Niepełnosprawni to normalna sprawa - scenariusz zajęć edukacyjnych

(Opracowany na podstawie programu MENiS i Stowarzyszenia Przyjaciół Integracji „Czy naprawdę jesteśmy inni? Razem w naszej szkole”)

Miejsce: ZSOI nr 2, Gimnazjum nr 23
Prowadzący: Katarzyna Migdał
Klasa: I
Czas: 45 min.

Temat: NIEPEŁNOSPRAWNI TO NORMALNA SPRAWA

Cele ogólne:
- uwrażliwienie uczniów na zagadnienie niepełnosprawności,
- kształtowanie pozytywnej postawy wobec osób niepełnosprawnych,
- motywowanie uczniów do przełamywania barier i lęku przed kontaktem z osobami niepełnosprawnymi,
- zachęcanie uczniów do burzenia funkcjonujących w świadomości społecznej stereotypów dotyczących osób niepełnosprawnych

Cele operacyjne:
uczeń potrafi:
- wytłumaczyć stwierdzenie „Niepełnosprawni to normalna sprawa”,
- odpowiedzieć na pytanie, czy naprawdę jesteśmy inni, w kontekście niepełnosprawności,
- wymienić i rozpoznać podstawowe rodzaje niepełnosprawności,
- wskazać problemy, z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne,
- docenić konieczność przełamywania barier i lęku przed kontaktem z osobami niepełnosprawnymi.

Metody: asymilacji wiedzy - pogadanka, dyskusja ukierunkowana, praca z tekstem
sytuacyjna, giełda pomysłów („burza mózgów”) waloryzacyjne – impresyjne, ekspresyjne
Formy pracy: zbiorowa, grupowa, indywidualna
Środki dydaktyczne: kaseta video – film pt. „Czy naprawdę jesteśmy inni? Razem w naszej szkole”, pismo wypukłe niewidomych – system Braille`a, polski alfabet palcowy, karty pracy

Przebieg zajęć:

I. WPROWADZENIE
1. Czynności organizacyjne:
• zaznajomienie uczniów z problematyką zajęć,
• podanie tematu i celów lekcji.

2. Informacje wstępne:
3.12.2001r. Rada Unii Europejskiej przyjęła decyzję w sprawie Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych 2003, aby zwrócić uwagę społeczeństwa na problemy osób niepełnosprawnych oraz zmobilizować do skutecznego działania na ich rzecz. Do współpracy zaproszone zostały także kraje kandydujące do członkostwa w UE.
W naszej szkole od kilku lat uczą się razem dzieci niepełnosprawne i zdrowe. Dziś postaramy się wymienić i rozpoznać podstawowe rodzaje niepełnosprawności i porozmawiać o problemach, z jakimi borykają się osoby niepełnosprawne.

II. CZĘŚĆ PODSTAWOWA
3. Wspólne uzupełnianie niedokończonych zdań, na rozmieszczonych w klasie plakatach np.
• Osoba niepełnosprawna kojarzy mi się ......
• Najważniejszą barierą, jaka stoi przed osobą niepełnosprawną, jest......
• Przyjaźń z osobą niepełnosprawną .....
• W kontakcie z osobą niepełnosprawną najbardziej przeszkadza mi ...

• Edukacją osób niepełnosprawnych utrudniają ........
• Niepełnosprawność traktuję jako ......
• Widok osoby niepełnosprawnej wywołuje we mnie .....

4. Projekcja dziesięciominutowego filmu nawiązującego do tematu lekcji.
Nauczyciel prowokuje dyskusje na temat filmu, pyta o emocje, jakie zostały wywołane podczas projekcji, krótko przypomina poszczególne sekwencje filmu dla podkreślenia wszystkich ukazanych niepełnosprawności. Moderuje dyskusję np. Jak oceniacie film w kategoriach prawda – nieprawda ? Jak zdefiniowalibyście pojęcie: „osoba niepełnosprawna” ? Nauczyciel po wysłuchaniu odpowiedzi uczniów podsumowuje je i przykleja do tablicy następującą definicję:

5. Nauczyciel prosi uczniów, by wymienili rodzaje niepełnosprawności, na jakie zwrócono uwagę podczas filmu. Wymienione niepełnosprawności kolejno dokleja do przewodniego hasła.

6. Budowanie wspólnej analizy myślowej kontaktu z osobą niepełnosprawną
Nauczyciel kładzie w centrum kartkę
Do niej uczniowie dokładają (np. jak promienie słońca) wypisane na cienkich paskach swoje wskazówki dla innych, dotyczące bezstresowego, ich zdaniem, kontaktu z osobą niepełnosprawną. Nauczyciel ma przygotowanych kilka gotowych haseł i dokłada je, w przypadku gdyby uczniowie mieli problemy z dodawaniem własnych, np.

ZWRACAJ SIĘ BEZPOŚREDNIO DO OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ.

SZUKAJ POROZUMIENIA WSZYSTKIMI MOŻLIWYMI SPOSOBAMI KOMUNIKACJI.

NIE TRAKTUJ OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ JAK DZIECKA.
MÓW PROSTYM, ALE NIEZBYT DZIECINNYM JĘZYKIEM.

WSPIERAJ, A NIE WYRĘCZAJ.

NIE LITUJ SIĘ.

NIE ZAPOMNIJ, ŻE SĄ RZECZY, KTÓRYCH MOŻESZ NAUCZYĆ SIĘ OD OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ.

III. CZĘŚĆ KOŃCOWA
7. Porządkowanie zdobytych podczas zajęć wiadomości.
Nauczyciel pyta o emocje związane z tematem, o to, czy zdaniem uczniów, bardzo różnimy się od osób niepełnosprawnych, czy nabrali więcej pewności i wiary w to, że kontakt z osobą niepełnosprawną nie jest czymś, czego należy się obawiać.