Lekcja biblioteczna dla klasy I

SCENARIUSZ LEKCJI BIBLIOTECZNEJ
DLA KL. I SZKOŁY PODSTAWOWEJ

1. Temat zajęć: Poznajemy książki dla dzieci i ich twórców

2. Cele lekcji:
Cel główny: rozbudzenie kultury czytelniczej przez przybliżanie uczniom różnych rodzajów książek dla dzieci
Cele operacyjne:
Uczeń po lekcji powinien:
Na poziomie wiadomości:
- wiedzieć, kto tworzy książki,
- wyjaśnić rolę ilustracji w tekście,
- wiedzieć, w którym miejscu w bibliotece znajdują się regały książkami przeznaczonymi dla młodszych dzieci,
- znać rodzaje książek dla dzieci: opowiadania, zbiory wierszy, zbiory baśni, baśnie jednego autora, komiksy, bajki, książki obrazkowe, książki-zabawki.
Na poziomie umiejętności w sytuacjach typowych:
- poszukiwać w bibliotece książek na właściwych półkach,
- umieć skorzystać ze spisu lektur znajdującego się w bibliotece oraz napisów na regałach,
- znaleźć informacje o twórcach książki na stronie tytułowej,
- znaleźć w książce spis treści, w sytuacjach problemowych:
- samodzielnie wybrać odpowiednią dla siebie książkę na podstawie jej zawartości i spisu lektur,
- określić rodzaj wybranej książki.

3. Formy pracy: grupowa, indywidualna

4. Metody pracy:
- rozmowa kierowana ,dyskusja
- pokazowa – wystawka książek dla dzieci, plansza ze spisem lektur dla kl. I
- praktyczna – wypełnianie krzyżówki i kart pracy

5. Pomoce dydaktyczne: plansza ze spisem lektur dla kl. I; regały z książkami dla młodszych dzieci ;wystawka różnych wydań lektur dla pierwszoklasistów, zestaw książek dla młodszych dzieci (bajek, wierszy, opowiadań, komiksów, książek obrazkowych, baśni); wizytówki-książeczki; karty pracy; ilustracje - rebusy, podpisy do obrazków, ilustracje z poplątanymi tytułami książek i karteczki prawidłowymi tytułami, kartka z krasnoludkiem, kredki.

6. Przebieg lekcji

Część organizacyjna
1. Przywitanie uczniów i zaproszenie do biblioteki.
Każde dziecko otrzymuje wizytówkę kształcie książki, na której wpisuje swoje imię i przypina do ubrania.

Wprowadzenie do tematu
1. Nauczyciel przypomina, co to jest biblioteka oraz kto i po co może z niej korzystać. Następnie wyjaśnia, że celem spotkania jest ustalenie, jakie książki przeznaczone są dla pierwszoklasistów oraz w jaki sposób wybierać odpowiednie dla siebie lektury. Uczniowie dowiadują się również kim są twórcy książek dla dzieci.
2. Podanie i zapisanie na tablicy tematu zajęć.

Część zasadnicza
1. Nauczyciel zaprasza uczniów do stolików, na których rozłożone są książki: bajki, baśnie, opowiadania, komiksy, wierszyki, książki obrazkowe, książki-zabawki a także kilka powieści i tomików poezji. Każdy uczeń ma wybrać dla siebie jedną książkę, którą chciałby
Przeczytać. Książki można brać do ręki i przeglądać.
2. Uczniowie uzasadniają, czym kierowali się wybierając książkę i dlaczego nie zdecydowali się na pozostałe.
( Dzieci z pewnością zwrócą uwagę na ilustracje, informacje na okładce, spis treści, stronę tytułową. Niektórzy na pewno czytali wybrana książkę bądź znają nazwisko jej autora).
Następnie uczniowie samodzielnie lub z pomocą nauczyciela określają, jaki wybrali gatunek książki.
3. Nauczyciel zwraca uwagę na informacje, które można znaleźć na stronie tytułowej. Wytłumaczenie znaczenia słów: autor ilustrator, wydawca.
4. Uczniowie oglądają strony tytułowe wybranych przez siebie książek (gdy ich nie ma – najczęściej w książeczkach kartonowych – szukają informacji na okładce), odczytują nazwiska twórców. W niektórych książkach może pojawić się nazwisko tłumacza. Należy wówczas wytłumaczyć jego rolę w powstaniu tekstu.
5. Wspólne ustalenie, co to jest spis treści, gdzie zazwyczaj jest umieszczony w książce, jaką spełnia funkcję.
6. Wielu uczniów, wybierając lekturę kieruje się liczbą ilustracji, ich kolorystyką. Należy zatem ustalić, jakie są rodzaje ilustracji (kolorowe, czarno-białe, fotografie)oraz jakie jest ich znaczenie (książka staje się ładniejsza, podnoszą jej estetykę, zachęcają do lektury, są plastycznym odpowiednikiem wydarzeń opisanych w tekście).
7. Informacja o lekturach. Nauczyciel wyjaśnia, że lektury to książki, które każdy uczeń powinien przeczytać, ponieważ będą one omawiane na lekcjach języka polskiego. Są to książki wartościowe, przeznaczone dla uczniów w określonym wieku.
Pierwszoklasiści odczytują z planszy spis lektur dla klasy I – każdy uczeń jedną pozycję.
8. Następnie nauczyciel pokazuje dzieciom regały, na których ustawione są lektury dla poszczególnych klas, zwraca uwagę na półki z lekturami dla klasy I. Uświadamia dzieciom, że w bibliotece jest wiele egzemplarzy jednego tytułu. Pokazuje również dzieciom półki z wolnym dostępem, na których zgromadzone są książki dla dzieci młodszych.
9. Zadania dla uczniów:
Zadanie 1.
Na stoliku rozłożone są kartki z ilustracjami-rebusami pochodzącymi z różnych książek dla dzieci młodszych. Zadaniem dzieci jest odgadnięcie tytułów tych książek i ich autorów a następnie ułożenie odpowiednich podpisów pod obrazkami.
Zadanie 2
Na stoliku rozłożone są kartki z ilustracjami i poplątanymi tytułami książek dla dzieci. Zadaniem uczniów jest prawidłowe uporządkowanie tytułów przedstawionych książek i prawidłowe umieszczenie odpowiednich kartoników pod obrazkami.
Ilustracje z prawidłowo ułożonymi tytułami książek (z zad. 1 i 2) dzieci zawieszają na bibliotecznej gazetce.
10. Pochwalenie uczniów za aktywność i zaangażowanie w pracę na lekcji.
Zaproszenie do samodzielnego wybrania i wypożyczenia książki.
Podczas wypełniania kart czytelnika każdy uczeń otrzymuje kartę pracy „Informacje o książce”.

