Bohaterowie "Ferdydurke" W. Gombrowicza. Konspekt lekcji j. polskiego w kl. III gimnazjum

Metody: pogadanka, burza mózgów, studium przypadku, sonda
Cele:
cel główny:
- zapoznanie uczniów z twórczością Gombrowicza,
cele operacyjne:
uczeń zna:
- Gombrowiczowską teorię ograniczenia jednostki przez formę życia społecznego,
- pojęcie powieści awangardowej/groteskowej,
- pojęcia groteski i absurdu w literaturze,
uczeń potrafi:
- argumentować, posługując się cytatami,
- charakteryzować postaci literackie,
- oceniać postępowanie bohaterów,
- porównywać zachowania bohaterów,
- rozpoznać groteskę i absurd w literaturze,
- wyjaśnić pojęcia groteski i absurdu – wymienić ich cechy.
Formy pracy: indywidualna, zbiorowa.
Materiały wykorzystane podczas lekcji:

1. Fragmenty utworu: „Ferdydurke” W.Gombrowicza zamieszczone w podręczniku – CZAS NA POLSKI KLASA III GIMNAZJUM, wyd. Krzysztof Pazdro.
2. Podręczny Słownik Terminów Literackich.

Przebieg lekcji

1. Sprawdzenie listy obecności.
2. Omówienie treści fragmentów Ferdydurke zamieszczonych w podręczniku (sprawdzenie pracy domowej polegającej na przeczytaniu fragm..)
3. Wypisanie wraz z uczniami elementów świata przedstawionego: miejsca akcji i bohaterów.
4. Charakterystyka bohaterów – podział uczniów na niewinnych (Syfon) i uświadomionych (Miętus).
5. Wspólne rozważania prowadzące do wniosków, że zachowania bohaterów są sztuczne. Walka bohaterów na miny jest symbolem przybierania przez człowieka różnych póz, twarzy (gęb) w zależności od sytuacji uwarunkowanych społecznie.
6. Przytoczenie wypowiedzi Gombrowicza na temat stosunku człowiek – forma.
.„Gdyż nie ma ucieczki przed gębą, jak tylko w inną gębę, a przed człowiekiem schronić się można jedynie w objęcia innego człowieka. Przed pupą zaś w ogóle nie ma ucieczki”.
7. Sonda – kto zgadza się z teorią Gombrowicza? Uczniowie krótko argumentują swoje zdanie.
8. Wyciągnięcie wniosku, że Gombrowicz pokazuje świat w krzywym zwierciadle, zdeformowany, absurdalny, groteskowy.
9. Wyjaśnienie pojęcia groteski i absurdu – korzystanie ze Słownika Terminów Literackich..
10. Próby wyjaśnienia użycia przez Gombrowicza groteski i absurdu.
11. Podsumowanie lekcji przez ucznia lub nauczyciela.
12. Zadanie pracy domowej:
Porównaj Twoją rzeczywistość szkolną z tą opisaną przez Gombrowicza. Wyciągnij wnioski. W pracy ustosunkuj się do zdania Gombrowicza, że nie można uciec przed formą.