Program koła języka rosyjskiego

TYP SZKOŁY: GIMNAZJUM, LICEUM PROFILOWANE, TECHNIKUM

ETAP NAUKI: UCZNIOWIE ROZPOCZYNAJĄCY NAUKĘ JĘZYKA ROSYJSKIEGO JAKO NIEOBOWIĄZKOWEGO

WYMIAR GODZIN: 1 GODZINA W TYGODNIU

AUTOR: EWA PABIAN

Program koła języka rosyjskiego

1.OPIS

Przedstawiony poniżej program koła języka rosyjskiego dla uczniów gimnazjum, liceum profilowanego lub technikum, którzy po raz pierwszy stykają się z językiem ma za zadanie w sposób możliwie atrakcyjny i rzeczowy wprowadzić ucznia w świat języka i kultury krajów rosyjskiego obszaru językowego. Połączenie wiedzy i umiejętności językowych z podstawami realioznawstwa ma w założeniu tworzyć zintegrowaną całość, mającą stanowić bazę wyjściową do dalszego rozwoju umiejętności językowych.

Koncepcja programu jest zgodna z założeniami podstawy programowej, Rozporządzeniem Ministra Edukacji i Sportu z dnia 5 lutego 2004 roku, niesprzeczna z dokumentami szkoły i dostosowana do jej potrzeb.

Możliwości i warunki realizacji programu są dostosowane do planowanej 1 godziny zajęć tygodniowo.

Program został skonstruowany tak, aby jego realizacja była możliwa zarówno przy wykorzystaniu filmów video, magnetofonów, tablic gramatyczno- ortograficznych , jak i przy wykorzystaniu jedynie najprostszych pomocy dydaktycznych.

Niniejszy program jest programem funkcjonalno- tematycznym, co oznacza, że uczeń w procesie komunikacji przyswaja sobie funkcje i struktury językowe o wysokim stopniu produktywności. Zostały one dobrane w ramach proponowanej tematyki, która obejmuje:

● najważniejsze zagadnienia w zakresie realiów życia codziennego ( człowiek, dom , szkoła, praca, zdrowie, żywienie, zakupy i usługi, sport, podróżowanie, życie rodzinne i towarzyskie
● dotyczy zjawisk społeczno- kulturalnych i literackich (elementy wiedzy o krajach rosyjskiego obszaru językowego , państwo i społeczeństwo, kultura)
● ma związek z pięknem przyrody i ochroną środowiska naturalnego (świat przyrody,
● określa współczesną technikę stosowaną w życiu codziennym.( nauka i technika)

Program może być realizowany z uczniami, którzy:

● mają opanowane podstawowe techniki pracy z komunikatem słyszanym i pisanym
● umieją korzystać z różnych źródeł informacji i potrafią przetwarzać informacje
● potrafią korzystać ze słowników.

Do podstawowych pomocy dydaktycznych wspomagających realizację założeń programowych należy zaliczyć: ilustracje, widokówki, reprodukcje, teksty, wzory pism, wycięte z prasy ogłoszenia, artykuły, przepisy, napisy na obiektach użyteczności publicznej, kasety, podręczniki pomocnicze- gramatyki, zbiory ćwiczeń, czasopisma, albumy, wybrane pozycje literatury oraz słowniki.

2 CELE
2.1 Ogólne cele edukacyjne

Realizacja programu ma na celu zdobycie przez uczniów podstawowych kompetencji komunikacyjnych oraz poznanie elementów kultury i realiów życia codziennego nauczanego języka. Zgodnie z założeniami podstawy programowej nauczyciele na zajęciach z języka obcego pomagają im w podejmowaniu decyzji dotyczącej kierunku dalszej edukacji i przygotowują do aktywnego udziału w życiu społecznym. Kształtowanie uczniów w założeniu obejmuje:

● Przyswajanie i rozwijanie czterech podstawowych sprawności językowych : rozumienie ze słuchu, czytanie ze zrozumieniem oraz mówienie i pisanie
● Stopniowe przygotowanie uczniów do samodzielności w procesie uczenia się języka obcego
● Rozwijanie w uczniach postawy ciekawości, otwartości i tolerancji wobec innych kultur
● Wyrobienie kompetencji komunikacyjnej, jako jednego z podstawowych warunków komunikacji językowej
● Kształtowanie sprawności wyszukiwania i porządkowania informacji
● Przygotowanie do porozumiewania się z cudzoziemcami
● Kształtowanie podstawowych strategii komunikacyjnych ( kompensacyjnych), umożliwiających porozumiewanie się w przypadku niedostatecznych środków językowych
● Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów
● Zapoznanie się z innym systemem komunikowania się w mowie i w piśmie oraz innymi środkami wyrażania pojęć i relacji
● Wprowadzenie komponentu kulturowo- cywilizacyjnego z ukierunkowaniem na styl życia i zachowania w kraju języka docelowego
● Ułatwienie zrozumienia niektórych zjawisk leksykalnych, gramatycznych i ortograficznych języka polskiego
● Ułatwienie nauki innych języków
● Przygotowanie uczniów do dalszego samokształcenia poprzez zaprezentowanie strategii uczenia się

2.2 Cele szczegółowe

Sprawność rozumienia mowy ze słuchu

● Rozumienie ogólnego sensu prostych sytuacji komunikacyjnych , w tym intencji rozmówcy
● Rozumienie ogólnego sensu wypowiedzi przy niezrozumieniu jej fragmentów
● Wyodrębnienie żądanej informacji
● Wyodrębnienie głównej idei całej wypowiedzi i jej fragmentów
● Rozumienie logicznej struktury wypowiedzi
● Rozpoznawanie nowych i przyswojonych elementów językowych
● Rozróżnianie wyrazów o podobnym brzmieniu
● Określanie znaczenia słów na podstawie kontekstu lub podobieństw a językiem polskim
● Dzielenie strumienia mowy
● Rozróżnianie informacji
● Ćwiczenie umiejętności domyślania się znaczeń w oparciu o kontekst
● Przyzwyczajanie uczniów do faktu, że nie wszystkie słowa i zwroty w słuchanym przekazie będą przez nich rozumiane

Sprawność mówienia

● Formułowanie krótkich, spójnych wypowiedzi na określone tematy z zastosowaniem form gramatycznych odpowiednich do wyrażania teraźniejszości, przeszłości i przyszłości
● Dobór struktur morfosyntaktycznych i jednostek leksykalnych adekwatnych do sytuacji komunikacyjnej
● Inicjowanie, podtrzymywanie i kończenie rozmowy oraz zdobywanie i udzielanie prostych informacji w sytuacjach dnia codziennego
● Wyrażanie uczuć i myśli oraz relacjonowanie wypowiedzi innych osób
● Wykorzystanie znajomości fonetyki w stopniu zapewniającym zrozumiałość wypowiedzi dla rodzimego użytkownika języka
● Wybór formy i stylu wypowiedzi adekwatnych do sytuacji komunikacyjnej
● Stosowanie odpowiednich konstrukcji intonacyjnych i akcentu
● Wykorzystywanie technik kompensacyjnych i stosowanie w wypowiedzi środków paralingwistycznych
● Produktywne opanowanie struktur morfosyntaktycznych i modeli zdań
● Tworzenie z przyswojonych wyrazów zdań oraz komunikatów
● Poprawna ekspresja wypowiedzi ( artykulacja, intonacja, akcentuacja, rytm i tempo)
● Poznanie podstawowych zasad wymowy oraz intonacji zdań oznajmujących i pytających

Sprawność czytania

● Rozumienie prostego tekstu narracyjnego
● Doskonalenie mechanizmów antycypacyjnych treści komunikatu( przewidywanie i określanie przedmiotu i treści wypowiedzi)
● Rozpoznawanie, rozróżnianie i przewidywanie form gramatycznych
● Rozpoznawanie wyrazów na podstawie ich cech formalnych lub semantycznych
● Określanie znaczeń nieznanych wyrazów na podstawie analizy słowotwórczej lub kontekstów

