Zwyczaje i obrzędy wielkanocne - te znane i zapomniane

Dziecko I

Gdy wiosna w przyrodzie nastaje,
warto przypomnieć wszystkim wielkanocne zwyczaje,
bo tradycje są bogactwem każdego narodu,
więc pielęgnujmy zwyczaje, uczmy się ich za młodu.

Przypomnimy dziś zwyczaje wszystkim dobrze znane,
Lecz zaprezentujemy także i te zapomniane,
Te które kiedyś nasi pradziadowie godnie obchodzili,
z ich obrzędowości bardzo się szczycili.

,,Wiosna”

Dziecko II
W marcu zima za morza odchodzi,
Nastaje wiosna, więc powitać się ją godzi,
Niechaj swe rządy w przyrodzie sprawuje,
Niechaj na świecie w zieleni króluje.

Czymże ją powitać, oczywiście wesołymi piosenkami,
A także młodymi zielonymi gałązkami.
Świeżą gałązkę co ją gaik zowią
Niech młode dziewczęta pięknie przyozdobią

I niechaj z nią radośnie po świecie wędrują,
niechaj tę tradycję z godnością sprawują.

Dziecko III
Od chaty do chaty gaiczek wędruje,
Wszystkim ludziom wokoło wiosenkę zwiastuje,
Strojny w barwne kwiaty i uwite wianki
Wznoszą go ku górze młode ożarowianki.

,,Gaiczek zielony”
Dziecko IV
Przed niedzielą palmową wielka praca wrze,
Każda gospodyni najpiękniejszą palmę uwić chce.
Z ziela, trzciny, traw i mchu,
Każda wije ile tchu.

Papierowe kwiaty z bibuły już robi,
Wstążkami, barwinkiem palmy swoje zdobi.
Wszystko to starannie i mocno związuje,
I uwitą palmą bardzo się raduje.

Dziecko V
W Ożarowie palmy splata się wysoko
Wiatr im wstążki porywa prosto ku obłokom,
A która ożarowianka najwyższą na kiju palmę uwije,
To aż pod powałę urośnie jej synek.

A kto poświęconą palmą zostanie obity,
nie będzie wątły, słaby chorowity.

Bijta , bijta chłopoki palmami,
Aby się choróbska ludzi nie imały,
Bijta, bijta obijta im ciało,
aby im się robić z chęcią zawsze chciało.

Dziecko VI
W wielką środę ludzie robili kukłę ze słomy
i z tą kukłą Judaszem- obchodzili wszystkie domy.
Judasz był symbolem wszystkiego co złe,
Więc każdy za swe niepowodzenie ukarać go chce.

Ciągną chłopaki Judasza powrozami związanego
A każdy bijąc go, wypowiada skargi do niego.

Dziecko VII
Biję cię Judaszu za jedynki i uwagi,
Za to, że nie szczędziłeś mi w szkole niejednej zniewagi.
Że prac domowych często nie odrabiałem,
Że na przerwach z kolegami zbyt szybko się ścigałem

Dziecko VIII
A ja ci dwa kije Judaszu wymierzę,
Że nie raz przewróciłem się jeżdżąc na rowerze.
Za to, że porwałem spodnie, gdy po drzewach się wspinałem,
za to, że rodziców często nie słuchałem.

Dziecko IX
My się wszyscy na Judasza za złe sprawki bardzo złościmy,
Lecz teraz o jego ukaranie gości poprosimy,
Niechaj nam powiedzą co złego w życiu ich spotkało,
I niechaj mu wleją cięgów niemało.

Goście obijają Judasza

Dziecko X
Przed świętami długa postu pora,
Przez 40 dni od rana do wieczora.
Ludzie nie jedzą mięsa ni wędliny,
A wiecie dlaczego, z czyjej to przyczyny?

To śledź złoczyńca zakazał smacznego jedzenia,
Tylko żur i ziemniaki dał do pożywienia,
Lecz post już się kończy, marna twoja dola,
,,Ukarać śledzia” - lud cały zawołał.

,,Powiesić go należy na wysokim drzewie,”
Trzeba to wykonać, bo lud cały w gniewie
Gospodyni, do ciebie należy ten wielki obrządek
Powieś śledzia na drzewie – zrób ze śledziem porządek.

Dziecko XI
Tradycją stały się też świąteczne porządki,
Starannie wymiatane w domu wszystkie kątki,
Ludzie wierzyli, że poprzez to sprzątanie
dom bez chorób i nieszczęść na długo pozostanie,

więc proszę brać miotły i starannie podłogę zamiatać,
a nie na pogawędki do sąsiadek przed świętami latać.

Dziecko XII
W piątek wieczorem wielkie krzątanie,
Rozpoczyna się właśnie jajek malowanie.
W liściach cebuli i w życie jajka gotowano
Na brązowo i żółto skorupki farbowano.

Tata wzory robi woskiem, mama rylcem wydrapuje,
A malutka Ania włóczką dekoruje.
Każde jajko inne, strojne w różne wzory,
Mienią się barwami, piękne ich kolory.

Kraszanki, pisanki wszystkich zachwycają,
I nawet piosenki wesołe śpiewają.

,, Pisanki, kraszanki”

Dziecko XIII
Teraz jajka w koszyczek starannie wkładamy,
Do koszyczka chleb, chrzan, sól i kiełbasę dodamy.
Na środek baranka dumnego wstawimy,
Barwinkiem i kwiatami pięknie przystroimy.

