h
TŁUSTY CZWARTEK - scenariusz zajęć dla klasy zerowej oparty na elementach kultury śmiechu w edukacji.
Scenariusz zajęć przedszkolnych i szkolnyc
Autor: Anna Boguszewska
n-l mianowany w Szkole Podstawowej
Cele główne:
- Zapoznanie dzieci z tradycjami obrzędowymi – zapustami oraz zasadami zdrowego żywienia.
- Wyzwalanie radosnego nastroju poprzez stworzenie humorystycznych scenek.
- Śmiech jako czynnik tworzenia swobodnej atmosfery w grupie, dobrej relacji nauczyciel – uczeń, pomagający w budowaniu wspólnoty.
Cele szczegółowe:
- Dziecko wie, iż pączki nie są zdrowe, nie należy jeść ich zbyt dużo.
- Dziecko poznaje dawne tradycje obrzędowe.
- Dziecko potrafi nakrywać do stołu i dekorować stół.
- Dziecko rozwija zdolności kulinarne.
- Dziecko rozwija się twórczo poprzez działania plastyczne.
Metoda pracy: czynna, słowna, oglądowa, aktywizująca
Forma pracy: zbiorowa, indywidualna.
Środki dydaktyczne:
- strój Pana Pączka: brązowy koc, poduszki, pasek, maska; duże rysunki pączków; zdjęcia faworków, pączusi; teksty wierszy; plakat Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej;
- prawdziwe pączki i pączusie serowe zakupione w cukierni;
- wazoniki z brązowymi kokardami, serwetki, talerzyki i kubeczki jednorazowe,
- dłuższe patyczki od szaszłyków, brązowy papier; oczy – naklejki, pastelowe kredki, kleje, nożyczki, pisaki.
Temat: Był sobie Pączek.
1. Odwiedziny Pana Pączka w przedszkolu – n-l przebiera się za Pana Pączka i wita dzieci, przedstawiając swoją osobę:
Był sobie Pączek,
Pączek bez rączek.
Taki był wielki i okrąglutki,
cały mięciutki i słodziutki.
Bez rączek, ale z nogami
i z konfiturą z różami.
W Tłusty Czwartek
dzieci zaprosiły Pączka do siebie,
do przedszkola – miało być jak w niebie.
Ale Pączek w drzwiach się nie mógł zmieścić,
więc trzeba było dzieciom obwieścić:
KONIEC ODWIEDZIN – Pączek nie wejdzie,
prędzej przez otyłość ze świata zejdzie!
Bo pączek wcale za zdrowy nie jest.
I można go tylko raz do roku jeść!!! Anna Boguszewska
2. Rozmowa na temat wiersza:
- Jak wygląda pączek, dlaczego pączek nie mieścił się w drzwiach, co znajduje się w środku pączka, jakie jeszcze słodkości jedzą najczęściej ludzie w Tłusty Czwartek, kto lubi pączki, czy wolno je często jeść?
- Wyjaśnienie niezrozumiałych zwrotów, np. co oznacza wyrażenie: zejść ze świata?
3. Burza mózgów: „Czy pączki są zdrowe? Zapoznanie dzieci z tradycją Tłustego Czwartku – zapustów ze szczególnym zwróceniem uwagi na niewielkie właściwości zdrowotne pączków.
Rozmowa na temat właściwego odżywiania się wg Piramidy Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej. Zaznaczenie, iż słodycze i tłuszcze znajdują się na czubku piramidy, czyli jemy je w małych ilościach. Jednak raz w roku, jak proponuje nam tradycja, chętne dzieci mogą pozwolić sobie na zjedzenie pączka.
4. Zabawa ruchowa „Pączki, pączki do domu.” Na wzór tradycyjnej zabawy: „Gąski, gąski do domu”:
- Pączki, pączki do domu.
- Boimy się .
- Czego?
- Tłuszczu złego.
- A gdzie on jest?
