Program społeczny
dla dzieci w wieku przedszkolnym
"MOJA MAŁA, WIELKA POMOC -
EMPATYCZNY PRZEDSZKOLACZEK"
Autorzy:
Anna Kozłowska- mgr z przyg. ped., psycholog, szkolenie z zakresu pedagogiki zabawy; metody projektów badawczych; ruchu rozwijającego W .Sherborne; kurs pierwsza pomoc przedmedyczna; warsztaty „Opracowywanie programów działań edukacyjnych, wychowawczych i terapeutycznych”. Uczestniczka konferencji „Zaburzenia wychowawcze XXI wieku- etiologia, profilaktyka oraz nowe uzależnienia”.
Grażyna Laskus- mgr z przyg. ped., nauczyciel dyplomowany, uczestniczka wielu kursów i szkoleń z zakresu pracy z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Wprowadzenie
Przedszkole jest placówką, która pełni funkcje wychowawczą, dydaktyczną oraz opiekuńczą. Takie właśnie zadania stawia sobie prezentowany program. Dziecko uczy się postaw prospołecznych oraz wdraża je w sytuacje dnia codziennego. Dziecko poprzez pomaganie innym zwiększa swą samoocenę, a także rozwija się u niego silne poczucie sprawstwa.
Adresaci
Program adresowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym i ich opiekunów, nauczycieli i pracowników przedszkola.
Partnerzy
Rodzice, seniorzy, pracownicy schroniska dla zwierząt, specjaliści (ratownik medyczny, jak również straż miejska- poznanie zasad bezpieczeństwa jako minimalizowanie zagrożeń środowiska zewnętrznego).
Termin
Realizacja odbywa się przez okres jednego roku szkolnego.
Zakres
Program będzie dotyczył takich zagadnień jak: rozpoznawanie i nazywanie emocji, rozróżnianie postaw pozytywnych i negatywnych, modelowanie zachowań prospołecznych, bezpieczeństwo w środowisku zewnętrznym, pierwsza pomoc przedmedyczna.
Cele programu
kształtowanie pożądanych postaw prospołecznych
zdobycie wiedzy i umiejętności związanych z dostrzeganiem emocji u drugiego człowieka
kształtowanie umiejętności różnicowania, co jest dla innych miłe, a co niesympatyczne
wyrobienie nawyku dostrzegania słabości i pomocy innym
wzbudzenie świadomości dotyczącej istniejących zagrożeń i sposobów radzenia sobie z nimi
kształtowanie w dziecku poczucia sprawstwa, wzrost samooceny.
Spodziewane efekty działań:
dziecko podejmuje z własnej inicjatywy działania mające na celu pomoc innym
dziecko potrafi rozróżnić emocje występujące u drugiego człowieka
dziecko rozróżnia zachowania pozytywne i negatywne
dziecko dostrzega zagrożenia płynące ze świata zewnętrznego i umie sobie z nimi radzić
dziecko staje się bardziej samodzielne
rodzice wspierają dziecko poprzez znajomość celu programu, prezentowanie postaw prospołecznych oraz wzmacnianie samodzielności u dziecka
rodzice wraz z dziećmi biorą udział we wszelkich akcjach charytatywnych na rzecz słabszych organizowanych w przedszkolu
nauczyciele wykorzystują wszelkie pomoce dydaktyczne do prowadzenia zajęć promujących cele programu.
Metody
metody oglądowe, pokazowe
działalności twórczej
metody aktywizujące
metoda projektów badawczych
metoda ruchu rozwijającego W. Sherborne jako metoda zwiększająca współpracę i zaufanie w grupie.
Promocja
Skonstruowane scenariusze zostaną udostępnione poprzez Internet do wykorzystania przez innych nauczycieli.
Monitorownie
scenariusze
zapisy w dzienniku
organizowanie przez nauczycieli oraz udział rodziców i dzieci w akcjach charytatywnych organizowanych na terenie przedszkola
Ewaluacja
sprawozdanie nauczycielek za cały okres realizacji programu
lista akcji, w których uczestniczyli realizatorzy programu (nauczyciele, rodzice i dzieci).
opinie od rodziców dzieci oraz od samych pociech
Realizacja celów
- zapoznanie rodziców z założeniami programu, omówienie jego przebiegu, uzyskanie akceptacji (wrzesień/październik)
- powołanie klubu wzajemnej pomocy w grupie, zorganizowanie wśród dzieci konkursu na jego nazwę (październik)
- prowadzenie zajęć dydaktycznych według przygotowanych wcześniej scenariuszy (październik-maj)
- udział w zajęciach dydaktycznych specjalistów- ratownik medyczny, przedstawiciel straży miejskiej (elementy metody projektu)
- realizacja programu „Przygody Kuby i Kleksa”- bezpieczeństwo dzieci (październik- maj, zajęcia popołudniowe)
- wizyta w sklepie zoologicznym- lekcja jak dbać o zwierzęta?- elementy metody projektu
- wykorzystywanie zabaw tematycznych, pantomimy, historyjek obrazkowych, wspólne przygotowywanie bajek o tematyce prospołecznej (październik- maj)
-wykorzystywanie sytuacji dnia codziennego do wdrażania zachowań prospołecznych- poprzez odznaki „ dziś pomogłam/em” (paźdz.- maj)
- wykorzystanie elementów metody W. Sherborne (październik- maj, zajęcia poranne)
- udział w akcjach charytatywnych- na rzecz schronisk dla zwierząt, różnych fundacji (zbiórka żywności, ubrań, nakrętek itp.)
