Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela stażycsty - pedagoga szkolnego

SPRAWOZDANIE
Z REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA STAŻYSTY UBIEGAJĄCEGO SIĘ
O STOPIEŃ ZAWODOWY NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2008/2009

Imię i nazwisko nauczyciela: mgr Marta Kawecka
Stopień awansu zawodowego: nauczyciel stażysta
Wykształcenie: wyższe
Stanowisko: Pedagog szkolny
Czas trwania stażu: 1 września 2008 r. – 31 maja 2009 r.
Imię i nazwisko opiekuna stażu: mgr Małgorzata Pabin
Miejsce pracy: Gimnazjum nr 13 i Oddziałami Dwujęzycznymi
im. I.J. Paderewskiego w Częstochowie
Imię i nazwisko dyrektora szkoły: mgr Janusz Ferenc

Wstęp

Dnia 1 września 2008r. rozpoczęłam staż na stopień nauczyciela kontraktowego w Gimnazjum nr 13 i Oddziałami Dwujęzycznymi im. I.J. Paderewskiego w Częstochowie.
W oparciu o rozporządzenie MEN z dnia 1 grudnia 2004r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli i z pomocą opiekuna stażu przygotowałam plan rozwoju zawodowego, który został pozytywnie zaopiniowany przez Pana Dyrektora mgr Janusza Ferenca. Realizacja planu przewidziana była na okres dziewięciu miesięcy. Rozpoczęłam doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności wierząc, że wzbogaci to moje umiejętności pedagogiczne , podniesie efektywność moich działań edukacyjnych, a w konsekwencji posłuży podniesieniu jakości mojej pracy, a przez to pracy szkoły.
Poniższe sprawozdanie pokazuje realizację zaplanowanych przeze mnie we wrześniu 2007r. zamierzeń, zawiera także informacje o tych działaniach, które wynikły w trakcie trwania roku szkolnego, a których nie zawarłam w moim planie rozwoju zawodowego. Są one uzupełnieniem i poszerzeniem mojej pracy jako nauczyciela – stażysty.

Pierwszym podstawowym zadaniem nauczyciela stażysty jest poznanie zadań i zasad funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż. Zgodnie z tym zarządzeniem zapoznałam się z procedurami awansu zawodowego nauczyciela stażysty wynikającymi z Karty Nauczyciela, Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 1 grudnia 2004 roku, zapoznałam się także z Ustawą o Systemie Oświaty oraz poznałam dodatkowe publikacje internetowe omawiające zasady ubiegania się o stopień nauczyciela kontraktowego (zał.1a-1b), na podstawie których wraz z opiekunem stażu sporządziłam plan rozwoju zawodowego. Nawiązałam również kontakt z opiekunem stażu mgr Małgorzatą Pabin, w którym prócz zasad wzajemnej współpracy, ustaliłyśmy terminy prowadzonych i hospitowanych zajęć (zał.2). Zapoznałam się także z zasadami funkcjonowania i organizacji szkoły. Poznałam: regulamin pracy szkoły, status szkoły, zadania szkoły, obowiązki pedagoga szkolnego, wewnątrzszkolny system oceniania, szkolny program profilaktyczny, szkolny program wychowawczy, procedurę przyznawania nagród, procedurę przyznawania pomocy materialnej, procedurę powołania zespołu dyscyplinarnego do spraw ucznia, kryteria oceniania oraz sposób wypełniania i prowadzenia dokumentacji. Dzięki tej lekturze zrozumiałam, jak działa szkoła i jakie mechanizmy regulują jej funkcjonowanie. Dowiedziałam się, jakie są kompetencje poszczególnych organów regulujących życie szkoły i jakie są moje obowiązki, prawa i zakres moich kompetencji. Ponad to brałam udział w szkoleniu BHP przeprowadzonym przez dyrektora szkoły mgr Janusza Ferenca (zał. 3), na którym poznałam zasady bezpiecznej pracy w budynku szkoły oraz niezbędne postępowanie w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły.
Byłam członkiem samokształceniowego zespołu wychowawczego. W ramach tego członkowstwa napisałam dwa tematy spotkań:
1.„Bezpieczniej w Internecie”- w ramach programu profilaktyki szkoły zaproponowałam dwa konspekty, którymi mogą posłużyć się wychowawcy klas na godzinach wychowawczych (zał.4).
2.„Jak słuchać, żeby dzieci mówiły, jak mówić, żeby dzieci słuchały”- prelekcja na temat aktywnych form słuchania i umiejętności prawidłowego komunikowania oczekiwań wobec dziecka- wychowanka oraz znaczenia tych komponentów w skutecznym procesie komunikacyjno- wychowawczym (zał.5).

