Temat: ,,Są dziwy w niebie i na ziemi, o których ani śniło się waszym filozofom”. - ludowy obrzęd dziadów.
1. Cele
- Rozróżnia i wyjaśnia elementy realistyczne i fantastyczne. Wskazuje elementy dramatyczne : akt, scena, tekst główny i didaskalia monologi, dialog. Wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych.
- Dostrzega wartości uniwersalne.
- Opisuje przygotowania do ludowego obrzędu dziadów.
- Wyszukuje informacje w tekście i przytacza cytaty.
- Wskazuje naukę moralną.
1. Napisz, z czym ci się kojarzy wywoływanie duchów: strach, lęk, bojaźń, śmierć, Halloween. Ciemność, świece, zaklęcia.
2. Podaj 2 argumenty, że listopad, to najlepszy czas, by zrozumieć przesłanie ,,Dziadów cz. II” A. Mickiewicza
* Przykładowe odpowiedzi: jesienna aura, zmrok, święta, dzień Wszystkich Świętych”, Zaduszki, Dzień Niepodległości, refleksje o zmarłych, pochmurne niebo.
3. Wniosek: Sceneria obrzędu. W takiej scenerii odbywa się obrzęd dziadów. Jakie mamy dodatkowe informacje. Poszukaj i zapisz informacje na temat dziadów zamieszczone przed tekstem właściwym. Zredaguj tekst i podaj w nim najważniejsze informacje na temat obrzędu. Przykładowe odpowiedzi:
* Zamknięcie drzwi do kaplicy, wygaszenie świec i lamp, zasłonięcie okien całunem (czarną tkaniną), utworzenie przez wieśniaków kręgu wokół trumny, przygotowanie jadła i napitki.
Nastrój: złowrogi, mroczny, ponury, niepokojący, pełen grozy, tajemniczości, niesamowitości. Ćw. 3 – a str. 275
4. Ustal, jak przywoływany jest każdy duch. Zwróć uwagę na:
* rodzaj palonego materiału
* czas spalania
* wielkość płomienia
*słowa zaklęć
Duchy lekkie:
Para dzieci Józio i Rózia
Wina:
Nie zaznały ludzkich trosk, goryczy, cierpienia
Sposób przywołania:
Pali się się kądziel
Duchy ciężkie:
Dziedzic
Brak ludzkich uczuć, pomocy bliźniemu, empatii, przyczynił się do śmierci mężczyzny, kobiety z dzieckiem
Kadź z wódką
Duchy średnie:
wieśniaczka Zosia
Gardziła uczuciami zalotników, nigdy nie kochała
Pali się wianek z cząbru i ślazy
5. Określ, jaki jest związek między sposobem przywoływania zjaw a ich winami. Przykładowa odpowiedź-Aby przywołać ducha potrzebne były odpowiednie rekwizyty i zaklęcia. Każdy duch ponosił karę , nie mógł zaznać szczęśliwości, bo do pełni brakowało każdej z dusz postawy moralnej , pozytywnego zachowania. Ludzie, którzy nie kierują się współczuciem , empatią ,pomocą wobec innych nie mogą liczyć na niebo.