichnie .............. las. ................... ptaki tulą się do siebie. Wokoło słychać jeszcze ich ................. ćwierkanie . ................... wiatr porusza wierzchołkami drzew. Wkrótce ................... cisza otuli cały las.