Ponadto w szkole pełniłam funkcję koordynatora do spraw realizacji ścieżek edukacyjnych na lekcjach w poszczególnych klasach. Do moich obowiązków należało sprawdzanie zapisów w dzienniku z realizacji tych ścieżek i semestralne przedstawianie wyników analizy dzienników dyrektorowi szkoły(zał.6).
Kolejnym zadaniem nauczyciela ubiegającego się o stopień nauczyciela kontraktowego jest zdobycie umiejętności prowadzenia zajęć w sposób zapewniający właściwą realizację zadań statutowych szkoły, w której nauczyciel odbywał staż. Dlatego też uczestniczyłam w przeprowadzonych zajęciach organizowanych przez opiekuna stażu, różnorakich rozmowach z uczniami, nauczycielami i rodzicami, w czasie których szczególną uwagę zwracałam na rodzaje środków dydaktycznych, sposób prowadzenia zajęć i rozmów, język, komunikację, metody i umiejętność aktywizacji uczniów w trakcie lekcji, atmosferę rozmów i lekcji, sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych (zał. 7a-7k). (tutaj należy wstawić tabelę z tematami zajęć obserwowanych przez stażystę)

Tabela nr 1. Zajęcia obserwowanych przez stażystę
Forma zorganizowanych zajęć Korzyści
1. Obserwacja prelekcji pedagoga szkolnego dla rodziców na temat wagi posiadania opinii psych-pedagog. przez dziecko. Uzmysłowienie sobie wagi orzeczenia lub opinii psych- pedagog. dziecka w jego procesie dydaktycznym i korzyści płynące dla dziecka z racji jej posiadania; poznałam sposób komunikowania się z rodzicami (zał.7a).
2. Obserwacja zajęć terapii pedagogicznej w grupie dyslektycznej. Dowiedziałam się jak ważne w procesie terapeutycznym jest łączenie ćwiczeń usprawniających zaburzone funkcje z ćwiczeniami rozwijającymi bardziej funkcje niezaburzone (zał.7b)..
3. Obserwacja zajęć prowadzonych przez opiekuna stażu w klasie pierwszej na temat: „Kształtowanie właściwej postawy wobec narkotyków”. Obserwowanie tych zajęć pozwoliło mi zobaczyć w jaki sposób powinno się prowadzić zajęcia w klasie z tzw. Uczniami trudnymi. Jakich form aktywizacji używać, jak zachowywać się w sytuacji, gdy uczeń zachowuje się w sposób prowokacyjny (zał.7c). .
4. Obserwacja prelekcji dla nauczycieli prowadzonej przez pracowników PPPP w Częstochowie p. B. Wochal oraz p. E. Bojanowską na temat: „ Problemy emocjonalne dyslektyków”. Dowiedziałam się z jakimi trudnościami emocjonalnymi zmagają się dyslektycy, jaką postawę wobec ucznia dyslektycznego powinien przyjąć nauczyciel, by zapewnić mu wsparcie i dać poczucie bezpieczeństwa (zał.7d).
5. Obserwacja zajęć prowadzonych przez pracowników PPPP w Cz-wie związanych z planowaniem przyszłej kariery szkolnej i zawodowej. Zajęcia te zwróciły moją uwagę na istotność ukazywaniu dzieciom tego, że same mogą decydować o tym, kim chcą- kim mogą być, w kontekście zwrócenia uwagi na ich cechy osobnicze takie jak zdolności, predyspozycje i zainteresowania (zał.7e).
6. Obserwacja prelekcji prowadzonej przez dzielnicowego p. M. Liska. Dowiedziałam się jakie działania podejmowane są wobec nieletnich w wypadku niewypełnienia przez nich obowiązku szkolnego, w sytuacji popełnienia przez nieletnich rozbojów i używania środków odurzających oraz zasady postępowania w sytuacji doświadczenia przemocy domowej (zał.7f).
7. Obserwacja prelekcji przeprowadzonej na zebraniu z rodzicami uczniów klasy pierwszej na temat: „ Jak wychować dziecko” Na prelekcji opiekunka stażu przedstawiła wychowanie jako proces, w którym niezbędne są następujące czynniki: kontrola nad dzieckiem, konsekwencja w działaniu, system kar i nagród oraz umiejętność rozmowy w sytuacji konfliktu (zał.7g).
8. Obserwacja prelekcji dla rodziców na temat dopalaczy i środków psychoaktywnych prowadzonej przez pedagoga szkolnego. Obserwacja ta pozwoliła mi zobaczyć efektywny sposób komunikowania się pedagoga szkolnego z rodzicami uczniów, pokazała w jaki sposób można zaktywizować rodzica i skłonić go do refleksji nad zachowaniem dzieci i własnym (zał.7h).
9. Obserwacja prelekcji dla nauczycieli przeprowadzonej na radzie pedagogicznej przez opiekuna stażu na temat: „ Opinie psychologiczno- pedagogiczne”. Dowiedziałam się jak ma wyglądać pomoc psychologiczno- pedagogiczna, jakie są różnice między opinią, a orzeczeniem, co to jest indywidualne nauczanie i co to jest dostosowanie wymagań edukacyjnych i ich obniżenie oraz jakie są procedury postępowania w przypadku ubiegania się o ww. dokumenty (zał.7i).
10. Obserwacja rozmowy v-ce dyrektor szkoły z mamą ucznia nie spełniającego obowiązku szkolnego. Zapoznałam się z aktami prawnymi i prawnymi konsekwencjami dla rodzica i dziecka, które nie spełnia obowiązku szkolnego (załącznik 7j. w dokumentacji szkoły).
11. Obserwacja interwencji pedagoga szkolnego i straży miejskiej w domu uczennicy, której grożą oceny niedostateczne na koniec roku oraz nie spełnia obowiązku szkolnego. Obserwacja pozwoliła mi zobaczyć jak wygląda współpraca szkoły z innymi organami- w tym przypadku ze strażą miejską (zał.7k).

