Rozkład materiału koła historycznego, przygotowujący uczniów do wojewódzkiego konkursu o życiu i działalności T. Kościuszki

Charakterystyka programu.
Sensem nauczania historii i społeczeństwa jest wyposażyć ucznia w solidną wiedzę. Znajomość przeszłości odgrywa bardzo ważną rolę w procesie kształtowania osobowości dziecka i młodzieży, jest ważnym czynnikiem wpajającym młodemu pokoleniu podstawowe wartości humanistyczne i patriotyczne.
Program kółka historycznego pozwala poszerzyć wybrane zagadnienia i przekazać rzetelną wiedzę.

Założenia:
a) poprzez poznawanie przeszłości wprowadzić dziecko w świat wartości humanistycznych ( ogólnoludzkich ) takich jak: dobro, prawda, piękno, godność, prawa człowieka,
b) obok kształtowania umiejętności nauczyciel powinien zwrócić uwagę na wyrobienie emocjonalnego stosunku do przeszłości. Obrazy z życia T. Kościuszki mają za cel rozbudzić wyobraźnię dziecka. W takiej sytuacji edukacja w ranach kółka historycznego spełni swą rolę wychowawczą,
c) uczeń powinien poznać ważne wydarzenia z życia Kościuszki przez co rozumie się związek dziejów Polski z powszechnymi.

Informacje na temat programu.

Nazwa: program kółka historycznego.
Czas trwania: 1 raz w tygodniu po 45 minut.
Miejsce spotkań: sala lekcyjna 2A w Publicznej Szkole Podstawowej w Połańcu.
Odbiorcy programu: wybrani uczniowie klas VI, wyróżniający się ponadpodstawową wiedzą i wysoką średnią z historii.
Założenia: program adresowany jest do uczniów zdolnych, realizację przewidziano na rok szkolny 2002/2003.

Wdrażanie ucznia zdolnego do samodzielnej pracy.

1. Poznawanie idei niepodległościowych i patriotycznych okresu historycznego, w którym żył i prowadził działalność Tadeusz Kościuszko.
2. Bliższe poznanie życiorysu bohatera ( patrona naszej szkoły).
3. Patriotyczne wychowanie młodzieży szkolnej.
4. Przygotowanie uczniów do III Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy o Życiu i Działalności Tadeusza Kościuszki.
5. Współpraca między szkołami noszącymi imię Tadeusza Kościuszki.

I. Młodość Tadeusza Kościuszki.

Treści programowe:
1. Rola T. Kościuszki w XVIII-wiecznej Polsce.
2. Pochodzenie szlacheckie ( szlachta ruska z Litwy ).
3. Rodzina ( ojciec Ludwik Tadeusz Kościuszko Siechnowicki - miecznik brzeski, matka Tekla Ratomska, rodzeństwo: Anna, Józef, Katarzyna, ,Andrzej Tadeusz Bonawentura – urodzony 4. 02. 1746r ).
4. Lata dziecięce w Mereczowszczyźnie.
5. Kościuszko w szkole pijarskiej w Lubieszowie.
6. Powstanie Szkoły Rycerskiej ( 1765r. ) do której 18. 12. 1765r. zostaje przyjęty Kościuszko.
7. Otrzymanie przez Kościuszkę rangi chorążego i pozostanie w szkole jako instruktora.
8. Pobyt Kościuszki we Francji ( 1769-1774 ).
9. Powrót do Polski – 1774.
10. Miłość w Sławinkach do Ludwiki Sosnowskiej.
11. Wyjazd do Saksonii i Francji – 1775.

Środki dydaktyczne:
1. Mapa: Europa w XVIII wieku.
2. A. Zahorski ,,Naczelnik w sukmanie”, Kraków 1990, s. 1-4.
3. J. Lubicz – Pachoński ,,Bitwa pod Racławicami”, PWN, Warszawa – Kraków 1987, s. 12- 18.
4. J. S. Kopczewski ,,Wódz kosynierów Tadeusz Kościuszko” Warszawa 1990, s. 15 – 21.

Metody:
1. Pogadanka.
2. Praca w grupach.

Czas: 3 jednostki lekcyjne.


