Opis i analiza sposobu realizacji wymagania 8 ust.3 pkt 3

§ 8 ust. 3 pkt 3 Rozporządzenia
Poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych

Przez cały okres stażu starałem się realizować wiele zadań, które wykraczają poza podstawowe obowiązki nauczyciela i wychowawcy. Nieustannie dążyłem do poszerzenia i rozbudowania zakresu swoich działań, żeby jak najlepiej przyczynić się do podnoszenia jakości pracy szkoły. W tym celu obserwowałem i analizowałem umiejętności uczniów m.in. śledząc ich pracę w trakcie prowadzonych zajęć, przeprowadzając prace pisemne (testy, sprawdziany, itp.) oraz próbne egzaminy ósmoklasisty. Rozmawiałem też z rodzicami i wychowawcami nt. sytuacji rodzinnej uczniów oraz zauważonych problemów. W zależności od potrzeb konsultowałem podejmowane działania (zarówno dydaktyczne jak i wychowawcze) ze specjalistami szkolnymi, innymi nauczycielami oraz zespołem dyrekcyjnym. To pozwalało mi trafniej diagnozować potrzeby dzieci oraz znajdować optymalne rozwiązania napotykanych problemów.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 systematyczne uzyskiwanie informacji na temat efektów swojej pracy oraz przyrostu wiedzy uczniów,
 poznanie potrzeb edukacyjnych i opiekuńczych uczniów,
 uzyskanie fachowej pomocy w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych i wychowawczych,
 nawiązanie pozytywnych relacji z rodzicami i specjalistami szkolnymi, umożliwiające podjęcie wspólnych działań wychowawczych i dydaktycznych,
 satysfakcja z osiągniętych efektów,
Dla szkoły:
 systematyczne uzyskiwanie przez uczniów informacji zwrotnej nt. przyrostu ich wiedzy,
 wszechstronne zdiagnozowanie i rozwiązanie problemów dydaktyczno-wychowawczych.
 wzrost efektywności oddziaływań wychowawczych poprzez budowanie wzajemnego zaufania,
 zwiększenie motywacji i samooceny uczniów,
 poprawa efektywności nauczania.

Współpraca z rodzicami

Kontakty z rodzicami zawsze odgrywały dużą rolą w działaniach podejmowanych przez szkołę, dlatego ważnym dla mnie aspektem było nawiązanie partnerskich relacji z rodzicami. W tym celu na bieżąco starałem się informować rodziców, nie tylko o napotykanych trudnościach i problemach, ale również o rozwoju dzieci, o ich postępach w nauce oraz osiągnięciach. Wspólnie staraliśmy się rozwiązywać problemy wychowawcze i dydaktyczne, ustalaliśmy dalszy kierunek działań.
Interesowałem się również sytuacją rodzinną i zdrowotną moich podopiecznych. Zdobyte informacje służyły mi do indywidualizacji pracy wychowawczej i dydaktycznej. Regularna współpraca z rodzicami i opiekunami prawnymi uczniów pozwoliła mi utrzymać z nimi bardzo dobry kontakt. Starałem się także włączyć rodziców do pracy na rzecz klasy i szkoły, np. poprzez pomoc w przygotowaniu wigilii klasowych, pomoc w organizacji wycieczek, wsparcie finansowe przy projektach edukacyjnych i akcjach Samorządu Uczniowskiego.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 możliwość poznania sytuacji rodzinnej i zdrowotnej uczniów,
 systematyczna kontrola postępów w nauce, zachowaniu i frekwencji,
 lepsze poznanie możliwości uczniów,
 budowanie zaufania,
 zapobieganie społecznemu niedostosowaniu dzieci,
 satysfakcja z poprawy sytuacji szkolnej uczniów,
 nawiązanie pozytywnych relacji z rodzicami umożliwiające podjęcie wspólnych działań.
Dla szkoły:
 zwiększenie stopnia zainteresowania rodziców życiem klasy i szkoły,
 współpraca ze środowiskiem lokalnym,
 skuteczniejsze oddziaływanie na uczniów,
 podejmowanie wspólnych działań zmierzających do rozwiązania problemów dydaktycznych i wychowawczych,
 kształtowanie pozytywnych postaw społecznych uczniów,
 systematyczne informowanie rodziców o zachowaniu i postępach w nauce ich dzieci
 tworzenie pozytywnego wizerunku szkoły.