Podsumowanie spotkania
1. Gdy chętni uczniowie wypożyczą książki, nauczyciel instruuje
Wszystkich, w jaki sposób należy uzupełnić karty pracy. W odpowiednich miejscach należy wpisać tytuł wypożyczonej lub innej książki, imię i nazwisko autora, imię i nazwisko ilustratora oraz wydawcę. Poprawnie wypełnione karty uczniowie wkładają do książek. Po ich przeczytaniu powinni na kartach narysować ilustrację do książki. Kartę pracy (podpisaną na odwrocie) należy oddać do biblioteki w terminie do dwóch tygodni.
2. Nauczyciel prosi uczniów o ocenę zajęć, rozdaje wszystkim kartki z krasnoludkami i prosi o pomalowanie krasnali odpowiednim kolorem.
Jeśli zajęcia bardzo się podobały - na czerwono, jeśli tyko trochę – na niebiesko a jeśli zajęcia się nie podobały dzieci malują krasnala na żółto.
3. Pożegnanie uczniów, podziękowanie za udział w zajęciach.

Literatura:
1. Andrzejewska J. Bibliotekarstwo szkolne: teoria i praktyka. T. 2: praca pedagogiczna biblioteki, Wydaw. SBP, Warszawa 1996.
2. Encyklopedia wiedzy o książce, pod red. A. Birkeumajera,
B. Kocowskiego i J. Trzynadlowskiego, Zakł. Nar. im.
Ossolińskich, Wrocław 1971.
3. Hamer Hanna: Klucz do efektywności nauczania: poradnik dla nauczyciela, Wydaw. Veda, Warszawa 1994.
4. Sztuka nauczania, Cz. I Czynności nauczyciela, pod red. K. Kraszewskiego, Wydaw. Naukowe PWN, Warszawa 1992.
5. Wójcicka Elżbieta; W świecie książek i dziwów. Pierwsza wizyta w bibliotece wraz z pasowaniem na rycerza książk, „Biblioteka w szkole” 1998, nr 5, s. 5-7.
6. Jadwiga Wiatr, Edukacja czytelnicza i medialna – scenariusze lekcji w szkole podstawowej i gimnazjum, Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli, Kraków 2000.
7. Fiebich Dorota, Poznajemy książki dla dzieci i ich twórców, „Biblioteka w szkole”, 2004, nr 11, s. 7-8.

KARTA PRACY

INFORMACJE O KSIĄŻCE

Tytuł książki
Imię i nazwisko autora
Imię i nazwisko ilustratora

Wydawnictwo
AWANTURA O BASIĘ
KORNEL MAKUSZYŃSKI
CZARNA OWIECZKA
JANUSZ GRABOWSKI
CO SŁONKO WIDZIAŁO
MARIA KONOPNICKA
PILOT I JA
ADAM BAHDAJ
PLASTUSIOWY PAMIĘTNIK
MARIA KOWNACKA
JULIAN TUWIM
LOKOMOTYWA
CHARLE PERRAULT
CZERWONY KAPTUREK