Ateny - Europejska Stolica Kultury - scenariusz apelu

W naszej szkole temat przewodni edukacji regionalnej (wybrany i realizowany w jednym roku szkolnym) to ”Europejskie Stolice Kultury”. Poniżej proponuję scenariusz apelu dotyczącego Aten. W przedstawieniu wzięli udział uczniowie klasy piątej i czwartej. Scenografia przedstawiała najważniejsze symbole Grecji (flagę, godło), powieszona została duża mapa Półwyspu Bałkańskiego. Był także duży rysunek przedstawiający Partenon. Przygotowałam też prezentację multimedialną, zawierającą głównie zdjęcia omawianych obiektów i zabytków, postacie historyczne i prezentację przytaczanego tw. Pitagorasa (wyświetlane slajdy „pasowały” do tego o czym właśnie mówili aktorzy). Na scenie znajdowało się 4 ławki szkolne dla „uczniów” i biurko dla „nauczyciela”, gdyż przedstawienie rozgrywało się w klasie szkolnej. Podczas odgrywania scenki o pochodzeniu nazwy miasta potrzebne są dodatkowe rekwizyty: duże zdjęcie, plakat przedstawiające źródło i potok oraz jakaś roślina symbolizująca drzewko oliwne. Bardzo ważny jest też podkład muzyczny – hymn Grecji, dzwonek na lekcję, szum wody i oczywiście muzyka grecka. Na zakończenie przedstawienia zaplanowałam wykonanie tańca greckiego np. zorby. Dla nas zatańczyli artyści z Zespołu Pieśni i Tańców Bałkańskich „Iglika”, więc nie musiałam uczyć dzieci zorby. W tym dniu dla nauczycieli przygotowaliśmy sałatkę grecką zwaną „horatiki”, a przepis na nią rozdawaliśmy uczniom. Poniżej zamieszczam wypróbowany przepis na nią.
HORIATIKI
- 3 pomidory
- 1 ogórek
- 1 cebula
- 2 zielone papryki
- 200 gramów czarnych oliwek (15 szt.)
- 180 sera feta
- 100 ml oliwy
- 2 łyżki octu winnego
- sól, pieprz, oregano
1. Pomidory, ogórek, cebulę i paprykę pokroić w plastry
2. Włożyć do miski i przyprawić solą, pieprzem i oregano. Dodać oliwki i wymieszać.
3. Ser pokroić w małą kostkę i dodać do sałatki, Całość skropić oliwą i octem, schłodzić.

/Słychać melodię hymnu greckiego, aktorzy wchodzą na scenę/
Nauczyciel
Kalimera!
Uczniowie
Kalimera!
Nauczyciel
Melodię, którą usłyszeliście na początku to hymn grecki. Dzisiaj będziemy rozmawiać (uczyć się) o Grecji. Każdy z was miał przygotować jakieś informacje o tym państwie. Kto zaczyna?
Uczeń 1 /przy wypowiedziach uczniów wyświetlane są odpowiednie slady/
Państwo greckie leży w południowo - wschodniej Europie, w najbardziej wysuniętej na południe części Półwyspu Bałkańskiego. Obejmuje część kontynentalną - półwysep a także około 2000 wysp.
Uczeń 2
Grecja jest jedynym państwem Unii Europejskiej, które nie graniczy z innymi państwami członkowskimi. Około 80% powierzchni kraju zajmują góry. Obszar Grecji jest wciąż aktywny sejsmicznie, czego dowodem są trzęsienia ziemi, gorące źródła oraz czynne wulkany.
Uczeń 3
W Grecji mieszka 11 milionów ludzi. Językiem urzędowym jest tzw. język nowogrecki. Został on zapisany w Księdze Rekordów Guinessa jako najbogatszy pod względem słownictwa spośród wszystkich języków używanych na świecie, bowiem liczy on około 5 milionów słów.
Uczeń 4
Ciekawostką jest fakt, iż większość słownictwa języka greckiego od czasów starożytnych nie uległa zmianie. Stolicą Grecji są leżące na południu Ateny, liczące blisko 4 mln mieszkańców. Chcecie dowiedzieć się skąd taka nazwa tego miasta? Zobaczcie.
Scenka /Wchodzą: Atena, Posejdon, mieszkańcy Aten/ min 7 osób
Atena: To będzie moje miasto; miejsce mojego kultu.
Posejdon: O nie! Ja Posejdon, król mórz, zawładnę tym najważniejszym miastem w Helladzie.
Atena: Nie ustąpię.
Posejdon: Ja też tak łatwo się nie poddam.
Ateńczyk1: Trzeba znaleźć sposób na rozwiązanie tego konfliktu.
Ateńczyk2: Zorganizujmy zawody. /mieszkańcy naradzają się/
Ateńczyk3: Ateno, Posejdonie! Miasto zostanie nazwane imieniem tego boga, który ofiaruje nam bardziej przydatny prezent.
Ateńczyk4: Posejdon uderzył swym trójnogiem w zbocze Akropolu! Ze szczeliny wytrysnęło źródełko!
Ateńczyk5: Atena swą włócznią dotknęła wolną przestrzeń obok źródełka i w tym miejscu wyrosło drzewko oliwne!
/mieszkańcy naradzają się/
Ateńczyk1: Bardziej nam się podoba dar Ateny. Od dziś nazwa naszego miasta brzmi: Ateny
Nauczyciel
I tak Atena wygrała w sporze z Posejdonem, a nazwa miasta - Ateny - przetrwała do czasów współczesnych.
/dzwoni dzwonek na przerwę/
Wyjdźcie na przerwę. Reszta Waszych referatów i prezentacji na drugiej lekcji.
/nauczyciel wychodzi, podczas przerwy cicho w tle gra grecka muzyka/
Uczeń 5
Niedługo czeka nas sprawdzian. Powtórzmy sobie słówka i zwroty
Uczeń 6 /słówka są wypisane pojedynczo na kartkach i pokazywane publiczności/
Dobry pomysł. Jak się uczyłem to wypisałem sobie te słówka w ich oryginalnej pisowni
/pytają się nawzajem o poszczególne słówka i zwroty i pokazują ich pisownię/