Także ja przeprowadzałam zajęcia zgodnie ze scenariuszem pracy (zał.8a-8l), do których pomoce przygotowywane były przy pomocy komputera oraz w trakcie których używałam rodzaju pomocy dydaktycznych (zał.9a-9c).

Tabela nr 2. Zajęcia przeprowadzone przez stażystę.
Tematyka przeprowadzanych zajęć Cel zajęć
1. Zajęcia integracyjne w klasie pierwszej Wzajemne, lepsze poznanie się członków zespołu klasowego, budowanie poczucia zaufania i bezpieczeństwa (zał.8a).
2. „Asertywność”Zdefiniowanie pojęcia asertywności, ukazanie dzieciom sposobów asertywnego zachowania się i prawa do nich (zał.8b).
3. Program profilaktyczny „Bezpieczniej w Internecie”. Przedstawienie pozytywnych aspektów pracy z komputerem i Internetem i zasady ich używania, kształtowanie świadomości uczniów dotyczącej możliwych zagrożeń płynących z Internetu i umiejętności radzenia sobie w sytuacji doświadczenia cyber- przemocy (zał.8c).
4. „ Różnice między kobietami i mężczyznami- i ich płciowość”. Ukazanie wielorakich różnic w postrzyganiu rzeczywistości przez kobiety i mężczyzn, wpływu posiadania określonej płci na codzienność (zał.8d).
5. „Czym jest miłość”. Ukazanie uczniom wagi miłości, jej etapów oraz umiejętności rozróżniania miłości od stanu zakochania (zał.8e).
6. „Poczucie własnej wartości”. Celami podstawowymi zajęć było rozwijanie u uczniów świadomości własnych wad i zalet, budowanie poczucia własnej wartości siebie, rozwijanie samoświadomości, uwrażliwienie uczniów na ich uczucia oraz sposoby ich wyrażania, uświadomienie roli pozytywnego myślenia i samoakceptacji w życiu człowieka (zał.8f).
7. „Twórczość w życiu codziennym”. Ukazanie uczniom wagi twórczych pomysłów i ich wpływu na jakość codzienności (zał.8g).
8. „Konflikty”. Zdefiniowanie konfliktu, ukazanie źródeł konfliktów i sposobów konstruktywnego ich rozwiązywania (zał.8h).
9. „Poznajemy siebie”. Lepsze wzajemne poznanie się uczniów w klasie, budzenie atmosfery zaufania
i akceptacji (zał.8i).
10. „100 pytań do dorosłego”.Budzenie zaufania do osoby dorosłej i pedagoga szkolnego (zał.8j).
11. „Prawa ucznia i prawa nauczyciela” Celem zajęć było uzmysłowienie uczniom przysługującym ich praw oraz zwrócenie uwagi na potrzebę uznawania praw nauczyciela (zał.8k).
12. Rozmowa z uczennicą sprawiającą problemy wychowawcze, mianowicie niestosowne zachowanie wobec nauczyciela. Celem rozmowy było wyjaśnienie uczennicy zasad zachowania się w szkole i ukazanie konsekwencji niestosownego zachowania (zał.8l w dokumentacji dyrektora szkoły).

Zajęcia zakończone były refleksją nad możliwym poprawieniem procesu edukacji i komunikacji z uczniem (zał.9).
Trzecim zadaniem nauczyciela stażysty jest poznanie środowiska uczniów, ich problemów oraz umiejętność współpracy stażysty ze środowiskiem lokalnym. Dlatego też, by spełnić to wymaganie starałam się poznać sytuację rodzinną i wychowawczą uczniów, ich problemy poprzez rozmowy z wychowawcami, rodzicami oraz uczniami- w trakcie konsultacji i rozmów indywidualnych oraz w trakcie rozmów na wywiadówkach, a także poprzez obserwację uczniów. Opracowałam program profilaktyczny dla szkoły „Bezpieczniej w Internecie”(zał.10), na podstawie którego przeprowadzałam wraz z opiekunem stażu lekcje wychowawcze. Dodatkowo, by poznać lepiej środowisko i potrzeby uczniów szkoły przeprowadziłam i zanalizowałam w trakcie czasu pracy ankiety w poszczególnych klasach na następujące tematy:
1. „Czego chciałbym się dowiedzieć?”. Celem ankiety było poznanie obszaru zainteresowań uczniów, nurtujących ich spraw i tematów, o które chcieliby zapytać, a które nie mogą, bądź nie chcą spytać osób dorosłych i organizacja zajęć godzin wychowawczych poświęconych rozmowie na te właśnie nurtujące młodzież tematy (zał.11).
2. „Moja klasa”. Ankieta na temat wzajemnych relacji i doświadczanych trudności w związku z przebywaniem w określonym zespole klasowym, w którym uczniowie sprawiają problemy wychowawcze, a kilku uczniów jest zagrożonych ocenami niedostatecznymi. Dodatkowo uczniowie tej klasy przejawiali zachowania aspołeczne i nieakceptowane takie jak: używanie środków odurzających, wagary, agresja i przemoc wobec rówieśników. Celem ankiety było dojście do przyczyn takiego stanu rzeczy, zbadania relacji koleżeńskich i samopoczucia poszczególnych osób w związku z przynależnością do tej konkretnej klasy (zał.12).
3. „Bezpieczniej w Internecie”. Ankieta ewaluacyjna programu profilaktycznego „Bezpieczniej w Internecie”, na podstawie którego wraz z opiekunem stażu przeprowadzałyśmy zajęcia na zastępstwach. Celem ankiety było sprawdzenie skuteczności metod i form pracy w trakcie przeprowadzanych zajęć oraz sprawdzenie poziomu wiedzy uczniów na temat zagrożeń płynących z internetu, jak również krokach niezbędnych do podjęcia w sytuacji doświadczenia jakiegokolwiek przejawu agresji, przemocy w sieci (zał.13).

