REALIZACJA INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ „NA TROPIE KSIĄŻKI”
Wraz z rozwojem społeczeństwa informacyjnego, dzieci już od najmłodszych lat wzrastają w potrzebie korzystania z dostępnych technik cyfrowych, które pośrednio wypierają potrzebę sięgania po tradycyjną książkę. Brak systematycznego kontaktu z książką, w szczególności
w młodszych klasach, znajduje swoje przełożenie w statystykach czytelniczych, które rejestrują od lat spadek czytelnictwa wśród uczniów od klasy czwartej. Uczniowie coraz częściej mają problem
z uważnym słuchaniem tekstu oraz umiejętnością budowania logicznych wypowiedzi.
W odpowiedzi na potrzebę wczesnego budowania odpowiednich wzorców czytelniczych, wraz z nauczycielem biblioteki- mgr Katarzyną Sokolińską, podjęłam się opracowania oraz wdrożenia innowacji pedagogicznej dla uczniów klas młodszych.
Innowacja pedagogiczna „Na tropie książki”realizowana była w cyklu dwuletnim, w roku szkolnym 2020/21 oraz 2021/2022. Działaniami zostało objętych 22 uczniów klasy II, a następnie III c Szkoły Podstawowej nr 34 w Częstochowie. Innowacja została poszerzona o konkursy przeprowadzone wśród uczniów wszystkich klas I-III.
Wdrożenie omawianej innowacji miało za zadanie ukazanie uczniom poprzez zabawę, że czytanie może stać się dla nich interesującą formą spędzania czasu wolnego, a książka głównym konkurentem dla komputera, telewizji czy smartfona.
Oprócz zajęć praktycznych, opartych na pracy z tekstem, dzieci uczestniczyły w cyklicznych konkursach oraz akcjach tematycznych.
Zajęcia praktyczne w ramach innowacji odbywały się 1 raz w tygodniu w wymiarze 45 minut, w formie zajęć dodatkowych. Podczas zajęć praktycznych opartych na pracy z tekstem, uczniowie uczestniczyli w warsztatach detektywistycznych opartych na lekturze książek: „Mors, Pinky i zaginiony sztandar” Dariusza Rekosza, „Majka, Marcel i Rudy Myszor” Katarzyny Szczepańskiej -Kowalczuk, serii literackiej „Detektyw Pozytywka” autorstwa Grzegorza Kasdepke, serii literackiej „Tajemnice” autorstwa szweckiego pisarza Martina Widmarka oraz „Zagadki detektywistyczne” Victora Escandella.
We wrześniu 2020 r. uczniowie zostali pasowani na detektywów Agencji Detektywistycznej „Na tropie książki”.
W ramach innowacji dzieci podejmowały próbę rozwiązywania zagadek, rozwijając tym samym umiejętność logicznego myślenia, czytania ze zrozumieniem oraz zdobywając wiedzę dotyczącą różnych krajów oraz kultur. Podczas warsztatów uczniowie kształcili umiejętność posługiwania się mapami, atlasami oraz słownikami; wykonywali prace plastyczno-techniczne związane z tematyką zajęć oraz uzupełniali karty pracy, które następnie umieszczali w samodzielnie przygotowanych notesach detektywistycznych. Oprócz zajęć praktycznych, dzieci uczestniczyły w licznych konkursach oraz akcjach tematycznych, których celem było rozwijanie i propagowanie czytelnictwa wśród najmłodszych, rozwijanie zamiłowania do literatury, zaktywizowanie do twórczego wysiłku oraz integrowanie społeczności szkolnej.
Celami szczegółowymi innowacji było:
• kształtowanie nawyku czytania i korzystania z biblioteki szkolnej i pozaszkolnej,
• wdrażanie do nauki poprzez zabawę,
• rozwijanie umiejętności logicznego myślenia oraz koncentracji, sporządzania i łączenia wydarzeń w logiczną całość,
• kształtowanie umiejętności korzystania z map, atlasów oraz słowników,
• zdobywanie umiejętności samodzielnego poszukiwania informacji,
• rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem,
• przygotowanie dzieci do późniejszego, samodzielnego wyboru książek,
• stwarzanie dzieciom możliwości do aktywnej i twórczej pracy z tekstem,
• nauka obcowania z literaturą w sposób samodzielny i refleksyjny,
• rozwijanie uzdolnień artystycznych.
