Rewalidacja (z łac. re – znów, validus – mocny, silny) to proces mający na celu oddziaływanie zmierzające do usprawnienia dysfunkcji, obejmujący różne aspekty życia, takie jak zdrowie fizyczne i psychiczne, funkcjonowanie społeczne i zawodowe oraz edukację.
Zajęcia rewalidacyjne są bardzo ważnym wsparciem dl uczniów z niepełnosprawnościami. Celem zajęć rewalidacyjnych jest: wspomaganie efektywności uczenia się poprzez wyrównywanie braków w opanowaniu programu nauczania, stymulowanie i dynamizowanie wszechstronnego rozwoju, kształtowanie akceptowalnych postaw społecznych, niwelowanie dysfunkcji i uzupełnianie deficytów, rozwijanie funkcji językowych, wzrokowych, słuchowych, dotykowych i motorycznych.
Do zajęć rewalidacyjnych nie ma podstawy programowej, a program na zajęcia z grupą, jak i na zajęcia indywidualne należy skonstruować w oparciu o spersonalizowane potrzeby ucznia, na podstawie orzeczenia oraz obserwacji i rozmów ze specjalistami i nauczycielami pracującymi z dzieckiem oraz rodzicami danego ucznia.
Aby zajęcia rewalidacyjne były skuteczne należy kierować się następującymi zasadami:
- kształtowania pozytywnej atmosfery
- przystępności treści nauczania
- stopniowania trudności
- indywidualizacji
- akceptacji i tolerancji
- integracji doświadczeń percepcyjnych, ruchowych i językowych
- trwałości wiedzy
- systematyczności
- wiązania teorii z praktyką
W czasie zajęć rewalidacyjnych należy stosować różne metody aktywizujące ucznia. Do metod rewalidacyjnych należą:
- metoda Knilla
- metoda Domana
- metoda Snoezelen
- metoda integracji sensorycznej
- elementy metody ruchu rozwijającego W. Sherborne
- elementy kinezjologii P. Dennisona
- elementy trapi ręki
- bajkoterapia
- muzykoterapia
- arteterapia
- wybrane techniki relaksacyjne
- metody komputerowego wspomagania
- alternatywne metody komunikowania się.
Podstawową forma aktywności dzieci jest zabawa, dlatego proces nauczania powinien opierać się na różnorodnych zabawach manipulacyjnych, konstrukcyjnych, tematycznych, dydaktycznych i ruchowych. Atrakcyjne formy i metody pracy mogą opierać się również na: obserwacjach, grach dydaktycznych, zajęciach dramowych, spontanicznej aktywności dziecka.
Podczas zajęć rewalidacyjnych powinno się wykorzystywać różne pomoce dydaktyczne, które powinny być spersonalizowane dla ucznia. Można je także wykonać samemu.
Warto w czasie zajęć korzystać z różnych programów komputerowych i aplikacji wspomagających proces dydaktyczny. Uczniowie chętnie wykonują różne zadania interaktywne.
Istotna rolę w procesie rewalidacji odgrywa współpraca z rodzicami ucznia, którzy powinni być zaangażowani w proces terapii oraz informowani o postępach swojego dziecka.
Dzięki zajęciom rewalidacyjnym uczniowie mogą poprawić swoje umiejętności, doskonalić swoje funkcje i zdobywać nowe kompetencje. Odpowiednio przygotowane i przeprowadzone zajęcia rewalidacyjne wspierają rozwój uczniów oraz pomagają w przystosowaniu się do życia społecznego.