Ewaluacja tych ankiet pomogła mi lepiej poznać potrzeby i oczekiwania uczniów oraz przyczyniła się do efektywniejszej pracy szkoły (14a-14c).
By poszerzyć swoją wiedzę na temat uczniów i ich środowiska czytałam książki, oraz różnorakie artykuły zamieszczone w internecie, prasie pedagogicznej oraz referaty napisane przez nauczycieli szkoły , w której odbywałam staż. Zestawienie tych pozycji przedstawia poniższa tabela.

Tabela nr 3. Pozycje przeczytane przez stażystę w trakcie odbywania stażu.

Tytuł
Autor
Dostęp
Korzyści

1. „O etykietach”W. Forkiewicz. Internet. Dowiedziałam się jaki wpływ może mieć tzw. etykietowanie dziecka na Jego proces edukacyjny.
2. „Wpływ otoczenia na szkołę”E. Czarnecka. Internet. Zobaczyłam korelację między instytucją szkoły, a jej najbliższym otoczeniem.
3. „Szkoła- rodzice- społeczności lokalne” M. Kawka.Internet.Dowiedziałam się jak istotne jest porozumienie w kwestii celów do osiągnięcia między szkołą, rodzicami uczniów i środowiskiem lokalnym. Jak ważna w tej relacji jest spójność intencji i oczekiwań.
4. „Oswoić nieśmiałość” M. Koźlak. Internet. Dowiedziałam się, że nieśmiałość i wynikające z niej poczucie lęku może stać się przyczyną szkolnych dziecka niepowodzeń.
5. „O integracji nigdy dosyć”.E.Wroniszewska. Internet. Dowiedziałam się jak ważny zarówno dla rozwoju szkoły jak i społeczeństwa jest proces integracji osób sprawnych z osobami niepełnosprawnymi.
6. „Aktywny uczeń, dyskretny nauczyciel”
A. Szczygieł.Internet. Poznałam nową perspektywę roli nauczyciela w procesie edukacji i wychowania ucznia.
7. „Rodzaje i przyczyny niepowodzeń szkolnych”
E. Wojda. Internet. Dowiedziałam się jakie czynniki środowiska ucznia, Jego samego, nauczycieli i samej szkoły mogą wpływać destrukcyjnie na proces uczenia się.
8. „Aktywizować przez zainteresowanie” dr M. Drost,
A. Wołoszyn- Korczyk. Internet. Dowiedziałam się jak waża w procesie edukacyjnym jest aktywizacja ucznia do aktywności własnej poprzez zainteresowanie i budzenie ciekawości.
9. „Etyka w zawodzie nauczyciela”
A. Owsiańska.Internet.Poznałam kryteria oceny moralnej nauczyciela.
10. „Mity i stereotypy na temat przemocy Ośrodek dla osób dotkniętych przemocą.Internet. Dowiedziałam się jakie w mentalności społecznej istnieją fałszywe przekonania na temat przemocy w rodzinie.
11. „Motywacja do nauki szkolnej”. J. Artemiuk. Internet. Poznałam typologię i źródła motywów uczenia się.
2. „Nadpobudliwość”.Internet. Z artykułu dowiedziałam się jak rozpoznać nadpobudliwość oraz jakie są etapy diagnozy i terapii tego zaburzenia.
13. „Nauczyciel wobec ucznia trudnego” Scholaris.Internet. Dowiedziałam się w jaki sposób można starać się porozumieć z uczniem trudnym i w jaki sposób wpłynąć na zmianę Jego zachowania.
14. „Możliwości ograniczenia agresji w szkole”. Internet. Pozycja ta zwróciła moją uwagę na fakt, że zachowania agresywne w dużej mierze zależą od nas samych. Warto zatem pamiętać, że agresja, jak wszystkie inne zachowania, jest zjawiskiem wyuczonym, opartym przede wszystkim na kształtowaniu określonych postaw.
15. „Znaczenie rodziców”. Scholaris Internet.
W poradniku wskazuje się, że skuteczne oraz wartościowe wychowanie nie jest możliwe bez współpracy z domem rodzinnym.
16. „Diagnozowanie potrzeb wychowawczych” Scholaris.Internet. Pozycja wskazała mi znaczenie jakie odgrywają: uczciwość
i zaufanie w relacji nauczyciel - uczeń.
17. „Wychowanie to proces”Scholaris. Internet.
W poradniku wskazuje się, także na to, iż wychowanie jest procesem, który dzieje się nieustannie.