W ramach innowacji uczniowie uczestniczyli w:
• cyklicznych zajęciach czytelniczych organizowanych przez Filię nr 13 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Częstochowie, dzięki którym zdobyli umiejętność posługiwania się systemem OPAC- publicznie dostępnym przez Internet katalogiem zbiorów,
• obchodach Międzynarodowego Dnia Bibliotek Szkolnych,
• konkursie wiedzy czytelniczej dla uczniów klas II-III „Zostań bibliotecznym omnibusem”,
• szkolnym konkursie plastycznym na najładniejszą kartkę walentynkową,
• obchodach Światowego Dnia Pluszowego Misia i zorganizowanym w jego ramach konkursie plastycznym „Mój wymarzony miś”,
• comiesięcznej akcji z cyklu „Rodzice czytają dzieciom” (w okresie pandemicznym rodzice łączyli się z uczniami na platformie Microsoft Teams),
• konkursie plastycznym organizowanym przez Bibliotekę Publiczną im. Wł. Biegańskiego pt. „ Biblioteka-moje miejsce”,
• II Powiatowym konkursie plastyczno- literackim na wiersz/rymowankę pt. „Zwiastuny wiosny” organizowanym przez SP nr 21 w Częstochowie,
• „Nocy bibliotek” VII ogólnopolskiej akcji pt.”Czytanie wzmacnia” organizowanej przez Publiczną Bibliotekę Pedagogiczną RODN WOM w Częstochowie;
• szkolnym konkursie na graficzne logo biblioteki,
• Ogólnopolskim Dnia Głośnego Czytania;
• organizacji przedstawienia teatralnego z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Postaci z Bajek,
• konkursie wiedzy czytelniczej dla klas I-III pt. „Postaci z bajek”,
• szkolnym konkursie wiedzy o misiach w literaturze,
• Międzynarodowym Dniu Kubusia Puchatka,
• obchodach Międzynarodowego Dnia Książki dla Dzieci, w ramach którego uczniowie przygotowali zakładki do książek dla uczniów klas 1 z okazji pasowania na czytelnika,
• przedstawieniu teatralnym z okazji Pasowania uczniów klas I na czytelników.
Wśród uczniów objętych innowacją przeprowadzono ankietę, mającą na celu podsumowanie wdrożonych zadań i określenie poziomu realizowanych celów.
Na podstawie przeprowadzonej ankiety można stwierdzić, że zajęcia były dla uczniów atrakcyjne i ciekawe. Uczniowie w dużym zakresie opanowali zakładane w celach umiejętności. Większość uczniów zadeklarowała, że chciałaby w kolejnych latach kontynuować przygodę z czytelnictwem.
Przeprowadzona ewaluacja wykazała, że wdrożenie innowacji zdecydowanie poprawiło jakość pracy szkoły. Wzbogacenie oferty edukacyjnej o zajęcia z zakresu rozpowszechniania czytelnictwa, bezpośrednio przełożyło się na wzrost zainteresowania lekturą wśród najmłodszych uczniów naszej szkoły. Wszystko to wpłynęło pozytywnie na budowanie właściwego wizerunku szkoły wśród dzieci i rodziców.
Dzieci chętnie i aktywnie uczestniczyły w zajęciach, rozbudzając w sobie twórczą postawę
i wytrwałością potrzebną do osiągnięcia celu. Ważnym zadaniem prowadzonych zajęć było również wspomaganie uczniów w rozpoznaniu ich własnych uzdolnień i zainteresowań w celu ukazania alternatywnej możliwości spędzenia czasu wolnego. W toku zajęć uczniowie rozwijali kreatywne, logiczne i abstrakcyjne myślenie, doskonaląc jednocześnie pamięć,koncentrację oraz umiejętność sprawnego posługiwania się urządzeniami multimedialnymi. Pracując w grupach, dzieci rozwijały swoje kompetencje społeczne oraz doskonaliły komunikację, uczyły się kompromisu, organizacji pracy i współodpowiedzialności za nią.
Karolina Sinicyn