Projekt pracy z uczniem zdolnym "Mat - Klasa"

GIMNAZJUM NR 2 IM. JANA PAWŁA II W LUBONIU

"Jeśli w matematyce nie byłoby piękna
to, zrozumiałe, że nie byłoby samej matematyki.
Jakaż bowiem siła przyciągnęłaby do tej niełatwej nauki największych geniuszy rodzaju ludzkiego."

PROJEKT PRACY Z UCZNIEM ZDOLNYM
„MAT-KLASA”

Autor
WIESŁAWA STANKIEWICZ

LUBOŃ 2006

I. WSTĘP

Z reguły bywa też tak, że tempo i zakres pracy na zajęciach dostosowuje się do tzw. przeciętnego ucznia. W efekcie takiego postępowania najwięcej tracą uczniowie zdolni, którym nie poświęca się wystarczająco dużo czasu ani uwagi, w przeświadczeniu, że sami dadzą sobie radę, bo przecież osiągają świetne wyniki w nauce.
W każdym zespole uczniów, również w naszej szkole jest wielu uczniów mających szczególne uzdolnienia i zainteresowania matematyczne. Jest to ważny element pracy szkoły i nauczycieli, bo cóż gorszego można uczniowi wyrządzić niż zaprzepaścić jego talent i zdolności?
Program pracy z uczniem zdolnym „Mat-Klasa”, przygotowałam aby otoczyć opieką naszych „Matematycznych-Asów”. Chciałabym stworzyć im możliwość przebywania w gronie rówieśników o podobnych zainteresowaniach, uzdolnieniach i ambicjach aby mięli możliwość dostrzeżenia swojej własnej wartości – co ważne – mierzonej nie tylko sukcesami w konkursach przedmiotowych. Obok przekazania uczestnikom zajęć konkretnej wiedzy i umiejętności ma on za zadanie aktywizację najzdolniejszych uczniów oraz pomoc w przełamaniu ich wewnętrznych oporów. Obok powyższych celów projekt „Mat-Klasa” ma także na celu wyjście naprzeciw oczekiwaniom rodziców uczniów zdolnych, którzy oczekują wyjątkowego przygotowania dzieci do dalszego kształcenia, tak, aby dostępne były dla nich szkoły ponadgimnazjalne o wysokim prestiżu.
Do zrealizowania programu „Mat klasa” potrzebna jest praca na zajęciach pozalekcyjnych.

II. SZCZEGÓŁOWE CELE

CEL GŁÓWNY PROJEKTU TO:

& rozbudzenie oraz rozwijanie zainteresowań uczniów matematyką

CELE POŚREDNIE:

& umożliwienie uczniom szczególnie zainteresowanym matematyką pogłębianie i poszerzanie wiadomości i umiejętności z tej dziedziny;
& kształcenie spostrzegawczości, wyobraźni, umiejętności analizowania i logicznego myślenia;
& kształtowanie pozytywnej motywacji do podejmowania zadań wymagających wysiłku oraz poszukiwanie niestandardowych rozwiązań;
& kształtowanie umiejętności pokonywania trudności;
& rozwijanie i rozszerzanie wiadomości zdobytych podczas lekcji i zapoznanie się z całkiem nowymi treściami i zagadnieniami,
& rozwijanie umiejętności planowania i organizowania pracy własnej oraz współdziałania w grupie;
& kształcenie umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł ze szczególnym uwzględnieniem Internetu;
& rozwijanie zdolności intelektualnych uczniów;
& przygotowanie uczniów do udziału w konkursach matematycznych.


III. PROGRAM ZAJĘĆ (Tabela - dop. red.)

LP
Dział matematyki
Treści wykraczające poza podstawę programową

1. Liczby - Zadania o cyfrach i liczbach.- Podzielność liczb.- Potęgi o wykładniku całkowitym, (wymiernym).- Pierwiastki stopnia n>3.- Procenty mieszaniny, stopy- Zamiana ułamków okresowych na zwykłe.- Usuwanie niewymierności z mianownika.
2. - Równania, nierówności, układy równań - Zadania z treścią.- Praca i czas potrzebny do jej wykonania.- Zadania na prędkość, drogę i czas.- Równania i nierówności z wartością bezwzględną.- Rozwiązywanie prostych równań kwadratowych i wykładniczych.- Układy równań o zwiększonym stopniu trudności.- Przekształcanie wzorów.
3. - Wyrażenia algebraiczne - Przekształcanie wyrażeń algebraicznych z wykorzystaniem wzorów skróconego.- Stosowanie pierwiastków i potęg we wzorach skróconego mnożenia.- Wzory na sześcian sumy i sześcian różnicy oraz sumę sześcianów i różnicę sześcianów;
4. Figury geometryczne - Zadania konstrukcyjne.- Własności miarowe figur.- Twierdzenie Pitagorasa w zadaniach problemowych. - Twierdzenia Talesa a zadaniach o podwyższonym stopniu trudności.- Zadania na dowodzenie dotyczące własności wielokątów.- Obliczanie obwodów i pól nietypowych figur.- Zaznaczanie przekrojów brył.- Obliczanie pól powierzchni o objętości brył.- Zastosowanie funkcji trygonometrycznech.
5. Logika matematyczna - Suma różnica, iloczyn zbiorów.- Zagadki matematyczne i zadania logiczne.
6. Funkcje - Sporządzanie wykresów funkcji liniowych i nieliniowych.- Obliczanie pól figur ograniczonych wykresami funkcji i osiami układu współrzędnych.- Wektory na płaszczyźnie.- Obliczanie sumy, różnic i, iloczynu wektorów. - Odczytywanie własności funkcji liniowej ( nieliniowej )z wykresu funkcji.
7. Prawdopodobieństwo - Wyznaczanie prowdopodobieństwa zdarzenia. - Obliczanie i stosowanie kombinacji i permutacji w zadaniach.- Wartość modalna.
8. Ciekawostki matematyczne - Trójkąt Pitagorejski.- Trójkąt Pascala.- Cechy podzielności przez 11- Biografie wielkich matematyków.
9. - Zadania konkursowe z lat ubiegłych

