Co nalezy zrobić, aby chronić dziecko przed narkotykami?

Co należy wiedzieć, aby chronić dziecko przed narkotykami

Prowadzenie profilaktyki uzależnień to bardzo ważne zadanie szkoły. Rodzice są jedynymi i pierwszymi osobami, które nie tylko mogą, lecz muszą zapobiegać kontaktom dzieci z narkotykami czy alkoholem.
Spróbujmy się zastanowić, co zrobić, aby nie dopuścić do uzależnienia się dzieci od narkotyków.
Jest rzeczą naturalną, że chcemy ochraniać dzieci przed niebezpieczeństwami. Jednak często zawodzi nas ten naturalny instynkt. Wiele razy chcąc pomóc dzieciom wyrządzamy im krzywdę. Niektóre nasze poczynania wynikają z dobrych pobudek. Wybaczamy dzieciom złe zachowanie stwierdzając, że wyrosną one z tego; czasami wybawiamy dziecko z kłopotów, usprawiedliwiając jego nieobecności w szkole; mówimy wtedy np., że było chore, gdy w rzeczywistości było na wagarach; często wyręczamy dziecko w jego domowych obowiązkach. Jest to tzw. przyzwalanie – proces, w wyniku którego rodzice, mając dobre intencje, nieświadomie umożliwiają swoim dzieciom nieodpowiedzialne zachowania lub sami do nich zachęcają, a także chronią je przed konsekwencjami ich własnych czynów. To przyzwalanie ozna-cza tutaj wspieranie zachowań destrukcyjnych.
Narkotyki stały się rzeczywistością. Musimy być przygotowani na to, że dzieci wcześniej czy później będą musiały dokonywać wyborów dotyczących alkoholu czy narkotyków, po-dobnie jak konieczności wyborów w sprawie nauki, przyjaźni, ubrań czy pracy. Jeśli chcemy przyjść z pomocą dzieciom, które stają przed trudnymi wyborami w jakiejkolwiek dziedzinie, muszą wiedzieć, że jesteśmy na to przygotowani. Muszą mieć pewność, że wiemy, o czym mówimy. Często jesteśmy dumni z tego, że nigdy nie spróbowaliśmy narkotyków. To dobrze, lecz ich zażywanie to jedna rzecz, a brak wiedzy lub fałszywa wiedza to rzecz zupełnie inna. Jeśli naprawdę nie mamy podstawowych wiadomości na temat narkotyków i nie wiemy, jak dzisiejsza młodzież się do nich odnosi, nasze dzieci doskonale to wyczują. Współczesne dzie-ci są sprytne. Nawet jeśli same nigdy nie próbowały narkotyków, znają kolegów, którzy to robili lub robią. Jeśli będziemy próbowali z nimi dyskutować o narkotykach, wypowiadając kilka pobożnych życzeń lub jeśli nasze opinie będą świadczyły o niewiedzy lub uprzedzeniu dzieci nas zlekceważą. Podczas dyskusji potrzebują i oczekują od nas rzetelnej i aktualnej wiedzy o narkotykach.
Szukając sposobów uchronienia naszych dzieci przed narkotykami, zadajemy pytanie, dlaczego w ogóle po nie sięgają. Jeżeli narkotyzowanie stanie się faktem, nasze pytanie często przybiera formę: „Kto jest winien?” Mamy tendencję do szukania winowajcy. Nieświadomie próbujemy zrzucić odpowiedzialność na innych.
Często rodzice obwiniają:
- szkołę – „Czy ci nauczyciele nie widzą, co się dzieje?”
- innych rodziców – „Czego się można spodziewać po takim domu?”
- rówieśników – „Mój syn nigdy nie miał żadnych problemów, dopóki nie związał się z tą bandą”
- dealerów – „Wsadźcie do więzienia dealerów, a będziemy mieć problem z głowy”
- media – „Czego się można spodziewać, jeżeli filmy pokazują, że branie narkotyków jest modne”.
Kiedy pytamy dzieci, dlaczego zażywają narkotyki otrzymujemy odmienne odpowiedzi:
- Chciałem sprawdzić jak się poczuję.
- Nie chciałem być dziwakiem.
- Chciałem się zabawić.
- Brałem, gdyż chciałem należeć do grupy.