Praca z uczniem zdolnym i uczniem słabym

W okresie stażu prowadziłem dla uczniów różne zajęcia dodatkowe m.in. zajęcia wyrównawcze z matematyki, zajęcia rozwijające kreatywność matematyczną, zajęcia indywidualne oraz konsultacje z matematyki. Przygotowując się do zajęć brałem pod uwagę z jakim uczniem będę pracował, ponieważ zupełnie innego podejścia wymagali ode mnie uczniowie szczególnie uzdolnieni, a innego uczniowie mierzący się z problemami dydaktycznymi.
Pracując z uczniami zdolnymi musiałem być przygotowany na szczegółowe pytania z ich strony, ponieważ wiedza wielu z nich znacząco wykraczała poza zakres przewidziany dla ich poziomu edukacyjnego. Ważnym aspektem mojej pracy z uczniem zdolnym było stawianie przed nim zadań problemowych, wymagających samodzielnego wyszukiwania informacji w różnych źródłach, analizowania, porównywania, wnioskowania i oceniania. Dlatego prowadziłem zajęcia dodatkowe dla uczniów zdolnych. Ponadto przygotowywałem im dodatkowe zadania, o znacznie wyższym stopniu trudności, do rozwiązania na lekcji, aby zniwelować znużenie lekcją.
Pracując z uczniem słabszym przede wszystkim skupiałem się na utrwaleniu przez niego posiadanych wiadomości i umiejętności oraz na uzupełnianiu braków. Starałem się wzmacniać motywację dzieci bazując na ich mocnych stronach oraz stosując pozytywne wzmocnienia np. plusy za wykonanie dodatkowych zadań.
Szczególną pomocą obejmowałem uczniów posiadających opinię PPP lub orzeczenie, w tym uczniów ze spektrum autyzmu atypowego, dysleksją rozwojową, dyskalkulią oraz mutyzmem wybiórczym. Biorąc pod uwagę specyficzne trudności w nauce, związane z danymi zaburzeniami, stosowałem indywidualne podejście do każdego z tych uczniów m.in. przygotowywałem specjalne zestawy sprawdzianów i prac klasowych, wielokrotnie powtarzałem materiał, przygotowywałem specjalnie dostosowane pomoce dydaktyczne, upewniałem się, że moje instrukcje są zrozumiałe dla uczniów. Ponadto, gdy zaistniała taka potrzeba, kierowałem uczniów na badania do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Pucku oraz pisałem opinie do PCPR w Pucku o moich wychowankach mieszkających w rodzinach zastępczych.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 uzyskiwanie pozytywnych efektów pracy,
 dostrzeganie potrzeb uczniów,
 uzyskanie pozytywnych relacji z uczniami,
 zadowolenie z aktywności dzieci i efektów pracy,
 nawiązywanie umiejętnej współpracy ze środowiskiem lokalnym,
 wzmacnianie mocnych stron ucznia oraz stwarzanie mu możliwości osiągnięcia sukcesu na miarę jego możliwości,
 wydajniejsza praca w zakresie pomocy uczniom posiadającym orzeczenia lub opinie z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej oraz na zrozumienie ich potrzeb,
 większa motywacja do zachowania cierpliwości i wyrozumiałości wobec niepowodzeń i dysfunkcji moich uczniów,
Dla szkoły:
 wzbogacanie oferty dydaktycznej szkoły,
 uzupełnianie i poszerzanie treści programowych,
 stymulowanie wszechstronnego rozwoju uczniów,
 niwelowanie strachu przed lekcjami matematyki,
 wychodzenie naprzeciw oczekiwaniom uczniów,
 stwarzanie sytuacji, w których uczeń może osiągnąć sukces,
 wzrost aktywności uczniów na lekcjach,
 dzięki współpracy z innymi nauczycielami i pedagogiem szkolnym udawało mi się ograniczyć negatywne zachowania, a często zupełnie wyeliminować.

