WSZYSTKIE PRZEDSZKOLAKI JEDZĄ ZDROWE PRZYSMAKI
Innowacja pedagogiczna z zakresu edukacji zdrowotnej
Autor: Renata Nowak
Wstęp
W dzisiejszych czasach życie w ciągłym pośpiechu nie sprzyja kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych. My dorośli często zapominamy, że właściwy sposób odżywiania dzieci w wieku przedszkolnym ma decydujący wpływ na ich rozwój, zdrowie, sprawność fizyczną, intelektualną i emocjonalną. Przyzwyczajenia z okresu dzieciństwa mają swoje odzwierciedlenie w wieku dojrzałym. Nieprawidłowe żywienie powoduje zaburzenia procesów wzrastania i biologicznych procesów życiowych.
Badania naukowe prowadzone przez Światową Organizację Zdrowia wskazują na wzrastający problem otyłości wśród dzieci i niski poziom aktywności fizycznej, co powoduje obniżenie odporności i częste choroby.
Proponowana przeze mnie innowacja pedagogiczna ,,Wszystkie przedszkolaki jedzą zdrowe przysmaki” ma na celu korygowanie przyzwyczajeń i kształtowanie u dzieci właściwych postaw prozdrowotnych. Ważne jest, aby podejmowane działania kontynuowane były również w domu, a rodzice i nauczyciele, byli partnerami w tym procesie.
Innowacja ta wzbogaca ofertę edukacyjną przedszkola. Łączy w sobie treści edukacyjne z różnych obszarów Podstawy programowej oraz stanowi poszerzenie wiedzy na temat zdrowego odżywiania.
Tematyka innowacji realizowana będzie w ciągu całego dnia pobytu dziecka w przedszkolu. Harmonogram uwzględnia zadania wspólne, ale też zostawia możliwość indywidualnych działań w poszczególnych grupach biorących udział w projekcie.
Termin wdrożenia innowacji: wrzesień 2022r – czerwiec 2023r.
Miejsce realizacji: Publiczne Przedszkole nr 2 w Radomiu
Adresaci: dzieci 3 - 6letnie oraz rodzice
Cel innowacji:
- kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych,
- promowanie i pogłębianie wiedzy na temat prawidłowego odżywiania i stylu życia,
- uświadomienie zagrożeń wynikających z niewłaściwej diety,
- rozszerzenie jadłospisu, zachęcanie do spożywania nowych, wartościowych produktów,
- zdobywanie nowych doświadczeń za pomocą zmysłu smaku, zapachu i dotyku,
- stwarzanie dziecku możliwości do działania kulinarnego,
- rozwijanie samodzielności i umiejętności samoobsługowych,
- czerpanie radości ze wspólnego przygotowywania posiłków,
- rozwijanie poczucia kompozycji kolorystycznej,
- rozwijanie samodzielności i umiejętności samoobsługowych,
- zachęcanie do aktywnego wypoczynku,
- upowszechnienie aktywności fizycznej wśród dzieci w wieku przedszkolnym
- wzmacnianie współpracy z rodzicami poprzez włączenie ich w działania prozdrowotne przedszkola,
- zmiana nawyków żywieniowych wychowanków i ich rodzin,
Metody pracy:
- słowna: opowiadanie, wierszyki, zagadki, pogadanka, objaśnienie,
- oglądowa: pokaz, demonstracja, obserwacja, film,
- praktycznego działania: zadań stawianych dzieciom, przygotowanie posiłków,
Formy pracy:
- indywidualna,
- zespołowa,
- praca z całą grupą
Przewidywane efekty innowacji:
Dziecko:
- zna nazwy warzyw i owoców,
- zna piramidę zdrowego żywienia,
- zna i stosuje zasady właściwego zachowania się przy spożywaniu posiłków,
- zna różne formy aktywności fizycznej,
- unika niebezpieczeństw zagrażających jego zdrowiu,
- zna i stosuje podstawowe zabiegi higieniczne,
- wie, jak ważna jest rola wody w przyrodzie,
- wie, jak dbać o zdrowie,
- wie, do czego służą: książka kucharska i blog kulinarny,
- rozumie pojęcie „zdrowia”, „zdrowy styl życia”, „zdrowa żywność”, „zdrowe odżywianie”,
- rozumie potrzebę zdrowego stylu życia,
- rozumie znaczenie witamin dla zdrowia,
- potrafi odróżnić zdrowe produkty od niezdrowych,
- potrafi estetycznie nakryć do stołu, kulturalnie zjeść posiłek i posługiwać się prawidłowo sztućcami,
- przestrzega zasad higieny podczas przygotowywania posiłków,
- aktywnie i twórczo uczestniczy w zajęciach dydaktycznych, zabawach plastycznych i ruchowych,
- potrafi samodzielnie lub z pomocą nauczyciela/ rodzica wykonać zdrowe potrawy,
- pomaga urządzić przedszkolny warzywnik i go pielęgnuje,
- chętnie bada i eksperymentuje,
- świadomie wybiera zdrowe produkty, chętnie pije wodę zamiast słodkich napojów.
