KARTA PRACY
Składniki pokarmowe
1. Uszereguj poniższe grupy składników pokarmowych i przyporządkuj do nich odpowiednie składniki:
składniki budulcowe składniki energetyczne składniki regulujące
tłuszcze białka sole mineralne cukry witaminy
SKŁADNIKI POKARMOWE
........................... .............................. .................................
........................... ........................ ..............................
........................... ........................ ...........
........................... ........................ ........................
2. Doświadczenie nr 1 – Wykrywanie tłuszczu w nasionach.
Wykonanie: Przygotowane nasiona (lub owoce) kolejno rozgniataj na białej kartce papieru. Obserwuj wygląd kartki w miejscu rozgniecionych części roślin.
Kontrola: Obok należy nanieść odrobinę tłuszczu np. oleju, dla porównania wyniku.
Obserwacja:
Nasiona, owoce,
produkty z nasion
Wynik obserwacji
Kasza jęczmienna -
Kasza gryczana -
Mak -
Wiórki kokosowe -
Słonecznik -
Len -
Słonecznik -
Dynia -
Wniosek:
3. Tłuszcze pochodzenia roślinnego to np. :
Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego to np.:
4. Doświadczenie nr 2 – Wykrywanie skrobi.
Skrobia - jest najważniejszym polisacharydem zapasowym a zarazem jednym z bardziej rozpowszechnionych polisacharydów w materiale roślinnym. Występuje ona głównie w nasionach, owocach, a również w korzeniach, kłączach i łodygach roślin. Szczególnie dużo skrobi zawierają ziarna zbóż i bulwy ziemniaków.
Rośliny wytwarzają skrobię w procesie fotosyntezy w zielonych częściach roślin i gromadzą ją jako materiał zapasowy w różnych częściach swojego organizmu.
Skrobia występuje w materiale roślinnym w postaci widocznych pod mikroskopem ziarenek o kształcie i rozmiarach charakterystycznych dla roślin, z których pochodzi.
Roztwór skrobi jest barwiony przez jod na intensywny kolor niebieski (jodometria).
Próba kontrolna:
1)Przygotuj roztwór jodyny np. do 100ml wody dodaj 2-3 krople jodyny, aby otrzymać roztwór o barwie zbliżonej do herbaty.
2)Następnie w drugim naczyniu rozmieszaj mąkę ziemniaczaną z wodą (1 łyżeczka mąki + 5 łyżeczek wody).
3)Do roztworu mąki dodaj kilka kropli roztworu jodyny. Obserwuj barwę.
Wynik kontroli: ..............................
Zestaw doświadczalny
Wykonanie: Na przygotowane owoce, warzywa, nasiona nanoś kolejno po kropli roztworu jodyny i obserwuj ich zabarwienie. Następnie uzyskane barwy porównaj z próbą kontrolną.
Wyniki obserwacji:
Materiał Zabarwienie
Mąka pszenna
Wiórki kokosowe
Jabłko
Kasza jęczmienna
Banan
Wniosek:
5. Obserwacja ziaren skrobi pod mikroskopem.
Wykonujemy mikroskopowy preparat nietrwały z soku ziemniaczanego:
- przygotuj szkiełko podstawowe
- na środek szkiełka nakropl pipetą kroplę wody o średnicy około 0,7 cm
- do każdego preparatu nauczyciel wprowadza odrobinę soku z ziemniaka (preparat może być podbarwiony rozcieńczoną jodyną)
- przykryj preparat szkiełkiem nakrywkowym i dokonaj obserwacji ziaren skrobi pod mikroskopem
- wykonaj rysunek kilku ziaren skrobi
- po zakończonej obserwacji umyj szkiełka i odłóż na miejsce
Rysunek przedstawiający ziarna skrobi ziemniaczanej widoczne pod mikroskopem przy powiększeniu .................................... .
UWAGA: Powiększenie obrazu widocznego pod mikroskopem obliczamy mnożąc powiększenie okularu przez powiększenie obiektywu.
6. Badamy pH roztworów.
Skala pH - ilościowa skala kwasowości i zasadowości roztworów wodnych związków chemicznych.
Wykonanie i obserwacja:
1- rozcieńczony płyn do mycia naczyń – barwa .........................
2- roztwór mydła - barwa ..................................
3- ziemia z pobliża ulicy - barwa ..................................
4- roztwór sody spożywczej - barwa ..................................
5- woda kranowa - barwa ..................................
6-sok cytryny - barwa ..................................
7- ocet - barwa ..................................
Wniosek:
Pod nazwą odczynu wpisz nazwę badanego roztworu, który jest dla tego odczynu charakterystyczny.
Dla nauczycieli:
Uczniowi należy przedstawić jako pomoc barwną skalę pH.
Odczyn kwaśny Odczyn obojętny Odczyn zasadowy
Przykładowe wartości pH
Substancja pH
1 M kwas solny
0
Kwas akumulatorowy
< 1,0
Kwas żołądkowy
1,5 – 2
Sok cytrynowy
2,4
Coca-cola
2,5
Ocet
2,9
Sok pomarańczowy
3,5
Piwo
4,5
Kawa
5,0
Herbata
5,5
Kwaśny deszcz
< 5,6
Mleko
6,5
Czysta woda
7
Ślina człowieka
6,5 – 7,4
Krew
7,1 – 7,4
Woda morska
8,0
Mydło
9,0 – 10,0
Woda amoniakalna
11,5
Wodorotlenek wapnia
12,5
1 M roztwór NaOH
14