Innowacja pedagogiczna z doradztwa zawodowego "When I grow up..." przeznaczona dla klas VII-VIII

INNOWACJA PEDAGOGICZNA PROGRAMOWO-METODYCZNA
"WHEN I GROW UP..."

REALIZOWANA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 26 IM. STANISŁAWA STASZICA W BIAŁYMSTOKU
PODSTAWOWY CEL: nabycie umiejętności zdobywania informacji o zawodach ( w szczególności takich, w których niezbędna jest znajomość języka angielskiego ) oraz planowanie własnej drogi edukacyjno-zawodowej w oparciu o koncepcję "life-long learning", czyli uczeniu się przez całe życie

I WSTĘP
„Nie ma takiej rzeczy, której nie można by osiągnąć pracą. Nic nie leży poza jej zasięgiem. Złe obyczaje przemienia w dobre, niszczy złe zasady, a odradza dobre. Jest w stanie uczynić z człowieka anioła.” Mark Twain
Wybór zawodu to bardzo istotny moment w życiu każdego człowieka zarówno młodego, jak i dorosłego. Dlatego też decyzje w tym obszarze powinny być dokonywane odpowiedzialnie i metodycznie, tak, aby zarówno pracodawca jak i osoba podejmująca pracę mogli czerpać satysfakcję z rzetelnie wykonywanych obowiązków oraz wzajemnych relacji.
Dynamicznie zmieniająca się sytuacja na rynku pracy indukuje nieustanną potrzebę podnoszenia lub zmiany kwalifikacji, nabywania nowych umiejętności oraz umiejętności uczenia się przez całe życie. Niejednokrotnie o wyborze zawodu decydują czynniki zewnętrzne, takie jak moda na niektóre zawody, presja środowiska rodzinnego czy też mity, w które wierzymy, a które negatywnie wpływają na nasz sposób kierowania karierą. Jednym z takich stereotypowych poglądów jest fałszywe przeświadczenie o tym, że tylko ciężka praca przynosi satysfakcję i poczucie spełnienia. Należy przypomnieć, że już Konfucjusz – filozof żyjący w VI wieku przed naszą erą - radził, aby wybrać pracę, którą pokochamy, a wtedy nie przepracujemy ani jednego dnia w swoim życiu. Idąc za jego myślą niezwykle istotne jest, aby planując własną ścieżkę zawodową odwołać się do swoich mocnych stron i predyspozycji oraz wsłuchać się w siebie i swoje potrzeby.

II Założenia innowacji
Doradca zawodowy powinien przywiązywać dużą rolę do kształtowania kompetencji kluczowych wśród swoich podopiecznych w szkole. Dlatego też warto zwrócić uwagę przy projektowaniu programu doradczo-zawodowego bądź przy wyborze narzędzi do przeprowadzania owego programu na niezbędne umiejętności potrzebne do skutecznego poruszania się na rynku pracy.
W 2006 roku Komisja Europejska wyodrębniła 8 kompetencji kluczowych stanowiących „połączenie wiedzy, umiejętności i postaw odpowiednich do sytuacji” jak i będących fundamentem podstawy programowej realizowanej na wszystkich etapach kształcenia.
Są one następujące:
- komunikacja w języku ojczystym
- komunikacja w językach obcych
- kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
- kompetencje informatyczne
- umiejętność uczenia się
- kompetencje społeczne i obywatelskie
- inicjatywność i przedsiębiorczość
- świadomość i ekspresja kulturalna
W niniejszej innowacji duży nacisk położony został szczególnie na komunikację w języku obcym. Uczniowie poznają zawody, w których nieodzownym elementem jest znajomość angielskiego. Poprzez rozwiązywanie kwestionariuszy osobowościowych i profili zainteresowań w języku angielskim uczniowie będą mieli kolejną szansę na utrwalanie słówek i wyrażeń w języku obcym.
W programie innowacji promuję również podejście zwane "life long learning", czyli proces uczenia się przez całe życie oraz umiejętność dostosowywania się do zmian. Kształtowanie tego typu kompetencji wpisuje się w model nowoczesnego nauczania uwzględniającego tzw. kompetencje transferowalne. Dynamicznie zmieniająca się rzeczywistość niejako wymusza na zarówno młodym jak i dorosłym pracowniku motywację do dokształcania się, w tym również do nauki języka obcego. Sławomir Kuchta – dyrektor sprzedaży i marketingu w wydawnictwie Cztery Głowy – oczekuje od swoich pracowników znajomości języka angielskiego do porozumiewania się z zagranicznymi kontrahentami na międzynarodowych targach branżowych. Jednakże podkreśla fakt, że gdy spotyka kandydata do pracy ze znajomością dwóch ( lub więcej ) języków obcych jest to dla niego cenna informacja o tej osobie – oznacza ona, że człowiek ten odznacza się wysoką motywacją do nauki i determinacją w osiąganiu swoich celów.