Rodzice wskazują na czynniki zewnętrzne, na coś lub kogoś poza osobą dziecka- szkołę, kolegów z klasy, presje rówieśników.
Wyjaśnienia dzieci kierują uwagę na wnętrze – coś wewnątrz popycha je do tego, np. ciekawość lub pragnienie wrażeń.
Jakich narkotyków używa młodzież?
Oto lista najczęściej przyjmowanych przez młodzież narkotyków:
- konopie indyjskie (marihuana) – najczęściej ręcznie skręcane papierosy tzw. jointy,
- inhalanty – kleje, benzyna, zmywacz do paznokci – te, które zażywa się wdychając ich opary – są one szczególnie popularne ze względu na niską cenę i ogólną dostępność,
- halucynogeny – np. LSD – występujące w postaci malutkich tabletek, małych żelowych kostek lub nasączonych substancją kawałków papieru ( żuje się je, aby wydobyć z nich substancję chemiczną),
- kokaina – biały proszek rozpuszczany w wodzie lub wdychany przez nos,
- opiaty – tzw.”polska heroina” – kompot produkowany ze słomy makowej,
- nowoczesne narkotyki „autorskie”- tzw. tabletki extazy wytwarzane w nielegalnych laboratoriach.
Wszystkie te narkotyki mają jedną wspólna cechę – wszystkie wpływają na procesy chemiczne zachodzące w naszej psychice. Dlatego też często określa się je jako substancje wpływające na psychikę.
Wyróżnia się cztery fazy prowadzące do uzależnienia:
FAZA I – poznawanie stanu odurzenia – podoba się to uczucie, to dobra zabawa, później nie ma żadnych problemów.
FAZA II – dążenie do stanu odurzenia – przypominanie sobie, jak przyjemny jest stan odurzenia, uzmysłowienie, że czegoś brakowało przez dłuższy czas. Większość zażywa narkotyki, gdyż życie bez nich nie jest takie przyjemne, nie powoduje to żadnych problemów, zatem dlaczego nie?
FAZA III - szkodliwe uzależnienie – osoba zażywająca traci poczucie rzeczywistości i z tego powodu jest nieświadoma tego, co się dzieje; w tej fazie uzależniony udaje, że nic się nie dzieje, wszystko jest w porządku; stając wobec problemu stara się umniejszyć jego znaczenie.
FAZA IV – branie, by czuć się normalnie, by uniknąć fizycznego i psychicznego bólu, móc funkcjonować bez objawów abstynencyjnych: silnego drżenia, mdłości, wymiotów, paranoi, pobudzenia lub słabości.
Sygnały mogące świadczyć, że dziecko może mieć kontakt ze środowiskiem narkotycznym :
Ř nagłe zmiany nastroju /duża aktywność, zmęczenie/, izolowanie i zamykanie się w sobie
Ř nagła zmiana grona dotychczasowych przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie
Ř spadek zainteresowania szkołą, sportem i ulubionymi zajęciami
Ř izolowanie się od domowników, spędzanie większości czasu samotnie w swoim pokoju
Ř kłamstwa i wykręty, wynoszenie z domu wartościowych przedmiotów, podkradanie pieniędzy
Ř tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne
Ř używanie tajemniczych określeń podczas rozmów np.:
amfa, spid = amfetamina
dragi = narkotyki
być na głodzie, być na skręcie = odczuwać objawy abstynencyjne
być w ciągu = codziennie zażywać narkotyki
cyknąć, huknąć = wstrzyknąć środek narkotyczny
buzować, hajcować, grzać = odurzać się
Na co należy zwrócić uwagę?
· małe foliowe woreczki, igły, strzykawki,
· ślady nakłuć po wstrzyknięciach, ślady krwi na ubraniu, „gęsia skórka”,
· malutkie kartoniki z kolorowymi nadrukami, kolorowe „kamyki do zapalniczek”,
· okopcone sreberka z folii aluminiowej,
· nagłe zainteresowanie hodowlą roślin przez dziecko,
· torby foliowe, tuby kleju, smary, zapach chemikaliów we włosach i ubraniu, charakterystyczny zapach z ust utrzymujący się nawet kilka dni po zażyciu narkotyku, nasączone chusteczki i szmatki.