-zorganizowanie wewnętrznego konkursu plastycznego dla dzieci i rodziców pt. „Moja mała, wielka pomoc” (maj)
- wzajemna pomoc „dzieci seniorom”- zapraszanie seniorów na zajęcia twórcze, odczuwanie radości ze wspólnie spędzonego czasu (październik- maj)
- zorganizowanie quizu na temat pomocy (kwiecień)
Koszty
- materiały plastyczne zakupione przez rodziców
- wizyta specjalistów (praca wolontariacka)
- koszty związane z udziałem w akcjach charytatywnych, zależne od woli rodziców i nauczycielek
- pomoce dydaktyczne będące własnością przedszkola.
Scenariusze zajęć- konspekty
Październik- „Empatyczny przedszkolaczek na start”- rozpoznawanie emocji, rozróżnianie prospołecznych postaw
Listopad- „Jestem bezpieczny”; zaproszenie specjalistów, metoda projektów
Grudzień- „Inni a tacy sami”; pomagamy dzieciom z domu dziecka -akcja „Gwiazdeczka”
Styczeń- „Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę”, akcja na rzecz schroniska dla zwierząt
Luty- „Pomagamy ptakom”, akcja dokarmianie
Marzec- „Byłem mały, jestem duży”; akcja na rzecz seniorów- zajęcia twórcze
Kwiecień-„Jak pomagali bohaterowie bajek?”-naśladowanie pozytywnych zachowań, quiz
Maj- „Mamo, tato, ja to zrobię!”; konkurs plastyczny „Moja mała, wielka pomoc”
Scenariusz 1
Empatyczny przedszkolaczek na start.
1. Powitanie- „W naszym kręgu”
2. Zabawa „Gorące krzesła” (kto lubi...)
3. To ja- przedstawienie siebie za pomocą rysunku na kwiatku z pięciu płatków (moje ulubione zajęcie, mój ulubiony kolor, moje ulubione zwierzątko, moja ulubiona pora roku, nie lubię)
4. Prezentacja swoich kwiatków, umieszczenie ich w „dużym wazonie”
5. Zabawa ruchowa „Studio dziwnych kroków” (wykorzystanie elementów ludzie do ludzi)
6. Zabawa- opowiadanie „Co mogła czuć Emilka”- obrazki emocji (gra dydaktyczna)
7. „Zgadnij co się dzieje?”- przedstawienie scenek za pomocą pantomimy, zwracanie uwagi na gesty, mimikę
8. Zabawa „Mam dość!”- nauka sygnalizowania swojej złości
9. Zabawa z piłką (kto ma piłkę mówi coś miłego osobie obok)
10. Na zakończenie „Iskierka przyjaźni”.
Scenariusz 2
Jestem bezpieczny.
1. Powitanie „Witam osoby, które...”
2. Przypomnienie przez dzieci swojego imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania
3. Zabawa „Komu mogę przekazać swoje dane”
4. Zabawa ruchowa „Zielone, żółte i czerwone kółeczka”
5. Nasze zabawy- rozróżnianie, które są bezpieczne, a które nie
6. Zabawa dydaktyczna „W naszym ogródeczku”- dziecko, które ma piłkę, mówi o czym pamięta, bawiąc się na danym sprzęcie ogrodowym
7. Zabawa ruchowa- wyszukiwanie w sali rozsypanych cyfr, które po złożeniu utworzą telefon alarmowy
8. Zabawa „Po drodze do...”- zadaniem części grupy jest wymienienie niebezpieczeństw, jakie mogą je spotkać w domu, drugiej części- w środowisku zewnętrznym
9. Quiz „Co wtedy?”- odpowiedzi a, b i c. Np. Gdy jestem sam, a ktoś puka do drzwi.. Gdy tata zasłabnie.. Gdy zauważę ogień... W samochodzie... Gdy piłka wypadnie mi na jezdnię...
10. Zabawa „Jestem bezpieczny, bo umiem pomóc innym i inni mi pomogą”. Dzieci w parach pomagają na zmianę sobie: np. pomóż staruszce przejść przez śliskie podłoże. Podziękowanie za zajęcia.
Scenariusz 3
Inni a tacy sami.
