Pedagogika zabawy

Pedagogika zabawy nie jest samodzielną dyscypliną naukową – ujmowana jest raczej jako metodyka pracy z grupą. W tym ujęciu zabawa jest jedną z metod, dzięki którym człowiek może poznać lepiej swoje umiejętności, zrozumieć i doświadczyć radości z drugim człowiekiem (Dereszkiewicz, Linek 2009:54). Celem pedagogiki zabawy jest harmonijny i wszechstronny rozwój jednostki funkcjonującej w ramach określonej grupy, a także pomoc w odkrywaniu jej najlepszych cech. Preferuje się tu dużą aktywność każdego członka grupy i grupy jako całości. Nauczyciel spełnia tutaj rolę animatora i w swoich oddziaływaniach musi być elastyczny (Ptak 2009:58). W pedagogice zabawy aktywność uczestników opiera się na następujących zasadach: zasada dobrowolności uczestnictwa, zasada unikania rywalizacji, etykietowania, oceniania na rzecz współpracy, zasada podkreślania pozytywnych przeżyć jako wartości, zasada pobudzania wszystkich poziomów komunikowania się, zasada wykorzystania różnorodnych środków wyrazu. Zastosowanie tych zasad powoduje, iż zabawa skierowana jest na uczestników, a nie na zwycięstwo jednostki (wygraną), uczestnicy są wówczas bardziej twórczy i zaangażowani w zajęcia (Dereszkiewicz, Linek, 2009:55).
Pedagogika zabawy proponuje duży wybór metod likwidujących lęk, obawę, napięcie mięśniowe i psychiczne oraz angażujących wszystkie zmysły. Wyróżniamy tutaj metody ułatwiające wejście w grupę, metody rozluźniające, metody ułatwiające wprowadzenie danego tematu, metody określane jako gry dydaktyczne, metody wymiany myśli określane jako gry dyskusyjne, metody dramowe, metody umożliwiające samoocenę, metody integrujące duże grupy, metody ułatwiające przekaz informacji zwrotnej (Ptak, 2009:59). Takiemu szerokiemu wachlarzowi metod towarzyszy oczywiście mnogość i różnorodność stosowanych technik i środków. Po elementy pedagogiki zabawy sięgają w swej pracy coraz chętniej nauczyciele przedszkoli i klas 0-3. Wśród efektów wykorzystania pedagogiki zabawy nauczyciele wymieniają m. in. integrację grupy, brak niezdrowej rywalizacji, większą otwartość i samoakceptację oraz tolerancję i szacunek, relaks, wzrost autorytetu nauczyciela-partnera, urozmaicenie procesu edukacji (Ptak, tamże).

BIBLIOGRAFIA:

Dereszkiewicz D., Linek G. (2009). Pedagogika zabawy (w:) Bliżej Przedszkola, nr 10.
Ptak I. (2009). Pedagogika zabawy sprzyja dziecku. (w:) Bliżej Przedszkola, nr 4.91.