Rodzice:
- pogłębiają swoją wiedzę na temat organizacji żywienia dzieci i rodziny oraz chętnie poszukują zdrowych inspiracji kulinarnych,
- dbają o zdrowie swojej rodziny: przestrzegając higienicznego trybu życia oraz stosując zasady zdrowego żywienia,
- swoją postawą zachęcają do przestrzegania zasad zdrowego żywienia,
- aktywnie spędzają czas ze swoimi dziećmi,
- nawiązują bliższą współpracę z nauczycielem,
- angażują się w działania na rzecz placówki,
- chętnie uczestniczą w zajęciach otwartych, konkursach.
Przedszkole i personel:
- swoją postawą zachęca do przestrzegania zasad zdrowego żywienia,
- uwzględnia w codziennym jadłospisie produkty służące zdrowiu,
- nawiązuje bliższą współpracę z rodzicami i buduje pozytywny wizerunek placówki,
- promuje działalność prozdrowotną w środowisku lokalnym,
- integruje zespół poprzez udział w imprezach, konkursach.
Zakres tematyczny
I. ,,Zdrowo jem”
• Poznanie definicji zdrowego żywienia (piramida żywienia).
• Rola witamin i składników odżywczych w diecie.
• Jakie produkty są zdrowe, a jakie nam szkodzą?
• Czy woda zdrowia doda?- rola wody w organizmie.
• Dlaczego słodycze są niezdrowe i czym możemy je zastąpić?
• Zapoznanie z wyposażeniem kuchni (naczyniami, przyborami kuchennymi, sprzętem kuchennym).
• Wspólne przygotowywanie zdrowych przekąsek takich jak:
- ,,Smaki lata” – orzeźwiające soki owocowo-warzywne,
- ,,Owocowe jeżyki”- szaszłyki wykonane z owoców,
- ,,Kulki mocy” – cynamonowe ciasteczka owsiane,
- ,,Zwierzaki cudaki” wykonane z jajek,
- ,,Wesołe kanapki” z warzywami,
- ,,Jogurtowe misz masz dla babci i dziadka” – deser jogurtowy z płatkami i miodem,
- ,,Ślimakowe party” – zawijana tortilla z serem i warzywami,
- ,,Zdrowe lody dla ochłody” – sorbety z owoców,
• ,,Mali ogrodnicy” – urządzenie przedszkolnego zielnika.
II. ,,Mistrz dobrych manier”
• Poznanie zasad savoir – vivre’u: nakrywanie do stołu, sposób podawania posiłków, estetyczny wygląd stołu.
• Rozwijanie i doskonalenie umiejętności posługiwania się sztućcami,
• Poznanie zasad właściwego zachowania się przy stole: właściwa pozycja, nie prowadzenie głośnych rozmów, nie przeszkadzanie innym, nie podpieranie się łokciami.
• Stosowanie zwrotów grzecznościowych: dziękuję, proszę, przepraszam.
III. ,,Ruch to zdrowie”
• Zabawy ruchowe.
• Ćwiczenia gimnastyczne.
• Aktywność na świeżym powietrzu.
• Spacery, wycieczki.
• Zabawy i ćwiczenia o charakterze sportowym.
• Aerobik, zumba.
IV. ,,Z higieną za pan brat”
• Poznanie znaczenia słowa higiena.
• Dbanie o czystość swojego ciała i estetyczny wygląd, załatwianie potrzeb fizjologicznych.
• Dbanie o porządek w najbliższym otoczeniu.