II. W walce o niepodległość Stanów Zjednoczonych.

1. Początek wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych ( 1775 ).
2. Wyjazd Kościuszki do Ameryki ( 1776r. ) i nominacja na inżyniera – pułkownika.
3. Prace przy obwarowaniu Filadelfii ( 1777 ), fortyfikacje polne Kościuszki wzdłuż rzeki Hudson. Klęska Anglików pod Saratogą 17 października.
4. W latach 1778 – 1780 Kościuszko pracuje przy obwarowaniu West Point.
5. W latach 1780 – 1782 Kościuszko służy w armii południowej i prowadzi roboty inżynieryjskie przy oblężeniu Charlestown. 13 października uzyskuje rangę generała.
6. 1783 – traktat angielsko – amerykański. 31 października Anglia uznaje istnienie Stanów Zjednoczonych jako samodzielnego państwa.

Środki dydaktyczne:
1. Mapa świata – XVIII wieku.
2. A. Zahorski....s.5-12.
3. J. Lubicz – Pachoński..., s. 18 – 24.
4. J. S. Kopczewski..., s. 22 – 28.

Metody:
1. Rozmowa nauczająca w oparciu o książkę A. Zahorskiego.
2. Ćwiczenia kontrolne przygotowane przez nauczyciela.

Czas: 2 jednostki lekcyjne.


III. W obronie Konstytucji 3 Maja.

Treści programowe:
1. Powrót Kościuszki do Polski 26 sierpnia 1784r.
2. 1784 – 1789 pobyt Kościuszki w Siechnowicach.
3. 1788 – 1792 Sejm Czteroletni.
4. 20 października 1788r. uchwała o aukcji wojska.
5. 12 października 1789r. Kościuszko mianowany generałem – majorem w armii koronnej.
6. 1790 Kościuszko w dywizji Wielkopolskiej, od 14 sierpnia w dywizji bracławsko – kijowskiej księcia Józefa Poniatowskiego.
7. 1791 Konstytucja 3 Maja.
11 – 12 października manewry pod Bracławiem.
20 listopada – 10 maja 1792r. Kościuszko w zastępstwie ks. Józefa dowodzi armią na Ukrainie.
8. 1792 ( 18 maja ) początek wojny polsko – rosyjskiej,
a) 18 czerwca bitwa pod Zieleńcami,
b) 18 lipca bitwa pod Dubienką.
c) 24 lipca Stanisław August przystępuje do konfederacji targowickiej,
d) 3 sierpnia awans Kościuszki na generała – leitantna,
e) 26 sierpnia Legislatywa nadaje Kościuszce obywatelstwo francuskie,
przed 15 września Kościuszko udaje się na emigrację,
f) 25 grudnia przyjazd Kościuszki do Lipska, siedziby polskiej emigracji.

Środki dydaktyczne:
1. Mapa Polski XVIII wieku.
2. A. Zahorski..., s.13 – 18.
3. Przeźrocza.
4. J. Lubicz – Pachoński..., s.24 – 28.

Metody:
1. Rozmowa nauczająca.
2. Pogadanka ilustrowana przeźroczami.

Czas: 5 jednostek lekcyjnych.

IV. Geneza i początek insurekcji.

Treści programowe:
1. Przed 8 stycznia do sierpnia 1793r. pobyt Kościuszki we Francji
- 17 czerwca – 23 listopada Sejm grodzieński. Ostatni sejm Rzeczypospolitej.
11 września narada na Podgórzu.

Środki dydaktyczne:
1.Teksr źródłowy ,, Akt powstania”.
2. A. Zahorski...,s.19 – 26.

Metody:
1. Rozmowa nauczająca.
2. Praca z tekstem źródłowym.

Czas: 2 jednostki lekcyjne.

V. Wiosna powstańczej Polski – od Racławic do Warszawy.

Treści programowe:

1. 1794:
- 12 marca początek marszu generała Antoniego Madalińskiego,
- 24 marca przysięga Kościuszki na Rynku w Krakowie,
- 4 kwietnia bitwa pod Racławicami,
- 17 – 18 kwietnia Insurekcja Warszawska,
- 19 kwietnia powstanie Rady Zastępczej Tymczasowej,
- 24 kwietnia wybuch powstania na Litwie. Oswobodzenie Wilna.
- 7 maja Uniwersał Połaniecki,
- 8 maja proces i egzekucja zdrajców targowickich w Warszawie,
- 5 czerwca bitwa pod Szczekocinami,
- 8 czerwca bitwa pod Chełmem,
Środki dydaktyczne:
1. .Mapa Polski XVIII wieku.
2. A. Zahorski..,.s.26 – 52.
3. J. Lubicz – Pachoński..., s. 38 – 98.
4. J. S. Kopczewski...,s.59 – 109.

Metody:
1. Uzupełnianie wykropkowanego tekstu.
2. Dyskusja.

Czas: 5 jednostek lekcyjnych.