dzień dobry - καλημέρα [kalimera]
dobry wieczór - καλησπέρα [kalispera]
do widzenia - αντίο [adio]
dobranoc - καληνύχτα [kalinihta]
proszę - παρακαλώ [parakalo]
dziękuję - ευχαριστώ [efharisto]
przepraszam - συγνώμη [signomi]
która jest godzina? - τι ώρα είναι? [ti ora ine?]

jak się nazywasz? - πως ονομάζεσαι? [pos onomazese?]
nazywam się... - ονομάζομαι... [onomazome...]
tak - ναι [ne]
nie - όχι [ohi]
jestem z Polski - είμαι από την Πολωνία [ime apo tin polonia]
Warszawa - Βαρσοβία [warsowia]
Ateny - Αθήνα [athina]
Grecja - Ελλάδα [ellada]

jeden - ένα [ena] -
dwa - δύο [dio] -
trzy - τρία [tria] -
cztery - τέσσερα [tesera] -
pięć - πέντε [pende] -
sześć - έξι [eksi] -
siedem - επτά [epta] -
osiem - οκτώ [okto] -
dziewięć - εννέα [enea] -
dziesięć - δέκα [deka] -
Para innych uczniów prezentuje kolejne słówka.

poniedziałek - Δευτέρα [dewtera]
wtorek - Τρίτη [triti]
środa - Τετάρτη [tetarti]
czwartek - Πέμπτη [pempti]
piątek - Παρασκευή [paraskewi]
sobota - Σάββατο [sawato]
niedziela - Κυριακή [kiriaki]