• Przestrzeganie zasady mycia rąk przed każdym posiłkiem, po posiłku, po zabawie, po spacerze.
• Nabywanie umiejętności dostosowania ubioru do panujących warunków atmosferycznych.
• Wyrabianie nawyku dbania o higienę jamy ustnej.
Formy prezentowania osiągnięć:
• ,,Wiem co jem” – quiz o tematyce zdrowotnej dla przedszkolaków,
• informacje o projekcie i osiągnięciach dzieci umieszczone na stronie internetowej przedszkola,
• ,,Bieg po zdrowie” – festyn rodzinny promujący aktywność na świeżym powietrzu.
• wystawy prac plastycznych,
• ,,Niedzielny deser” – międzyprzedszkolny konkurs fotograficzny, wystawa zdjęć w bibliotece.
Ewaluacja programu:
• obserwacja dzieci podczas zabaw, zajęć, przygotowywania posiłków,
• zapisy w dziennikach zajęć,
• prace plastyczne, wykonane potrawy,
• ankieta dla rodziców (załącznik nr 1)
• ankieta dla nauczycieli (załącznik nr 2)
ZAŁĄCZNIK NR 1
ANKIETA SKIEROWANA DO RODZICÓW
1. Czy Państwa zdaniem zajęcia dotyczące zdrowia i higieny są w przedszkolu potrzebne?
Tak
Nie
Nie wiem
2. Czy Państwa zdaniem sposób żywienia ma wpływ na zdrowie?
Tak
Nie
Nie wiem
3. Czy zauważyli Państwo korzyści z zajęć edukacyjnych dotyczących zdrowia i higieny u swojego dziecka? Jeśli tak, to jakie?
Przykłady:
• Prawidłowo (kulturalnie) zachowuje się podczas spożywania posiłków tak/ nie
• Chętnie je warzywa i owoce tak/ nie
• Chętnie zjada surówki/ sałatki tak/nie
• Chętnie uczestniczy w aktywności ruchowej (jeździ na rowerze, spaceruje, itp.) tak/nie
• Chętnie, samodzielnie myje zęby tak/ nie
• Wie, kiedy należy myć ręce tak/ nie
• Chętnie uczestniczy we wspólnym przygotowaniu posiłków tak/nie
• Inne........................................
4. Czy dziecko chętnie uczestniczy w zajęciach / zabawach ruchowych w przedszkolu?
Tak
Nie
Nie wiem
5. Czy Państwa zdaniem udział dzieci w realizowanej innowacji miał korzystny wpływ na kształtowanie zdrowych nawyków żywieniowych?
Tak
Nie
Nie wiem
ZAŁĄCZNIK NR 2
ANKIETA SKIEROWANA DO NAUCZYCIELI
1. Czy realizowała Pani zadania wynikające z innowacji pedagogicznej „Wszystkie przedszkolaki jedzą zdrowe przysmaki? Tak/ nie
2. Czy dokładnie zapoznała się Pani z celami, zadaniami innowacji „Wszystkie przedszkolaki jedzą zdrowe przysmaki” Tak/ nie
3. Czy poinformowała Pani rodziców o realizowaniu innowacji „Wszystkie przedszkolaki jedzą zdrowe przysmaki”? Tak/ nie
4. Czy rodzice angażowali się, współpracowali z nauczyciele w ramach programu zdrowotnego? Jeśli tak, w jaki sposób?
........................................
5. Jak często prowadziła Pani zajęcia z zakresu edukacji zdrowotnej wynikające z innowacji?
• Raz w tygodniu
• Raz w miesiącu
• Raz na semestr
• Inne...............................
6. Czy dzieci chętnie uczestniczyły w zajęciach z zakresu edukacji zdrowotnej? Tak/ nie
7. Czy dzieci łatwo przyswajały wiedzę z zakresu edukacji zdrowotnej? Tak/ nie
8. Czy dzieci stosują nabytą wiedzę z zakresu edukacji zdrowotnej?
9. Tak/ nie
10. Jakie korzyści można zauważyć z wdrożenia innowacji „Wszystkie przedszkolaki jedzą zdrowe przysmaki”? ........................................
11. Czy uważa Pani, że programy zdrowotne są potrzebne w przedszkolach? Jeśli tak, to dlaczego? ........................................