Jak zrozumieć dziecko z autyzmem

Autyzm jest jednym z najpoważniejszych zaburzeń rozwoju dziecka. Sytuacja jest o tyle skomplikowana, że dotyka całej rodziny, której życie zostaje podporządkowane dziecku. Sytuacja rodziców dzieci z autyzmem jest szczególnie trudna. Składa się na to szereg problemów. Nie ma możliwości porozumienia się z dzieckiem oraz brak jest więzi między dzieckiem, a pozostałymi członkami rodziny spowodowany niespójnym przebiegiem rozwoju dziecka. Głównym czynnikiem, który w istotny sposób dezorganizuje życie rodziny to trudne zachowanie dziecka. Brak zrozumienia dziecka autystycznego ze strony znajomych, członków dalszej rodziny powodują wycofanie się rodziców z kontaktów z ludźmi. Bardzo często wśród rodziców jest rezygnacja, a w sytuacjach skrajnych całkowite wyczerpanie. Opieka nad dzieckiem autystycznym jest wyzwaniem dla całej rodziny. Nie ulega wątpliwości, że aby podołać licznym obciążeniom rodzice potrzebują także wsparcia dla siebie.
Dziecko z autyzmem powinno zostać zrozumiałe, zaakceptowane oraz otoczone szacunkiem. Musi mieć stworzone odpowiednie warunki do tego, aby był możliwy jego dalszy rozwój. Celem staje się dostosowanie otoczenia do jego możliwości, potrzeb, zainteresowań co bezpośrednio ma przyczynić się do budowania wiedzy i umiejętności dziecka na podstawie tego co jest już mu znane. Ma poznawać otaczającą rzeczywistość poprzez chociażby dotyk. Ma uczestniczyć w życiu społecznym, w tym także w grupie rówieśniczej
Problematyka autyzmu dziecięcego oraz pomoc i wsparcie w tym zakresie jest jeszcze mało znane, a przecież każdy chce być rozumiany, akceptowany oraz chce doświadczać takiego świata, w którym może realizować siebie i własne marzenia.
Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym, związanym z nieprawidłowym rozwojem i funkcjonowaniem mózgu we wczesnym dzieciństwie. Autyzm dziecięcy należy do grupy całościowych zaburzeń neurorozwojowych, dzieci z ASD mają specyficzne zaburzenia rozwoju funkcji ruchowych, trudności w kontaktach międzyludzkich zarówno z osobami bliskimi jak i rówieśnikami. Zaburzenia te charakteryzują się brakiem odpowiednich dla wieku umiejętności uwarunkowanych dojrzewaniem mózgu. Zaburzenia dotyczą wielu sfer rozwoju i funkcjonowania dziecka. Słowo autyzm wywodzi się z języka greckiego – autos, tzn. sam. „Autyzm jest zaburzeniem rozwojowym. Jest uszkodzeniem systemu, który porządkuje otrzymane od zmysłów informacje, co sprawia, że dziecko nadmiernie reaguje na niektóre bodźce, na inne zaś słabo”. Uczniowie z zaburzeniami autystycznymi charakteryzują się bardzo dużą różnorodnością stopnia rozwoju komunikacyjnego, społecznego oraz intelektualnego. Autyzm charakteryzuje się tym, że ma nieskończoną ilość postaci. Niektóre dzieci ASD nie opanowują mowy, bądź mają wszelkie braki w tym zakresie, jednocześnie będąc na wysokim poziomie intelektualnym. Inne mają trudności w komunikowaniu się z rówieśnikami, przy jednoczesnych bardzo prawidłowych relacjach z rodzicami i bardzo dużym przywiązaniu do nich. Stopień nasilenia ASD może być bardzo różny. Zachowania dzieci z zespołem ASD interpretowane są często jako przejaw złego wychowania, dlatego u dzieci w pierwszej kolejności może być rozpoznane ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi) lub zaburzenia zachowania. Jednak w przeciwieństwie do dzieci z zaburzeniami ADHD (które znają,ale łamią zasady współżycia społecznego), u dzieci z zespołem autystycznym jak i z zespołem Aspergera w sferze rozumienia sytuacji społecznych, rozumienia motywów działania i uczuć innych osób występują znaczne deficyty, wynikające z odmiennego funkcjonowania mózgu. Brak trafnego rozpoznania może powodować,że ewentualna uzyskana pomoc nie przynosi poprawy funkcjonowania.

Bibliografia:
T. Grandin, R. Panek, Mózg Autystyczny, wyd. Copernicus Center Press, Kraków 2016, s. 4.
T. Grandin, R. Panek, Mózg autystyczny, wyd. Copernicus Center Press, Kraków 2016, s. 5.