18. „Podstawy dobrej komunikacji nauczyciela z uczniem”. Scholaris. Internet. Artykuł pozwolił mi zobaczyć, że aby właściwie kształtować relacje uczeń - nauczyciel należy dążyć do tego, aby nic nie działo się kosztem którejś ze stron.
19. „Czy dzieci mogą żyć bez stresu?”. Scholaris. Internet. Lektura artykułu pozwoliła mi zrozumieć, że zadaniem wychowawców nie jest ochrona uczniów przed wpływem czynników stresogennych lecz kontrolowanie siły tychże czynników oraz uczenie dzieci działania pod ich wpływem.
20. „Wychowanie w rodzinie- rola rodziców
w rozwoju dzieci”A. Klecha.Gimnazjum. Poznanie wpływu środowiska rodzinnego na kształtowanie się dziecka- młodzieży jako jednostki jako takiej i członka społeczeństwa.
21. „Szesnastolatek- charakterystyka”A. Klecha Gimnazjum. Poznanie specyfiki osobowości i zachowań gimnazjalisty
22. „Rewolucja seksualna zagraża dzieciom” M. von Gersdorff. Gimnazjum. Z książki dowiedziałam się jak groźna jest dla nastolatka zbyt wczesna inicjacja seksualna, jakie są jej przyczyny i skutki.
23. „Trudności w czytaniu i pisaniu. Modele ćwiczeń”.B. Zakrzewska. Gimnazjum. Książka pomogła mi ponownie scharakteryzować zaburzenie jakim jest dysleksja, pozwoliła ponownie uszeregować jej przyczyny i sposób w jaki trzeba postępować w procesie rewalidacji.
24. „Nastolatki i alkohol. Kiedy nie wystarczy powiedzieć nie” R. Fogler. Gimnazjum. Z pozycji dowiedziałam się jak ogromnym problemem jest nadużywanie alkoholu przez nastolatki.
25. „Narkotyki przy tablicy”.M. Pasek Gimnazjum. Poznałam specyfikę działania poszczególnych środków narkotycznych, przypomniałam sobie fazy uzależnienia, oraz dowiedziałam się w jaki sposób postępować z młodym człowiekiem, co do którego zachodzi podejrzenie, że zażywa środki odurzające.
26. „W kierunku badań nad sprawnością komunikacyjną” D. Ortenburger. Gimnazjum. Poznałam wpływ umiejętności interpersonalnych na proces komunikacji.
27. „Poradnik dla nauczycieli. Jak postępować z dziećmi i młodzieżą”. J. Kaleta. Gimnazjum. Lektura tej pozycji pozwoliła mi jeszcze wnikliwiej poznać najistotniejsze, najtrudniejsze patologie społeczne, poznałam także procedury postępowania, zakres działań oraz kompetencji poszczególnych organizacji państwowych w tej kwestii.
28. „Mity o bezpiecznym seksie i AIDS”
M. Brodman. Gimnazjum. Dowiedziałam się jakie są największe problemy osób podejmujących współżycie seksualne, poznałam także charakterystykę i przebieg chorób przenoszonych drogą płciową.
29. „Ryzyko dysleksji. Problem i diagnozowanie” M. Bogdanowicz. Gimnazjum Dowiedziałam się jak ważna w procesie terapeutycznym jest wczesna diagnoza zaburzenia. Zobaczyłam jaki wpływ wywiera dysleksja na gotowość szkolną dziecka.
30. „O pomocy psychologiczno- pedagogicznej”. Gimnazjum. Poznałam główne zadania pomocy psychologiczno- pedagogicznej oraz zakres tej pomocy.
31. „Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu. Poradnik metodyczny do terapii dzieci dyslektycznych”
M. Grabałowska. Gimnazjum. Książka była źródłem wielu ćwiczeń w trakcie zajęć terapii pedagogicznej.
32. „Sekty, a młodzież” S. Folaron. Gimnazjum. Poznałam specyfikę działania sekt charakterystykę oraz przyczyny powstawania tych grup.
33. „Nauczyciel- rodzic. Skuteczne porozumiewanie się” C. Christopher. Gimnazjum. Uświadomiłam sobie jak trudne jest efektywne porozumiewanie się i współpraca nauczyciela z rodzicami dziecka. Zwróciłam szczególną uwagę na przyczyny tego zjawiska”
34. „W poszukiwaniu związków funkcjonalnych. Na przykładzie badań nad komunikacją” D. Ortenburger. Gimnazjum. Uzupełniłam wiedzę na temat sprawności komunikacyjnej.
35. „Zapobieganie samobójstwom” Biuro Rzecznika Praw Dziecka.Gimnazjum. Pozycja pokazała mi jak częstym problemem wśród młodzieży są samobójstwa.

