Poziom edukacji: gimnazjum
Temat: Europa naszym wspólnym domem. Czesław Miłosz „Z okna”.
Cel ogólny: Uczeń poznaje wizję Europy według Miłosza i ma świadomość, że jest Europejczykiem.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
• Czyta wiersz Czesława Miłosza
• Podaje podstawowe informacje o utworze odpowiadając na pytania: O czym jest wiersz? Jak jest przedstawiona Europa? Dlaczego tytuł brzmi „Z okna”?
• Omawia szczegółowo wraz z nauczycielem każdą strofę
• Odpowiada pisemnie kim jest podmiot liryczny?
• Słucha wykładu o Unii Europejskiej
• Dyskutuje o roli Polski w Europie
• Pisemnie kończy zdanie: Europa jest dla mnie....
• Redaguje informację prasową dotyczącą Europy
Przebieg lekcji:
1. Nauczyciel prosi uczniów o zapisanie tematu i przeczytanie głośno utworu Miłosza.
2. Nauczyciel zadaje uczniom pytania dotyczące wiersza. Prawdopodobne odpowiedzi:
Wiersz jest o Europie, o tym, co widać za oknem. Europa jest przedstawiona jako piękny krajobraz przyrody. Jest to wielkie mieszkanie dla każdego stworzenia na ziemi. Tytuł odnosi się do tego, co można zobaczyć, kiedy wyjrzymy przez okno. Być może jest to Europa, która dla wielu powinna być oknem na świat, tak, jak Internet czy telewizja.
3. Nauczyciel prosi uczniów o dokładniejsze przypatrzenie się każdej strofie wiersza. Pomaga uczniom wskazać środki poetyckie, np. personifikacje – „I gór księżyce zaścielają ziemię”, epitety – „ogromna woda, złotawym podolem, dnie jasne”, porównanie – „...ziemia nurza się w morzu jak tulipan w misie”.
4. Nauczyciel poleca uczniom napisanie odpowiedzi na pytanie” Kim jest podmiot liryczny? Przewidywana odpowiedź: Podmiotem lirycznym w wierszu „Z okna” jest dziecko, być może chłopiec, któremu ojciec pokazuje Europę.
5. Nauczyciel prezentuje w formie wykładu najważniejsze informacje dotyczące Unii Europejskiej: Unia powstała po przekształceniu organizacji o nazwie Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Głównym celem była, więc wspólna gospodarka i rozwój Europy w tej dziedzinie. Obecnie w Unii jest 27 państw. Hymnem jest „Oda do radości” napisana przez Leona Schillera do muzyki Ludwiga van Beethovena. Flaga jest koloru błękitnego, a na niej 12 gwiazd w okręgu. Najważniejsze instytucje unijne znajdują się w Brukseli i Strasburgu. Należą do nich Parlament Europejski, Komisja Europejska, Rada Unii Europejskie i Rada Europejska. Obecnie przewodniczącym Parlamentu jest Polak Jerzy Buzek. Polska jest w Unii od 1 maja 2004 roku. Walutą w większości krajów jest euro.
6. Nauczyciel rozpoczyna dyskusję o wpływie Unii na Polskę i miejscu Polski w Unii. Prawdopodobne wnioski mogą być skrajne od negatywnego poglądu, że Unia nic nie daje Polsce, aż do pozytywnego wniosku o poprawie sytuacji gospodarczej i kulturalnej Polski.
7. Nauczyciel prosi uczniów o pisemne dokończenie zdania: „Europa jest dla mnie...”. Przewidywane odpowiedzi: Europa jest dla mnie drugim domem, miejscem tajemniczym i odległym, marzeniem, itd.
8. Na koniec nauczyciel organizuje ćwiczenie językowe. Prosi uczniów o zredagowanie notatki prasowej do podanych trzech wyrazów, np. KROWA, GRANICA, NIEMCY.
Przykładowa notatka: W nocy z 12 na 13 maja 2009 roku niespodziewanie polskie krowy w okolicy Zielonej Góry samowolnie opuściły Polskę i przeszły przez granicę do Niemiec. Podobno rzekomym powodem było lepsze traktowanie zwierząt w państwie sąsiednim zgodnym z normami unijnymi.
Metody: praca z tekstem, eksplikacja tekstu, ćwiczenie językowe, dyskusja, wykład
Materiały: podręcznik, karteczki z wyrazami do notatki prasowej