AUTORSKI PROGRAM NAUCZANIA JĘZYKA ANGIELSKIEGO „ANGIELSKI Z JASIEM I MAŁGOSIĄ”
Opracowanie: Małgorzata Plichta
SPIS TREŚCI:
WPROWADZENIE
1. ZAŁOŻENIA PROGRAMU
1.1 Założenia programu
1.2 Metryczka
2. ADRESACI PROGRAMU
3. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
3.1 Warunki lokalowo – organizacyjne
3.2 Wyposażenie sali w środki techniczne
3.3 Czas realizacji programu
3.4 Liczebność grupy
4. CELE NAUCZANIA
4.1 Cele ogólne
4.2 Cele szczegółowe
5. TREŚCI NAUCZANIA
5. 1 Materiał leksykalny
5.2 Sytuacje i funkcje komunikacyjne
5.3 Struktury i kategorie gramatyczne
6. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
6.1 Metody nauczania
6.2 Techniki nauczania
6.3 Formy pracy
6.4 Materiał i środki dydaktyczne
7. SPRAWDZANIE POSTĘPÓW W NAUCE I OCENIANIE
7.1 Metody sprawdzania postępów dzieci
8. EWALUACJA PROGRAMU
1. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO- PROGRAMOWE
Wprowadzenie
Prowadząc od kilku lat zajęcia z języka angielskiego w przedszkolu zdecydowałam się napisać autorski program. Praca z dziećmi w wieku przedszkolnym jest fascynująca i motywująca do zdobywania dalszych osiągnięć w mojej pracy.
Prezentowany program opiera się na popularnym przekonaniu, że na naukę języka nigdy nie jest za wcześnie. Dzieci w wieku przedszkolnym z łatwością przyswajają każdy język, którym są otoczone. To właśnie w trakcie zabaw w przedszkolu dziecko z łatwością przyswaja sobie słówka i zwroty w języku angielskim. Dzieci w wieku przedszkolnym posiadają naturalne predyspozycje do przyswajania sobie języka obcego, bawiąc się osłuchują się z językiem.
Moim pragnieniem podczas tworzenia tego programu było, by uczniowie naszego przedszkola efektywnie i przyjemnie zdobywali znajomość języka angielskiego. Mam również nadzieję, że zajęcia te wzbogacą ofertę pracy przedszkola oraz wyjdą naprzeciw oczekiwaniom rodziców dzieci przedszkolnych.
Warto nadmienić, że od 2017 obowiązek nauki języka obcego obowiązuje wszystkie dzieci przedszkolne.
1.1 Założenia programu
Program przeznaczony jest dla dzieci w wieku przedszkolnym 3-6 lat, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z językiem angielskim. Celem programu jest umożliwienie dzieciom nawiązania komunikacji werbalnej poprzez uczestnictwo w zabawach słowno-ruchowych, zaś tematy oraz materiały do nauczania związane są zawsze z otaczającą dziecko rzeczywistością.
1.2 Metryczka
Tytuł: „Angielski z Jasiem i Małgosią”
Przedmiot: język angielski
Etap nauki: wychowanie przedszkolne
Ilość godzin: dwa spotkania w tygodniu
Dzieci młodsze: 3-4latki- 15 minut
Dzieci starsze: 5-6-latki- 30 minut
Autor : Małgorzata Plichta
Małgorzata Plichta - nauczyciel języka angielskiego. Ukończone studia podyplomowe „Metodyka nauczania języka angielskiego”, certyfikat na poziomie B2 „City&Guilds”.
2. ADRESACI PROGRAMU
Program został przygotowany dla dzieci 3-6 letnich do realizacji w trakcie zajęć prowadzonych w Przedszkolu Nr 5 z Oddziałami Integracyjnymi „Jaś i Małgosia” w Łowiczu.
Z programu korzystają nauczyciele zatrudnieni w Przedszkolu Nr 5 Z Oddziałami Integracyjnymi „Jaś i Małgosia” . Osoba przygotowująca program oparła rozkład materiału, dobór odpowiednich technik i metod prac o tematy z najbliższego otoczenia dzieci.
3. WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
3.1 Warunki lokalowo – organizacyjne
Program jest realizowany w sali przedszkolnej wyposażonej w stoliki i krzesła oraz w część przeznaczoną do zabaw ruchowych gdzie jest możliwość ekspozycji prac dzieci, miejsce na zabawę i taniec.