Czytanie literatury pedagogicznej, z której wybierałam i analizowałam artykuły na tematy związane z uczniem, jego potrzebami, zachowaniami i trudnościami w nauce i przebywaniu w grupie społecznej pozwoliło mi dokładniej wniknąć w psychikę i motywy postępowania młodzieży w wieku gimnazjalnym.
Jako pedagog szkolny współpracowałam z PPPP nr 3 w Częstochowie, przeprowadzałam rozmowy z kuratorem sądowym na temat sytuacji bytowej i aktualnych postępach w nauce uczniów.
Przeprowadzałam rozmowy indywidualne z uczniami, którzy potrzebowali wsparcia w trudnych sytuacjach rodzinnych i społecznych, starając się udzielić im wsparcia, pokazać różnorakie sposoby wyjścia z trudnej sytuacji, rozwiązania problemu.
Prowadziłam zajęcia terapii pedagogicznej z uczniami mającymi trudności w nauce oraz uczniami przejawiającymi zaburzenia zachowania i niedostosowania społecznego. Zajęcia te przeprowadzałam w oparciu o skonstruowane przeze mnie plany rozwoju ucznia, sporządzone na podstawie analizy opinii pedagogicznych i zaleceń w nich zawartych (zał.15a-15g).
Dodatkowo brałam czynny udział w organizacji imprez szkolnych: festynu szkolnego, w trakcie którego sprzedawałam cegiełki, z których dochód przeznaczony był na potrzeby szkoły oraz dnia otwartego szkoły, na którym służyłam radą rodzicom uczniów klas szóstych, którzy chcieliby zapisać swoje dzieci do naszej szkoły.
Pomogłam także uczniom klas trzecich zaprojektować zaproszenia dla nauczycieli na uroczystość komersu oraz dbałam o gazetkę pedagoga w szkole, na której przedstawiane były najważniejsze dla uczniów informacje.
Czwartym wymogiem, który musi spełnić nauczyciel stażysta czyli doskonalenie własnego warsztatu pracy realizowałam poprzez udział w różnego rodzaju kursach i szkoleniach.
Brałam udział w zebraniach Rady Pedagogicznej, na której prócz spraw bieżących szkoły odbywały się różnorakie szkolenia (zał.16a-16f ). Zestawienie tychże szkoleń przedstawiłam poniżej:

Tabela nr 4. Szkolenia wewnątrzszkolne.

Temat szkolenia
Organ prowadzący
Korzyści

Bezpieczny Internet SOD Częstochowa Szkolenie umożliwiło mi weryfikację informacji, które zdobyłam w trakcie pisania programu profilaktycznego oraz bardzo mocno zwróciło moją uwagę na to, ze i Internecie młodzież ma złudne poczucie anonimowości (zał.16a).
Problemy rodzinne ucznia (szkoła miejscem wsparcia dla dziecka) SOD Częstochowa. Na szkoleniu tym poznałam typologię różnorakich problemów rodzinnych i skutki występowania dla sfery fizycznej i psychicznej dziecka. Poznałam etapy diagnozy problemów rodzinnych dziecka oraz sens, istotę i niezbędność zajęć profilaktycznych w tej dziedzinie (zał.16b).
Multimedia w nauce. Nauczyciel Informatyki. Szkolenie to pozwoliło na ulepszenie mojego warsztatu pracy (zał.16c).
Orzeczenia i opinie psych- pedagog. w praktyce szkolnej. Pedagog szkolny. Zapoznałam się z procedurą wydawania opinii i orzeczeń psych- pedagog; jeszcze raz przypomniała sobie, jak istotna dla prawidłowego sformułowania planu nauczania konkretnego ucznia jest wiedza o posiadaniu przez niego takowej właśnie opinii. Wiedza ta bowiem jest niezbędna do prawidłowego opracowania planu pracy i wymagań dla wychowanka (zał.16d).
Planowanie i realizacja ścieżek edukacyjnych. SOD w Częstochowie. W trakcie szkolenia zdobyłam informacje na temat poprawnego uzupełniania dzienników szkolnych, które później ułatwiło mi pracę i wypełnianie zadań koordynatora ds. realizacji ścieżek edukacyjnych (zał.16e).
Ramowy plan nauczania. Dyrektor szkoły. Ze szkolenia wyniosłam przekonanie, iż niezmierne ważne jest odpowiednie- poprawne przygotowanie ramowych planów nauczania, w oparciu o wcześniejszą refleksję i uprzednie rozplanowanie wszelkich imprez
i okoliczności szkolnych, tak, aby nie ucierpiał na tym proces dydaktyczny wychowanków (zał.16f).

Wewnątrzszkolne doskonalenie zawodowe było dla mnie istotnym czynnikiem rozwoju i podnoszenia moich kwalifikacji, zgodnie z potrzebami szkoły, w której odbywałam staż bazowało ono bowiem na doświadczeniach i kompetencjach nauczycieli tej szkoły.
Jego istotą było zespołowe uczenie się w ramach rady pedagogicznej, służące pokonywaniu wspólnych problemów i zadań, które wymagają rozwiązań, specyficznych dla konkretnego problemu, konkretnej sytuacji. Dlatego szkolenia, które odbywały się w trakcie rad pedagogicznych pozwoliły mi wzbogacić moją wiedzę, a przez to ulepszyć warsztat pracy poprzez zwrócenie mojej uwagi na złożoność przyczyn, które mogą powodować uczniem przebywającym na terenie szkoły.
W ciągu całego roku szkolnego brałam udział w szkoleniach organizowanych przez SOD (zał.17a-17d) i WOM (zał. 18) w Częstochowie oraz przez Stowarzyszenie psychologów i pedagogów „Macierz”(zał.19).