IV. PROCEDURA OSIĄGANIA CELÓW:

& Poszerzanie wiedzy i umiejętności uczniów o treści wykraczające poza podstawę programową, rozwiązywanie zadań tekstowych oraz testów zawierających te treści.
& Rozwiązywanie zadań logicznych , krzyżówek , łamigłówek.
& Stosowanie różnych form prowadzenia lekcji (praca w grupach, dyskusja, indywidualizacja, różnicowanie wymagań).
& Rozwijanie aktywności uczniów i ich motywowanie do zdobywania wiedzy i umiejętności.
& Zwrócenie uwagi na konieczność samodzielnego korzystania z dostępnych mediów w przygotowaniu własnych opracowań.
& Udział w zawodach matematycznych i zorganizowanie Szkolnego Konkursu „Matematyczny-As”.
& Pokazanie, w jaki sposób komputer może być użytecznym narzędziem w pracy, nauce i zabawie (przygotowywanie pomocy dydaktycznych z wykorzystywaniem komputera).
& Stosowanie metod aktywizujących, metod poszukiwania, porządkowania i posługiwania się techniką informacyjną, stosowanie zdobytej wiedzy w praktyce.
& Dobieranie interesujących przykładów zadań i problemów matematycznych, które rozbudzą naturalną ciekawość ucznia.
& Dbanie o odpowiednie wykorzystanie różnorodnych pomocy dydaktycznych
& Stosowanie innych nośników wiedzy, np. encyklopedie, publikacje popularnonaukowe, Internet, itp.
& Wzmacnianie poczucia satysfakcji i własnej wartości uczniów, motywowanie ich do dalszej pracy i systematycznego udziału w zajęciach.


V. OPIS ZAŁOŻONYCH OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Wskaźniki potwierdzające osiągnięcie celów:

& uczeń wykazuje szczególne zainteresowania matematyką, wykracza poza obowiązujący materiał nauczania;
& uczeń potrafi oryginalnie (nietypowo) rozwiązywać zadania, a także znajduje różne sposoby na rozwiązanie tego samego zadania;
& potrafi wnioskować i uogólniać;
& biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami;
& swobodnie posługuje się komputerem;
& umie zastosować wiedzę i umiejętności do rozwiązywania problemów z różnych dziedzin edukacji szkolnej w konkretnych sytuacjach praktycznych;
& osiąga sukcesy w konkursach matematycznych.

VI. UWAGI O REALIZACJI PROGRAMU

Podczas zajęć rozwiązywane są zadania oraz omawiane problemy o różnych poziomach trudności, nietypowe ale ciekawe, oparte na wiadomościach uczniów zdobytych na lekcjach. Nauczyciel może zmieniać kolejność realizacji proponowanych haseł i treści programowych i dostosowywać je do potrzeb wynikających z pracy szkoły i zainteresowań uczestników projektu „Mat-klasa”. Należy zachęcać uczniów, aby sami proponowali tematykę, czas i formę realizacji treści programowych.
Praca ucznia powinna być oceniana zawsze pozytywnie. Pozwala to na wzmocnienie motywacji poznawczych i zainteresowań matematycznych. Formę oceny oraz sposób nagradzania pozostawia się nauczycielowi prowadzącemu zajęcia, mogą to być np.: pochwały, oceny słowne i pisemne, dyplomy uczestnictwa, nagrody rzeczowe.

VII. EWALUACJA PROGRAMU

1) Obserwacja pracy uczniów.
2) Rozmowy z uczniami.
3) Osiągane przez uczniów sukcesy w konkursach tematycznych.

VIII. ŹRÓDŁA ZDOBYWANIA WIEDZY:

- Podręczniki
- Zbiory zadań
- Czasopisma matematyczne
- Internet

IX. BIBLIOGRAFIA

1. W. Łęska, S. Łęski, Zbiór zadań dla asa, Oficyna wydawniczo – poligraficzna i reklamowo – handlowa „Adam”, Warszawa, 1997.
2. E. Lodzińska „ Zbiór zadań konkursowych z matematyki dla gimnazjum” – wydawnictwo Nowik, Warszawa, 2005.
3. K. Dworacka, Z. Kochanowski Konkursy matematyczne – wybór zadań, WSiP, Warszawa, 1990.
4. W. Bednarek „ Konkurs matematyczny w gimnazjum” - wydawnictwo Nowik, Warszawa, 2005.
5. M.Wójcicka, „Wybrane metody i techniki aktywizujące” – wydawnictwo Fraszka, Warszawa 2005.
6. M. Bury, A. Kałuża „ Trening przed zawodami matematycznymi”, Warszawa, 1995.
7. Gardier T., Matematyczne potyczki : ciekawe zadania dla gimnazjalistów. Część 1i 2, Warszawa 2003 r.
8. W.Suchocka, „Zagadki logiczne” – wydawnictwo KAW, Warszawa 1997.