Poezja na lekcjach języka obcego. Sprawozdanie z realizacji innowacji pedagogicznej

-1-
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI INNOWACJI PEDAGOGICZNEJ
Poezja na lekcjach języka obcego – doskonalenie umiejętności leksykalnych, fonetycznych, gramatycznych i kulturoznawczych uczniów.

W roku szkolnym 2021/2022 opracowałam i zrealizowałam innowację pedagogiczną pt. Poezja na lekcjach języka obcego – doskonalenie umiejętności leksykalnych, fonetycznych, gramatycznych i kulturoznawczych uczniów.
Realizowałam ją z młodzieżą klas pierwszych, drugich i trzecich III Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika w Wałbrzychu. Miała ona charakter innowacji programowo- metodycznej i polegała na wykorzystaniu elementów analizy i interpretacji poezji na lekcjach języka obcego.
Pomysł na innowację zrodził się ze świadomości, że podczas realizacji podstawy programowej z języka obcego nie ma realnego czasu na zaznajomienie młodych ludzi z poezją obcojęzyczną, przybliżenia aspektu kulturowego z uwzględnieniem czołowych twórców poezji i ich utworów. Zaproponowana innowacja jest ponadto kolejną możliwością do kształcenia i rozwijania sprawności językowych w zakresie czytania, słuchania, pisania i mówienia. Wartość innowacji polega zatem na wzbogaceniu realizowanego programu z języka obcego o dodatkowe treści oraz na wykorzystywaniu atrakcyjnych, aktywizujących form pracy indywidualnej i zespołowej oraz funkcjonalnym stosowaniu narzędzi multimedialnych i zbiorów biblioteki szkolnej.
Za główne cele realizowanej innowacji przyjęłyśmy:
 uatrakcyjnienie zajęć języka obcego oraz przybliżenie uczniom aspektu kulturowego z uwzględnieniem czołowych twórców i ich dzieł.
 rozwijanie sprawności językowych z zakresu czytania, słuchania, pisania i mówienia.
 rozwijanie zdolności językowych i zainteresowań młodzieży przy wykorzystaniu narzędzi multimedialnych oraz zbiorów biblioteki szkolnej.
 budowanie motywacji do nauki języka obcego poprzez atrakcyjną formę pracy.
Cele szczegółowe zostały podporządkowane powyższym celom ogólnym.
 poznawanie i wzbogacanie środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych)
 doskonalenie komunikacji w języku obcym
 rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem, wyszukiwania konkretnych informacji w tekstach czytanych
 kształcenie rozumienia wypowiedzi w języku angielskim i francuskim, analizowanie konkretnych informacji w tekście pisanym- wiersz ( co autor/ podmiot liryczny miał na myśli) oraz rozróżniania kontekstu wypowiedzi, adekwatnie do poziomu zaawansowania nauczanego języka

-2-
 doskonalenie umiejętności wypowiedzi w j. obcym
 rozbudzanie zainteresowania uczniów poezją angielską i francuską
 rozwijanie umiejętności wyszukiwania informacji i korzystania z różnych źródeł (np.: encyklopedii, mediów, Internetu, słowników, tekstów źródłowych)
 zachęcanie uczniów do dokonywania samooceny, tak aby mieli świadomość postępu, jaki robią w nauce języka angielskiego i języka francuskiego, a także poznali swoje słabe strony, nad którymi powinni popracować
 kształtowanie umiejętności współpracy w grupie i w zespole, liczenie się z odmiennym zdaniem i szanowanie pracy innych członków zespołu

