Walory społeczno - moralne baśni możliwe do wykorzystania w zajęciach przedszkolnych

Baśń dostarcza określonego ideału, stanowi kryterium wartościowania, jest więc doskonałą szkołą wychowania moralnego. W niej dziecko odnajduje realizację własnych, nieosiągalnych pragnień i dążeń. Te zastępcze przeżycia dają dziecku ukojenie i zadowolenie. Baśń wielostronnie oddziałuje na rozwój dziecka. Dziecko identyfikując się z baśniowym bohaterem, w jego tarapatach odnajduje własne i wtedy nie czuje się samotne. Wytwarza się u niego poczucie bezpieczeństwa. Treści baśniowe pozwalają dziecku dowiedzieć się, że poświęcenie dla innych może być źródłem radości, że wytrwałość w dążeniu do celu pozwala ten cel osiągnąć. Tego typu odkrycia powodują u dziecka kształtowanie właściwych postaw.
Baśń jest elementem wychowania dla literatury. Przygotowuje do kształcenia pojęcia fikcji literackiej, do rozumienia odrębności świata przedstawionego w utworze od otaczającej rzeczywistości.
Literatura baśniowa dostarcza dziecku pewnych psychologicznych schematów życia ludzkiego., zwłaszcza w tych jego okresach, które kończą się ogólnym stwierdzeniem, że w dalszym ciągu bohaterowie „żyli długo i szczęśliwie”. Zanim to jednak nastąpiło, zachodziły w ich życiu różnorodne perypetie charakterystyczne dla życia ludzkiego w tych fazach, które dziecko ma jeszcze daleko przed sobą. Dzieci mogą więc czerpać wzory porządkujące im według pewnych schematów ogólnych wyobrażenia o własnej przyszłości i tworzyć w oparciu o te schematy scenariusze własnego życia.
Baśń pomaga poznać człowieka, jego charakter, bardzo uproszczony ale dlatego możliwy do poznania przez dziecko. Bohaterowie baśniowi ukazani są zawsze
w zestawieniach kontrastowych: brzydka, chciwa, okrutna córeczka i piękna, pracowita, bezinteresowna i bezgranicznie dobra sierota. Dobro i zło to wartości przedstawione w baśni praktycznie poprzez postępowanie bohaterów, pozwala łączyć np.: dobro z pracowitością, pogodą ducha, odwagą i innymi cechami uznanymi przez autora baśni za pozytywne.
Dylematy moralne umożliwiają dziecku rozszerzenie zakresu własnego społecznego doświadczenia, pozwalają przeżyć określone rozterki i zrozumieć motywy działania zgodnego z normami moralnymi. Identyfikacja dziecka z bohaterami stymuluje rozwój moralny małego odbiorcy i pozwala na nieświadome przejmowanie pożądanych społecznie wzorców zachowań.
Doświadczenia przeżyte w toku słuchania baśni mają także znaczenie uspołeczniające. Poznając tradycyjne wątki baśniowe dziecko wchodzi w krąg tradycji kulturowej danego społeczeństwa.
Wszystko to ma szczególne znaczenie i wpływ na osobowość dziecka. Posiada wartość samą w sobie. Dziecko wynosi przekonanie, że cały świat stoi na usługach aktywnego bohatera. Słuchanie baśni dostarcza dziecku wielu informacji o zjawiskach i sprawach dlań nie znanych i niedostępnych w doświadczeniach życia codziennego. Dzięki literaturze baśniowej dziecko przeżywa przygody, jakie nie mogłyby się mu zdarzyć w życiu realnym, poznaje sprawy, od których chroni się je na ogół, lub które wykraczają poza jego realne możliwości. Pobudza to ciekawość świata i rozwija dążenia poznawcze.
Tradycyjna baśń rodzi współczucie, przejmuje losem biednych i pokrzywdzonych. Silnie działa na wyobraźnię dziecka, pozwala wczuwać się w motywy postępowania ludzi, w ich przeżycia. Kształtuje stosunek do wartości moralnych, uczy cenić szlachetne cechy charakteru a potępiać zło czyli spełnia funkcję wychowawczą.