„Jaki jest, a jaki powinien być współczesny dyrektor szkoły?”
Wymagania wobec dyrektora szkoły jasno określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r.
Podczas konkursu komisja nie jest w stanie rzetelnie sprawdzić wszystkich kompetencji kandydata na dobrego dyrektora: umiejętności pracy w zespole, umiejętności zarządzania, komunikatywności, sprawnego podejmowania decyzji, umiejętności rozwiązywania problemów, odporności na stres, sprawiedliwości, cierpliwości, uczciwości, uprzejmości czy opanowania.
Zanim dyrektor otrzyma nominację na dyrektora, powinien być poddany obserwacji na stanowisku, powinien odbyć praktyki. Wielokrotnie zdarza się tak, że dotychczas pracujący nauczyciel obejmując stanowisko kierownicze zapomina, że jest obok dyrektora człowiekiem. Chowa się za autorytetem stanowiska, narzuca swoje zdanie, nie potrafi dyskutować i przekonywać do swoich racji oraz oczywiście akceptować zdanie innych. Wprowadza atmosferę strachu, wymaga od podwładnych wypełniania obowiązków, posługując się przy tym siłą, agresją czy krzykiem. Nie da się kierować żadnym zespołem ludzi, budując relacje oparte na zagrożeniu oraz lęku. W pewnym momencie pracownicy będą rezygnować z pracy. Doskonale wiemy, że „ryba psuje się od głowy”, dlatego wielokrotnie niewłaściwe funkcjonowanie szkoły, zaburzone relacje pracownicze są sprawą osoby zarządzającej.
W kontaktach z innymi dyrektor powinien być życzliwy, szczery, otwarty na dialog. Powinien mówić o swoich wymaganiach wobec podwładnych w sposób jasny i konkretny, ale także dając im do zrozumienia, że ich praca jest ważna i razem tworzą coś nowego. Umiejętność pracy zespołowej stanowi jedną z kluczowych kompetencji wymaganych na kierowniczym stanowisku. W końcu szkoły nie tworzy tylko dyrektor, ale cały zespół nauczycieli i innych pracowników, a także środowisko lokalne. Dyrektor ma prawo popełniać błędy, mylić się, pytać o radę, szukać nowych rozwiązań. W swojej pracy nie jest sam. Jeśli traktuje pracowników po partnersku, zyskuje sojuszników, którzy są przy nim na dobre i na złe. Często dyrektorzy nie potrafią zarządzać swoimi emocjami, blokują innowacyjne postawy nauczycieli, podcinają skrzydła „nauczycielom z powołania”, przyjmują postawę władczą i wyrażają opinie na temat pracy nauczyciela ( często z wieloletnim stażem), jakby byli siłą najwyższą. Bycie dyrektorem niestety nie upoważnia ich do tego.
Dobry dyrektor szkoły przeciwdziała konfliktom między pracownikami, stara się dyscyplinować, jeśli jest to potrzebne, jednak nigdy nie nadużywa władzy. Jest charyzmatyczny i wyróżnia się wysoką kulturą osobistą. Buduje swój autorytet codzienną pracą, musi pamiętać o tym, że autorytet łatwiej jest stracić, niż zyskać, dlatego też każda osoba kierująca placówką oświatową powinna wystrzegać się pewnych negatywnych cech, do których należą brak konsekwencji, empatii i taktu, nadwrażliwa reakcja na krytykę, niedocenianie podwładnych, znikoma inicjatywa, tolerowanie niedociągnięć oraz pobłażliwa ocena złej pracy nauczycieli.
Literatura:
1.Madalińska-Michalak, J. (2015). Dyrektor szkoły liderem – inspiracje
i perspektywy.Warszawa: Wolters Kluwer.
2.Pietrasiński, Z. (2003). Jakość życia a jakość osoby. Perfekcyjne kształcenie i zaniedbane wychowanie