Dodatkowe treści realizowałam raz w miesiącu na lekcjach języka francuskiego. Wtedy uczniowie, w ustalonej wcześniej kolejności, prezentowali sylwetki poetów francuskich oraz ich twórczość we fragmentach lub w całości. Prezentacjom towarzyszyło: przedstawienie biografii poety oraz ciekawostek z jego życia, czytanie fragmentów lub całych oryginalnych obcojęzycznych tekstów, kontekstowe omawianie poznanych utworów, eksponowanie emocji towarzyszących odczytaniu tekstu poetyckiego, poznawanie nowego słownictwa przewijającego się w prezentacji, które zebrane było w znajdującym się na jej końcu słowniczku i które powtarzane było na głos przez całą grupę na zakończenie prezentacji celem utrwalenia poprawności wymowy. Każdorazowo uzgadniałam z uczniami treść i formę przygotowywanych prezentacji, czuwając nad ich poprawnością merytoryczną i językową. Kontaktowałam się z nimi za pomocą mobidziennika nanosząc poprawki do przesyłanych mi prezentacji, uzgadniając zawarte w niej treści czy pomagając przy analizie wybranego fragmentu lub całego wiersza. W szkole w razie potrzeby spotykaliśmy się celem sprawdzenia poprawności wymowy kolejnych prelegentów. Uczniowie przygotowując swoje prezentacje mieli również możliwość korzystania ze zbiorów biblioteki szkolnej gdyż biblioteka dysponuje księgozbiorem w j. obcych ( angielskim, francuskim, niemieckim). Zależało mi na uświadomieniu moim uczniom, że można również korzystać z wielu źródeł informacji, a przy tym zachęcić ich do regularnego odwiedzania biblioteki. Pierwsze zajęcia zostały przeprowadzone przeze mnie, tak żeby młodzież miała świadomość w jakiej formie powinny się one odbywać, na co mają zwracać uwagę przygotowując samodzielnie własne prezentacje. Podczas prowadzonej przez mnie innowacji uczniowie poznali sylwetki następujących poetów francuskich oraz ich czołowe utwory: A. Rimbaud, A. de Vigny, A. De Noailles, G. Appollinaire, Ch. P. Baudelaire, G. de Nerval, P. Verlaine, P. Elouard, A. Lamartine, A. France, A. Chedid, A. de Saint Exupery, V. Hugo, J. Brel. Na bieżąco archiwizowana była dokumentacja z przeprowadzanych przez uczniów wystąpień. Stworzyłam folder, w którym znajdują się prezentacje uczniów. Odstąpiłam natomiast na prośbę młodzieży od pomysłu nagrywania ich wystąpień i udostępniania zapisu na platformie Teams. Po pierwszych próbach doszliśmy do wniosku, że za bardzo peszy ich świadomość utrwalania wystąpienia, ponieważ skupiają się na tym, jak wypadną, a nie takie było założenie.

-3-
W ramach innowacji 6 czerwca 2022 r. miał miejsce zorganizowany przeze mnie (we współpracy z panią Joanną Kamińską, nauczycielką j. angielskiego) konkurs recytatorski poezji w językach angielskim i francuskim. W konkursie wzięło udział 12 osób, w tym 5 osób z j. francuskiego i 7 z j. angielskiego. Repertuar został wybrany samodzielnie przez uczestników konkursu spośród prezentowanych podczas zajęć innowacyjnych utworów. W skład komisji oprócz mnie i pani Joanny Kamińskiej wchodziła pani wicedyrektor Katarzyna Danych. Komisja przy ocenie brała pod uwagę cztery kryteria:
1) Znajomość tekstu
2) Poprawność wymowy
3) Interpretację tekstu
4) Wyraz artystyczny
Uczestnicy swoją stylizacją nawiązywali do symboliki danego kraju, tematyki recytowanych utworów, niektórzy posiadali rekwizyty, a inni wykorzystywali za tło swojego wystąpienia muzykę nawiązującą do nastroju wiersza lub wyświetlali za pomocą rzutnika obraz wpisujący się w prezentowaną przez nich tematykę.
Wszyscy uczestnicy starali się bardzo wypaść jak najlepiej, a ich wysiłki zostały nagrodzone nie tylko dodatkowymi ocenami i dyplomami za podjęty trud i zaangażowanie, ale również pomocami dydaktycznymi, które otrzymałyśmy dzięki uprzejmości wydawnictw językowych. W związku z tym, że udało się nam pozyskać również sponsorów: UKS ALFA Wałbrzych oraz szkołę językową AE Lektor, zwycięzcy otrzymali nagrody pieniężne w postaci kart podarunkowych do sieci Empik.
EWALUACJA
Podczas realizacji innowacji regularnie kontaktowałam się ze swoimi uczniami, rozmawiałam z nimi, zadawałam pytania na temat innowacji, obserwowałam ich postępy w nauce języka obcego.
Przeprowadzona innowacja cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród uczniów.
Wśród uczniów – uczestników innowacji została przeprowadzona ankieta ewaluacyjna. Jej wyniki zostały przez mnie szczegółowo przeanalizowane.
1. Czy chętnie uczestniczyłeś/ uczestniczyłaś w zajęciach programu?
 82% odpowiedziało pozytywnie
 18% odpowiedziało negatywnie

2. Czy według Ciebie zajęcia były interesujące?
 90% odpowiedziało twierdząco
 10% nie miało zdania
 nikt nie odpowiedział przecząco