Tabela nr 4. Szkolenia zewnętrzne.
Temat szkolenia Organ prowadzący Korzyści
„Jak słuchać, żeby dzieci mówiły, jak mówić, żeby dzieci słuchały?”40 godz. Stowarzyszenie pedagogów i psychologów „Macierz”. Szkolenie to zwróciło moją uwagę na kilka niezbędnych i podstawowych dla dobrego wychowania dzieci i młodzieży elementów (zał.17a).
„Bezpieczeństwo na gospodarstwie rolnym w trakcie żniw”. WOM Częstochowa. Dowiedziałam się jakie miejsca i z jakich powodów są najbardziej niebezpieczne i groźne dla dziecka (zał.17b).
„Komunikacja między nauczycielem, a uczniem”. SOD Częstochowa. Szkolenie zwróciło moją uwagę zarówno na aspekt werbalny jak i niewerbalny postaw nauczyciela, które są źródłem reakcji dla ucznia (zał.17c).
„Podmiotowość i prawa ucznia” SOD Częstochowa. W szkoleniu zwrócono szczególną uwagę na bezwarunkowość posiadania przez dziecko- ucznia praw, które są niezbywalne i niezależne od wypełniania przez dziecko jego obowiązków. Ukazano obszary uczenia praw oraz zadania szkoły w tej dziedzinie (zał.17d).
"Autorytet nauczyciela w klasie i w szkole ". SOD Częstochowa. Poznałam cechy i sposób postępowania jakim powinien odznaczać się nauczyciel, który chce być autorytetem dla swoich uczniów i kolegów z pracy (zał.17e).

Brałam udział w zebraniach z rodzicami uczniów w trakcie których wygłaszałam prelekcję na temat programu profilaktycznego szkoły „ Bezpieczniej w Internecie”. Jej celem było przedstawienie celów programu oraz zasad realizacji (zał.18).
Druga prelekcja przeze mnie przedstawiona opierała się również na podstawie programu profilaktycznego szkoły: „ Bezpieczniej w Internecie”, celem było zwróceniem uwagi rodziców na problem nieakceptowanych treści, do których ma dostęp ówczesna młodzież. Chciałam zwrócić uwagę rodziców na to, że problem przemocy i obecności nieodpowiednich treści oraz łatwość z korzystania z nich nie dotyczy kogoś innego ale właśnie ich własnych pociech. Starałam się zwrócić uwagę rodziców na to, jak łatwo w internecie można znaleźć informacje na temat narkotyków, alkoholi, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych, broni palnej - opisu ich działania i ich łatwej dostępności. Starałam się poinformować rodziców, że ich dzieci mogą doświadczyć przemocy, agresji, nękania, zastraszania, kradzieży dóbr materialnych oraz danych osobowych, mogą spotkać w internecie pornografię, oferty sekt i pedofili, oferty matrymonialne i zachęcanie do seksu, także cyber-seksu. . Szczególnie mocno starałam się zwrócić uwagę rodziców na to jak negatywny i destrukcyjny wpływ na zachowanie i samopoczucie dziecka mają niektóre gry komputerowa nasączone agresją, wręcz okrucieństwem i przekazami podprogowymi. Zwróciłam uwagę na możliwość pogorszenia się zdrowia dzieci, które zbyt dużo czasu przebywają przed komputerem, zwróciłam uwagę na zjawisko uzależnienia od komputera i Internetu, które prowadzi w rezultacie także do psychospołecznych zaburzeń w relacjach interpersonalnych . Przekazałam rodzicom informacje na temat niezbędnych zachowań w celu jak najlepszego zabezpieczenia dzieci prze nieodpowiednimi treściami i sposobów postępowania w sytuacji doświadczenia któregokolwiek z wyżej wymienionych działań. Powiedziałam z kim i w jaki sposób można skontaktować się w sytuacji doświadczenia wyżej wymienionych zachowań.
W czasie pracy przeprowadzałam rozmowy z nauczycielami szkoły dotyczące problemów wychowawczych z uczniami (zał. 19a).
Przeprowadzałam także rozmowy na temat zachowania uczniów z pracownikami PPPP nr 3
w Częstochowie, w trakcie których starałyśmy się znaleźć przyczyny pogarszającego się zachowania młodzieży (zał.20).
W ramach doskonalenia multimedialnych technik pracy dokonałam publikacji w Internecie mojego planu rozwoju zawodowego (zał.21) oraz niniejszego sprawozdania (zał.22) jak również przygotowałam dokumentację stażu w formie elektronicznej (zal.23-płyta). Przygotowując lekcje korzystałam też z programów multimedialnych. Wykorzystywałam komputer do przygotowywania konspektów i dokumentacji pedagoga.
Na bieżąco śledziłam propozycje zadań i scenariuszy lekcji, a także nowości wydawniczych na edukacyjnych stronach internetowych. Korzystałam z następujących stron internetowych:

1. literka.pl;
2. scholaris.pl;
3. publikacje.edux.pl;
4. szkolnictwo.pl;
5. profesor.pl;
6. awans.net;
7. kuratorium.katowice.pl.
8. oswiata.org.pl/artykuly
9. karta-nauczyciela.abc.pl
10. psychologia.net.pl

