J. Kochanowski "Pieśń świętojańska o Sobótce" - konspekt lekcji języka polskiego

KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO (2 jednostki lekcyjne).
Lekcja przygotowana została w oparciu o podręcznik: W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach, WSiP, W-wa 2001

Imię i nazwisko nauczyciela: Monika Rzeszótko
Klasa: 3
Data:
Dział: literatura - liryka
Temat lekcji: ”Wsi spokojna, wsi wesoła...” czyli sielanka w wydaniu Jana Kochanowskiego.
Cele lekcji:
1. Uczeń pamięta:
a. termin sielanka, pieśń, arkadia,
2. Uczeń rozumie:
a. znaczenie słów wyjaśnionych w przypisach,
3. Uczeń potrafi:
a. wskazać cechy sielanki w utworze,
b. wskazać wartości prezentowane w pieśni,
c. odnieść opis życia na wsi (z utworu) do informacji historycznych,
d. opisać scenerię,
e. dokonać analizy porównawczej dzieł plastycznych.
f. przekształcić tekst liryczny w przemówienie.

Metody i formy pracy: Heureza, praca z tekstem, praca w grupach, metoda oglądowa
Środki dydaktyczne: podręcznik W. Bobiński, Świat w słowach i obrazach, WSiP, W-wa 2001 ; słownik terminów literackich,

Przebieg lekcji.

Wprowadzenie:
• Przypomnienie najważniejszych faktów z życia Jana Kochanowskiego,
• Przypomnienie realiów życia na wsi w XVI w. (mini-referat zadany wcześniej, jeśli klasa nie rokuje nadziei na wystarczający zasób wiedzy),

Rozwinięcie:
• indywidualna lektura wiersza "Pieśń świętojańska o Sobótce"; przedstawienie treści poszczególnych fragmentów wiersza (również okoliczności jego „wygłoszenia”); wyjaśnienie archaizmów za pomocą przypisów,
• analiza budowy wiersza (termin pieśń; średniówka i rytm, regularności w budowie, rymy, środki stylistyczne),
• praca w grupach: Jaki styl życia prezentują mieszkańcy wsi?
o Gospodarz: (1. grupa)
uczciwie zdobywa środki utrzymania,
ma poczucie spokoju i bezpieczeństwa,
utrzymuje się z pracy na roli,
korzysta z darów natury i wytworów własnego gospodarstwa:(owoce, miód, wełna, mięso, zboże, ryby, paszę dla bydła, itd.),
organizuje rozrywki w gronie rodziny i przyjaciół ( spotkania, pogawędki, śpiew, tańce)
znajduje przyjemność w obcowaniu z naturą i w pracy na roli,
ceni sobie prostotę,
o Gospodyni(3. grupa):
troszczy się o pożywienie dla domowników,
korzysta wyłącznie z produktów własnego gospodarstwa (samowystarczalność),
zarządza pracami w domu i oborze,
pomaga mężowi w prowadzeniu gospodarstwa,
o Dzieci:
obcując z dziadkami uczą się: żyć skromnie, zgodnie z zasadami, honorem, kierować się cnotą (zespół dodatnich cech moralnych).
• porównanie tego obrazu z dziełami plastycznymi zawartymi w podręczniku (Karta z flamandzkiego kalendarza z połowy XVIw. i P. Brueghel, Sianokosy) – wykonanie opisu dzieła malarskiego.

Podsumowanie:
Dyskusja kierowana:
W jakim okkresie twórczości J. Kochanowskiego mógl powstać ten wiersz?
Jaki obraz wsi wyłania się z tego wiersza? Czy przyjemnie byłoby tam żyć?
Czy jest on tożsamy z realiami historycznymi?
Jak wobec tego można nazwać taki obraz wsi? (powinien pojawić się termin idealizacja).
Wprowadzenie terminów : arkadia (kraina wiecznego szczęścia; ziemski raj), sielanka – słownik terminów literackich.
Zadanie : przekształć pieśń w tekst przemówienia, wyrażającego tę samą myśl.

Wnioski po przeprowadzeniu lekcji:
Lekcja w dużej mierze ma charakter utrwalający wiadomości z teorii i historii literatury poszerzone o wiedzę historyczną i wiedzę o kulturze.
Zadanie domowe ma wyraźnie charakter utrwalenia formy przemówienia i zwraca uwagę na dokładne czytanie ze zrozumieniem tekstu literackiego.
Podpis nauczyciela:

Monika Rzeszótko, G2 Ustroń