-4-

3. Czy uczestnictwo w zajęciach wpłynęło na poszerzenie Twojej wiedzy z zakresu poezji francuskiej oraz jej przedstawicieli?
 73% odpowiedziało twierdząco
 25% nie miało zdania
 2% odpowiedziało negatywnie
4. Jak oceniasz realizację zajęć pod względem:
- tematyki (w skali od 1 do 6)
 46% zaznaczyło 6
 26% zaznaczyło 5
 17% zaznaczyło 4
 11% zaznaczyło 3
- formy przekazu (w skali od 1 do 6)
 36% zaznaczyło 6
 31% zaznaczyło 5
 24% zaznaczyło 4
 9% zaznaczyło 3
5. Czy według Ciebie poznawanie poezji francuskiej jest dobrym sposobem uczenia się języka francuskiego?
 74% odpowiedziało twierdząco
 22% nie miało zdania
 4% odpowiedziało negatywnie
6. Co Ci się podobało w zajęciach?
Na to pytanie większość ankietowanych odpowiadała, że różnorodność przedstawianych poetów francuskich oraz ich wierszy, forma zajęć i przekazu, wspólne czytanie wierszy i ich interpretowanie, poznawanie poezji w oryginale, miła atmosfera.
7. Jaki Twoim zdaniem był najsłabszy element zajęć?
Większość osób stwierdziła, że nie było słabych elementów, niektórzy jednak zwrócili uwagę na problemy z wymową niektórych prezentujących osób lub konieczność zmiany sali ze względu na brak rzutnika w gabinecie języka francuskiego.
8. O jakie zagadnienia poszerzyłbyś/ poszerzyłabyś podobne zajęcia w przyszłości?
Większość ankietowanych wskazywała na wolność wyboru tematu prezentacji i nieograniczanie się tylko do poezji.
Na podstawie przeprowadzonej ankiety można stwierdzić, że zajęcia z poezji francuskiej były dla młodzieży atrakcyjne i ciekawe. Chętnie w nich uczestniczyli i współpracowali ze sobą

-5-

i nauczycielem przy dokonywaniu wyboru prezentowanego poety i jego dorobku. Chętnie też nawiązywali do omawianych utworów lub poetów na zajęciach j. polskiego.
W tym roku szkolnym nie kontynuuję już powyższej innowacji, planuję jednak wraz z zespołem językowym przeprowadzić w miesiącu czerwcu drugą edycję konkursu recytatorskiego z poszerzeniem
o pozostałe języki obce nauczane w naszej szkole, a mianowicie: j. niemiecki i rosyjski. Chciałabym, aby konkurs ten odbywał się w naszej szkole cyklicznie.
Wzięłam natomiast pod uwagę sugestie młodzieży wynikające z przeprowadzonej przeze mnie ankiety dotyczące poszerzenia wiedzy na j. francuskim o elementy kulturowe.
Dlatego też zaproponowałam w tym roku szkolnym, dodatkowo dla chętnych osób, przygotowywanie prezentacji tematycznych związanych z tematami naszych lekcji, zgodnych z realizacją podstawy programowej, jednak poszerzających wiedzę o dodatkowe elementy kulturowe, ciekawe dla uczniów, tj. system edukacji we Francji, kuchnia francuska, święta i tradycje, znani sportowcy, zabytki itd.
EFEKTY
Dla ucznia:
 podniesiona motywacja do nauki języka angielskiego i francuskiego;
 znajomość czołowych przedstawicieli poezji angielskiej i francuskiej oraz ich utworów;
 zwiększone kompetencje językowe w zakresie posługiwania się językiem obcym w mowie i piśmie;
 zwiększone kompetencje rozumienia tekstu w języku obcym ze słuchu;
 gotowość do wystąpień publicznych i prezentowania swoich osiągnięć;
 poznanie różnych form i metod nauki języków obcych
 sprawniejsza umiejętność posługiwania się narzędziami ICT;
 umiejętność efektywnej współpracy i współdziałania w grupie;
 zwiększone poczucie wartości własnej i satysfakcji z pogłębiania znajomości języków obcych.
Dla szkoły:
 poszerzona i uatrakcyjniona oferta edukacyjna szkoły;
 pozytywny wizerunek szkoły wśród młodzieży i rodziców jako placówki dbającej o językowy rozwój swoich wychowanków;
 podniesiona jakość pracy szkoły przez wykorzystanie aktywizujących sposobów pracy z młodzieżą, w tym opartych na nowoczesnej technologii;
 promocja szkoły w środowisku lokalnym.