/słychać dzwonek na lekcję, wchodzi nauczyciel/
Nauczyciel
....... i .......... przygotowaliście prezentację o zabytkach Grecji. Zapraszam na środek
Uczeń 7
Wycieczkę po Grecji rozpocznijmy od Aten.
Akropol – wzgórze w Atenach, w czasach starożytnych uważano, że jest to miejsce zamieszkane przez bogów i zwykli śmiertelnicy nie mogli tam mieszkać.
W połowie V w. p.n.e. władca Perykles nakłonił Ateńczyków do podjęcia wielkiej przebudowy Aten. W tym czasie stanęły na Akropolu świątynie Partenon i Erechtejon.
a) Partenon - Najważniejsza świątynia, poświęcona bogini Atenie
b) Erechtejon – świątynia poświęcona Atenie i Posejdonowi. To tu toczył się spór między nimi. Pośrodku świątyni, w miejscu gdzie Posejdon uderzył swym trójzębem znajduje się studnia.
Uczeń 8
Starożytna Agora - czyli rynek, od początku VI w. p.n.e. stanowiła ośrodek życia politycznego i gospodarczego Aten. Tu znajdowały się organy władzy demokratycznej, sądy i odbywały się publiczne zgromadzenia.
Uczeń 9
Dzielnica Monastiraki - stara dzielnica Aten (centrum miasta w czasach tureckich?) Na jej terenie znajduje się niezwykła ośmioboczna Wieża Wiatrów z zegarem wodnym. Wieża zbudowana w I w. p.n.e. pełniła funkcję kompasu, zegara słonecznego i zegara wodnego, napędzanego strumieniem z jednego ze źródeł na Akropolu. Każdą ze ścian wieży zdobi płaskorzeźba przedstawiająca unoszącą się w powietrzu postać, która symbolizuje jeden z ośmiu wiatrów. Poniżej każdej płaskorzeźby nadal widać ślady po ośmiu zegarach słonecznych.
Uczeń 10
Chcielibyśmy pokazać Wam również inne bardzo znane obiekty ale leżące poza Atenami.
Meteory - Grupa 13 (obecnie) klasztorów (zwanych w religii prawosławnej monastyrami) malowniczo "zawieszonych w powietrzu" na kilkusetmetrowej wysokości kamiennych filarach wyrastających ponad Równinę Tesalską. 6 monastyrów jest udostępnionych zwiedzającym.
Uczeń 11
Olimpia - przez blisko 2000 lat cieszyła się sławą ośrodka religijnego i sportowego (Igrzyska Olimpijskie). Aktualnie można tam zwiedzić fundamenty gimnazjonu - miejsca ćwiczeń gimnastycznych i palestrę - salę, w której zawodnicy trenowali przed igrzyskami zapasy i boks. Stała tam też świątynia Zeusa, wewnątrz której znajdował się wielki posąg Zeusa uznawany za jeden z siedmiu cudów świata.
Uczeń 12
Olimp – czyli wg wierzeń starożytnych - siedziba bogów. Jest rozległym masywem górskim. Jego najwyższy szczyt, będący jednocześnie najwyższym szczytem w całej Grecji to Mitikas liczący 2.917 m n.p.m.
Nauczyciel
Dziękujemy za prezentację. Zapraszam teraz gości z Grecji
/wchodzą na scenę kolejno goście/
Homer (niewidomy cytuje fragment Iliady)
Jestem poetą; twórcą 2 znanych poematów – Iliady opisującej wojnę trojańską i Odysei – w której przedstawiłem przygody króla Odyseusza wracającego z wojny trojańskiej do swojej rodzinnej, ukochanej Itaki.
Sokrates
Jestem filozofem greckim i nauczycielem. Moje stwierdzenie: „Wiem, że nic nie wiem” jest już znane na całym świecie.
Często przechadzałem się po Atenach, zaczepiając napotkanych ludzi – często zamożnych, wpływowych i na stanowiskach – i rozmawiałem z nimi o różnych ważnych sprawach (np. o tym czym jest sprawiedliwość lub dobro). Nigdy nie narzucałem nikomu własnego zdania, zmuszałem moich słuchaczy do samodzielnego myślenia.

Pitagoras
Ja również jestem filozofem, choć odnosiłem również sukcesy jako sportowiec. Brałem udział w zawodach bokserskich podczas 48 olimpiady w 554 roku p.n.e zdobywając tytuł mistrzowski. Udowodniłem znane twierdzenie: Jeśli trójkąt jest prostokątny to suma kwadratów długości jego przyprostokątnych jest równa kwadratowi długości jego przeciwprostokątnej.
Tales z Miletu
Mogę powiedzieć o sobie, że jestem astronomem, matematykiem, kupcem, ale przede wszystkim filozofem. To ja określiłem dokładną datę zaćmienia słońca w 585 p.n.e. oraz podałem wysokość piramid egipskich bez wspinania się na nie. Po prostu wykorzystałem do obliczeń długość cienia jakie te piramidy rzucały. Niektórzy nazywają mnie ojcem nauki greckiej i uważają za jednego z "siedmiu mędrców" starożytności.
Nauczyciel
Dziękujemy naszym gościom.
/zwraca się do uczniów/
Widzę, że macie przed sobą jakieś półmiski. Co przygotowałyście na dzisiaj?
Uczennica 13
Chcemy opowiedzieć krótko o kuchni greckiej. Grecy często w swoich potrawach stosują oliwki, czosnek, oliwę z oliwek, liście winorośli, dodają dużą ilość warzyw (zwłaszcza pomidorów i papryki). Bardzo popularne są owoce morza.
Uczennica 14
My przygotowałyśmy sałatkę horiatiki, czyli tradycyjną sałatkę wiejską, w Europie znaną jako sałatka grecka. Jeśli ktoś chce przepis na nią prosimy o kontakt z nami
Nauczyciel
Mam teraz dla Was niespodziankę. Zobaczcie jak tańczy się grecki taniec miejski Hassapikos.
/taniec wykonywany przez tancerzy z zespołu Iglika/
Nauczyciel
Teraz sprawdzę czy uważnie słuchaliście tego co było na dzisiejszej lekcji.
1. Jak się nazywa stolica Grecji? Ateny
2. Skąd pochodzi nazwa tego miasta? Od bogini Ateny
3. Co podarowała Atena mieszkańcom? Drzewko oliwne
4. Jak się nazywała siedziba bogów? Olimp
5. Jak się nazywa narodowy taniec grecki? Hassapikos

/dzwoni dzwonek/
Nauczyciel (4h) /kieruje słowa do uczniów/
Dziękuję uczniom w klasie za przygotowanie prezentacji, a publiczności za uwagę.

/słychać grecką muzykę, uczniowie wychodzą na środek i się kłaniają/