Sprawność pisania

● Kształtowanie i doskonalenie umiejętności w zakresie kompetencji komunikacyjnej
● Tworzenie prostych komunikatów pisemnych na zadany temat
● Produktywne opanowanie struktur morfosyntaktycznych i modeli zdań
● Kształtowanie i doskonalenie umiejętności związanych z techniką pisania- stosowanie zasad ortografii i interpunkcji
● Samodzielne formułowanie prostej informacji w oparciu o podany wzór
● Umiejętność radzenia sobie w sytuacji, gdy uczeń nie zna odpowiednich słów ( użycie parafrazy, definicji, określenie kontekstu)

3.Treści nauczania

Dział omawiający treści nauczania składa się z dwóch części. Pierwsza ( słownictwo) zawiera zestawy elementów leksykalnych zakresem treści przypominające maturalne obszary tematyczne. Część druga ( funkcje językowe) obejmuje konkretne zwroty i struktury. Wynika to z faktu, iż funkcje językowe czy sytuacje językowe wiążą się w sposób jednoznaczny z konkretnymi zakresami tematycznymi.
3.1 Funkcje i sytuacje

Wprowadzenie alfabetu rosyjskiego (tzw. grażdanki) а, б, в, г, д, е, ё, ж, з, и, й, к, л, м, н, о, п, р, с, т, у, ф, х, ц, ч, ш, щ, ъ, ы, ь, э, ю, я.

Tematyka wprowadzanego słownictwa

Funkcje i sytuacje

CZŁOWIEK
Informacje osobiste: imię nazwisko, wiek, rozkład dnia Кто ты, откуда? Где ты живёшь? Сколько тебе лет?

Przedstawianie się, witanie i żegnanie się,
opisywanie swojego dnia, wyrażanie wieku, wygląd zewnętrzny

DOM
Miejsce zamieszkania, opis domu i sprzętów Моя семья, домашние дела

Opis miasta i wsi, miejsca zamieszkania, przedmiotów i sprzętów domowych

SZKOŁA
Rodzaje szkół, przedmioty szkolne, życie szkoły Школа, вуз

Zadawanie pytań i udzielanie odpowiedzi

PRACA
Zawody, miejsce pracy zarobki, Здравствуйте, Спасибо, Пожалуйста, Извините

Rozmowa w sprawie pracy, formy grzecznościowe

ŻYCIE RODZINNE I TOWARZYSKIE
Rodzina, sposoby spędzania wolnego czasu Свободное время (наши увлечения – музыка, фильм, телевидение и его роль, Наши знакомые и друзья

Wyrażanie uczuć i nastrojów, wyrażanie opinii, zgody i braku zgody z czyjąś opinią

ŻYWIENIE
Nazwy produktów spożywczych, potraw, przepisy kulinarne, posiłki В ресторане, в кафе

Wizyta w restauracji, składanie zamówienia, menu

ZAKUPY I USŁUGI
Rodzaje sklepów, cechy towarów, jednostki miary i wagi, urzędy, instytucje usługowe
В магазине, на почте

Robienie zakupów, uzyskiwanie , udzielanie informacji, dziękowanie, przepraszanie,

PODRÓŻOWANIE
Środki transportu, turystyka Городской транспорт (автобус, метро, автолайн, такси). Поездка за город. На железнодорожном вокзале. В аэропорту (как забронировать билет по телефону итп.) В городе – как дойти, как доехать? где? куда?

Wskazywanie drogi, pytanie o drogę
Rozmowa w recepcji hotelu, rezerwacja i kupowanie biletów

KULTURA
Teatr, kino, muzeum, literatura, architektura, malarstwo, muzyka, Свободное время (наши увлечения – музыка, фильм, телевидение и его роль, выдающиеся русске и советские художники и писатели

Opisywanie zdjęć i rysunków

SPORT
Dyscypliny sportowe, zawody Спорт в нашей жизни (виды спорта, соревнования, болельщики

Rozmowa o sportach letnich i zimowych- wyrażanie preferencji

ZDROWIE
Nazwy chorób, części ciała, ochrona zdrowia В кабинете врача – (симптомы болезни, диагноз врача); Как вести здоровый образ жизни.