1. Powitanie zabawą „Ludzie do ludzi”
2. Zorganizowanie wystawy zdjęć i pocztówek z różnych stron świata, wspólne oglądanie.
3. Rozsypanka- wyszukiwanie po sali elementów obrazków. Składanie ich w małych zespołach.
4. Nazywanie przedstawionych postaci, klasyfikowanie ich charakterystycznych rzeczy- domów, przyborów, tradycyjnych ubrań.
5. Rozmowa na temat dzieci z różnych stron świata.
6. Magiczny worek- odkrywanie przez dzieci przedmiotów i dopasowywanie ich do postaci, którym są one potrzebne.
7. Pomagamy naszym przyjaciołom- scenki dramowe- zbiórka darów, wzniesienie mostów, budynków, przygotowanie ubrań
8. Przygotowanie wspólnego plakatu zachęcającego do zbiórki darów.
9. Podziękowanie za zajęcia.
Scenariusz 4
Pomagamy zwierzętom przetrwać zimę.
1. Powitanie.
2. Zabawa ruchowa „Stary niedźwiedź”
3. Rozwiązywanie zagadek o zwierzętach- wprowadzenie do tematu
4. Słuchanie i oglądanie inscenizacji „Zwierzęta w zimie”
5. Rozmowa na temat inscenizacji. Próba odpowiedzi na pytanie jak można zwierzętom pomóc w zimie
6. Ćwiczenia klasyfikacyjne- co jedzą zwierzęta?
7. Zabawa ruchowa z elementami opowiadania ”Na spacerze”
8. Wspólne przygotowanie historyjki obrazkowej „Psiak- nieborak”
9. Zorganizowanie akcji na rzecz zwierząt- zachęcenie dzieci do udziału.
10. Zabawa przy piosence „Puszek Okruszek”.
11. Zakończenie zajęć.
Scenariusz 5
Pomagamy ptakom.
1. Powitanie zabawą ruchową „W gnieździe”
2. Słuchanie wiersza W. Domeradzkiego „Ptaki i dzieci”
3. Zachęcanie do wypowiedzi na temat wiersza
4. Zabawa inscenizowana przy piosence „Wróbelki zimą”
5. Przypomnienie wyglądu i nazw ptaków
6. Klasyfikowanie ptaków na te, które zostają z nami w zimie i na te, które odlatują
7. Zabawa ruchowa „Głodne ptaszki”
8. Przedstawienie dzieciom rożnych ziaren, którymi można dokarmiać ptaki (pszenica, słonecznik, kukurydza, kasza)
9. Kształtowanie pojęć orientacji przestrzennej- ptaszek w karmniku
10. Wycieczka do ogrodu przedszkolnego- nasypanie ziaren do karmników
11. Podziękowanie za zajęcia.
Scenariusz 6
Jestem duży, byłem mały.
1. Powitanie zabawą „Od najmniejszego do największego”
2. Przedstawienie wiersza „Jestem duży, byłem mały”
3. Rozmowa na temat wiersza.
4. Historyjka obrazkowa- dorastanie.
5. Ukazanie różnic między dziećmi, dorosłymi i starszymi osobami.
6. Zabawa ruchowa „Dla małego, dla dużego”
7. Burza mózgów „Jak mogę sprawić przyjemność osobie starszej?”
8. Wybranie pomysłu przez dzieci i jego realizacja.
9. Odwiedziny w domu Seniora.
10. Podziękowanie za zajęcia.
Scenariusz 7
Jak pomagali bohaterowie bajek?
1. Powitanie zabawa „Pszczółka z Guciem”
2. W księgarni- zabawa tematyczna- każde dziecko wybiera jedną książeczkę.
3. Uzasadnianie wyboru książeczki przez dziecko.
4. Odczytanie fragmentu bajek przez nauczyciela.
5. Opisywanie przez dziecko zachowania pozytywnego.
6. Naśladujemy bohaterów- scenki dramowe.
7. Kolorowanie ulubionych postaci z bajek.
8. Zabawa muzyczno- ruchowa do piosenki „Smerfy”
9. Podziękowanie za zajęcia.
Scenariusz 8
Mamo, tato, ja to zrobię!
1. Powitanie zabawą „Mało nas”
2. Czytanie i analiza opowiadania „ Trzej synowie” Bruno Ferrero
3. Rozmowa kierowana na temat „Jak pomagam rodzicom?”
4. Wspólne opracowanie „Top-listy Domowych Skrzatów”- dzieci spośród obrazków wybierają te, które przedstawiają ich pomoc w domu. Obrazki wybierane najczęściej przyklejane są na listę przez nauczyciela.
5. Zabawa pantomimiczna „Zgadnij, co robię?”
6. Gdy pomagam komuś, to czuję..- dokańczanie zdań przez dzieci.
7. Zabawa ruchowa „Praczki”
8. Rozróżnianie „W czym mogę pomóc, a co jest dla mnie niebezpieczne?”
9. Zabawa tematyczna „Dom”
10. Podziękowanie za zajęcia.