Gościu, siądź pod mym liściem... Jan Kochanowski "Na lipę"

Konspekt lekcji języka polskiego dla klasy 6
Temat: Gościu siądź pod mym liściem...Jan Kochanowski „Na lipę”

Cele operacyjne:
Uczeń zna utwór „Na lipę” i „Na gospodarza”
Uczeń potrafi wskazać osobę mówiącą w wierszu
Uczeń potrafi określić ideę utworu
Uczeń potrafi odnajdywać podobieństwa w utworach

Cele nieoperacyjne:
Uczeń potrafi wyobrazić sobie pewne wrażenia
Uczeń docenia wartość przyrody
Uczeń pochwala życie zgodne z przyrodą

Metody:
Elementy heurezy
Elementy metody poszukującej
Elementy dramy
Formy pracy:
Praca zbiorowa
Praca indywidualna

Środki i pomoce dydaktyczne:
Hanna Dobrowolska „Jutro pójdę w świat”

Przebieg lekcji:

Zdarza się, że czasem w naszych domach zjawiają się goście. Dziś chcę, abyśmy porozmawiali o gościach mile widzianych i oczekiwanych. Jak ich przyjąć, aby czuli się dobrze? W jaki sposób powinniśmy o nich zadbać i jakie względy im okazać?
Uczniowie rozmawiają na temat gościnności. Proszę dwóch uczniów. Jedna z nich wciela się w postać gospodarza, zaś druga jest mile oczekiwanym gościem. Uczniowie mają przedstawić scenkę, w której gospodarz wita i zaprasza gościa do domu, a także ugaszcza go.
Po przedstawieniu scenki rozmawiamy o tym, czy została ona dobrze zaprezentowana.
O gościnności ( serdecznym przyjęciu gości) mówią wiersze, które dziś poznacie na lekcji. Przekonamy się, czy podobnie jak Jan Kochanowski pojmujemy zasady gościnności.
Proszę otwórzcie zeszyty i zapiszcie temat dzisiejszej lekcji.
Otwieramy podręczniki na stronie 27.
Czytam głośno wiersz.
Uczniowie czytają wiersz po cichu.
Jak myślicie kto i do kogo zwraca się w wierszu „Na lipę” ?
W tym utworze lipa zwraca się do człowieka. Lipa jest tutaj gospodarzem i zaprasza pod swoje liście człowieka, czyli gościa, któremu obiecuje odpoczynek i wytchnienie.
Dobrze. Jakie zalety lipy przedstawił poeta w tym utworze?
Korzystajcie z cytatów z utworu..

1.” Nie dojdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie...”
Oznacza to, że lipa daje cień w gorące i upalne dni.

2. „Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoły biorą miód...”
Jej kwiaty dostarczają pokarmu dla pszczół na miód, który później zdobi nasze stoły.

3. „ A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie
( ładnie) że człowiekowi łacno (szybko) słodki sen przypadnie”
Zsyła słodki sen.

Jest także schronieniem dla ptaków ;daje wytchnienie i odpoczynek; działa kojąco.

4.”Jabłek wprawdzie nie rodzę ....”
Oznacza to, że jest ona wysoko ceniona przez swojego właściciela .Często wyżej aniżeli drzewa owocowe. Jest cenniejsza niż złoto.

Czy wiersz „Na lipę” jest tylko pochwałą lipy, czy może pewnego sposobu życia?

Wiersz ten jest pochwalą przyrody. wnioskujemy, że przyroda i natura mają duży wpływ na człowieka .To pochwała życia w zgodzie z naturą.
(Krótka notatka do zeszytu)

Teraz przejdźmy do utworu „Na gospodarza” Jana Kochanowskiego.
Czytam głośno wiersz.
Uczniowie czytają raz jeszcze po cichu utwór.
O czym jest mowa w tym wierszu?
W tym wierszu jest mowa o gospodarzu, a także o tym jak nie powinno się postępować przyjmując w swym domu gości.
Czy Ma on coś wspólnego z poprzednim utworem, który poznaliście?
Tak. Tu także jest mowa o gościnności, a także ..........
Uczniowie rozmawiają na temat tych dwóch utworów.
(Krótka notatka do zeszytu)

Jak jest zbudowany ten wiersz?
-ma 12 wersów (6 wersów)
-po 13 sylab w wersach (11 sylab)
-są rymy np. sobie tobie, promienie cienie.
Wyszukajcie epitety w tym wierszu.
Cienie – rozstrzelane
Wiatry – chodne
Promienie – proste
Kwiat – wonny
Pszczoły – pracowite
Stoły – pańskie
Szept – cichy
Sen – słodki
Szczep – najpłodniejszy

Wyszukajcie czasowniki
Siądź, odpocznij, nie dojdzie, przyrzekam, wzbije, ściągną, zawiewają, narzekają, biorą, umiem, przypadnie, nie rodzę, kładzie.
Posadziłeś, dawać, widzę, dostało, godzi się,.

Praca domowa

Wypiszcie do zeszytu trudne słówka, a także epitety i czasowniki.

Spróbujcie w domu opisać tę lipę.