Wizyta u lekarza i w aptece

NAUKA I TECHNIKA
Dyscypliny naukowe, uczeni i odkrywcy, rozwój techniki, mass-media, технический прогресс,выдающиеся современные ученые

Czytanie instrukcji obsługi sprzętu technicznego, Internet

ŚWIAT PRZYRODY
Nazwy zwierząt i roślin, ochrona środowiska Pogoda, nazwy kontynentów, nazwy dni tygodnia, miesięcy, Времена года – весна, лето, осень, зима (красота природы весной и осенью). Прогноз погоды (какая погода ожидается завтра?) Как мы одеваемся – наш гардероб

Rozmowa o pogodzie, wywiad, wyrażanie opinii, nazwy dni tygodnia, miesięcy

PAŃSTWO I SPOŁECZEŃSTWO
Federacja Rosyjska, państwo, naród, ustrój, warunki naturalne, miasta Что мы знаем о России? – географическое положение, важнейшие реки, озёра, горы и др. места; герб, флаг и гимн Российской Федерации.

Prowadzenie rozmowy, prośba o powtórzenie lub wyjaśnienie

ELEMENTY WIEDZY O KRAJACH ROSYJSKIEGO OBSZARU JEZYKOWEGO
Geografia i historia, święta, obyczaje i tradycje Москва – столица России. Санкт-Петербург – «северная Венеция».
Праздники в России – Рождество, Новый год, Пасха.

Praca metodą projektu

3.2 Lista struktur gramatycznych

Podana niżej lista struktur obejmuje całoroczny program obejmujący około 30 h, zaś poszczególne struktury mogą być wprowadzone w różnej kolejności.
1.Formy osobowe czasowników regularnych I i II koniugacji zakończone na –ть, -ти (читать, идти) oraz czas przeszły i przyszły tych czasowników.
2.Czasowniki dokonane i niedokonane.
3.Zaimki osobowe - я, ты; pytające - кто? что?; wskazujące – этот; dzierżawcze - мой, твой.
4.Przymiotniki – formy przymiotników miękkotematowych i twardotematowych wszystkich rodzajów i liczb.
5.Liczebniki główne 1 – 1000.
6.Konstrukcje liczebników 2, 3, 4 z rzeczownikiem.
7.Pisownia i zasady stosowania liczebników w datach i konstrukcjach określających czas i datę.
8.Określanie godzin.
9.Konstrukcje typu: друг друга
10.Przyimki: в - на, с, у, от, из, за, после, с...до i konstrukcje z przyimkami.
11.Odmiana rzeczowników r. żeńskiego zakończonych na –a, -я (I deklinacja).
12.Odmiana rzeczowników r . męskiego i nijakiego (II deklinacja).
13.Rzeczowniki nieodmienne.
14.Przysłówki дома – домой, вечером – летом.
15.Zdanie pojedyncze oznajmujące, pytające.
16.Konstrukcje typu: после ужина.
17.Określanie wieku – Сколько ему лет?
18.Znajomość podstawowych zasad intonacji rosyjskiej.
19.Formy osobowe czasowników zakończonych na –чь (помочь, печь) oraz formy czasu przeszłego.
20.Formy osobowe czasowników nieregularnych ( np. хотеть, есть, дать, бежать
21.Formy czasowników dokonanych i niedokonanych: np. Купить – покупать
Посетить – посещать
Навестить – навещать
Читать – прочитать.
22.Zaimki typu – себя.
23.Czasowniki zwrotne i ich różne odpowiedniki w j. polskim: np. увлекаться, вернуться, заблудиться, садиться.
24.Formy trybu rozkazującego
25.Przyimki: за, через, после, к, под, для, по, около.
26.Konstrukcje z przyimkami: за ... до, во время, вовремя, по улице, по городу, за чаем.
27.Formy zaimków dzierżawczych i osobowych
28.Konstrukcje zdań podrzędnie złożonych.
29.Formy gramatyczne rzeczowników rodz. żeńskiego III deklinacji.
30.Rzeczowniki występujące tylko w l. poj. (np. мебель) i tylko w l. mn. (np. брюки).
31.Stopień wyższy i najwyższy przymiotników.
32.Konstrukcje liczebników 2, 3, 4 z rzeczownikiem i przymiotnikiem
33.Określanie czasu i daty.
34.Przysłówki: сюда- тудаa– там - здесь, очень, сколько.
35.Stopień wyższy przysłówków: np. тише, холоднее.
36.Zdanie bezosobowe – np. построили дом.
37.Zdanie pojedyncze pytające z partykułą ли.
38.biernik l. mn. rz. żywotnych
39.rz. r. nijakiego na –мя, typu время (powtórzenie
40.skrótowce typu турпоход, шоп-тур
41.skrótowce typu турпоход, шоп-тур
42.stopień najwyższy z przyrost. –eйш-, -aйш- oraz z przedrost. Най
43.krótka forma w roli orzecznika
44.przeczące z part. ни, не(-),typu ничего, нечего
45.przeczące z part. ни, не(-),typu ничего, нечего
46.nieokreślone z part. -то, -нибудь typu кто-то, кто-нибудь.
47.czasowniki dokonane, niedokonane (лететь - летать)
48.tryb rozkazujący dla 3 os. l.p. i l. mn. i dla 1 os. l. mn
49.czasowniki ruchu (куда? +B.) i stanu (где? + Msc.)
50.przypadki

