Poznajemy świat za pomocą zmysłu: wzroku, węchu oraz dotyku - zabawy wspomagające rozwój dziecka w oparciu o teorię Integracji Sensorycznej z wykorzystaniem mas plastycznych, produktów sypkich oraz naturalnych

Scenariusz zajęć
Grupa wiekowa: dzieci 5- letnie
Temat zajęć: „Poznajemy świat za pomocą zmysłu: wzroku, węchu oraz dotyku - zabawy wspomagające rozwój dziecka w oparciu o teorię Integracji Sensorycznej z wykorzystaniem mas plastycznych, produktów sypkich oraz naturalnych”
Cele:
Poznawcze:
• poznawanie przedmiotów przez świadome wykorzystywanie zmysłów: wzroku, dotyku, węchu,
Kształcące:
• rozwijanie wrażliwości dotykowej,
• rozwijanie koordynacji ruchowej: motoryka mała i duża,
• rozwijanie koordynacji wzrokowo – ruchowej,
• stymulacja centralnego układu nerwowego poprzez pobudzanie receptorów zmysłowych,
• kształtowanie umiejętności koncentracji uwagi, rozumienia słowa mówionego,
• rozwijanie wrażliwości słuchowej i umiejętności odbierania muzyki,
• rozwijanie twórczej aktywności podczas interpretacji muzyki,
• rozwijanie umiejętności klasyfikowania na poziomie konkretnym.
Wychowawcze:
• kształtowanie umiejętności współpracy i zgodnego współdziałania w grupie rówieśniczej,
• budowanie odporności emocjonalnej - wdrażanie do cierpliwego oczekiwania na swoją kolej podczas zabaw,
• zachęcanie do zgodnego współdziałania w parach oraz w zespole,
• wdrażanie do porządkowania swojego stanowiska pracy po skończonej zabawie.
Metody:
• czynne (kierowania aktywnością, zadań, ćwiczeń)
• oglądowe (obserwacja i pokaz)
• słowne (rozmowa, objaśnienie)
• Metoda Integracji Sensorycznej

Formy pracy:
• zbiorowa,
• w parach,
• zespołowa.

Środki dydaktyczne:
• nagrania piosenek: „Powitanka-klaskanka” – J. Kucharczyk, „Humoreska”
– A. Dworzak, odtwarzacz płyt CD, głośnik bezprzewodowy, telefon komórkowy, ścieżka sensoryczna z naturalnych materiałów, duży koc, owoce oraz warzywa (15szt), Ciastolinowe kulki o różnych zapachach, opaska na oczy, ramki z foliowym podkładem, miseczki z pianką do golenia.
Przebieg zajęć:
1. Zabawy wprowadzające.
• „Powitanka-klaskanka” - piosenka na powitanie.

1. Zajęcia zaczynamy,
więc pięknie się witamy.
A dziś na powitanie pobawmy się w klaskanie.
Ref: Powitanka-klaskanka x2
Klaszcz wesoło z nami!
Klaszcz radośnie z nami!
To powitanka, powitanka, klaskanka!
Nauczycielka prosi dzieci, aby ustawiły się w kole. Dzieci wraz z nauczycielką ilustrują ruchem treść piosenki.
• Zagadka – wprowadzenie w temat zajęć.
Ludzie to bardzo ciekawe istoty,
do smakowania i dotykania pełne ochoty.
Patrzą, słuchają oraz wąchają
i ciągle coś nowego poznają.
Zawsze wpadają na super pomysły
i właśnie do tego potrzebne są... /zmysły/

