Konspekt lekcji historii
Temat: Powstanie styczniowe.
Cele lekcji.
Uczeń
Poprawnie posługuje się terminami: Czerwoni, Biali, branka, odwilż posewatopolska, Komitet Centralny, uwłaszczenie,
Określa czas wydarzeń: 1856r.- początek odwilży posewastopolskiej, 22 stycznia 1863r.-wybuch powstania styczniowego, 1864r-ukaz carski o uwłaszczeniu w Królestwie Polskim,
Przedstawia dokonania postaci historycznych: Romualda Traugutta, Stefana Bobowskiego, Stanisława Brzóski, Zygmunta Wielopolskiego, Andrzeja Zamoyskiego, Leopolda Kronenberga,
Określa znaczenie manifestacji patriotycznych,
Wymienia przyczyny i okoliczności wybuchu powstania styczniowego
Opisuje oraz wskazuje na mapie przebieg działań wojennych w okresie powstania styczniowego,
Ocenia rolę Romualda Traugutta w przebiegu powstania,
Analizuje przyczyny upadku powstania,
Metody
Metoda aktywizująca- meta plan,
Praca z tekstem podręcznika,
Rozmowa kierowana,
Praca z mapą,
Praca z materiałem ilustracyjnym,
Formy pracy
Indywidualna, grupowa, zbiorowa
Środki dydaktyczne:
Podręcznik „ Śladami przeszłości 3” (str. 214-219, 241),
Zeszyt ćwiczeń, „Śladami przeszłości 3” ( str. 82-85),
Karta pracy
Arkusz ze schematem meta planu, kartki samoprzylepne
Przebieg lekcji:
Faza wprowadzająca
1.Czynności organizacyjne, sprawdzenie obecności, podanie tematu oraz celów lekcji.
2.Uczniowie ustnie wykonują polecenia 1 i 2 „ Zanim poznasz nowy temat”. ( podręcznik str.214)
Faza realizacyjna
1.Podczas krótkiego wykładu nauczyciel przypomina założenia Świętego Przymierza oraz omawia rolę Rosji w utrzymaniu nienaruszalności zasad kongresu wiedeńskiego. Następnie opisuje sytuację polityczną w Rosji po wojnie krymskiej, wyjaśnia pojęcia odwilż posewastopolska oraz jej wpływ na nastroje Polaków.
2.Uczniowie otrzymują karty pracy i na podstawie tekstu „ Przyczyny powstania” oraz ilustracja ze str.215 podręcznika, wykonują zadania 1 i 2.
3.Nauczyciel charakteryzuje różne postawy społeczeństwa wobec Rosji: poglądy Czerwonych i Białych oraz politykę Aleksandra Wielopolskiego. Wyjaśnia także pojęcie lojalizm. Uczniowie rozwiązują ćwiczenie 1. ze str. 82 zeszytu ćwiczeń.
4.Klasa wysłuchuje wykładu nauczyciela dotyczącego przebiegu powstania styczniowego od momentu wybuchu do utworzenia Rządu Narodowego.
5.Nauczyciel zwraca uwagę na znaczenie działalności Rządu Narodowego oraz zaangażowanie społeczeństwa dla rozszerzenia zasięgu powstania. Poleca, aby uczniowie na podstawie mapy „Powstanie styczniowe” ze str. 217 podręcznika wykonali ćwiczenie 1i 2 „Praca z mapą” ( podręcznik, str. 217). Następnie klasa zapoznaje się z treścią „Armia powstańcza” ze str. 218 i charakteryzuje formacje żuawów śmierci. W trakcie rozmowy kierowanej nauczyciel podkreśla rolę Romualda Traugutta jako dyktatora powstania oraz omawia organizację państwa podziemnego. Po przeczytaniu tekstu zatytułowanego” Upadek powstania” ze str. 219 podręcznika, uczniowie wymieniają wydarzenia ostatniego etapu powstania. Nauczyciel wyjaśnia pojęcie „ uwłaszczenie”.
6.Prowadzący wiesza na tablicy duży arkusz papieru z narysowanym schematem meta planu i podaje zagadnienie do rozpatrzenia: Dlaczego powstanie styczniowe upadło? Uczniowie wspólnie uzupełniają rubrykę „Jak było?”. Następnie w parach opracowują odpowiedzi do części „Jak powinno być?”. Zapisane na kartkach samoprzylepnych propozycje przyklejają w odpowiednich miejscach schematu. W kolejnym etapie ćwiczenia uczniowie w tych samych dwójkach zastanawiają się nad odpowiedzią na pytanie „Dlaczego nie było tak, jak być powinno?”, a najtrafniejsze rozwiązania zostają umieszczone przez wybrana osobę w tabeli. Klasa pod kierunkiem nauczyciela analizuje poszczególne odpowiedzi i formułuje ostateczne wnioski, które zostają zapisane w ostatnim wierszu schematu.
7.Uczniowie na podstawie obrazu Artura Grottger „Pożegnanie powstańca” wykonują zadanie 3 z karty pracy.
Faza podsumowująca:
1.W ramach podsumowania pracy na lekcji klasa wypełnia schemat meta planu z zadania 4 karty pracy. Następnie nauczyciel poleca uczniom wykonanie ćwiczenia 2 i 3 ze str. 219 podręcznika.
2.Zdanie domowe Uzupełnij „Notatkę z lekcji” ze str.82 zeszytu ćwiczeń.
3.Zadanie domowe dla chętnych: Wykonaj ćwiczenia 1,2 i 4 ze str.84-85 zeszytu ćwiczeń.