Zajęcia przygotowujące do egzaminu ósmoklasisty

Każdy ósmoklasista staje przed poważnym egzaminem kończącym kolejny etap jego kształcenia, stąd przez pierwsze dwa lata stażu prowadziłem zajęcia przygotowujące uczniów do egzaminu ósmoklasisty, w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Na zajęciach uczniowie rozwiązywali przykładowe zadania z arkuszy egzaminacyjnych. Przypominaliśmy procedury związane z organizacją egzaminu, kształciliśmy umiejętności planowania i organizowania własnej pracy. Starałem się motywować uczniów do systematycznej pracy oraz wytrwałości. Wzmacniałem poczucie odpowiedzialności za wyniki w nauce oraz postawy niepoddawania się niepowodzeniom i radzenia sobie z trudnościami. Wyrabiałem nawyk sprawdzania otrzymanych odpowiedzi i poprawiania błędów.
Uczniowie co roku pisali próbne egzaminy z wydawnictw: Nowa Era, Operon i GWO. Na zajęciach omawialiśmy te egzaminy, rozwiązywaliśmy i analizowaliśmy zadania. Dzięki temu uczniowie i rodzice otrzymali szczegółowe informacje, jakie wiadomości i umiejętności zostały dobrze opanowane, a nad jakimi należy jeszcze popracować.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 zadowolenie z aktywności dzieci i efektów swojej pracy,
 nabywanie nowych umiejętności,
 możliwość wykorzystania własnych pasji,
 odkrywanie potencjału uczniów,
Dla szkoły:
 aktywizowanie uczniów podczas zajęć,
 budzenie u uczniów inicjatywy i chęci do podejmowania działalności pozalekcyjnej,
 stymulowanie wszechstronnego rozwoju ucznia,
 wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów,
 promocja szkoły.

Konkursy matematyczne

Od kilku lat jestem głównym organizatorem i koordynatorem konkursów matematycznych przeprowadzanych w naszej szkole, dlatego na początku każdego roku szkolnego tworzyłem kalendarz konkursów matematycznych. Następnie, według tego harmonogramu, ustalałem wstępny terminarz spotkań z uczniami, na których omawialiśmy zasady udziału w konkursie oraz rozwiązywaliśmy łamigłówki matematyczne i zadania z poprzednich edycji. Sukcesem dla mnie jest fakt, iż troje moich podopiecznych z klasy ósmej zakwalifikowało się do etapu wojewódzkiego konkursu kuratoryjnego z matematyki, a jedna z uczennic do etapu ogólnopolskiego. Ponadto dwoje uczniów klasy ósmej otrzymało tytuł laureata Ogólnopolskiego Konkursu Matematycznego Galileo.
Poza typowymi konkursami matematycznymi, uczniowie brali udział m.in. w konkursie plastycznym organizowanym przez GWO pt. Portret słynnego matematyka. Najchętniej jednak uczestniczyli w Maksie Matematycznym, który stanowił połączenie matematyki z technologią informatyczną. Do wykonania były dwa zadania optymalizacyjne, przygotowane w formie interaktywnych gier logicznych. Ich rozwiązanie wymagało nie tyle wiedzy matematycznej, co umiejętności poszukiwania strategii i tworzenia algorytmów. Opisy zadań były dostępne dzień przed konkursem, co umożliwiało zapoznanie się z mechaniką gry. W dniu konkursu uczestnicy w ciągu jednej godziny rozwiązywali na komputerze kilka problemów matematycznych, a intrygujące nazwy gier rozbudzały wyobraźnię i wprowadzały uczestników w ciekawy świat matematyki.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 kształcenie umiejętności organizacyjnych,
 satysfakcja z uzyskanych efektów,
 integracja z nauczycielami z innych szkół,
Dla szkoły:
 poszerzenie zakresu działań szkoły,
 promocja szkoły w środowisku lokalnym,
 stworzenie możliwości aktywnego uczestnictwa w życiu szkolnym,
 stworzenie dzieciom możliwości odniesienia sukcesu,
 wzbudzanie zainteresowania matematyką i jej wszechobecnością,
 wyzwalanie w uczniach wszechstronnej aktywności,
 podnoszenie samooceny uczniów,
 kształcenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i porażką (nie każdy może zająć pierwsze miejsce),
 kształtowanie umiejętności przestrzegania zasad współzawodnictwa i dobrze pojętej rywalizacji.

