Test kompetencji ucznia klasy II gimnazjum - Rozumienie czytanego tekstu, składnia zdania złożonego

Opracowała mgr Barbara Urban
TEST KOMPETENCJI UCZNIA kl. 2 GIMNAZJUM
(rozumienie czytanego tekstu, składnia zdania złożonego)

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY

Wirusowe zapalenie wątroby (dalej zwane WZW) to grupa chorób zakaźnych, wywołanych przez różne wirusy. Są wśród nich przede wszystkim: wirus WZW typu A (HAV), typu B (HBV), któremu czasem towarzyszy (HDV), C (HCV) i E (HEV).

W Polsce występuje wirusowe zapalenie wątroby typu A i typu B, rzadziej innych typów.
W WZW źródłem zakażenia może być zarówno człowiek z objawami choroby, jak i zakażony bezobjawowo. Materiał zakaźny stanowią głównie: kał (WZW typu A i E) oraz krew (WZW typu B i C).
Do zakażenia dochodzi:
• drogą pokarmową — w następstwie spożycia zakażonych pokarmów lub wody;
• podczas przetaczania zakażonej krwi, stosowania produktów krwiopochodnych, stykania się pracowników służby zdrowia z krwią pacjentów;
• podczas zabiegów medycznych i nie medycznych wykonywanych niesterylnym sprzętem, a wśród nich: zabiegów chirurgicznych, stomatologicz¬nych, wstrzyknięć (w tym także dokonywanych przez narkomanów), tatu¬owania, golenia, manicure lub pedicure itp.;
• w okresie okołoporodowym — np. zakażenie się dziecka od matki chorej na WZW typu B lub bezobjawowo zakażonej;
• drogą kontaktów seksualnych.
Czas, jaki upływa od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby, wynosi najczęściej: w WZW typu A około 30 dni, typu B od 60 do 90 dni.
Przebieg zachorowań na WZW różnych typów jest podobny. We wczesnej fazie choroby mogą wystąpić objawy ogólne (złe samopoczucie, osłabienie, bóle głowy), objawy dyspeptyczne (brak apetytu, nudności, wymioty, tępe bóle brzucha) i grypowe (uczucie rozbicia, stany podgorączkowe, bóle mięśni i stawów). Po okresie około 1-2 tygodni u części chorych pojawia się żółtaczka (zażółcenie skóry, spojówek, śluzówek, ciemne zabarwienie moczu, odbarwienie kału).
Jeśli wystąpią takie objawy, wizyta u lekarza pomoże w ustaleniu właściwego rozpoznania, co wymaga dokładnej obserwacji, zebrania wywiadów epidemiologicznych i wykonania badań laboratoryjnych. W niektórych przypadkach WZW może przebiegać jako ciężka choroba lub grozić poważnymi następstwami zdrowotnymi. Zależy to m.in. od typu WZW lub cech danej osoby, takich jak: podeszły wiek, stan zdrowia przed zakażeniem, choroby współistniejące.