VII. Obrona Warszawy.
Treści programowe:

1. 1794:
- 28 czerwca rozruchy ludowe w Warszawie,
- 7 – 11 lipca bitwa na przedpolu Warszawy,
- 27 lipca – 7 września oblężenie Warszawy przez wojska prusko – rosyjskie,
- 12 sierpnia upadek Wilna,
- 25 sierpnia wybuch insurekcji w Wielkopolsce,
- 11 września - zawieszenie wyroku śmierci wydanego przez Sąd Kryminalny Wojskowy na biskupa Wojciecha Skarczewskiego.
- 17 września bitwa pod Krupczycami, klęska gen. Karola Sierakowskiego pod Terespolem,

Środki dydaktyczne:
1. Mapa Polski XVIII wieku.
2. A. Zahorski..., s.53 – 58.
3. J. S. Kopczewski...,s. 110 – 126.

Metody:
1. Przedstawienie scenki obrazującej oblężenie Warszawy.
2. Rozmowa na temat przeczytanego tekstu.

Czas: 2 jednostki lekcyjne.

VI. Maciejowice.

Treści programowe:

- 10 października bitwa pod Maciejowicami,
- 4 listopada rozproszenie reszty wojsk powstańczych pod Radoszycami.

Środki dydaktyczne:
1. A. Zahorski...,s.59 – 68.
2. J. Lubicz – Pachoński...,s.105 – 114.
3. Mapa Polski XVIII wieku.
4. Tekst źródłowy.

Metody:
1. Praca z tekstem źródłowym.
2. Praca z mapą pod kierunkiem nauczyciela.
3. Pogadanka.

Czas: 3 jednostki lekcyjne.

VII. Wódz klęski i nadziei.

Treści programowe:

1. 1794 – 1796 – 10 grudnia 1794 – 26 listopada 1796 – pobyt Kościuszki w więzieniu w Petersburgu.
2. 795 - 25 listopada – abdykacja Stanisława Augusta,
3. 1796 – 26 listopada car Paweł odwiedza Kościuszkę w więzieniu,
- 28 listopada przysięga wiernopoddańcza Kościuszki,
- 19 grudnia wyjazd Kościuszki do Rosji.
4. 1797 – 9 stycznia powstanie Legionów Polskich,
- maj – przyjazd Kościuszki do Londynu,
5. 1797 – 1798 – 18 sierpnia 1797r.- 4-5 maj 1798r. pobyt Kościuszki w Stanach Zjednoczonych,
6. 1798r. - 4 sierpnia Kościuszko odwołuje przysięgę poddańczą złożoną carowi Pawłowi,
7. 1799r. – 7 sierpnia Kościuszko przystępuje do Towarzystwa Republikanów Polskich,
8. 1800r. – publikacja broszury Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość ,
9. 1801 – 1815r. – pobyt Kościuszki w domu Piotra Józefa Zeltnera w Berville pod Fontaineblau,
10. 1802 – 1803r. – zagłada części Legionów Polskich na San Domingo,
11. 1806 – 1807r. – listopad 1806r. – luty 1807r. rozmowy ministra policji Fouch?e z Kościuszką w sprawie przyjazdu do Polski,
12. 1807r. – utworzenie Księstwa Warszawskiego,
13. 1814r. – 9 kwietnia Kościuszko apeluje do cara Aleksandra o amnestię dla Polaków,
- 3 maja car przyjmuje Kościuszkę w Paryżu,
14. 1815r. – 3 maja układ międzynarodowy na Kongresie Wiedeńskim w sprawie utworzenia Królestwa Polskiego,
15. 1815 – 1817r. – pobyt Kościuszki w Szwajcarii od 25 czerwca 1815r. do 15 października 1817r.,
16. 1817r. 15 października śmierć Kościuszki,
- 19 października pogrzeb Kościuszki w kościele Najświętszej Marii Panny w Solurze,
17. 1819r. – 23 czerwca złożenie prochów Kościuszki w Katedrze na Wawelu.

Środki dydaktyczne:
1. A. Zahorski...,s. 69 – 74.
2. J. Lubicz – Pachoński....,s.115 – 156.
3. J. S. Kopczewski...,s.130 – 179.
4. Mapa Polski XVIII wieku.
5. Materiał ilustracyjny.

Metody:
1. Rozmowa nauczająca.
2. Pogadanka połączona z oglądem materiału ilustracyjnego.

Czas: 5 jednostek lekcyjnych.
Ogółem program obejmuje 27 jednostek lekcyjnych.