Współpraca ze środowiskiem lokalnym
Nasza placówka bierze czynny udział w różnych akcjach społecznych (np. na rzecz ekologii) oraz zbiórkach charytatywnych (Sprzątanie Świata, zbiórka środków czystości i odzieży dla: dzieci z Ukrainy, szpitala w Pucku i Wejherowie, Domu pomocy Społecznej w Lubkowie, Góra Grosza, zbiórka karmy dla schroniska dla bezdomnych zwierząt w Dąbrówce, zbiórka fantów na loterie w akcjach charytatywnych, Świąteczna Paczka, zbiórka nakrętek, plastikowych butelek czy makulatury).
Problem biedy i trudności z nią związane, w różnym stopniu dotykają Polaków, zarówno dużych jak i małych. Wszędzie, niezależnie od regionu, spotkamy osoby potrzebujące wsparcia, pomocy i uwagi. Sądzę, że określone działania wychowawcze i opiekuńcze podejmowane w pracy z dziećmi i młodzieżą wymiernie wspierają kształtowanie pożądanych postaw. Istotna była umiejętność dostrzegania potrzeb innych, reagowania na nie w racjonalny sposób i organizowanie właściwej pomocy. Równie ważna, a znacznie trudniejsza, jest umiejętność zrozumienia i zaakceptowania trudnej sytuacji, w jakiej sami się znaleźliśmy. Dlatego wspólnie z uczniami chętnie przyłączałem się do tych inicjatyw.
Uczniowie równie chętnie brali udział we wszelakich inicjatywach ekologicznych oraz zbiórkach na rzecz bezdomnych zwierząt. Wyrabiały one szacunek do środowiska naturalnego oraz uczyły dbania o środowisko naturalne.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 współpraca ze środowiskiem lokalnym,
 przyjemność i satysfakcja z pomagania innym,
 duma z bezinteresownego zaangażowania uczniów,
 doskonalenie umiejętności interpersonalnych i organizacyjnych.
Dla szkoły:
 uczniowie rozwinęli formy współżycia i współdziałania z rówieśnikami oraz nauczycielami,
 kreowanie pozytywnego wizerunku szkoły wrażliwej na potrzeby innych
 stworzenie dla uczniów możliwości aktywnego uczestnictwa w życiu szkolnym,
 przygotowanie uczniów do świadomego i aktywnego udziału w życiu społecznym,
 kształtowanie pożądanych postaw wśród dzieci i młodzieży;
 zwiększenie świadomości ekologicznej dzieci i rodziców,
 wzmocnienie edukacji ekologicznej
 podnoszenie świadomości ekologicznej wśród uczniów, rodziców i pracowników
 rozwijanie u uczniów wrażliwości ekologicznej,
 budzenie empatii i wrażliwości na potrzeby innych;
 owocna współpraca ze środowiskiem lokalnym i rodzicami,
 budowanie pozytywnego wizerunku szkoły, wrażliwej na potrzeby innych.