Leczenie chorego, szczególnie w cięższych postaciach WZW, powinno odbywać się w szpitalu. Osoby wypisane ze szpitala i inni ozdrowieńcy powinni być przez kilka miesięcy objęci opieką lekarską. Podobną opiekę należy zapewnić osobom z otoczenia chorego, które były z nim w ścisłym kontakcie, szczególnie w ostatnim okresie przed zachorowaniem i tuż po wystąpieniu objawów chorobowych. Ma to na celu możliwe wczesne rozpoznanie zakażeń bezżółtaczkowych, zachorowań na WZW w otoczeniu chorego i leczenie.
Sposób zabobiegania WZW zależy od drogi szerzenia się zakażenia. Zapobieganie jest trudne ze względu na częste zakażenia bezobjawowe i skąpoobjawowe, dużą zakaźność chorych już na kilka tygodni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby oraz możliwość utrzymywania się zakaźności długo po ustąpieniu tych objawów (nawet przez wiele lat — jako to ma miejsce w związku z WZW typu B). Dodatkową trudność sprawia oporność wirusów WZW, szczególnie HBV‚ na działanie fizycznych i chemicznych środków dezynfekcyjnych i sterylizujących. Oznacza to, np. że nawet długotrwałe gotowanie nie niszczy HBV.
Zapobieganiu zakażeniom HBV i HCV sprzyjają:
• prowadzone w szerokim zakresie badania kandydatów na krwiodawców,
• dokonywanie zabiegów medycznych i nie medycznych wymagających naruszenia ciągłości tkanek za pomocą sterylnego sprzętu (w miarę możliwości — jednorazowego użytku),
• szczepienia przeciw WZW typu B.
Szczepieniom powinny być poddane szczególnie osoby narażone na zakażenie HBV w miejscu pracy i nowo narodzone dzieci matek chorych na WZW typu B lub zakażonych bezobjawowo, tzw. nosicielek antygenu HBs. Ograniczaniu liczby zakażeń wirusami WZW sprzyjają także działania zmierzające do zapobiegania narkomanii oraz zakażeniom wśród narkomanów, przede wszystkim stosujących narkotyki w postaci wstrzyknięć.
W zapobieganiu zakażeniom szerzącym się drogą pokarmową duże znaczenie ma zaopatrzenie w dobrą wodę do picia i potrzeb gospodarczych oraz w niezakażoną żywność. Ważne jest przestrzeganie zasad higieny osobistej, a przede wszystkim mycie rąk po wyjściu z ubikacji, przed przygotowywaniem posiłków i przed jedzeniem oraz używanie tylko własnych przedmiotów osobistego użytku, np. szczotki do zębów czy ręcznika. Czasem —jak to może mieć miejsce w wypadku osób z otoczenia chorego — potrzebne jest profilaktyczne uodpornienie za pomocą gamma — globuliny. Istnieje szczepionka przeciw WZW typu A. Ważne jest także, aby wszystkie osoby, które chorowały na WZW oraz osoby z otoczenia chorego, poddały się zaleconej opiece służby zdrowia i wyznaczonym okresowo badaniom.