3.3 Sprawności

Słuchanie

Uczniowie potrafią:
• zrozumieć ogólny sens prostych wypowiedzi- rozpoznać sytuację lub intencje mówiącego
• wyszukać i zidentyfikować określoną informację w prostych zdaniach i dialogach

Mówienie

Uczniowie potrafią:
• prowadzić prostą rozmowę
• formułować krótkie, płynne, proste wypowiedzi na tematy określone programem

Czytanie

Uczniowie potrafią:
• czytać samodzielnie proste teksty, posługując się słownikiem dwujęzycznym
• czytać w celu uzyskania określonej informacji
• czytać w celu uzyskania ogólnej informacji

Pisanie

Uczniowie potrafią:
• napisać proste opowiadanie
• opisać osoby, rzeczy, miejsca, zdarzenia, uczucia
• poprawnie używać zasad pisowni oraz interpunkcji

4. Realizacja programu nauczania

4.1 Podstawowe założenia

Osiągnięcie przedstawionych celów nauczania jest możliwe przy spełnieniu warunku, jakim jest właściwy dobór metod i technik nauczania w zależności od liczebności i specyfiki grupy.
Program nie narzuca obowiązku pracy zgodnie z założeniami jednej, wybranej metody, choć zapewne podejście komunikacyjne może tu być dominujące. Przy doborze technik nauczania należy jednak uwzględnić konieczność kształtowania dwóch typów kompetencji: komunikacyjnej i lingwistycznej oraz kształtowania czterech makrosprawności językowych: mówienia, pisania, czytania i słuchania. W repertuarze dydaktycznym szczególne miejsce powinny zajmować prace projektowe.

4.2 Formy pracy

Formy pracy powinny się przeplatać w sposób zrównoważony , stosownie do nauczanego materiału, co wprowadza niejakie urozmaicenie, dając jednocześnie możliwość pełnego wykorzystania etapu ćwiczeń. Oprócz pracy w grupie, pożądana jest też praca w parach , praca indywidualna oraz praca metodą projektów

4.3 Pomoce dydaktyczne

Program może być realizowany zarówno przy wykorzystaniu filmów video, magnetofonów, tablic gramatyczno- ortograficznych , jak i przy wykorzystaniu jedynie najprostszych pomocy dydaktycznych, takich jak tablica, zestaw nagrań i kserokopie materiałów dydaktycznych. Pożądane materiały to słowniki ( jednojęzyczne, dwujęzyczne, obrazkowe), podręczniki do gramatyki i materiały do ćwiczeń, autentyczne rekwizyty( broszury, opakowania, bilety itp.), mapy, kolorowe ilustracje, plansze, plakaty, a także dostęp do biblioteczki z uproszczonymi tekstami do czytania. Inne pożądane źródła materiału językowego to: odtwarzacz wideo i komputer z dostępem do Internetu.

