Placówki edukacyjne w obliczu zmieniającej się rzeczywistości tj. przemian cywilizacyjnych, rozwoju gospodarczego, rozwoju techniki i technologii informacyjnych, stają wciąż przed nowymi wyzwaniami. Wraz z nadejściem nowej rzeczywistości, szkoły muszą reagować na oczekiwania gospodarki rynkowej i globalizującego się świata.
Od pewnego już czasu szkołę traktuje się jako element gospodarki rynkowej, a to z kolei powoduje konieczność podejmowania rożnych inicjatyw marketingowych. Pojawienie się sektora szkół niepaństwowych, rosnącej konkurencji oraz możliwości swobodnego wyboru szkoły, placówki oświatowe zmuszone są podejmować różne zabiegi o klientów. Stąd placówki oświatowe podejmują różne wysiłki, by przyciągać, kusić, zadziwiać i oszołomić. Chcąc sprostać konkurencji podejmują działania, mające na celu poinformowanie, przekonanie i nakłonienie potencjalnego klienta do skorzystania z oferowanej usługi oraz działania przyczyniające się do budowania pozytywnego wizerunku szkoły. Wszystkie te zabiegi mieszczą się w ramach szeroko rozumianej działalności promocyjnej. Najnowocześniejszym i najbardziej popularnym narzędziem promocji jest reklama w Internecie.
Dostęp do sieci Internet otwiera nowe możliwości dla szkół, a także dla uczniów i nauczycieli. Sieć jest w szkole tematem i środkiem nauczania, pomocą w przygotowaniu do lekcji, źródłem informacji o szkole i może być wykorzystana w zarządzaniu. Zasadnym tutaj wydaje się wyodrębnienie Internetu jako źródła wiedzy o szkole, gdyż obecnie coraz większego znaczenia nabiera internetowa promocja.
Szkoła jako instytucja ma możliwość stworzenia w Internecie własnego środowiska, którym poza nauczycielami i uczniami może być zainteresowana także szersza społeczność. Szkoły tworząc własne strony WWW stają się dostawcą informacji ogólnodostępnych lub przeznaczonych tylko dla konkretnych odbiorców. Taka ekspozycja stron WWW w przypadku szkół spełnia określone cele:
1) strony WWW stanowią wizytówkę szkoły.
2) Są środkiem komunikowania się na płaszczyznach: szkoła-uczeń, szkoła-rodzice, szkoła-nauczyciele jako działanie poza dydaktyczne.
3) dają możliwość prezentowania prac uczniów, a przede wszystkim dorobku szkoły w programach badawczych, w tym między innymi realizowanych przez Internet.
4) są nośnikiem informacji dla kandydatów – potencjalnych uczniów, a także pracowników szkoły, czyli pełnią funkcje reklamy.
5) pełnią funkcję edukacyjną, bowiem istnienie „strony” powoduje konieczność administrowania nią, aktualizowania i tworzenia nowych elementów. W tym przypadku Internet może być także przedmiotem nauczania.
Każda szkoła posiadająca pracownię internetową oraz przygotowanego nauczyciela z zakresu informatyki powinna pokusić się o stworzenie własnej strony. Winna ona zawierać informacje o szkole, a mianowicie krótką historię, wykaz nauczycieli, wykaz absolwentów, serwis fotograficzny, aktualne wydarzenia. Niektóre szkoły zamieszczają plany lekcji, co w sposób zdecydowany ułatwia rodzicom kontakt z wychowawcą. Sukcesy szkoły powinny być eksponowane w sposób szczególny, gdyż na nich często skupiają się odwiedzający stronę. Niektóre szkoły, szczególnie niepubliczne, zamieszczają wykaz ocen uczniów, zaś rodzice po wpisaniu kodu mogą te oceny monitorować. Oczywiście kod pozwala utajnić oceny innych. Takie prezentacje mają swoich zwolenników i przeciwników, jednak są coraz bardziej Przy projektowaniu witryny internetowej należy starać się, aby strona była jak najbardziej atrakcyjna i przyciągała uwagę wielu odwiedzających. Wielu specjalistów twierdzi, że jedną z ważniejszych cech dobrej strony internetowej jest to, czy przyciąga uwagę, a to z kolei powoduje, że można liczyć na powiększającą się liczbę lojalnych użytkowników. Aby osiągnąć sukces, należy sobie uświadomić, że to nie użytkownicy służą do oglądania stron, ale strony mają służyć internautom. Ponadto przed zaprojektowaniem serwisu WWW warto się zastanowić, co chcemy za jego pomocą przekazać i komu. Należy poznać swoich klientów i traktować ich poważnie, zarówno projektując stronę pod względem technicznym, jak i treści. Internet tworzą użytkownicy, którzy nie są jedynie biernymi odbiorcami informacji, ale sami potrafią mówić, o co im chodzi i czego potrzebują. Analizując zadowolenie korzystającego z witryny, można wyróżnić trzy grupy czynników:
– jakość merytoryczną informacji,
– jakość systemu,
– jakość wizualną (estetyczną).
