Święta Bożego Narodzenia. Wigilia klasowa. Zajęcia z wychowawcą w klasie V

Klasa V

Temat: Święta Bożego Narodzenia. Wigilia klasowa.

I. Zaplanowane cele lekcji:
- przypomnienie uczniom znaczenia dni 24.12., 25.12., 26.12. i tradycji związanych z tymi dniami,
- uświadomienie uczniom, jak ważne są tradycje bożonarodzeniowe, przekazywane z pokolenia na pokolenie,
- motywuje uczniów do wypowiedzi na temat zwyczajów wigilijnych panujących w ich regionie, domach.

II. Zaplanowane metody i formy pracy:

- metody pracy: prezentacja, pogadanka,
- formy pracy: indywidualna i grupowa.

III. Realizacja podstawy programowej:

* Cel ogólny kształcenia:
- Wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu, patriotyzmu i szacunku dla tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia (rodzina, przyjaciele).
- Wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej i etnicznej.

* Rozwijanie umiejętności uczniów:
- Sprawne komunikowanie się w języku polskim.
- Aktywny udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska lokalnego oraz kraju.

* Treści nauczania - wymagania szczegółowe:
- Uczeń wie, który z dni bożonarodzeniowych jest najważniejszy i dlaczego.
- Uczeń wie jakie tradycje łączą się z dniami: wigilia Bożego Narodzenia, Boże Narodzenie, Dzień Św. Szczepana – pierwszego męczennika.
- Uczeń potrafi wymienić parę dań wigilijnych swojego regionu i wie dlaczego powinny być one postne.
- Uczeń opowiada o Świętach Bożego Narodzenia u siebie w domu.
- Uczeń tłumaczy czym jest pasterka, kolęda i kolędowanie.
- Uczeń umie wymienić parę tytułów znanych kolęd i zaśpiewać przynajmniej po jednej zwrotce każdej z nich.

IV. Sposób przeprowadzenia lekcji:

a. Rozmowa wstępna na temat świąt.
b. Prezentacja i pogadanka kierowana.

1. Jak długo trwają Święta Bożego Narodzenia?
24 grudzień / 25 grudzień / 26 grudzień

2. Co robimy w poszczególnych dniach świąt bożonarodzeniowych?

3. Który dzień świąt bożonarodzeniowych jest najważniejszy?

- Święta Bożego Narodzenia, Narodzenie Pańskie – w tradycji chrześcijańskiej to dzień upamiętnienia narodzin Jezusa Chrystusa (25 grudnia – zakończenie trzytygodniowego adwentu (4 niedziele)).

4. Czy wiecie jakie były początki powstania Świąt Bożego Narodzenia?

Powstanie święta

- Przez pierwsze 300 lat istnienia chrześcijaństwa narodziny Chrystusa miały znaczenie tylko ze względu na jego genealogię (powiązania rodzinne).
- Pierwszym i głównym świętem chrześcijan była niedziela - wspomnienie misterium paschalnego.
- Od II w. doszedł doroczny obchód śmierci i zmartwychwstania Chrystusa – Wielkanoc.
- W IV w. przyjęto dogmat o bóstwie Jezusa Chrystusa i zaczęto obchodzić Święto Bożego Narodzenia.

5. Co oznacza wigilia?

6. Jakie znacie zwyczaje wigilijne?

Tradycje związane z Wigilią Bożego Narodzenia:
- W tym dniu tradycją w Polsce jest post jakościowy (bezmięsny, w pewnych regionach kraju jest to post ścisły).
- Sprzątanie, gotowanie, ubieranie choinki (szopka pod choinką).
- Świętowanie Wigilii ani tradycyjny post w tym dniu nie są wspólne wszystkim chrześcijanom.
- Liczba gości w czasie wieczerzy wigilijnej powinna być parzysta (plus jeden talerz dla nieobecnych/zmarłych/niespodziewanych przybyszów/Dzieciątka).
- Wspólne czytanie Pisma Św. – fragmentu Ewangelii Św. Łukasza o Narodzeniu Pańskim – modlitwa i składanie sobie życzeń wraz z łamaniem się opłatkiem.
- Jemioła służyła do praktyk magicznych. W niektórych regionach Polski pod jemiołą składa się życzenia świąteczne.
- Natomiast nie ma zgodności co do liczby potraw: według niektórych źródeł powinna ona wynosić 12, zaś w innych podkreśla się, że winna być nieparzysta, generalnie 13 u magnatów, 11 u szlachty, 9 u mieszczaństwa.
- Punktem kulminacyjnym dnia jest uroczysta kolacja, do której tradycja nakazywała zasiadać po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki, na pamiątkę gwiazdy prowadzącej Trzech Króli do stajenki.
- Sianko pod obrusem.
- Dania wigilijne są różne:
+ karp,
+ makówki (mak na słodko),
+ barszcz z uszkami, z grochem,
+ moczka (zupa z suszu z chałką),
+ żur,
+ zupa grzybowa,
+ kutia,
+ groch z kapustą,
+ kompot z suszu,
+ grochówki,
+ ....

7. Co z tymi prezentami? Daje się, czy nie?

Zazwyczaj rolę tą pełni Święty Mikołaj (którego pierwowzorem była jednak autentyczna postać), ale w zależności od regionu może być to: Dzieciątko (Górny Śląsk), Aniołek (np. Śląsk Cieszyński) lub Gwiazdor (Wielkopolska, Kujawy, Pomorze). Wśród Polaków na Kresach Wschodnich może być to także Dziadek Mróz lub Gwiazdka.

24/25 grudnia
PASTERKA

Wigilijny wieczór kończy się odprawianą o północy pasterką. Według tradycji jest to msza upamiętniająca przybycie do Betlejem pasterzy, którzy jako pierwsi oddali hołd nowonarodzonemu Chrystusowi.
25 grudnia (Boże Narodzenia)

8. Co się robi w Boże Narodzenie?

- Idziemy do kościoła,
- odpoczywamy,
- jemy ciasta,
- spędzamy czas z najbliższą rodziną,
- śpiewamy kolędy, ...
26 grudnia (Świętego Szczepana -
- pierwszego męczennika chrześcijaństwa)
26 grudnia, w drugi dzień świąt spotykamy się z dalszą rodziną i bliskimi znajomymi.
Od tego dnia zaczyna się kolędowanie z szopkami po domach.

9. Jakie znacie kolędy?

10. Które najbardziej lubicie?

V. Wspólne odśpiewanie paru, wybranych kolęd.

VI. Zakończenie i życzenia.