Wycieczki i uroczystości szkolne

Wycieczka w szkole jest jedną z ważniejszych form organizacyjnych procesu dydaktyczno–wychowawczego. Znacząco wpływa na integrację zespołu klasowego. Pozwala również lepiej poznać uczniów, ich zainteresowania, mocne i słabe strony. Z kolei uczniom pomaga spojrzeć na nauczycieli z innej perspektywy. Dodatkowo dzieci biorąc udział w wycieczce szybciej przyswajają materiał programowy, a zdobyta wiedza jest trwalsza i bogatsza. Wycieczka umożliwia lepsze poznanie przez uczniów rzeczy i zjawisk, wpływa na rozwój zdolności postrzegania, kształtowania wyobrażeń i myślenia, służy utrwalaniu zdobytej wiedzy i konfrontowania wiedzy teoretycznej z praktyką. Dzieje się tak w myśl powiedzenia: usłyszę – zapomnę, zobaczę – zapamiętam, zrobię – zrozumiem. Wycieczki stanowią integralny składnik procesu nauczania – uczenia się. Służą do realizacji szczególnie tych zadań dydaktycznych, których w sali lekcyjnej nie można wykonać w sposób skuteczny, zrozumiały dla uczniów, poglądowy. Są one konieczne we wszystkich tych wypadkach, w których rzecz lub zjawisko powinny być poznawane w naturalnym środowisku. Udział w uroczystościach szkolnych również wpływa na integrację uczniów, pozwala rozwijać talenty oraz integrować się ze środowiskiem lokalnym. Stąd jako nauczyciel i wychowawca organizowałem lub współorganizowałem różnego typu wycieczki, jak również uroczystości szkolne. Były to między innymi: Szkolny Dzień Dziecka, wyjazdy do kina, wyjazd do Malborka na żywą lekcję historii, piesze wycieczki do „Diabelskiego Kamienia” w Odargowie, wycieczka integracyjna na Zieloną Szkołę do Łapina na drezyny ręczne połączone ze zwiedzaniem starej papierni i biegami na orientację oraz ogniskiem, wycieczki rowerowe do Swarzewa, Władysławowa czy Białogóry zakończone zawsze ogniskiem u jednego z rodziców uczniów, wycieczki do Centrum Nauki Hewelianum, zwiedzanie okrętu muzeum ORP Błyskawica, wyjścia na pizzę, lody, do cukierni.

Efekty:
Dla nauczyciela:
 współpraca ze środowiskiem lokalnym,
 nabywanie nowych doświadczeń,
 integracja z zespołem klasowym,
 możliwość obserwowania moich podopiecznych w sytuacjach pozaszkolnych,
Dla szkoły:
 możliwość łączenia przyjemnego spędzania czasu z nabywaniem nowej wiedzy,
 dzięki wycieczkom uczniowie poszerzyli wiedzę o otaczającym świecie,
 uczestnicy wycieczek poznali geografię, tradycje historyczne i kulturę różnych regionów kraju, aktywnie spędzali czas na świeżym powietrzu,
 zacieśnianie relacji oraz integracja zespołu klasowego,
 zdobywanie nowych doświadczeń,
 niwelowanie znużenia spowodowanego nauką szkolną,
 reprezentowanie szkoły w środowisku zewnętrznym;
 rozwijanie umiejętności kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych,
 uatrakcyjnienie działań dydaktyczno-wychowawczych szkoły,
 budowanie pozytywnych relacji na poziomie nauczyciel-uczeń,
 stymulowanie wszechstronnego rozwoju ucznia,
 rozwijanie zainteresowań dzieci najbliższym otoczeniem i krajem.