Jakość informacji umieszczana na witrynie internetowej jest jednym z głównych czynników wpływających na ocenę serwisu przez internautę. Jakość informacji w serwisie opiera się głównie na:
– jakości i liczbie przedstawionych informacji,
– zrozumieniu, że witryna służy odbiorcy,
– jasnej i przemyślanej ofercie,
– przejrzystej strukturze informacji,
– poprawności treści,
– innowacyjności oferty,
– poszerzeniu wiedzy odwiedzającego,
– dostosowanie jakości i typu informacji do charakteru grupy docelowej,
– reagowanie na pytania i potrzeby użytkowników – jeśli umieszczamy
na stronie WWW adres poczty e-mail lub formularz kontaktowy, należy w ciągu 24 -36 godzin odpowiedzieć na zadane pytanie.
Jakość systemu witryny wpływa na sposób oraz jakość jej funkcjonowania. Internauta oczekuje od stron WWW nie tylko odpowiednich treści i atrakcyjnego wyglądu. Głównym czynnikiem który powoduje, że strony nie są chętnie odwiedzane, jest właśnie złe ich funkcjonowanie.
Szczególnie ważna, jest atrakcyjność pierwszej strony, która stanowi wizytówkę danej placówki. Wrażenie, jakie ona może wywołać, powinno być na tyle silne, aby użytkownicy zdecydowali się na przeglądanie kolejnych stron. Można jednak przypuszczać, że potencjalni uczniowie i studenci, szukający ściśle określonej informacji, nie wycofają się nawet wtedy, gdy witryna będzie mało estetyczna i nieciekawa.
W chwili obecnej wiele placówek edukacyjnych posiada własną witrynę WWW, a także system aktualizacji informacji, które na tej stronie się znajdują. Zazwyczaj zamieszczane na nich są następujące informacje:
– ogólne wiadomości o placówce, jej historia, bieżąca działalność, fotografia oraz adres poczty elektronicznej;
– struktura kształcenia oraz oferowane kierunki;
– zasady rekrutacji, terminy składania dokumentów;
– kalendarz zebrań i konferencji, rozkład zajęć w roku szkolnym, informacje o wybitnych absolwentach, informacje dotyczące matury;
– współpraca z zagranicą – możliwość wyjazdów studentów w ramach programu Erasmus/Sokrates;
– udział w konferencjach, seminariach.
Istnieją jednak i takie szkoły, których strony zawierają jedynie treści o charakterze „wizytówki” szkoły, w wielu wypadkach nie wymagające częstej aktualizacji. Rzadko pojawiają się informacje bieżące, czy też prezentacja „życia szkoły”. Czasami taką rolę próbuje pełnić gazetka szkolna „on-line”. Brak jest informacji skierowanych do rodziców czy nauczycieli. Strony WWW podlegają stałym modyfikacją, wiele treści określanych jest przez autorów jako „w budowie”. Twórcami stron często są uczniowie, pracujący najczęściej pod okiem nauczyciela informatyki. Choć forma prezentacji, staje się coraz bardziej profesjonalna, to jednak nie wykorzystuje jeszcze wszystkich możliwości, jakie daje Internet. Można jednak przypuszczać, że wraz ze wzrostem dostępności Internetu w domach uczniów, tego rodzaju forma stanie się skuteczniejszym kanałem komunikacji na płaszczyznach: szkoła - uczeń, szkoła - rodzice, szkoła – nauczyciel. I spowoduje rozszerzenie oferty, jaką szkoły będą prezentowały na stronach.
Obecność w Internecie może przynieść wiele korzyści placówkom edukacyjnym i jej klientom. Dzięki szybkiemu docieraniu do nowych rynków, mogą one pozyskiwać coraz więcej odbiorców, a także mają możliwość szybkiego zrozumienia ich potrzeb. Oprócz zdobycia potencjalnych odbiorców dość ważnym atutem dla placówki może być kształtowanie jej wizerunku jako placówki nowoczesnej, otwartej na nowe technologie, potrafiącej w miarę szybko reagować na pojawiające się możliwości rozwoju. Natomiast klienci dzięki sieci zyskują możliwość zdobywania informacji o interesujących ich produktach i usługach oraz mogą szybko znaleźć interesującą ofertę wśród wielu konkurencyjnych.
Literatura
1. M.R. Socha, Wykorzystanie sieci Internet w szkołach średnich, ,,Edukacja medialna” 1999r nr3
2. H. Nowaczyk, Instrumenty promocji stosowane w szkolnictwie wyższym- rola i znaczenie działań promocyjnych, (www.swiatmarketingu.pl)
3. A. Benicewicz- Miazga, e-Business w Internecie i multimediach. Warszawa wyd. MIKOM 2003