Strategia bezpieczeństwa NATO. Zasadnicze ustalenia Szczytu NATO - Warszawa 2016 r. i Londyn 2019 r. oraz Madryt 2022 r.

Każdy człowiek pragnie w życiu czuć się bezpieczny. Czym tak naprawdę jest bezpieczeństwo - co się kryje pod tym pojęciem? Bezpieczeństwo dla większości społeczeństwa jest stanem ochrony dającym poczucie braku zagrożenia. Pojęcie to przybiera różne formy zależnie od obszaru, jaki obejmuje oraz kontekstu, jakiego dotyczy. Każdy z nas chce czuć się bezpiecznie. Rodzice już od narodzin swojego dziecka starają się mu zapewnić jak najlepszą ochronę przed spotykającymi je niebezpieczeństwami dnia codziennego. Ta kwesta dotyczy również państwa, które planując strategie bezpieczeństwa narodowego, dąży do zapewnienia go wśród swoich obywateli. Strategia ta przybiera plan działań militarnych i niemilitarnych podejmowanych przez organizacje do tego powołane, które następnie uruchamiają odpowiednie kroki zmierzające do zabezpieczenia społeczeństwa przed zagrożeniem. Starania te wykraczają często z poza sfery państwa na arenę międzynarodową.
Najpopularniejsza i najskuteczniejszą organizacją międzynarodową prowadząca działania prewencyjne w sferze bezpieczeństwa internacjonalnego jest NATO – Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (North Atlantic Treaty Oceans). Określana jest mianem najpotężniejszego sojuszu polityczno-militarnego pełniącego wspólne działania kooperacyjne między państwami zapewniające bezpieczeństwo oraz podejmującego odpowiednie przedsięwzięcia w kwestii zarządzania kryzysowego. Organizuje ona spotkania w formie szczytów, które mają na celu właściwe planowanie tych zadań i ich realizacje. Twierdzę, że zasadnicze ustalenia szczytów NATO w Warszawie w 2016 r., Londynie w 2019 r. oraz w Madrycie w 2022 r. realizują strategię bezpieczeństwa narodowego tejże organizacji.

Podczas spotkania NATO w Warszawie w 2016 roku powołano cztery batalionowe grupy bojowe, które rozlokowano w Polsce oraz w państwach bałtyckich , a następnie wyznaczono dowództwo nad nimi. Z jednej strony ma to na celu ukazanie potęgi militarnej NATO, a z drugiej strony jest to pokazanie nieprzyjacielowi, jak państwa sojuszu potrafią się jednoczyć w razie zagrożenia. Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego pilotuje też szkolenia irańskiej armii, prowadzi misje Resolute Support w Afganistanie, kieruje pomoc materialną dla Ukrainy oraz władz w Kabulu. Przez działania humanitarne organizacja ta dąży do zapewnienia odpowiedniego wyszkolenia i równości materialnej wśród państw globu. Wykorzystując swój potencjał zbrojeniowy wspiera zmagania wojskowe toczące się w Tunezji oraz Jordanii. Prowadzi też koalicje przeciwko Państwu Islamskiemu, które z pewnością stanowi największe i nieprzewidywalne w swych działaniach spektrum terroryzmu na świecie, podejmuje więc inicjatywy mające zapewnić pokój i ochronę państw członkowskich.
Zabezpieczenie państw polega także podpisaniu odpowiednich dokumentów, które będą swego rodzaju gwarantem bezpieczeństwa. Podczas tego szczytu doszło do podpisania dokumentu dotyczącego obustronnego wsparcia w zakresie bezpieczeństwa, jak również logistyki działania Unii Europejskiej wraz z Organizacją Traktatu Północnoatlantyckiego w sferze wojny hybrydowej oraz kryzysu uchodźczego. Masowe przybywanie imigrantów i uchodźców do Europy spowodowało wystąpienie kryzysu migracyjnego, dlatego organizacja sojuszu polityczno-militarnego podpisana na mocy traktatu z 4 kwietnia 1949 roku rozpoczęła operację Sea Guardian w miejsce Active Endeavour na Morzu Śródziemnym, której głównym zadaniem jest zwalczanie terroryzmu, eliminowanie przemytu broni również w obszarach Morza Egejskiego oraz wsparcie misji UE ,,Sophia”. NATO skrytykowało również aneksje Krymu przez Rosję oraz wojnę w Donbasie, działaniami tymi poparło nienaruszalność terytorium Ukrainy oraz wezwało do zaniechania wsparcia dla separatystów we wschodniej części Ukrainy, przedsięwzięcia te miały na celu wyrażenie dezaprobaty wobec zagrożeń hybrydowych.
W obecnych czasach wirtualny świat stał się łatwym i powszechnym narzędziem w rękach nie tylko młodych obywateli, ale także organizacji terrorystycznych, które za pomocą komputera potrafią zdobyć z systemów informatycznych cenne dla siebie informacje oraz dane organizacji rządowych i pozarządowych. W trakcie trwania szczytu w Warszawie uznano cyberprzestrzeń za obszar prowadzenia konfliktu zbrojnego oraz wzmocniono współdziałanie w tym zasięgu, jak również w kwestii obrony przeciwrakietowej. W Aegis Ashore w Rumunii znajduje się bateria pocisków SM-3 w wersji lądowej, dlatego państwa sojuszu postanowiły zadeklarować wstępną gotowość operacyjną tarczy antyrakietowej. Podczas tego szczytu podjęto również decyzje o rozwinięciu i powiększeniu brygady rumuńsko-bułgarskiej. Zainicjowano również powstanie natowskiej wielonarodowej dywizji, której filarem będzie przekształcona dywizja rumuńska wraz z pomocą Polski jako państwa, które zadeklarowało współudział w tym projekcie. Zagadnieniem jakie poruszano w Warszawie jest aprobata dla przyłączenia się Gruzji do NATO oraz przywołanie Rosji do odwrotu swoich oddziałów wojskowych z terenów Południowej Osetii oraz Abchazji. Nie pominięto również zagadnienie dotyczącego zasobów broni nuklearnej oraz konwencjonalnej. Broń masowego rażenia powoduje spustoszenie na ogromna skalę, dlatego należy podjąć starania zmierzające do uniemożliwienia jej nabycia przez przeciwnika oraz przede wszystkim wykorzystania.

