Wszystkie dzieci, na całym świecie mają te same prawa, bez względu na to, jaką mają płeć, narodowość, kolor skóry, jakim językiem mówią, jakie religie wyznają, czy są pełnosprawne, czy niepełnosprawne. Świadomość własnych praw ma bardzo duże znaczenie dla społecznego rozwoju młodego człowieka. Dziecko poznając swoje prawa uczy się zasad komunikowania w grupie, rozwiązywania konfliktów bez stosowania przemocy, szacunku i tolerancji dla innych, równocześnie zdaje sobie sprawę z własnych ograniczeń, konieczności i obowiązków.
W trakcie realizacji programu nauczania zintegrowanego w ciągu trzech ostatnich lat przeprowadziłam wiele zajęć poświęconych prawom dziecka. Przedstawiona przeze mnie jednostka metodyczna została zrealizowana w klasie trzeciej na temat: „Jestem podobny do ciebie, różnię się.”
Scenariusz zajęć dla klasy trzeciej „Wokół praw dziecka”
Temat: „Jestem podobny do ciebie, różnię się.”
Cele:
-uczeń zna swoje prawa
-uczeń dostrzega podobieństwa i różnice między dziećmi
-uczeń rozumie pojęcia: tolerancja, negocjacja, godność itd.
Metody aktywizujące:
-drama
-burza mózgów
I Wprowadzenie- ćwiczenia integrujące.
1. Dzieci podchodzą do siebie, podają sobie ręce mówiąc coś miłego
2. Dzieci siadają w kręgu. Jedno wychodzi na środek mówiąc coś o sobie, np.:
-jestem dziewczynką
-jestem chłopcem
-mam siostrę
-mam dwóch braci
-lubię pierogi, itp.
3. Swobodna improwizacja, np.:
-dzieci pokazują ruchem co lubią
-jak spędzają wolny czas
-jakie mają zwierzątko, itp.
II Rozwinięcie.
1. Zapoznanie dzieci z tematem zajęć.
2. Dzieci siedzą w kręgu. Jedno z dzieci dostaje dwie piłeczki w różnych kolorach (np.: białą i czerwoną). Podaje swojemu sąsiadowi białą piłeczkę i mówi: „Jestem podobny do ciebie, bo ...”. Następnie podaje mu czerwoną piłeczkę i mówi: „Różnię się od ciebie, bo...”.
Dzieci kolejno podają sobie piłeczki i mówią w czym są do siebie podobne, a czym się różnią. (E. Suska, V. Kwiatkowska „Praktyczny poradnik dla nauczyciela”).
3. Burza mózgów.
- rozmowa z dziećmi o różnicach i podobieństwach między ludźmi.
- zapoznanie dzieci z wierszem pt. „O prawach dziecka”:
Niech się wreszcie każdy dowie
I rozpowie w świecie całym,
Że dziecko to także człowiek,
Tyle, że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni,
Którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić,
Spisali dla was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta
Spróbujcie dobrze zapamiętać:
Nikt mnie siłą nie ma prawa zmuszać do niczego,
A szczególnie do zrobienia czegoś niedobrego.
Mogę uczyć się wszystkiego, co mnie zaciekawi
I mam prawo sam wybierać, z kim się będę bawić.
Nikt nie może mnie poniżać, krzywdzić, bić, wyzywać,
I każdego mogę zawsze na ratunek wzywać.
Jeśli mama albo tata nie mieszka już z nami,
Nikt nie może mi zabronić spotkać ich czasami.
Nikt nie może moich listów czytać bez pytania,
Mam też prawo do tajemnic i własnego zdania.
Mogę żądać, żeby każdy uznał moje prawa,
A gdy różnię się od innych, to jest moja sprawa.
Tak się tu wiersze poukładały
Prawa dla dzieci na całym świecie,
Byście w potrzebie z nich korzystały
Najlepiej, jak umiecie.
Omówienie wiersza:
- jakie prawa mają wszystkie dzieci niezależnie od płci, stanu zdrowia i zamożności rodziców
Czy przyjemnie jest różnić się od innych, dlaczego tak, dlaczego nie?
Prowadzący zwraca uwagę dzieciom na to, że różnimy się od siebie pod wieloma względami. Zaczynając od różnic zewnętrznych (kolor oczu, włosów, wzrost), a skończywszy na różnicy zdań i wyznania. Uświadamia dzieciom, że uszanowanie odmienności u innych świadczy o dojrzałości (dorosłości).
Zapis na tablicy podstawowych praw.
1. Prawo do życia i rozwoju.
2. Prawo do wychowania w rodzinie.
3. Prawo do nazwiska.
4. Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania.
5. Prawo do tajemnicy korespondencji.
6. Prawo do wypowiedzi.
7. Prawo do nauki.
8. Prawo do życia bez przemocy.
Wprowadzono pojęcia:
-przywilej
-tolerancja
-wolność wyznania
-negocjacja
-przemoc
-demokracja
-godność
-dyskryminacja