Koszyk z pokarmami święcimy w kościele,
A w niedzielę święconką z bliskimi się dzielę,
Życząc sobie zdrowia, wszelkiej pomyślności
Udanego życia bez trosk, i w radości.

Częstujcie się jajkami, bo są one symbolem życia nowego,
Częstujcie się, prosimy, a my życzymy wszystkim smacznego.

Dziecko XIV
A w niedzielę - wielkie świętowanie,
Bo czcimy Jezusa z grobu zmartwychwstanie.
I po mszy w kościele spotkania rodzinne,
Niby takie zwykłe, lecz od innych inne.

,,Uśmiechnięte Święta”

Tradycyjne potrawy na stołach królują,
Wielkanocne baby z mazurkiem tańcują.
I tak się do wszystkich pięknie uśmiechają
Na suty poczęstunek miło zapraszają.

,, Święta”

Dziecko XV
A w wielkanocny poniedziałek wielkie dygowanie,
W staropolskiej tradycji witkami śmiganie,
komu kropla wody za kołnierz nie spadnie
temu z nieszczęściem w życiu zmagać się wypadnie.

,, Uśmiechnięte święta „ II zw.

Polejemy dziewczęta tą źródlaną wodą,
By się wyróżniały zdrowiem i urodą,
Aby powodzenie u chłopaków miały,
Aby się bogato za mąż wydawały.


Chłopcy
Za stodołą ścieżka,
Chowaj matko pieska,
Masz córeczkę ładną,
to ci ją ukradną

Dziewczynki
Nikt nas nie ukradnie,
My się nie boimy,
Lecz o lekki lejek
Pięknie was prosimy.

Chłopcy
Pololiśmy dziewczyn
Leci głos po lesie
Zaroz nom Marysia
Dyngusik wyniesie.

Dziewczynki,
Na stawie, na bagnie
Żaba wody pragnie
Nie dosz Maryś jajek
Będzie ci nieładnie.

Chłopoki, chłopoki
Dobro to robota
Za polanie dziewczyn
Kopę jajek mota.

Dziecko XVI

Polejemy wos teros tom źródlaną wodą,
byśta były zdrowe, rześkie
i miały dużo siły do roboty.

Dziewczynki
Chłopoki chłopoki
Mota i kołacze
Niech nikt nie narzeka
Biadoli i płacze.

,, Dyngus”
Idziemy tu po dyngusie, po dyngusie i śmigusie,
Gospodyni nie skrzywdzimy jeno wiadro przechylimy.

Przyśliśmy tu po dyngusie
Przyśliśmy tu po śmigusie.
Placków, jajek nie żałujcie,
Bo jak nic nie dostaniemy,
Wszystkie garnki potłuczemy.

Dziecko XVII
Gdy chłopcy dziewczyn wodą pokropili,
Wtedy po wsi z kogutem wesoło chodzili,
Śpiewali piosenki, życzenia składali,
A ludzie im pieniądze i jedzenie gościnnie dawali.

Dziecko XVIII
Od podwórka do podwórka
chodzą chłopcy wiozą kurka,
A niezwykły jest to kurek,
barwny w tysiąc pięknych piórek,
wiozą go na wozie piękne kawalery,
a wóz jest drewniany i ma koła cztery.

,,Wieziemy tu kogucika”
Dziecko XIX
Zaprosiła na Wielkanoc pani dyrektor kurka,
bo chciała zobaczyć jego piękne piórka,
ale oglądanie koguta kosztuje,
kurek darmo pierza nikomu nie pokazuje.

Dziecko XX
Kurek dostał pieniądze na swoje ubranie,
A teraz pani dyrektor dorzuć i na pianie,
Niechaj zawsze rano ożarowiaków budzi,
Niech zachęca do pracy wszystkich wkoło ludzi.

Dziecko XXI
Kurek uśmiechnięty pawia przypomina,
Nastroszył swe pióra, dumna jego mina,
Lecz gaik zmartwiony, lecz gaik się smuci
I myśli, czy pani dyrektor także mu coś rzuci.

Gaik wiosnę sprowadził trzeba mu zapłacić,
Nie martw się pani dyrektor za wiele nie stracisz.

Dziecko XXII
No a palmy gorsze, one nic nie znaczą,
że ich pominięto biedna cicho płaczą,
Pociesz pani dyrektor te gałązki ziela,
daj im parę groszy to ich rozwesela.

Kurek za pieniądze
Wystroił się należycie,
Będzie piał donośnie,
Każdego dnia o świcie.
Gaik będzie wiosennej pogody pilnował,
A palmy będą strzec każdego, aby nikt nie chorował.

Dziecko XXIII
Gaik się zieleni, a kurek raduje,
A młodzież na Wielkanoc dobrą wieść zwiastuje,
Niesie ludziom radość , z miłymi życzeniami
I pragnie wszystkich zachwycić starodawnymi zwyczajami.

Dziecko XXIV
Życzymy wam zdrowia oraz pomyślności,
Spełnienia życzeń i dużo radości,
Smacznego jajka, dyngusa mokrego
I zajączka z prezentami bardzo bogatego.

Dziecko XXV
A za życzenia rzućcie grosz dla kurka,
Niech mu rosną piękne, kolorowe piórka,
Niechaj się kurczęta z jajek wylęgają,
niech na ptasią grypę kury nie padają.