- W garnku.
- To pączki, pączki do domu...”
4. Zabawa ruchowo – naśladowcza „Pieczemy paczki.”
- Dzieci naśladują nauczyciela w trakcie opowiadania:
„Przygotowała mama na stole produkty do zrobienia pączków (dzieci wyliczają na palcach produkty): mąkę, cukier, drożdże, mleko, jajka, sól, konfitury, olej (dzieci liczą ilość produktów).
Mama zawołała:
Uwaga dzieci, przed pracą jeszcze - myjemy ręce, zakładamy fartuszek. Zaczynamy:
- Bierzemy miskę, do miski rozkruszamy drożdże, dodajemy 1 łyżkę mąki, 1 łyżkę cukru i połowę szklanki ciepłego mleka. Rozcieramy tłuczkiem na jednolitą masę. Przykładamy ściereczkę i odkładamy do wyrośnięcia. (dzieci pokazują, jak ciasto drożdżowe rośnie w górę).
- Rozbijamy jajka – osobno żółtka, osobno do miski - białka. Do żółtek dodajemy cukier i trzemy na puszystą masę.
- Mąkę przesiewamy do miski. Dodajemy do tego wyrośnięte drożdże plus szczyptę soli i utarte żółtka. Mieszamy – wyrabiamy ciasto rękoma, gnieciemy – dolewając ciepłego mleka. Ciasto musi być miękkie, sprężyste i pulchne.
- Rozpuszczamy kostkę masła w garnku i wlewamy to masło ostudzone do ciasta. Znowu ciasto przykrywamy ściereczką i odstawiamy do wyrośnięcia. (dzieci pokazują , jak ciasto drożdżowe rośnie w górę).
- Formujemy placuszki z ciasta, wkładamy do środka łyżkę konfitury i zlepiamy w kulkę.
- W garnku rozgrzewamy olej i smażymy kulki ciasta, raz z jednej strony, raz z drugiej strony, aż pączek zbrązowieje.
- Wyjmujemy z garnka, studzimy i sypiemy cukrem pudrem i JEMY, JEMY, JEMY! Mniam!
Smacznego!
5. Praca plastyczna „Pączek na kijku.” Dzieci wycinają z brązowego brystolu okrągłego pączka, doklejają mu oczy, pastelami żółtymi rysują uśmiechniętą buzię pączka. Dorysowują czerwoną konfiturkę – kuleczkę na górze pączka i podpisują pracę z tyłu. N-l pomaga przykleić pączek na kijek.
Sprzątanie stanowiska pracy.
6. Degustacja pączków, pączusi i faworków.
- Wspólne nakrywanie i ozdabianie stołów: rozkładamy obrusy, stawiamy wazoniki z brązowymi kokardkami i dekoracje pączkowe na piku. Rozkładamy talerzyki i kubki jednorazowe oraz serwetki. Stawiamy talerze ze słodkościami. Częstujemy się.
7. Wysłuchanie wiersza „Zwyczaje – zapusty. Pączki” Tadeusza Śliwiaka. W czasie degustacji dzieci słuchają wiersza.
Był sobie pączek
co nie miał rączek
i okrąglutki był jak miesiączek.
Miał lukrowaną
złocistą skórkę,
a w środku dziurkę na konfiturkę.
Wszyscy go lubią,
Starsi i dzieci.
Na jego widok
aż ślinka leci.
Lecz co naprawdę
pączki są warte,
to przede wszystkim
wie Tłusty Czwartek.
Podsumowanie:
–Czy zajęcia się spodobały? Co najbardziej?
–Dzisiaj było pysznie, ciekawie i zabawnie, ale czy zdrowo? Może nie do końca, jednak kilka razy w roku nie zaszkodzą nam pączki.
Inspiracją do napisania scenariusza była książka „Kultura śmiechu
a edukacja” pod red. P. P. Grzybowskiego i K. Marszałek, Kraków 2023 r.