4.4 Techniki pracy na lekcji

Poniższy dział odnosi się do szczegółowych celów programu nauczania: funkcje i sytuacje, słownictwo, gramatyka.

4.4.1

Nauczanie funkcji i sytuacji

Cele
Pojęciem funkcji językowej określa się aktywność użytkownika języka w celu odniesienia skutku, np. uzyskania informacji. Nauczanie funkcji przygotowuje ucznia do porozumiewania się w realistycznych sytuacjach życiowych i w rezultacie wywołania pożądanego skutku( np. uzyskanie informacji).

Metody

Skuteczne jest nauczanie funkcji poprzez dialogi oparte na rozmaitych sytuacjach- od modelowego dialogu poprzez dialog e którym uczeń tworzy nowy dialog, wymieniając pojedyncze elementy, w stronę dialogu samodzielnego, gdzie ułożenie dialogu odbywa się bez wskazówek.

Nauczanie słownictwa

Cele

Znajomość słownictwa odgrywa fundamentalną rolę w komunikacji i stanowi element tworzywa językowego.

Metody

Ze względu na ograniczone możliwości przyswajania nowego słownictwa, nauczyciel powinien wybrać najistotniejsze, często używane słowa o znaczeniu kluczowym dla zrozumienia tekstu. Można wykorzystać ilustracje, plansze, rysunki, prawdziwe przedmioty, kontekst lub definicje. Przydatne wydaje się
Wykonanie kart wyrazowych czy wykonanie słowniczka.

Nauczanie gramatyki

Cele

Znajomość struktury języka pomaga uczącym się panować nad materią słowa. Jednakże znajomość reguł gramatycznych nie powinna zdominować strony komunikacyjnej języka.

Metody

Nauczyciel decyduje o wyborze metody dedukcyjnej ( podawanie reguły i objaśnianie jej a następnie przykłady i ćwiczenia) czy też indukcyjnej
( uczniowie napotykają nową strukturę w tekście i dzięki pytaniom pomocniczym i przykładom dochodzą samodzielnie do odkrycia reguły).

Nauczanie sprawności słuchania

Słuchanie jest najtrudniejszą sprawnością językowej, dlatego należy położyć nacisk na rozpoznawanie struktur, a nie na ich produkcję, toteż zadania powinny być skierowane na dopasowanie, uporządkowanie, wybór właściwej odpowiedzi, ponumerowanie czy zakreślenie, uzupełnienie brakujących informacji czy wypełnienie tabeli. Aby móc skutecznie słuchać w celu zrozumienia tekstu uczniowie powinni umieć rozpoznać słowa-klucze, przewidywać , umieć rozpoznać powiązania między różnymi tekstami tekstu, wiedzieć co dzieje się ze słowami w strumieniu wypowiedzi i wreszcie akceptować fakt, ze nie rozumieją wszystkiego.

Nauczanie sprawności mówienia

Nauczanie mówienia, jako ustne ćwiczenie nowego materiału językowego należy skoncentrować się na poprawności wypowiedzi, zaś podczas zadań ćwiczących komunikację skuteczność komunikacyjna jest ważniejsza od formy , zaś płynność komunikatu jest ważniejsza od doskonałości gramatycznej. Niezbędne są zatem strategie kompensacyjne: uczniowie podejmują się zadania przekazania komunikatu nawet wtedy, gdy nie znają wszystkich słów. Oprócz ćwiczeń polegających na mechanicznym powtarzaniu służących utrwalaniu nowego materiału językowego, uczniowie powinni ćwiczyć dialogi i scenki, oparte na lukach informacyjnych. Przydatne wydaja się tu również opowiadanie historii według obrazków czy rozmowa o prawdziwych przeżyciach.