Gdy dzieci udzielą odpowiedzi na pytanie nauczyciel wyjaśnia, że każdy z nas ma zmysły, dzięki, którym możemy poznawać świat i zadaje dzieciom pytanie:
- Ile mamy zmysłów?
- Jakie to zmysły?
Gdy dzieci udzielą odpowiedzi na pytanie nauczyciel informuje, że na dzisiejszych zajęciach będziemy poznawali różne materiały przy pomocy zmysłu dotyku, wzroku oraz węchu.
1. „Wiosenna łąka” – ścieżka sensoryczna z naturalnych materiałów.
Dzieci stoją boso (bez skarpetek). Na podłodze przygotowana jest trasa składającą się
z produktów naturalnych takich jak: trawa, liście, kwiaty, kamyki itp. Dzieci przechodzą ścieżkę i tym samym pobudzają zmysł dotyku.
Gdy wszyscy przejdą ścieżkę sensoryczną wracają do koła. Nauczyciel prosi dzieci, aby opowiedziały jak się czuły chodząc po ścieżce sensorycznej i który dotyk był dla nich najprzyjemniejszy, a który im nie odpowiadał.
2. „Niespodzianki zgadywanki” – odkrywanie przy pomocy zmysłu dotyku ukrytych owoców i warzyw (nagranie 3 – A. Dworzak: Humoreska).
Przed rozpoczęciem zabawy nauczyciel rozkłada na środku dywanu duży koc, pod którym chowa owoce i warzywa np.: banan, jabłko, cytryna, papryka, cebula, fasolka szparagowa itp. Produktów powinno być w sumie tyle, ilu jest uczestników zabawy.
Dzieci stoją boso (bez skarpetek) wokół koca i w rytm muzyki skradają się wokół niego. Gdy nauczyciel włączy pauzę wówczas wszyscy uczestnicy siadają na dywanie i nie podglądając, co jest pod kocem wkładają pod niego nogi. Dzieci dotykają bosymi stopami tajemniczy produkt, odgaduj jego nazwę, wyciągają go, sprawdzają poprawność wykonanego zadania
i chowają go znowu pod koc. Powrót muzyki zaprasza do dalszego cichego skradania się.
Po skończonej zabawie nauczyciel prosi swoich asystentów o zebranie owoców i warzyw do miski oraz złożenie koca.
3. „Ciastolinowe memory – miękkie i pachnące” – zagadki węchowe.
Nauczyciel przygotowuje przed zajęciami kolorowe masy sensoryczne – nasypuje do małych miseczek sporą garść mąki ziemniaczanej, tyle samo mąki pszennej, odrobinę farby i miesza to z małą ilością wody – tak, aby uzyskać ciastolinę. Do każdej miseczki dodaje odrobinę olejku eterycznego lub takiego do ciast, a następnie formułuje kulki i układa je na tacy.
Dziecko z zamkniętymi oczami przy pomocy zmysłu węchu rozpoznaje dwie kulki po zapachu i bierze je do ręki, jeśli poczuje, że pachną tak samo. Po chwili odsłania oczy i porównuje swoje wyniki.
4. „Portret z puchnącej farby z pianki do golenia” – malowanie pianką na foliowej płaszczyźnie.
Nauczyciel wyznacza na zegarze daltońskim czas wykonania pracy (5 minut).
Nauczyciel prosi dzieci o dobranie się w pary. Każda para siada na dywanie naprzeciwko siebie. Każda para otrzymuje ramkę, na którą naciągnięta jest folia oraz miseczkę z puchnącą farbą z pianki do golenia. Jedna osoba z pary trzyma ramkę na wysokości swojej buzi, natomiast druga przy pomocy pianki maluje paluszkami jej portret.
5. Aktywność dzieci w grupach przy stolikach:
Nauczycielka prosi dzieci o dobranie się w zespoły według podziału dokonanego w ramach realizacji założeń koncepcji planu daltońskiego – tablica współpracy.
Nauczycielka wyznacza na zegarze daltońskim czas wykonania pracy (10 minut).
GRUPA 1: „Żelkolinowe węże” – zabawa badawcza. Dzieci w miseczce rozrabiają żelkolinę do galaretki zalanej ciepłą wodą dodają mąkę ziemniaczaną oraz mąkę pszenną, a następnie mieszają ręką/łyżką. Gdy masa będzie miała odpowiednią konsystencję dzieci tworzą z niej żelkolinowe węże, które ozdabiają przy pomocy grochu, soczewicy itp.
Pomoce dydaktyczne: miseczki z galaretką, mąka pszenna, mąka ziemniaczana, łyżki, miseczki z produktami sypkimi takimi jak: groch, soczewica itp.
Cele: rozwijanie postawy badawczej, rozwijanie kreatywności twórczej, tworzenie warunków do samodzielnego poznawania rzeczywistości poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, odkrywanie, działanie.
GRUPA 2: „Hydrożelowe kuleczki” – dzieci dotykają kuleczek, sprawdzają, jakie są
w dotyku, czy są miękkie/twarde itp., a następnie klasyfikują kulki do odpowiednich plastikowych kubeczków według koloru. Dzieci mogą przekładać kulki dłońmi, przy pomocy łyczek itp.
Pomoce dydaktyczne: kulki hydrożelowe, łyżki, kolorowe kubeczki, cerata obrusowa na stolik.
Cele: rozwijanie kreatywności twórczej, tworzenie warunków do samodzielnego poznawania rzeczywistości poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, odkrywanie, działanie, kształtowanie umiejętności klasyfikowania według koloru, rozwijanie logicznego myślenia poprzez zabawy z klasyfikowaniem.
GRUPA 3: „Makaronowe fryzury” – wymyślenie i wykonanie zestawu najnowszych fryzjerskich trendów makaronowych. Dzieci z kolorowego makaronu układają na szablonie twarzy ciekawe fryzury.
Pomoce dydaktyczne: kolorowy makaron: spaghetti, świderki, wydrukowane i zalaminowane szablony twarzy, nożyczki, obrus ceratowy na stolik.
Cele: rozwijanie sprawności manualnej i ekspresji plastycznej, wspieranie rozwoju wyobraźni i myślenia twórczego, wzbogacanie doświadczeń plastycznych dzieci, rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz usprawnianie motoryki małej.
GRUPA 4: „Tęczowy ryż” – zabawy twórcze według inwencji dzieci. Dzieci bawią się kolorowym ryżem: chowają i wyszukują w nim przedmioty, bawią się w kuchnię, przesypują kolorowy ryż itp.
Pomoce dydaktyczne: kolorowy ryż, plastikowe kaczuszki, lejki, miski, rurki, balony, łopatki, sitka, kubeczki, słoiczki, buteleczki.
Cele: rozwijanie postawy badawczej, rozwijanie kreatywności twórczej, tworzenie warunków do samodzielnego poznawania rzeczywistości poprzez obserwowanie, eksperymentowanie, odkrywanie, działanie.
6. Ewaluacja
Dzieci siadają w kole. Nauczyciel umieszcza na środku dwie szarfy - czerwoną i zieloną. Dzieci umieszczają w szarfach swoje znaczki indywidualne: zielona – jestem zadowolony z zajęć, czerwona – nie jestem zadowolony z zajęć.