3.2 Wyposażenie sali w środki techniczne
Sala przedszkolna wyposażona jest w środki techniczne takie jak: sprzęt multimedialny, nożyczki, papier, klej, ołówki, kredki oraz odpowiednie miejsce do zabawy .
3.3 Czas realizacji programu
Realizacja programu przewidziana jest od momentu zatwierdzenia przez Radę Pedagogiczną. Zajęcia programowe odbywały się będa w dwóch spotkaniach tygodniowo. Długość poszczególnych zajęć wynosi 15-30 minut, w zależności od wieku dzieci.
3.4 Liczebność grupy
Liczba dzieci będzie zależna od grupy:
• grupy integracyjne do 20 dzieci;
• grupy planowe do 25 dzieci.
4. CELE NAUCZANIA
4.1 CELE OGÓLNE
Aby nauka języka angielskiego na tym etapie edukacyjnym była efektywna, powinna być zintegrowana z programem realizowanym w przedszkolu. Program „Angielski z Jasiem i Małgosią” powstał z myślą o dzieciach w wieku przedszkolnym i zgodny jest z podstawą programową wychowania przedszkolnego.
Uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby językowe i wychowawcze dziecka program wyróżnia takie cele jak:
• Budzenie zaciekawienia językiem angielskim poprzez osłuchanie dzieci z tym językiem z wykorzystaniem znanych przez dzieci popularnych bajek;
• Kształcenie podstawowych kompetencji komunikacyjnych poprzez zapewnienie kontaktu z językiem obcym w formie zabawowej, stopniowo zachęcającej do prostych wypowiedzi ustnych;
• Tworzenie sytuacji doskonalących pamięć (uczenie się struktur, konstrukcji zdaniowych w procesie analizy treści bajek oraz zabaw utrwalających słownictwo);
• Motywowanie do nauki języka angielskiego poprzez wzbudzanie poczucia sukcesu i akceptacji oraz bezpieczeństwa (pozytywne ocenianie, dostosowanie sposobu nauczania do aktywności dziecka);
• Wspieranie twórczych działań dzieci w zakresie uczenia się języka (karty pracy przygotowane przez nauczyciela );
• Wdrażanie do pracy w grupie w trakcie gier i zabaw;
• Rozwijanie postawy akceptacji, tolerancji wobec innych kultur,Rozwijanie sylwetki społecznej dziecka, uczucia przyjaźni (w trackie oceniania bohaterów bajek, gier i zabaw, pracy w grupach).
4.2 CELE SZCZEGÓŁOWE
Zgodnie z założeniami programu dziecko:
• będzie potrafiło przedstawić się w języku angielskim;
• będzie brało udział w zabawach muzyczno- ruchowych;
• będzie reagować ruchem i gestem na proste zwroty kierowane w języku angielskim;
• będzie znało słówka z wybranego zakresu tematycznego;
• nabędzie sprawności w rozumieniu, słuchaniu języka obcego a co za tym idzie w dalszej kolejności w mówieniu w tym języku;
• będzie rozumiało podstawowe polecenia w języku angielskim;
• będzie recytowało teksty piosenek i rymowanek;
• osłucha się z brzmieniem języka.
5. TREŚCI NAUCZANIA
Nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego nie precyzuje zakresu wiedzy i umiejętności językowych, jakie dzieci powinny opanować przed rozpoczęciem nauki języka obcego w szkole. Nacisk położony jest natomiast na „rozbudzanie ich świadomości językowej oraz budowanie pozytywnej motywacji do nauki języków obcych w dalszych etapach edukacyjnych”. Przygotowanie dzieci do posługiwania się językiem obcym nowożytnym powinno być włączone w różne działania realizowane w ramach programu wychowania przedszkolnego i powinno odbywać się przede wszystkim w formie zabawy.
5. 1 Materiał leksykalny:
Istotą tego programu jest, aby treści rosły wraz z rozwojem dzieci. W początkowych etapach zalecane jest wprowadzanie nie więcej niż 3 nowe pozycje, które następni należy utrwalić zanim wprowadzi się następne. Na dalszych etapach nauki możliwe jest wprowadzanie około 6 nowych słówek na jednym zajęciu.
