Tyle uczuć mieszka w nas - zajęcia z zakresu edukacji społeczno-emocjonalnej

Scenariusz zajęć przeprowadzonych w internacie
Temat: „Tyle uczuć mieszka w nas” – zajęcia z zakresu edukacji społeczno – emocjonalnej.

Grupa wiekowa: wychowankowie internatu (15 lat – 22 lata)
Czas trwania zajęć: 90 minut

Cele główne:
- pobudzanie zdolności młodzieży do świadomego odzwierciedlania własnych emocji i uczuć
- ośmielenie do pracy twórczej w grupie

Cele szczegółowe:
Wychowanek:
- uczy się mimiką i gestem wyrazić różne uczucia
- wie, jak nazwać uczucia
- rozwija koordynację wzrokowo – ruchową
- umie nazwać i określić własne uczucia
- potrafi współdziałać w grupie
- aktywnie uczestniczy w zajęciach

Formy pracy:
- grupowa
- w parach
- indywidualna

Metody:
- słowna
- czynna
- twórcza
- drama
- kalambury

Środki dydaktyczne:
- ilustracje przedstawiające osoby wyrażające mimiką, gestem i ruchem różne emocje: radość, złość, spokój, smutek
- kostka z emotikonami, na której ściankach narysowane są buzie określające stany uczuciowe
- karty z emocjami: radość, ....
- odtwarzacz muzyki, nagrania muzyki wywołujące różne nastroje, „ Piosenka o emocjach”.
- arkusze papieru, kredki
- rekwizyty do kalamburów (np. korona, rękawiczki, prezent, pusta paczka po chipsach, telefon, plan lekcji, plastikowy talerz, czerwona chustka)
- test psychologiczny drzewo Pip Wilson (drzewo przeżyć)

Przebieg zajęć:
Część wstępna zajęć:
1. Zabawa na powitanie.
Przywitajcie się jak zmęczeni.
Przywitajcie się jak radośni ludzie.
Przywitajcie się jak przestraszeni.
Przywitajcie się jak smutni.

2. Wprowadzenie do tematu zajęć.
„Piosenka o emocjach” – omówienie treści piosenki.

3. Ćwiczenie „Rozpoznawanie uczuć”.

Nauczyciel pokazuje dzieciom karty z emocjami: radość, smutek, złość, strach, zmęczenie, itp. i prosi wychowanków ,aby nazwali każdą emocję.

Część właściwa zajęć:
1. Ćwiczenie integracyjne „Lustrzane odbicie”.
Wychowankowie dobierają się w pary. Siedzą lub stoją naprzeciwko siebie. Jedno z dzieci zaczyna pokazywać mimiką twarzy uczucia (smutek, radość, gniew, itp.). Dziecko „ po drugiej stronie lustra” stara się robić to samo, jakby samo ćwiczyło przed lustrem. Po chwili następuje zamiana ról może być też zmiana pary.

2. Ćwiczenie „Kostka uczuć”.
Uczniowie siedzą w kręgu . Jeden z nich toczy „kostkę uczuć”, następnie nazywa samodzielnie lub przy pomocy wychowawcy uczucie, które wybrała kostka. Wszyscy uczestnicy gry mimiką twarzy pokazują uczucie. Uczeń podaje kostkę koledze siedzącemu obok i sytuacja się powtarza.

3. Ćwiczenia rytmiczne „Muzyczne uczucia”.
Wychowawca odtwarza młodzieży losowo smutne i wesołe melodie. Uczestnicy zabawy stoją po środku sali, prowadzący dzieli salę na pół, gdy uczestnicy zabawy usłyszą muzykę, mają przejść i poruszyć się w odpowiednio wyznaczone miejsce na sali, jeśli słyszą melodię wesołą to np. stanąć po lewej stronie linii/sali. A jeśli melodia jest smutna to stanąć po przeciwnej stronie linii/sali.

4. Ćwiczenie „Wiem kiedy to czuję”.
Prowadzący zajęcia prosi o dokończenie następujących zdań :
Czuję radość, gdy ...
Boję się, gdy ...
Jest mi smutno, kiedy ...
Czuję ulgę, gdy ...
Jestem spokojna /spokojny, kiedy / bo,...
Czuję się zadowolony, gdy ...
Czuję gniew, gdy...
Czuję złość, kiedy ...
Jestem zdziwiony, kiedy ...
Jestem zaciekawiona, bo ...
Jestem przestraszony, kiedy ...
Jestem zmęczony, gdy ...
Jest mi nudno, gdy ...
Jestem zły, gdy ...

5. Drama „Uczuciowe kalambury”.
Uczestnicy zabawy zamieniają się w aktorów, którzy wybierają rekwizyty i zastygają w nieruchomej pozie , kiedy wychowawca poda im temat, który mają przedstawić.
• Jesteś Czerwonym Kapturkiem, który zobaczył wilka. PRZERAŻENIE (czerwona chusta)
• Jesteś krasnoludkiem, który wrócił do domu i zobaczył, że Śnieżka nie żyje. SMUTEK, ŻAL (czapka elfa)
• Jesteś Królewną Śnieżką, którą właśnie obudził królewicz. ZDZIWIENIE (korona dla Snieżki)
• Właśnie dostałeś swój wymarzony prezent. RADOŚĆ (pudełko przewiązane wstążką)
• Ktoś ukradł Ci rower. SMUTEK (rękawiczki, kask)
• Nie będzie dzisiaj lekcji. RADOŚĆ (plan lekcji)
• Najlepszy kolega zjadł twoje ulubione chipsy. GNIEW, ZŁOŚĆ (paczka po chipsach)
• Kolega przyjeżdża do Ciebie w odwiedziny. RADOŚĆ (telefon)
• Nie będzie dziś Twojej ulubionej pani w szkole. SMUTEK (dziennik)
• Jest dziś Twój ulubiony obiad. RADOŚĆ (plastikowy talerz z naklejoną potrawą)
• Dowiedziałeś się, że masz karę i musisz sprzątać w domu. GNIEW, SMUTEK (miotła)

6. Ćwiczenie „Rysuję emocje”.
Uczestnicy zabawy na kartkach rysując wyrażają graficznie swoje emocje, używając kolorów ( ciemne – złość, smutek; jasne– radość, euforia). Następnie opowiadają o narysowanych emocjach. Czy emocje im pomagają czy przeszkadzają. Jeśli któryś z wychowanków przedstawił złość na swojej kartce ,przy całej grupie może porwać kartkę na kawałki i wyrzucić ją do kosza. Tak symbolicznie pozbywa się złości. Wychowanek może również określić jak inaczej poradzić sobie ze złością.

Część końcowa zajęć:
1. Podsumowanie zajęć. Drzewo przeżyć i emocji.
Wychowawca prosi każdego uczestnika zajęć, by określił, którym po dzisiejszych zajęciach jest ludzikiem i dlaczego.

Mówienie o swoich uczuciach jest trudne, zwłaszcza, gdy wychowankom brakuje właściwych określeń i wyrażeń. Celem zajęć było pobudzanie zdolności młodzieży do świadomego odzwierciedlania własnych emocji i uczuć, ośmielenie do pracy twórczej w grupie. Zaproponowane ćwiczenia miały pomóc uczestnikom zabawy nauczyć się prawidłowej komunikacji, współdziałania w grupie a także służyć dalszemu usprawnianiu, rozwijaniu określonych zdolności i procesów poznawczych.