II.1. Cele ogólne.
Nadrzędnym celem niniejszego programu innowacji jest wyposażenie uczniów w umiejętności zdobywania informacji o zawodach, w których niezbędną kompetencją jest znajomość języków obcych ( szczególnie języka angielskiego ) oraz kształtowanie swojej drogi edukacyjno-zawodowej w oparciu o koncepcję "life-long learningu".
II.2. Cele szczegółowe
- wyposażenie uczniów w wiedzę teoretyczną dotyczącą zawodów związanych z potrzebą komunikowania się w języku angielskim
- formowanie wiary we własne możliwości intelektualne
- rozwijanie potrzeby poszukiwania własnych rozwiązań i sposobów zdobywania wiedzy na temat możliwych ścieżek edukacyjno-zawodowych
- uświadomienie uczniom roli nieustannego podnoszenia własnych kwalifikacji i rozwoju osobistego
- kształtowanie postaw wzajemnej pomocy i życzliwości
- kształtowanie autonomii ucznia
- kształtowanie umiejętności wyszukiwania informacji związanych z wyborem szkoły czy pracy poprzez różnorodne aplikacje internetowe, blogi zawodoznawcze czy programy przygotowane przez instytucje takie jak KOWEZiU czy ORE
- rozwijanie umiejętności łączenia wiedzy wcześniejszej z nowo nabywaną
- kształtowanie umiejętności poruszania się w sieci, gromadzenia i selekcjonowania wartościowego materiału ( poprzez metodę webquest )
- rozwijanie umiejętności odróżniania rzetelnych informacji od tzw. fake newsów
- promowanie dobrych praktyk wśród nauczycieli ( mini szkolenia dla chętnych nauczycieli prowadzone na zespołach samokształceniowych )
- włączanie rodziców w aktywny proces pomocy swoim dzieciom w wyborach przyszłej szkoły / pracy

III WARUNKI REALIZACJI PROGRAMU
III.1. Odbiorcy programu
Program został opracowany z myślą o uczniach klas VII-VIII szkoły podstawowej, którzy rozpoczynają swoją przygodę z przedmiotem, jakim jest doradztwo zawodowe.
III.2. Czas i sposób realizacji innowacji.
Zajęcia będą odbywać się w wymiarze 5 jednostek lekcyjnych w I i II półroczu ( w sumie 10 lekcji w roku szkolnym ) w ramach zajęć z doradztwa zawodowego zgodnego z wewnątrzszkolnym systemem doradztwa zawodowego w roku szkolnym 2022/2023.
III.3. Metody pracy.
- dyskusja
- debata oksfordzka
- dyskusja panelowa
- job shadowing
- wycieczki zawodoznawcze
- spotkania z przedstawicielami zawodów
- portfolio
- targi edukacyjne
- metody rozpoznawania przekonań
- spotkania z ekspertami
- organizacja dni karier w szkole
- metody aktywizujące ( np. burza mózgów )
- metody zadaniowe
- metoda projektu
- metoda webquest
III.4. Formy pracy.
- praca indywidualna
- praca w grupach
- praca w parach
- indywidualna praca w domu
- seminaria tematyczne
- pokazy filmów zawodoznawczych
3.5. Techniki nauczania.
- techniki multimedialne z wykorzystaniem tablicy interaktywnych oraz materiałów źródłowych dostępnych w internecie
- praca z wybranymi treściami z angielskiego bloga "Leadership learning"
- praca z wykorzystaniem filmików edukacyjnych dostępnych na kanale youtube
- nauka poprzez ruch i zabawę ( gry językowe, interaktywne ćwiczenia, gry planszowe )
3.6. Pomoce dydaktyczne.
- tablica interaktywna
- gry planszowe
- karty obrazkowe oraz mini karty
- kolorowe długopisy, mazaki
- kwestionariusze osobowościowe, stylów uczenia się i zainteresowań w języku angielskim

IV PRZEWIDYWANE EFEKTY
4.1. Uczniowie
- zdobywają wiedzę teoretyczną i praktyczną dotyczącą zawodów związanych z potrzebą znajomości i komunikowania się w języku obcym
- obserwują różnorodne sposoby zdobywania wiedzy o zawodach
- są świadomi po co się uczą i do czego dana wiedza ma im się przydać
- samodzielnie wyszukują informacje w sieci
- widzą różnicę między kompetencjami tzw. twardymi a miękkimi
- dostrzegają wartość pracy w życiu człowieka
- uznają, że każda praca jest warta szacunku i każdy wytwór pracy człowieka powinien być szanowany
- rozumieją istotę nieustannego podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych
- potrafią podejmować decyzję w obszarze edukacyjno-zawodowym
4.2. Nauczyciel
- promuje różnorodne działania, które może podjąć uczeń, by zmobilizować się do systematycznej i efektywnej nauki
- tworzy odpowiednie warunki do odkrywania własnych pasji, zainteresowań, poznawania siebie, swoich mocnych i słabych stron
- odwołuje się nie tylko do intelektu uczniów, ale również ich własnych doświadczeń i indywidualnych stylów uczenia się
- promuje nową kulturę uczenia się przez całe życie zgodnie z koncepcją life-long learning
- stwarza szansę na poznawanie nowych słówek i wyrażeń w języku angielskim
- podkreśla rolę współpracy na zajęciach oraz tworzy obszary, w których uczeń dokonuje wyboru
- premiuje wśród uczniów samodzielne myślenie, zdolność odchodzenia od utartych schematów, poszukiwanie oryginalnych rozwiązań
- czyni z uczniów aktywnych uczestników procesu uczenia się

V EWALUACJA PROGRAMU
W celu diagnozowania mocnych i słabych stron programu nauczyciel będzie podejmował szereg działań, które pomogą mu doskonalić i modyfikować treści innowacji. Po każdych zajęciach będzie on pozyskiwał informację zwrotną od uczniów dotyczącą zaprezentowanych treści oraz metod. Uczniowie będą zachęcani do dzielenia się swoim doświadczeniem na forum klasy dzięki czemu nauczyciel będzie mógł na bieżąco ewaluować swoje działania. O stopniu atrakcyjności i przydatności programu będą również świadczyć ankiety ewaluacyjne przeprowadzone po pierwszym i drugim semestrze zarówno wśród uczniów jak i rodziców. Wyniki ankiet dadzą możliwość dokonania niezbędnych zmian w programie i będą służyć podniesieniu jakości zajęć w kolejnym roku szkolnym.