Doskonalenie zawodowe

Nasz świat nieustannie się zmienia. Wraz z pojawieniem się niektórych technologii zmieniają się nasze potrzeby i oczekiwania. Dlatego starałem się szukać nowych rozwiązań, które w efektywniejszy sposób pomagały uczniom w procesie uczenia się. Oprócz czytania artykułów na portalach oświatowych, brałem również udział w licznych szkoleniach (zarówno stacjonarnych, jak i online).
Bardzo wartościowym szkoleniem był projekt edukacji cyfrowej „Lekcja: Enter.zip!” skierowany do nauczycieli. Tematem przewodnim było, jak zmienić sposób prowadzenia swoich lekcji, by bardziej angażowały uczniów, rozwijały w nich umiejętność krytycznego i twórczego myślenia, uczyły pracy w zespole. Lekcje, które stawiają ucznia na pierwszym miejscu, pozwalając mu na zdobywanie wiedzy drogą własnych doświadczeń i poszukiwań, z pomocą ogólnodostępnych narzędzi cyfrowych, programów i aplikacji.
Do ciekawszych szkoleń należały również:
a) szkolenie dla kandydatów na egzaminatora egzaminu ósmoklasisty z zakresu matematyki oraz zdobycie uprawnień egzaminatora w celu sprawdzania egzaminu ósmoklasisty z matematyki
b) rada szkoleniowa „Jak rozpoznać oraz reagować na krzywdzone dziecko w rodzinie?"
c) rada szkoleniowa o standardach ochrony małoletnich,
d) „Odpowiedzialność prawna i obowiązki rodziców względem szkoły.”
e) „Odpowiedzialność prawna nauczycieli.”
f) „Wielokulturowość w polskiej szkole – praca z dziećmi z doświadczeniem migracyjnym.”
g) „Dlaczego tolerancja to za mało?”
Poznałem nowe sposoby rozmów o tolerancji, które pomogły mi w przeprowadzeniu zajęć na godzinie wychowawczej.
h) „Siecioholizm. Uzależnienie uczniów od Internetu i metody profilaktyki.”
i) „Jak tworzyć lekcje dla każdego, czyli o edukacji włączającej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.”,
j) „Jak ułatwić sobie nauczycielską codzienność – przydatne narzędzia.”
k) „Świat wciąż ocenia. Jak być przygotowanym i jak przygotować uczniów do oceniania.”
l) „Można Inaczej”
Poznałem inne sposoby na sprawdzenie wiedzy uczniów.
m) „Czym jest motywacja? Prawdy i mity.”
n) „... i dlatego lubię matematykę”
o) „Czym jest umiejętność krytycznego myślenia? Od teorii do praktyki.”
p) „Praca zespołowa w nauczaniu zdalnym”
Poznałem funkcje pokoi dla uczniów i z powodzeniem wykorzystywałem w nauczaniu zdalnym.
q) „Notes zajęć, czyli program OneNote dla nauczycieli”
Poznałem nowe narzędzie, które wykorzystywałem na zajęciach online.
r) „Office 365 + Microsoft Teams”,
oraz szereg szkoleń i webinariów zakresu obsługi dziennika elektronicznego Vulcan, zarządzania szkolnym pakietem Office czy wyszukiwanie instrukcji pozwalających rozwiązywać problemy techniczne dotyczące tablic multimedialnych czy komputerów szkolnych.
Efekty:
Dla nauczyciela:
 podniesienie kompetencji zawodowych,
 urozmaicenie form i metod pracy,
 możliwość samorealizacji,
 efektywna współpraca na rzecz dzieci;
 poznanie i wdrożenie nowych metod radzenia sobie z trudnymi zachowaniami uczniów i rodziców,
 zdobycie nowej wiedzy z zakresu praw, obowiązków i czasu pracy nauczyciela,
 zdobycie nowej wiedzy w jaki sposób konstruować i prowadzić lekcje, aby motywować uczniów i wspomagać procesy uczenia się,
 zdobycie nowych kwalifikacji i umiejętności w zakresie sprawdzania i oceny zadań na egzaminie ósmoklasisty z matematyki,
Dla szkoły:
 podnoszenie efektywności pracy szkoły,
 wzbogacanie procesu uczenia się,
 uatrakcyjnianie zajęć,
 rozbudzanie ciekawości i zdolności poznawczych,
 przełamywanie oporów u uczniów.

Patryk Pomieczyński