Plan - program pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych - dzieci 6-letnie

Praca w zakresie rozwijania mowy i myślenia oraz percepcji wzrokowej
Cele główne
● Wspieranie wszechstronnego rozwoju dzieci
● Wyrównywanie szans edukacyjnych
● Osiągnięcie dojrzałości szkolnej
● Rozwijanie indywidualnych predyspozycji dzieci i ich zdolności

Metody
● Kierowanie działalnością dzieci
● Zadania stawiane dzieciom do wykonania
● Zabawy dydaktyczne
● Praca indywidualna i zespołowa jednolita lub zróżnicowana
● Elementy Metody Dobrego Startu wg M. Bogdanowicz
● Elementy bajkoterapii
● Dziecięca matematyka E. Gruszczyk- Kolczyńskiej

Przykładowe pomoce do pracy
● Karty pracy
● Książki edukacyjne i kolorowanki
● Gry planszowe, karty dydaktyczne, puzzle, domina( np. Obrazkowe)
● Układanki geometryczne, patyczki liczydła
● Historyjki obrazkowe i obrazki do ćwiczeń
● Zagadki i rebusy obrazkowe
● Edukacyjne gry komputerowe
● inne

Cele ćwiczeń
● usprawnienie narządów mowy
● bogacenie słownictwa dzieci
● wdrażanie do swobodnego wypowiadania się na tematy własnych przeżyć, faktów i zjawisk, utworów literatury dziecięcej itp.
● Układanie opowiadań własnych
● doskonalenie wymowy w zakresie poprawności artykulacyjnej, gramatycznej oraz wyrazistości wypowiedzi
● pobudzenie operacji umysłowych tj. Analiza i synteza, porównywanie, klasyfikowanie, wnioskowanie itd.
● Bogacenie wiedzy o otaczającej rzeczywistości społeczno- kulturowej, przyrodniczej i technicznej

Rodzaje ćwiczeń
● Praca z ilustracją, historyjką obrazkową, tekstem, z książką, „żywym słowem”
● Składanie obrazka z części wg wzoru i bez wzoru
● Składanie puzzli edukacyjnych
● Odtwarzanie z pamięci obserwowanych kształtów, znaków, symboli, układów, szeregów i innych
● Tworzenie i określanie własnych symboli i znaków
● Indywidualne Karty Pracy dla dzieci
● Stymulowanie do opowiadań do wypowiedzi na określony temat
● Układanie własnych historyjek
● Układanie zakończeń historyjek oraz nadawanie im tytułów
● Praca z zagadkami słowno- obrazkowymi
● Rozwiązywanie rebusów
● Edukacyjne gry komputerowe
● Wykorzystanie elementów bajkoterapii i biblioterapii
● Wykorzystanie dziecięcej matematyki E. Gruszczyk- Kolczyńskiej
● pedagogika zabawy

Ćwiczenia rozwijające mowę i wzbogacające słownik
● Poznawanie nowych pojęć, np. określanie ogólnej nazwy grupy przedmiotów, rozszerzanie zasobu słownika czynnego dziecka, np. warzywa: marchew, seler, pietruszka, burak, owoce: jabłko, gruszka, śliwka, pieczywo: chleb, bułka, bagietka itp. Wykorzystanie nowych słów podczas zabaw tematycznych, np. W piekarnię, sklep warzywny w sklep z nabiałem
● Uzupełnianie brakujących części obrazka, uzasadnienie wyboru( dostrzeganie związku między częścią a całością
● Uzupełnianie i nazywanie związków przedmiot- czynność, na przykład: umywalka- mycie, pralka- pranie, żelazko- prasowanie, igła- szycie itp.
● Umiejętność wyłaniania sytuacji i rzeczy fikcyjno- nieprawdziwych( kształcenie myślenia abstrakcyjnego i krytycznego) na przykładzie wiersza J. Tuwima pt. „Cuda i dziwy”
● Zabawa „Ciepło- zimno”- zwracanie uwagi na zastosowanie określeń cieplej, zimniej, lodowato, najcieplej, coraz zimniej itp.
● Zabawa „Dokończ zdanie”- nauczycielka mówi:Gdybym umiała latać, to.....Gdybym była czarodziejem, to......
● Próby tworzenia inscenizacji do krótkich opowiadań
● Zabawy z piłką w kole- nauczycielka rzuca piłkę do dziecka i wymawia sylabę np. pił..,+ka, ma......+ma

Zabawy i ćwiczenia artykulacyjne
● śpiewanie piosenek
● czynny udział dzieci podczas słuchania opowiadań nauczyciela podczas którego włączają się i naśladują głosem różne czynności, zwierzęta
● utrwalanie wymowy głosek w formie zabawy z zastosowaniem wyrazów dźwiękonaśladowczych( np. Lot trzmiela- vvv, powiew wietrzyku- fff)
● zabawy naśladowcze np. gry na trąbce- tralala, ruszającego samolotu-tru tru, krakania wrony- kra, kra)
● naśladowanie obco brzmiących wyrazów np. alele, tike, tonga
● nauka wierszyków i ich recytacja
● wyszukiwanie par obrazków
● analiza i synteza wzrokowo- słuchowa wyrazów
● rozwiązywanie zagadek i nauka ich na pamięć
● wyliczanki
● wypowiedzi dzieci na temat oglądanych książeczek ilustracji
● wyodrębnianie głosek w wyrazach
● powtarzanie wyrazów i ich wymyślanie
● dzielenie wyrazów na sylaby
● zabawy w domino( domino obrazkowe, domino obrazkowo- wyrazowe, domino wyrazowe)
● wyszukiwanie wyrazów na określoną głoskę
● wykorzystanie utworów literatury dziecięcej w pracy nad poprawną wymową- stosowanie wyrazów dźwiękonaśladowczych np. „ Lokomotywa” „Rzepka „ Ptasie radio”
● wiersze, utwory pisane prozą: opowiadania, baśnie, legendy, utwory sceniczne

Percepcja wzrokowa
1. Na materiale obrazkowym- układanie obrazków, łączenie ich w pary,yszukiwanie różnic na dwóch obrazkach, układanie puzzli, układanie zakończenia do historyjki wg własnego pomysłu, opowiadanie historyjek obrazkowych, dopasowywanie części do całości, układanie postaci z części
2. Na materiale geometrycznym- układanie wzorów z figur geometrycznych, komponowanie obrazów z mozaiki geometrycznej, loteryjki geometryczne, różnicowanie figur geometrycznych pod względem kształtu, wielkości, koloru,próby odtwarzania z pamięci wcześniej widzianych wzorów, zagadki rysunkowe
3. Na materiale literopodobnym- malowanie szlaczków, wyklejanie, wylepianie, rysowanie, malowanie znaków literopodobnych wg wzoru, rytmu lub z pamięci, w określonych liniach, rozróżnianie znaków graficznych
4. Na materiale literowym- różnicowanie liter i sylab podobnych, wyszukiwanie tych samych liter w tekście i ich zaznaczanie
5. Ćwiczenia pamięci wzrokowej- naśladowanie czynności przedstawionej ruchem- nazywanie tej czynności, układanie, układanie obrazka z części, loteryjki obrazkowe, rozpoznawanie tych samych liter, wyrazów, zdań z uprzednio eksponowanych, odwzorowywanie figur, cyfr, liter z gotowych elementów