Tematyka zajęć:
• Witamy się i przedstawiamy po angielsku;
• Części ciała: head, shoulders, eyes, ears, nose, mouth, knees;
• Kolory yellow, red, blue, green, pink, black, white, orange;
• Liczby 1-10;
• Rodzina: mummy, daddy, sister, brother, grandpa, grandma;
• Emocje: sad, happy, angry, hungry;
• Zabawki: doll, ball, car, train, blocks, car, teddy bear;
• Owoce: apple, pear, plum, banana, orange, grapes;
• Warzywa: carrot, onion, bean, pepper, tomato, potato;
• Zwierzęta zamieszkujące farmę: pig, duck, horse, cat, dog, rabbit, chicken, cow, rooster;
• W Zoo: lion, monkey; giraffe, hippo, zebra, snake;
• Pojazdy: car, bus, train, bike, plane, ship;
• Pomieszczenia w domu: kitchen, living room, bedroom, bathroom;
• Przedmioty szkolne: pen, pencil, pencil-case, book, ruler, rubber, board;
• Pory roku: spring, summer, autumn, winter;
• Nazwy potraw: cake, french fries, ham, bread, butter, chocolate, tea, coffee, juice;
• Ubrania: dress, skirt, shirt, shoes, t-shirt, pants;
• Boże Narodzenie, Wielkanoc: Christmas tree, presents, balls, snowman, candles, star, sweets, Santa Claus Easter Bunny, Easter eggs, Easter basket;
• Dzień mamy: Mother’s day, gift, flower, heart;
• Wakacje: mountain, lake, sea, forest;
• Ćwiczenia ruchowe TPR- wydawanie poleceń i reagowanie na nie: touch your, open your, jump, point to, close your, count to, draw, say, turn,
5.2 Sytuacje i funkcje komunikacyjne
Nauczane zwroty i funkcje komunikacyjne obejmują głównie słówka z obszarów:
• Witanie się; hello ,good morning, see you, good bye;
• Przedstawianie siebie i innych;
• Wyrażanie swoich upodobań i zainteresowań- I like it;
• Przedstawianie swoich umiejętności- I can;
• Opisywanie wyglądu i cech osób- nice, big, small;
• Przedstawianie swojej rodziny;
• Opisywanie cech przedmiotów (wielkość, kolor, kształt);
• Określanie posiadania i przynależności – I have;
• Nazywanie i opisywanie zabawek, przyborów szkolnych;
• Nazywanie i opisywanie zwierząt- It’s a cat;
Nazywanie produktów żywnościowych i posiłków;
• Opisywanie codziennych czynności- I can, I can’t;
• Nazywanie pomieszczeń w domu;
• Opisywanie położenia sprzętów w pomieszczeniach; It’s on the table;
• Opisywanie pogody;
• Nazywanie ubrań;
• Nazywanie instytucji i środków transportu;
• Nazywanie i opisywanie świąt i zwyczajów; składanie życzeń świątecznych okolicznościowych;
• Wykonywanie i wydawanie prostych poleceń : Come and look!.
5.3 Struktury i kategorie gramatyczne:
• Czasowniki: be – have got – can;
• Tryb rozkazujący;
• Czas Present Simple;
• Czynności codzienne;
• Rzeczowniki: nazwy własne;
• Liczba pojedyńcza;
• Liczba mnoga regularna;
• Przymiotniki: kolory, wiek, rozmiar;
• Przymiotnik dzierżawczy: my, your (his, her);
• Liczebniki: 1-10
• Zaimki: osobowe: I, you, she, he, it, we, they;
• Zaimki wskazujące: this, that– pytanie: what, who, where, when, how;
• Przyimki: in, on, under.
6. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW
Ze względu na ograniczoną koncentrację oraz dużą potrzebę ruchu, dzieci w wieku przedszkolnym uczą się inaczej niż starsze. Organizując proces nauczania języka obcego warto wybierać te działania, które zainteresują je całościowo poprzez taniec, podskoki, interakcję z rówieśnikiem. Szczególnie ważną motywację dla dziecka stanowią materiały dydaktyczne stosowane przez nauczyciela. Zastosowane działania i środki powinny zatem charakteryzować się atrakcyjnością i różnorodnością, wielokrotnością powtórzeń, odwoływać się do tego, co dziecku bliskie, zaspakajać naturalną ciekawość i potrzebę bezpieczeństwa, dawać możliwość bycia zauważonym.
6.1 METODY NAUCZANIA
Metoda komunikacyjna (Communicative approach)
Głównym celem jest stwarzanie sytuacji zachęcających do komunikowania się w języku obcym. Materiał nauczania prezentowany będzie w odniesieniu do sytuacji, wspomagając rozumienie pomocami wizualnymi. Celem nauki jest skuteczne porozumiewanie się. Techniki wykorzystywane w tej metodzie to: odgrywanie ról, dialogi, gry, zabawy i zgadywanki. Dziecko uczy się wyrazów i zwrotów, służące do porozumiewania się w języku obcym .