Ponad to byłam członkiem komisji egzaminacyjnej w Gimnazjum nr 13 podczas testu kompetencji po klasie VI (zał.26)oraz ginazjum nr 12 w Częstochowie. Byłam również członkiem komisji egzaminacyjnej
w trakcie pierwszego etapu konkursu z języka angielskiego w Gimnazjum nr 7 w Częstochowie (zał.24). Byłam opiekunem podczas wojewódzkiego konkursu o unii europejskiej w Katowicach oraz opiekunem podczas powiatowego konkursu wiedzy ekologicznej organizowanego przez Zespół szkół mechaniczno - elektrycznych w Częstochowie. Byłam opiekunem w trakcie spektaklu profilaktycznym na temat środków odurzających oraz opiekunem klasy trzeciej w czasie targów technicznych szkół ponadgimnazjalnych.

Autorefleksja, określenie dalszej drogi rozwoju zawodowego

W okresie stażu, starałam się, aby moja praca sprostała wymaganiom i potrzebom placówki. W szkole poszerzyłam swoje umiejętności i wiedzę w zakresie metodyki i dydaktyki zajęć. Mój warsztat pracy wzbogacił się o nowe umiejętności i doświadczenia. Bieżący rok był dla mnie sprawdzianem mojej wiedzy, moich umiejętności, wielkim wyzwaniem, w trakcie którego mogłam jeszcze raz zastanowić się nad moją przyszłością zawodową.
W trakcie tego okresu pracy mogłam doświadczyć w praktyce, poprzez prowadzenie lekcji oraz zajęć terapii pedagogicznej, jak wygląda praca z młodzieżą w szkole, z jakimi trudnościami spotyka się ówczesna młodzież ale także z jakimi problemami borykają się ówcześni nauczyciele i wychowawcy.
Dziewięciomiesięczny staż pozwolił mi na dokonanie analizy i określenie mocnych |i słabych stron własnej działalności zawodowej.
Spostrzegłam, że najlepsze efekty dydaktyczne i wychowawcze daje konsekwentne przestrzeganie istniejących i podanych do wiadomości wychowanków reguł i zasad. W trakcie pracy starałam się poznać psychikę i motywy postępowania uczniów, a także zrozumieć ich zachowania i reakcje, a w razie potrzeby wpływać na ich postawy, niwelować niestosowne zachowania, starałam się dać wsparcie, poczucie akceptacji i niedoceniania. Będąc świadkiem wielu trudnych sytuacji doszłam do wniosku, iż konieczne jest traktowanie każdego ucznia w sposób odrębny i nie należy powielać wobec wychowanków stereotypowych sposobów postępowania lecz każdego postrzegać w sposób indywidualny.
Słabą stroną mojej pracy zawodowej, nad którą będę starała się pracować jest trudność zaplanowania własnego czasu pracy. Poza tym zdarza się, że muszę zrezygnować z zaplanowanych zajęć, gdyż pojawia się problem, który należy rozwiązać natychmiast. Przez to odkładam również dokumentowanie pewnych spraw. Mimo tego problemu staram się poświęcać więcej czasu na pomoc uczniom potrzebującym rozmowy, pomocy i wsparcia. Jednak robię to kosztem prowadzenia planowych zajęć oraz prowadzenia dokumentacji szkolnej. Zdaję sobie sprawę z jej wagi, ale wciąż przedkładam wartość ucznia jako człowieka, pracę z nim, nad dbanie o systematyczne dokumentowanie pracy zawodowej.
Moją mocną stroną jest natomiast młodzieńczy zapał do pracy, chęć niesienia pomocy i wsparcia oraz niekonwencjonalne podejście do rozwiązywania sytuacji trudnych. Bardzo pomocne było też dla mnie uczestnictwo w kursach i warsztatach dokształcających, które połączone z bagażem doświadczeń własnych dało świetną podstawę do rozmów, pomocy i towarzyszeniu dzieciom znajdującym się w trudnych sytuacjach życiowych.
Moje plany na przyszłość związane są z pracą pedagoga szkolnego. Ten rok pracy pokazał mi, że chcę wykonywać ten zawód. I choć czasem efekty pracy są niewidoczne od razu, piękne to chwile, kiedy doświadczamy zmiany zachowania, czy postępy w nauce naszych podopiecznych, którzy pragną podzielić się z nami swoją radością, a poczucie bliskości nawiązane w trakcie zajęć skłania ich do dzielenia się z nami także tym, co trudne i bolesne. Przebieg stażu utrwalił we mnie głęboką potrzebę nieustannego doskonalenia swoich umiejętności i pracy nad sobą, aby być dobrym pedagogiem.
Dzięki pomocy p. Małgorzaty Pabin opiekunki stażu, wsparciu dyrekcji i współpracy z nauczycielami odbyłam staż na nauczyciela kontraktowego. Po zakończeniu okresu stażu nadal będę podnosiła swoje kwalifikacje. Zamierzam podjąć studia podyplomowe z zakresu terapii rodzin, które pozwolą ukierunkować moje zainteresowania i będą kontynuacją podjętych w tym kierunku działań.