Nauczanie sprawności czytania

Ucząc czytania, należy pamiętać, iż czytania w obcym języku należy się nauczyć. Należy wyraźnie rozróżniać sprawność czytania od umiejętności rozumienia tekstu, gdyż głośne czytanie stanowi raczej umiejętność związana z wymową i intonacją niż ze zdolnością rozumienia tekstu. Uczeń powinien mieć możliwość ćwiczenia czytania w celu zrozumienia szczegółów, czytania pobieżnego ( skimming) oraz przeglądu tekstu( scanning). Ćwiczenia w czytaniu mogą zawierać zadania typu: dopasuj dialog do ilustracji, uzupełnij luki w tekście, wybierz właściwą odpowiedź, ułóż zdanie w odpowiedniej kolejności czy też wybierz właściwą odpowiedź.

Nauczanie sprawności pisania

Pisanie stosowane jest na zajęciach językowych w trzech zakresach: zapisywanie wykonanej pracy, ćwiczenie języka oraz rozwijanie umiejętności pisania. Pisanie powinno zaczynać się od formowania i wymowy poszczególnych liter i poznania zasad pisowni. Można posłużyć się zadaniami typu: uporządkuj wyrazy w logiczny ciąg zdania, uzupełnij luki brakującymi wyrazami, sporządź krótki opis lub opowiadanie.

Nauczanie wymowy

Wymowy należy nauczać w trzech podstawowych obszarach: dźwięki, akcent oraz intonacja. Nauczanie wymowy powinno stanowić nieodłączny element nauczania języka, gdyż niepoprawne wymawianie dźwięków może prowadzić do zaburzenia komunikatu językowego.

5. Oczekiwane poziomy osiągnięć

5.1. Gramatyka i słownictwo
Uczeń:
• w miarę dobrze opanował struktury czasów teraźniejszych, przeszłych i przyszłych
• potrafi budować pytania
• zna zasady podstawowego szyku wyrazów w zdaniu
• posiada niewielki zasób słownictwa dotyczący sytuacji życiowych
• buduje proste zdania, zazwyczaj pojedyncze

5.2 Słuchanie
Uczeń:
• potrafi zrozumieć niektóre główne myśli w krótkich tekstach i rozmowach dotyczących dnia codziennego
• umie w prosty sposób zapisać usłyszaną informację
• potrafi sprawdzić, czy otrzymana informacja jest zgodna z informacja usłyszaną
• potrafi przekształcić w formę pisemną ograniczoną ilość usłyszanych
informacji

5.3 Mówienie
Uczeń:
• umie przekazać prosta wiadomość
• dysponuje pewnym słownictwem, by móc rozmawiać o codziennych sytuacjach
• potrafi na ogół prawidłowo używać akcentu i intonacji
• dysponuje pewnym zakresem funkcji językowych

5.4 Czytanie
Uczeń:
• potrafi odszukać w dwujęzycznym słowniku znaczenie nie znanych sobie wyrazów
• rozumie zazwyczaj główne myśli krótkich dialogów, listów, pocztówek dotyczących dnia codziennego
• potrafi zazwyczaj wyszukać wymagane informacje w krótkich tekstach, takich jak rozkłady jazdy, ogłoszenia, wiadomości

5.5 Pisanie
Uczeń:
• potrafi napisać proste zdanie o swoich sprawach
• potrafi wykonać proste opisy ludzi, miejsc i zdarzeń
• umie przekazać prostą treść, choć czasem ulega interferencji języka polskiego

Uwaga o realizacji programu.

Opracowany przeze mnie program zakłada stosowanie technik umożliwiających nauczanie komunikacyjne poszerzone o elementy nauczania interkulturowego, czyli kluczowe informacje dotyczące realiów Rosji tudzież państw byłego ZSRR. Niniejszy program nie aspiruje do miana poważnego kursu językowego; ma na celu obudzenie zainteresowań językiem i kulturą, które w sposób drastyczny zostały wyparte z polskiej szkoły pod koniec ubiegłego wieku. Spodziewam się, że nie będzie to zadanie łatwe.