Korzystając z tekstu źródła i własnej wiedzy wykonaj zadania.

1. Wirus wywołujący wirusowe zapalenie wątroby to
A. wirus WZW typu A (HAV)
B. wirus typu B (VBK)
C. wirus typu C (KLM)
D. wirus typu E (HCD).
2. Do zakażenia dochodzi
A. drogę pokarmową – w następstwie spożycia alkoholu i produktów zawierających konserwanty.
B. podczas wstrzyknięć, w tym dokonywanych niesterylnym sprzętem przez narkomanów.
C. drogą kontaktów m.in. podanie ręki.
D. podczas stykania się pracowników służby zdrowia z odzieżą pacjentów.
3. Dokończ zdanie.
We wstępnej fazie wirusowego zapalenia wątroby mogą wystąpić ........................................
........................................ .
4. WZW typu A to skrót:
A. Wyższych Związków Wyzwolonych typu A
B. Wielości Związków Wieloatomowych typu A
C. Wirusowego Zapalenia Wątroby typu A
D. Wirusowego Zapalenia Woreczka typu A.
5. Czas który upływa od zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby w WZW typu B wynosi:
A. od 30 do 60 dni
B. od 60 do 90 dni
C. od 60 do 80 dni
D. od 30 do 90 dni.
6. Od jakich czynników zależy przebieg wirusowego zapalenia wątroby?
Jeśli twierdzenie uznasz za poprawne wpisz do kratki po prawej stronie P, jeśli będzie to twierdzenie fałszywe literę F.
podeszłego wieku
sposobu spędzania wolnego czasu
stanu zdrowia przed zakażeniem
współistniejące inne choroby
jakość noszonej odzieży
dużej objętości płuc
od wielkości przysadki mózgowej
7. Zaznacz właściwą nazwę typu zdania.
Jeśli wystąpią takie objawy, wizyta u lekarza pomoże w ustaleniu właściwego rozpoznania.
A. zdanie złożone podrzędnie okolicznika celu
B. zdanie złożone podrzędnie przydawkowe
C. zdanie złożone współrzędnie
D. zdanie złożone podrzędnie okolicznika warunku.
8. Chory o objawach cięższej postaci WZW powinien być leczony w
A. w domu
B. w sanatorium
C. w szpitalu
D. w ośrodku zdrowia.
9. Jakie są sposoby zapobiegania zakażeniom HBV i HCV?(wypisz tylko dwa)
........................................
10. W którym zestawie znajdują się tylko spójniki współrzędności?
A. ani, ale, aby
B. albo, toteż, oraz
C. zatem, i, gdyż
D. choćbym, lub, żeby.
11. Z podanego zestawu wyrazów zbuduj jedno zdanie złożone (dodaj spójniki lub zaimki oraz inne części mowy ) Możesz zmienić formę fleksyjną tych wyrazów.
Szczepionka, zakażenie, narkoman, wirus.
........................................
12. Gdzie będziesz szukać znaczenia słowa „epidemiologia”?
A. w słowniku wyrazów bliskoznacznych
B. w słowniku wyrazów obcych
C. w słowniku frazeologicznym
D. w słowniku poprawnej polszczyzny
13. Właściwy tytuł do ostatniego akapitu tekstu to:
A. Zapobieganie zatruciom.
B. Opieka służby zdrowia nad osobami zakażonymi.
C. Rola szczepień przeciw WZW typu A.
D. Zapobieganie zakażeniom.
14. Połącz nazwiska z osiągnięciami.
A. Ignacy Łukasiewicz 1. wynalezienie szczepionki przeciw wściekliźnie
B. Ludwik Pasteur 2. skonstruowanie lampy naftowej
C. Wilhelm Roentgen 3. odkrycie polonu i radu
D. Wisława Szymborska 4. odkrycie promieni X
E. Maria i Piotr Curie 5. literacka nagroda Nobla
15. Powyższy tekst pełni funkcję
A. satyryczną
B. dydaktyczną
C. informacyjną
D. reklamową.
16. Zaznacz wykres do podanego wypowiedzenia.
Ludzie, przestrzegając higieny, mogą zapobiegać zakażeniom szerzącym się drogą pokarmową.
A B C D

17. „Serce się komuś kraje” znaczy
A. ktoś choruje na serce
B. ktoś przeszedł skomplikowaną operację
C. ktoś doznaje uczucia smutku i żalu
D. ktoś przeżywa zawód miłosny.
18. Uzupełnij luki w zdaniu.
Zapobiegając zakażeniom należy przywiązywać uwagę do.............................., myć ręce po............................, używać przedmiotów ........................................np. .................................... .
19. Ten człowiek właśnie dowiedział się, że jest nosicielem wirusa HIV. Co czuje w tej wyjątkowej sytuacji? Nazwij jego stan emocjonalny, używając czterech zdań.
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................
........................................

Lekcja anatomii doktora Tulpa – Rembrandt
20. Które słowa właściwie charakteryzują obraz Rembrandta?
A. W centrum nieboszczyk, który poddawany jest sekcji, wokół skupione twarze medyków.
B. Zbiorowy portret tylko 8 chirurgów.
C. Śpiący człowiek i lekarz, który trzyma w ręku nożyce chirurgiczne.
D. Tylko mistrzowskie rozłożenie światła.
21. Wskaż właściwą definicję słowa chirurg.
A. Lekarz chorób wewnętrznych.
B. Lekarz wykonujący zabiegi operacyjne.
C. Lekarz badający czynności i choroby serca.
D. Lekarz zajmujący się zaburzeniami i chorobami psychicznymi.
22. Napisz rozprawkę na dany temat.
Co w życiu człowieka jest wartością najcenniejszą? Uzasadnij swój wybór.