W 2019 roku w Londynie odbył się kolejny szczyt North Atlantic Treaty Oceans, który wywołał wiele skrywanych kontrowersji dotyczących strategii bezpieczeństwa państw sojuszu. Celem tego spotkania było ustanowienie sprawiedliwego podziału zobowiązań państw sojuszniczych, również finansowych między USA oraz Europą oraz podjęcie szybkiej reakcji na dynamicznie rozwijające się sytuacje kryzysowe. Między głowami państw doszło do ostrej wymiany zdań. Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump skrytykował Prezydenta Francji Emmanuela Macrona i zasugerował wystąpienie Francji z sojuszu NATO. Prezydent USA nie omieszkał wspomnieć o zaległości finansowej Kanady odnośnie struktur wojskowych. Swoim zachowaniem Donald Trump zaprezentował się jako roszczeniowy oraz kłótliwy przywódca swojego państwa, swoimi wypowiedziami ukazał mało przyjacielski stosunek do pozostałych przywódców państw członkowskich Sojuszu Północno Atlantyckiego. Swój głos zabrał Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdoğan, który zaproponował uznanie kurdyjskiej YPG - Ludowe Jednostki Obrony jako organizacji terrorystycznej. Rezydent Turcji podjął również dyskusję z Premierem Grecji Kyriakosem Mitsotakisem odnośnie umowy Turcji i Libii dotyczącej podziału stref morskich we wschodniej części Morza Śródziemnego. W szczycie zabrał tez głos Premier Albanii Edi Rama w kwestii pomocy materialnej dla swojego państwa, które nawiedziło trzęsienie ziemi. Podczas spotkania w Londynie podjęto decyzje o umożliwieniu uczestnictwa Macedonii Północnej w szczycie oraz jej dołączeniu do NATO (data dołączenia 27 marca 2020).

Celem szczytu NATO w Madrycie w 2022 roku według Sekretarza Generalnego NATO Jensa Stoltenberga było wparcie Ukrainy oraz zagrożonych członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, planowano także stworzyć nową koncepcję strategiczną NATO oraz podjąć decyzje odnośnie członkostwa Finlandii i Szwecji.
Podczas spotkania doszło do ustalenia zmian w koncepcji strategicznej – Rosję uznano za ,,długoterminowe zagrożenie dla całego obszaru euroatlantyckiego”, a Chiny jako wyzwanie dla sojuszników w kwestii ,,interesów, bezpieczeństwa i wartości”.
W trakcie trwania szczytu Szwecja, Finlandia oraz Turcja podpisały swego rodzaju porozumienie dotyczące konfliktu kurdyjsko-tureckiego oraz handlu bronią. Oba kraje nordyckie zadeklarowały wsparcie dla Turcji w projekcie mobilności wojskowej PESCO, uznały także PKK – Partę Pracujących Kurdystanu za organizację terrorystyczną. W związku z tym NATO skierowało do Francji i Szwecji zaproszenie do dołączenia do sojuszu. Według twierdzeń Turcji, Szwecja miała złożyć obietnice o przekazaniu 73 terrorystów w ręce prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdoğana. Premier Szwecji Magdalena Andersson sprzeciwiła się tym słowom uznając je za niezgodne z prawdą.
Prezydent USA Joe Biden podjął pewne istotne kroki mające przyczynić się do wzmocnienia obronności regionalnej państw członkowskich najpotężniejszego sojuszu polityczno-militarnego w związku z możliwą inwazją Rosji na tereny państw NATO. Zapowiedział powstanie kwatery głównej V Korpusu w Polsce jako stałej bazy wojskowej, zagwarantował dwie dodatkowe eskadry F-35 w Wielkiej Brytanii, utworzenie następnej brygady w Rumunii i systemów we Włoszech
i Niemczech mających zapewnić obronę przed wrogimi działaniami w przestrzeni powietrznej. Zwiększyła się też liczba niszczycieli rakietowych klasy Arleigh Burke w Naval Station Rota. Premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson zapewnił o dostarczeniu lotniskowców klasy Queen Elizabeth oraz 1000 żołnierzy na wschodnią flankę NATO. Działania te mają ogromne znaczenie polityczne oraz militarne nie tylko dla państw sojuszu, ale również dla Polski.

