Agresji mówimy: Stop! Scenariusz zajęć biblioterapeutycznych dla świetlicy szkolnej

Temat zajęć: Agresji mówimy: Stop!
Cele:
- kształtowanie umiejętności obrony swoich praw bez agresji,
- budzenie wiary w zwycięstwo dobra nad złem,
- kształtowanie umiejętności rozpoznawania zachowań agresywnych,
- rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
- kształtowanie umiejętności odreagowywania napięć,
- poznawanie różnych sposobów pokojowego rozwiązywania konfliktów,
- dostrzeganie terapeutycznych wartości literatury.

Metody pracy: zabawy integracyjne, zabawy przeciwko agresji, praca z tekstem literackim, scenki dramowe, dyskusja
Formy: indywidualna, zbiorowa i grupowa
Materiały: bębenek, tekst bajki terapeutycznej Cornelii Nitach pt. „Opowieść o Timie, który wszystkich wprawiał w przerażenie”. Karteczki z opisem scenek dramowych, blok rysunkowy, flamastry, kredki, worek, sznurek

1. Zabawa integracyjna „Śpiewanie imion”
Dzieci siedzą w kręgu. Nauczyciel rozpoczyna zabawę śpiewając swoje imię i wygrywając rytm na instrumencie perkusyjnym. Wszyscy śpiewają głośno imię i wyklaskują lub wytupują usłyszany rytm. Instrument zostaje przekazany następnemu dziecku i zabawa rozpoczyna się na nowo.
2. Zabawa „Dziko ściekły
Dzieci przeobrażają się w dziki zwierzęta. Naśladują ich ruchy i głosy. Prychają, szczerzą zęby i biegają wkoło pomieszczenia np. jak tygrys uwięziony w klatce, pełzają jak wąż, tupią nogami i „trąbią” jak słonie, biegają i wyją jak wilki. Zagrażają sobie nawzajem. Nie wolno jednak rzeczywiście atakować innych zwierząt. Pozostają jedynie przy groźnych gestach i takim zachowaniu – gdyż być może to drugie zwierzę jest silniejsze. Po pewnym czasie wszyscy na sygnał prowadzącego zbierają się na „pokojowej konferencji zwierząt”.
3. Głośne czytanie przez wychowawcę bajki terapeutycznej Cornelii Nitach pt. „Opowieść o Timie, który wszystkich wprawiał w przerażenie”.
4. Rozmowa kierowana na temat głównych bohaterów bajki
Jak zachowywał się Tim, gdy pojawiał się na podwórku?
Jak zachowywały się inne misie, kiedy na podwórku nie było Tima, a jak – kiedy się tam pojawiał?
Jak miał na imę miś, który przeciwstawił się Timowi?
Czy Wilek bał się Tima?
 Co zrobił Tim, gdy Wilek nie chciał zejść z huśtawki?
Jak zareagował na agresję Tima Wilek?
Kto i w jaki sposób próbował pomóc małemu misiowi?
5. Dyskusja na temat agresji.
- Czy spotkaliście się z przemocą wśród swoich kolegów?,
- Jak myślicie, co powoduje agresywne zachowania?
- Jak możemy walczyć z agresją?,
- Co możemy zrobić, aby było jak najmniej agresji?

6. Odgrywanie scenek dramowych
Dzieci dobierają się w 3-4 osobowe grupy, wybierają przedstawiciela, który losuję kartkę z opisem sytuacji konfliktowej, którą należy rozwiązać bez użycia agresji np.
• Dzieci grają w piłkę na boisku. Nagle do nich podbiega jedno dziecko, które zabiera pozostałym piłkę. Oznajmia, że odda ją, jeżeli zostanie kapitanem ich drużyny.
• Dzieci bawią się klockami i budują wieżę. Nagle podchodzi inne dziecko, niszczy wieżę i głośno się śmieje.
• Dziewczynki grają gumę. Obok stoi jedno dziecko i wyśmiewa się z jednej z nich.
Po odegraniu każdej scenki wychowawca zadaje „aktorom” pytania:
- Jak czułeś (czułaś) się odgrywając swoją rolę?
- Czy macie inne pomysły na rozwiązanie tego problemu?
7. Zabawa przeciwko agresji „Złość zamknięta w torebce”
Wychowawca zaprasza wszystkich do wspólnego kręgu. Rozdaje karteczki i przybory do pisania. Prosi, aby dzieci zastanowiły się, co je ostatnio zdenerwowało. Proponuje dzieciom zapisanie lub narysowanie na kartkach przyczyny złości. Po wykonaniu polecenia każde dziecko wrzuca do „worka złości” swoja karteczkę. Wybrane dziecko z pomocą wychowawcy mocno zawiązuje worek i wyrzuca go do kosza na śmieci. Wychowawca prosi dzieci, aby zamknęły oczy i w ciszy policzyły bardzo wolno do 10. Po wspólnym wyciszeniu wychowawca zadaje pytania:
- Co teraz czuję?
- Czy moja złość została „wyrzucona”?
- Czy było łatwo wyrazić za pomocą słów lub rysunku przyczynę złości?
- Dlaczego warto uczyć się sposobów wyzbywania się złości?
Ćwiczenie oddechowe. Dzieci przykładają obie dłonie do ust, jakby chciały nadmuchać balonik. Wykonują głęboki wdech nosem i wydech ustami. Ćwiczenie powtarzają dziesięciokrotnie. Gdy „balonik” jest już nadmuchany dzieci po raz ostatni nabierają powietrze nosem i na głosce ssssss... wydychają je, naśladując odgłos uchodzącego powietrza z „balonika”. Następnie pantomimicznie zawiązują balonik nitką i robiąc wyskok wyrzucają go w górę. Potem powtarzają za wychowawcą: „Balonikiem wysłałem (wysłałam) złość a sobie zostawiłem (zostawiłam) radość”. Na zakończenie wychowawca informuje, że ten sposób wyzbywania się złości można stosować w różnych sytuacjach i można go polecić innym osobom.
8. Podsumowanie zajęć. Dzieci siedzą w kręgu i przekazują sobie pluszowego misia. Każde dziecko, które trzyma misia mówi czego nauczyło się na dzisiejszych zajęciach.