Metoda naturalna (Natural method)
Podczas realizacji tej metody nauczyciel komunikuje się z dziećmi w języku obcym wspomagając rozumienie gestem, mimiką, realiami, powtarzając swą wypowiedź w różny sposób, opisując czynności swoje i uczniów w sposób przypominający komunikowanie się w języku ojczystym rodziców czy opiekunów z dzieckiem, które jeszcze nie mówi. Najważniejszym celem jest w tej metodzie rozumienie ze słuchu. Techniki wykorzystywane w ramach tej metody to opisywanie osób i rzeczy, opowiadanie historyjek, rozmowa, gry i zabawy, rozwiązywanie problemów.
Metoda audiolingwalna (audio-lingual method)
Celem tej metody jest opanowanie słuchania i mówienia w języku obcym przez wyrobienie nawyków językowych. Odbywa się to w sposób mechaniczny w drodze wielokrotnego powtarzania. Nie zachęcamy je do samodzielnego tworzenia wypowiedzi. W celu uniknięcia błędów językowych powtarzają jedynie pamięciowo wyuczone wypowiedzi. Dzieci ćwiczą poprzez śpiewanie piosenek, uczenie się rymowanek i odgrywanie scenek.
Total Physical Response
Wydając polecenie po raz pierwszy należy modelować oczekiwane zachowanie. Proste polecenia są powtarzane będą tak długo, aż dzieci zapamiętają, w jaki sposób mają na nie reagować. W kolejnym etapie nauczyciel wydaje te same polecenia w odmiennej kolejności. W metodzie tej wymagamy powtarzania poleceń.
6.2 TECHNIKI NAUCZANIA
Odpowiedni dobór techniki jest gwarancją właściwego przebiegu nauczania. Większość zaplanowanych do realizacji technik jest znana nauczycielom języka jak i nauczycielom wychowania przedszkolnego i może ulegać niemalże nieograniczonym modyfikacjom. Szerzej zostaną omówione jedynie te, które będą wyróżnikiem tego właśnie programu.
Gry i zabawy językowe – nauka poprzez zabawę:
1. Bingo obrazkowe - jest to gra z użyciem 9 ilustracji, takich samych dla każdego dziecka. Nauczyciel wymienia kolejno przedmioty znajdujące się na ilustracji, zaś dziecko odwraca właściwy kartonik. W chwili, gdy dziecko odwróci 3 obrazki znajdujące się w rzędzie pionowym, poziomym lub po skosie, woła głośno: BINGO!.
2. Domino obrazkowe.
3. Zabawy prawda- fałsz.
Nauczyciel prawidłowo lub błędnie nazywa wskazywane przedmioty. Dzieci oceniają poprawność wypowiedzi używając słów yes/no, true/false.
4. Zapamiętywanie kolejności przedmiotów.
5. Odgadywanie nazwy ukrytego obrazka.
6. Rozpoznawanie przedmiotów ukrytych w woreczku.
7. Głuchy telefon.
8. Zgadnij o czym myślę?.
Nauczyciel opisuje za pomocą znanych grupie słów oraz gestów wybrany przedmiot, dzieci odgadują, o której rzeczy rzecz mowa.
9. „What’s missing?”.
Nauczyciel przygotowuje kartoniki przedstawiające wprowadzane słownictwo. Dziecko zamyka oczy, natomiast nauczyciel chowa jeden z obrazków. Zadaniem dziecka jest odgadnięcie, którego obrazka brakuje.
10. Odd man out.
Nauczyciel prezentuje trzy przedmioty lub rysunki, z których dwa należą do tej samej kategorii, a trzeci do innej. Dzieci oceniają, który z nich nie pasuje do reszty.
11. Simon says.
Nauczyciel wydaje polecenia znane z wcześniejszej nauki. Dzieci wykonują je tylko wtedy, gdy są poprzedzone zwrotem Simon says.
12. Zabawa w kolory z użyciem piłki.
Nauczyciel ustala z dziećmi, jaki kolor uniemożliwia złapanie piłki. Prowadzący (może być nim także dziecka) wypowiada nazwę koloru, a dziecko łapie piłkę, o ile nie jest to zakazany kolor i powtarza jego nazwę
13. Zamiana miejsca
Dzieci otrzymują obrazki i siadają w kole. Nauczyciel wypowiada dwa wybrane słowa, a dzieci, którym zostały one przypisane, zamieniają się miejscami.