Spotkania państw członkowskich North Atlantic Treaty Oceans, tak zwane szczyty, mają na celu wymianę poglądów i opinii pomiędzy głowami państw sojuszniczych odnośnie działań obronnych w razie powstania zagrożenia. Przedsięwzięcia te rozgrywają się na arenie politycznej w formie kwestii militarnych i niemilitarnych. Na każdym wspomnianym przeze mnie szczycie poruszane zostały zasadnicze decyzje wpływające i realizujące strategie bezpieczeństwa państw NATO.
Spotkanie w Warszawie w 2016 roku przyczyniło się do ukierunkowania działań organizacji mającej na celu pomoc humanitarną dla ubogich krajów globu, społeczności zagrożonych ubóstwem, głodem i kryzysem. Podpisano również ważne dokumenty będące gwarantem obustronnego bezpieczeństwa i wsparcia w razie zagrożenia wojną lub terroryzmem. Podjęto gromadzenie zasobów militarnych. Szczyt ten pokazał jedność i wzajemne wsparcie państw sojuszu oraz talent logistyczny ich przywódców.
Podczas szczytu w Londynie w 2019 roku doszło do wymiany zdań pomiędzy głowami państw NATO odnośnie kwestii finansowych - mają one również znaczenie w organizacji działań i ich planowaniu. Często rozmowa, wymiana poglądów jest najlepszym sposobem rozwiązywania problemów oraz zawiłych kwestii. Podjęto decyzję o możliwości powiększenia się członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego o Macedonie Północną. Włączono się w pomoc dla Albanii, którą nawiedziło trzęsienie ziemi.
Natomiast podczas spotkania w Madrycie w 2022 roku ze względu na konflikt militarny na Ukrainie uwidocznione zostało zagrożenie ze strony Rosji oraz możliwe niebezpieczeństwo ze strony Chin, postanowiono więc udoskonalić i zmodernizować koncepcję strategiczną NATO. USA i Wielka Brytania w obliczu zagrożenia podjęły działania militarne zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa granic państw sojuszu.
Z każdym kolejnym szczytem ukazywana jest wzajemna współpraca miedzy państwami należącymi do NATO, a także podjęcie i planowanie szybkich działań podczas błyskawicznie zmieniającej się sytuacji na arenie międzynarodowej. Koncepcje strategiczne ustalane i modyfikowane są podczas szczytów, wpływ na ich strukturę mają podejmowane wspólne decyzje i pomysły. North Atlantic Treaty Oceans jest najbardziej wpływową organizacją na świecie. Sądzę, że każde państwo będące jej członkiem może czuć się bezpiecznie, bo wie, że w sytuacji kryzysowej zawsze może liczyć na jej pomoc. Z tego powodu też wiele państw podejmuje starania o dołączenie do sojuszu. Podjęte i zrealizowane działania NATO należy uznać z pewnością za wykonanie celów strategicznych w dziedzinie bezpieczeństwa.

Bibliografia

1. https://www.bialystok.ap.gov.pl/arch/teksty/biala_ksiega.pdf
2. NATO - Strona główna
3. NATO
4. Paweł Soloch, Paweł Pietrzak, Szczyt NATO w Warszawie: uwarunkowania, rezultaty, wnioski dla Polski, Bezpieczeństwo Narodowe 2016/I-IV
5. Artur Kacprzyk, Spotkanie przywódców NATO w Londynie, 2019, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych
6. Wojciech Lorenz, Szczyt NATO w Madrycie - odpowiedź na agresywną politykę Rosji, 2022, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych