Święty Andrzeju, daj znać, co się z nami będzie dziać?
Autor: Elżbieta Bartkowiak, Przedszkole Nr 95 w Poznaniu, scenariusz uroczystości andrzejkowej dla dzieci i rodziców
Cele ogólne:
1. Budzenie i rozwijanie zainteresowań tradycjami, obrzędowością i zwyczajami ludowymi.
2. Integracja dzieci i przybyłych gości.
3. Czynne uczestnictwo w zabawie.
4. Rozbudzanie pozytywnych emocji dzieci.
5. Ukazanie Rodzicom możliwości zabaw z dzieckiem w warunkach domowych.
Pomoce: monety jednogroszowe. płyta z nagraniem piosenki Woogie Boogie, znaczki dla rodziców i dzieci: koty, duszki, gwiazdki, zaczarowana studzienka, gałązki wiśni, klucz, garnek z woskiem, miska z wodą, strój wesołej czarownicy i smutnej czarownicy, hulajnoga, lampa, świeczki w szklankach, szkatułka z kluczem, list od wróżki, gałązki wiśni.
Zajęcia odbywają się w „magicznym” nastroju stworzonym przez udekorowanie sali pajęczyną i innymi znakami. Nauczyciel wita gości, przylepiając każdemu znaczek – rodzic i dziecko mają taki sam symbol. Na środku Sali stoi zaczarowana studzienka, do której goście wrzucają monetę jednogroszową wypowiadając zaklęcie: Hokus pokus, czary mary, aby wróżby się spełniły, złóżmy dary, po czym zajmują miejsca przy stolikach.
Przebieg zajęć:
1. Na hulajnodze wjeżdża smutna czarownica i mówi:
„Jestem smutna czarownica, czarny płaszcz mój i spódnica. Swoim przybyciem wzbudzam zdziwienie? A gdzie dla mnie zaproszenie? Czekałam, czekałam, wielką nadzieję miałam, a zaproszenia nie dostałam. A więc sama przyjechałam, na tym, co pod nogą miałam.
Chciałam Wam powiedzieć jak to dawniej w Polsce było. Kiedyś uważano listopad za miesiąc magiczny, niezwykły. I właśnie dlatego, wszyscy ludzie wykorzystywali ten czas na wróżby, które miały przepowiadać przyszłość. A zaczynały się one od dnia św. Marcina, kiedy na stołach pojawiała się pieczona gęś, której kosteczki przepowiadały pogodę. Kostki białe oznaczały, że będzie śnieżna zima, kostki czerwone – mroźna zima, a ciemne, że zimy nie ma. W wigilię Św. Katarzyny kawalerowie mogli się dowiedzieć, jaka przypadnie im żonka, a w wigilię Św. Andrzeja dziewczęta otrzymywały odpowiedź na pytanie, kto będzie ich mężem. Do dzisiaj przetrwała jedynie tradycja andrzejkowa. Dzięki andrzejkowej zabawie możemy kultywować tradycje ludowe. Uważam, że to co stare w tradycji andrzejkowej harmonijnie splata się z tym, co w naszej kulturze nowe, po to, by łączyć ludzi we wspólnej zabawie.
A teraz pocieszcie czarownicę, bo przecież nikt dzisiaj nie powinien być smutny. Jeśli powtórzycie czarodziejskie zaklęcie stanę się wesołą czarownicą. Wszyscy powtarzają zaklęcie: Hokus pokus, czarowanie, niech się czarownica wesołą stanie.
Czarownica – już zmieniłam uczesanie, już zmieniłam me ubranie, teraz będzie przywitanie.
2. Zaproszenie wszystkich uczestników do koła, chwyt za ręce. Czarownica wymawia słowa:„Iskierkę przyjaźni puszczam w krąg, niech wróci do moich rąk”. Witam serdecznie P. wizytator, P. dyrektor, rodziców i dzieci. Zaczynamy wieczór od wróżby: Wędrująca noga w bucie. W tym celu proszę zrobić w prawo zwrot. Jedziemy w daleką podróż, na razie to tylko w zabawie. Ale wróżba ta pokaże nam, kto naprawdę pojedzie w daleką podróż. Wszyscy uczestnicy ustawiają lewą nogę tak, aby dotykała buta sąsiada. Kto stwierdzi, że nie ma już nikogo za plecami, idzie na początek, kierując swoją nogę w bucie do drzwi. Ten, którego but jako pierwszy przekroczy próg sali wyjedzie w daleką podróż. Czarownica gratuluje tej osobie. Zaprasza do siebie dzieci, a rodzicom proponuje zajęcie swoich miejsc przy stolikach.
3. Teraz nauczycielka - czarownica proponuje dzieciom zabawę w Zaczarowane dziurki. To ona sprawi, że dziecko po przejściu przez zaczarowaną dziurkę zniknie z dywanu. Jest to ten rodzaj zabawy, którą z powodzeniem mogą przeprowadzić rodzice z dziećmi w domu. Pozwala aktywnie spędzać czas. Zabawa wymaga niezwykłej delikatności i wzajemnego zaufania. Można zaproponować kilku rodzicom próbę zabawy podczas dzisiejszego wieczoru. Zabawa polega na tym, że osoba dorosła przyjmuje taką pozycję ciała na dywanie, aby utworzona z rąk lub nóg „dziurka” umożliwiła dziecku przejście przez nią. I odwrotne – dziecko robi dziurkę stając na czworaka, a rodzic próbuje przecisnąć się przez nią. Wchodzi do połowy swojej długości, chwyta dziecko za ręce i nogi, podnosi się z dywanu i udaje poszukiwanie dziecka, które zniknęło z dywanu.
4. Aby następna wróżba powiodła się potrzebne są zwinne ręce wszystkich zgromadzonych w sali. Najlepszy sposób na sprawne ręce, to gimnastyka przy muzyce. Czarownica proponuje dzieciom, aby zaprosiły na środek sali rodziców i wspólnie odtańczyli Woogie Boogie – taniec wywijaniec. Kto zatańczy temu spełnią się najskrytsze marzenia.(płyta CD i kaseta magnetof.) Po skończonym tańcu rozdaję rodzicom po jednym kawałku sznurka, dziękuje za taniec i zapraszam do stolików. Dzieci pozostają z czarownicą na dywanie.
5. Kolejna wróżba ma spełnić najskrytsze marzenia każdego rodzica. Dlatego proszę rodziców o zawiązanie siedmiu supełków na sznurku (siedem – magiczna liczba). Każdy supełek oznacza jedno życzenie. Kiedy już wszyscy zawiążą supełki, podejdą dzieci i na znak czarownicy, w określonym przez nią czasie postarają się rozwiązać je. Ilość rozwiązanych przez dziecko supełków to ilość spełnionych życzeń jego rodzica. W tym czasie dzieci z czarownicą bawią się na dywanie przy piosence na melodię Karuzeli.
Chłopcy, dziewczęta dalej spieszmy się,
Wróżba na nas czeka, wzywa nas z daleka.
Starsi już poszli, a młodsi jeszcze nie.
Hej, hopsasa, niech wróżba toczy się,
Hej, dalej, dalej, do zabawy śpieszmy się.
Kiedy rodzice są gotowi do kontynuacji wróżby, naucz. Pozwala dzieciom podejść do rodziców i na jej znak rozwiązać supełki.
Czarownica gratuluje rodzicom świetnej sprawności rąk ich dzieci, dzięki czemu spełni się duża liczba ich skrytych życzeń.
6. Teraz będzie chwila przerwy dla rodziców na wypicie kawy, natomiast dzieci zaproszone zostają przez czarownicę na dywanik, gdzie odbędzie się zabawa p.t.: Dobra i zła wróżka. Kolejny przykład zabawy, która może zostać przeprowadzona w warunkach domowych, a która jest doskonałym sposobem na wyczucie ciała dziecka oraz ćwiczeniem siłowym, z którego dziecko nie zdaje sobie sprawy. Prowadząca zabawę określa się jako dobra czarownica, która przed chwilą słyszała dźwięki, jakie wydaje skrzypiąca miotła złej czarownicy. Aby uchronić dzieci przed jej zamiarem – przyleci, aby wybrać sobie dzieci, które będą spełniały jej zachcianki – dobra czarownica przykleja dzieci niewidzialnym klejem do dywanu. Dzięki takiemu zabiegowi, zła czarownica nie będzie mogła odkleić dziecka i nie zabierze z sobą.
7. Dzieci pięknie się sprawiły, do dywanu przykleiły, więc w nagrodę pączkową wróżbę ogłaszam. Przygotowane na tacy pączki zawinięte w papierową serwetkę zawierają przepowiednię taką samą dla każdego dziecka – „Dostaniesz prezent, o jakim marzysz. Powiedz tylko teraz cichutko, na ucho swojej mamie lub tacie nazwę tego prezentu”. Czarownica rozdaje dzieciom pączki, prosi, aby dzieci udały się do rodziców, którzy odczytają przepowiednię. Dzieci zjadają pączki przy stolikach.
8. Teraz czarownica prosi o sprawdzenie znaczków, które naczepiła przy powitaniu. Czarownica zamienia wszystkich w echo. Echo słynie z tego, że potrafi powtórzyć dokładnie wszystkie dźwięki – kiedy wypowie nazwę znaczka, wszystkie osoby, które taki posiadają powtórzą zaklęcie. Hokus pokus, czarowanie, teraz będzie wosku lanie. Ta grupa, która najgłośniej wypowie zaklęcie, jako pierwsza będzie przelewała wosk przez dziurkę od klucza. Pozostali uczestnicy zabawy czekają na swoją kolej. Czarownica znajduje list od wróżki, odczytuje jego treść:
List od wróżki
Moi Kochani, w szkatułce, która leży przed Wami znajduje się klucz, który ma magiczną moc. Proszę, aby to dziecko trzymało klucz, a rodzic będzie przez jego dziurkę przelewał wosk do miski z wodą i to on wyjmie z wody zastygły odlew. Wróćcie z nim na swoje miejsca i wspólnie się domyślajcie, co pokazała wróżba. Życzę wspaniałej zabawy.
9. Ostatnia wróżba pożegnalna – wróżba dla cierpliwych. Czarownica zaprasza wszystkich do koła. Każdy rodzic trzyma za rękę swoje dziecko. Czarownica wyjaśnia, że teraz będzie pożegnanie. Podczas dźwięków pianina przekazujemy sobie magiczną kuleczkę. Kiedy nastąpi przerwa w muzyce, osoba, która trzyma kulkę, przekazuje ją dalej, a sama wraz z dzieckiem odchodzi z koła i zabiera gałązkę wiśni. Jeśli gałązka zakwitnie do Bożego Narodzenia to znaczy, że wróżby się spełnią. Pożegnalna zabawa trwa do chwili, gdy wszyscy opuszczą koło.
Koniec.