14. Gra w karty.
Dzieci otrzymują po kilka kart z wymieszanego zestawu par kart obrazkowych. Jedna karta nie ma pary. Uczestnicy gry starają się zebrać jak najwięcej par, ciągnąc od siebie po kolei po jednej karcie i nie pozostać z kartą bez pary (zasada gry w ,, Piotrusia”). Jeżeli gracz zdobędzie kartę do pary zatrzymuje ją po uprzednim podaniu nazwy przedmiotu przedstawionego na obrazku.
15. Nauka poprzez piosenkę i rymowankę.
Techniki te pomagają doskonalić pamięć mechaniczną i pozwalają na wprowadzenie struktury gramatycznej i słownictwa przewidzianego na dane zajęcia. Piosenki i rymowanki są bardzo atrakcyjną formą dla wszystkich dzieci i przyczyniają się do zapamiętywania całych zwrotów, które później posłużą w procesie komunikacji oraz będą bazą do ćwiczeń dramowych. Towarzyszy im zazwyczaj ruch, który ułatwia zrozumienie i zapamiętanie.
16. Nauka poprzez działanie.
Na każdych zajęciach dzieci wykonują czynności organizacyjne, prace zaplanowane jako utrwalające i systematyzujące poznany materiał, pracują w grupach. Każda aktywność, taka jak wycinanie, malowanie, klejenie, lepienie czy kolorowanie pod dyktando lub według inwencji dziecka, odgrywanie ról, zabawy kukiełkami i prace projektowe stwarza bowiem autentyczną potrzebę używania języka.
Oprócz walorów dydaktycznych opisywana technika ma również aspekt wychowawczy. Wdraża zasady współdziałania, pomagania sobie wzajemnie, wykazywania troski o innych, przez co pomaga w realizacji celów kształcenia ogólnego, jakim jest kształcenie poprawnych kontaktów z rówieśnikami.
6.3 FORMY PRACY
Formy pracy stosowane na zajęciach języka angielskiego nie różnią się znacząco od wprowadzanych przez nauczyciela wychowania przedszkolnego. Stąd też na początkowym etapie nauki wprowadzamy:
• wypowiedzi grupowe,
• wypowiedzi indywidualne,
• zabawę indywidualną,
• pracę w zespole.
6.4 MATERIAŁY I ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Niniejszy program realizowany będzie bez zastosowania podręcznika.
Środki dydaktyczne wspomagające realizację programu:
• kartoniki obrazkowe– flashcards,
• domina obrazkowe,
• plansze do binga obrazkowego,
• piłki,
• historyjki obrazkowe,
• karty pracy przygotowane przez nauczyciela,
• materiały audio- wizualne,
• gry planszowe,
• instrumenty muzyczne.
7. SPRAWDZANIE POSTĘPÓW W NAUCE I OCENIANIE
7.1 Metody sprawdzania postępów dzieci
Kontrola i ocena postępów edukacyjnych dziecka wskazywać będzie zarówno nauczycielowi oraz dziecku co zrobiło dobrze i ile potrafi, co się nauczyło. Sprawdzanie postępów dzieci odbywać się będzie w oparciu o ćwiczenia sprawdzające do zajęcia. Zabawy, gry wspólne śpiewanie, wykonywanie zabaw ruchowych wykażą aktywność językową dzieci.
Podczas zajęć dzieci w przedszkolu nagradzane będą systematycznie pochwałą na forum grupy, stempelkami czy naklejkami.
8. EWALUACJA PROGRAMU
Zakłada monitorowanie postępów dzieci na podstawie:
• Obserwacji postępów dzieci na zajęciach.
• Umiejętności skupiania uwagi, zapamiętywania, wykonywania poleceń na określony temat, a także współdziałania w zespołach.
• Analiza prac dziecięcych.
Dokonam opisowej oceny postępów dzieci po pierwszym roku stosowania programu „Angielski z Jasiem i Małgosią” Analiza wyników ewaluacji stanie się podstawą do modyfikacji form i metod pracy z dziećmi.
Bibliografia:
1. Podstawa Programowa wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego2017r.
2. Magdalena Appel, Joanna Zarańska, Ewa Piotrowska, Program nauczania języka angielskiego dla przedszkoli, Macmillan Polska, Warszawa, 2012r.
3. Hanna Komorowska, O programach prawie wszystko, WSiP, Warszawa, 1999r.
Przygotowała: Małgorzata Plichta