Jakie jest wskazane środowisko dla dzieci szybko ulegających przebodźcowaniu sensorycznemu

Wszystko co dociera do dziecka ma znaczenie na jego stan pobudzenia oraz rozwój. Dla optymalnego rozwoju dziecka należy dostarczać mu adekwatnej ilości bodźców do jego potrzeb i UN. W dzisiejszych realiach chyba łatwiej jest dziecko przestymulować niż niedostymulować. Obserwacja dziecka, jego preferencji na rodzaj bodźców może okazać się kluczowa w szybszym reagowaniu na ewentualne przestymulowanie.
Przeciążenie sensoryczne to termin opisujący doświadczenie, jakie osoba z różnicami sensorycznymi może mieć, gdy otrzyma zbyt dużo informacji sensorycznych. Przestymulowanie sensoryczne wiąże się z wrażliwością czyli jeśli któryś z układów sensorycznych jest wrażliwy - zbyt gwałtownie, nadmiernie reaguje na bodźce odbierane przez ten zmysł to może dojść do przeciążenia sensorycznego. Ten sam bodziec może być różnie odbierany przez każdego, dla dziecka może być intensywny, przerażający a dla rodzica niezauważalny.
Wyobraźmy sobie drogę do szkoły , przedszkola dziecka mieszkającego w dużym mieście. Jakiego typu bodźce będą atakować jego układ nerwowy?
- wzrokowe (np. reklamy – bilbordy, przytłoczenie budynkami ( tzw. betonoza), kolory na ulicy, światło w sklepie)
- słuchowe ( np. hałas aut ( klaksony), karetka, szum windy, szczekanie psa, głośny dzwonek w szkole)
- dotykowe (np. tłum ludzi, ucisk czapki)
- węchowe ( np. smog, np. zapach kawy, spaliny, zapach benzyny na stacji benzynowej itp.)
W wyniku nadmiernej stymulacji dziecko na samym początku dnia może być przeciążone psychofizycznie gdyż doznania były zbyt intensywne powodując np. poczucie zagrożenia.

Objawy przestymulowania u dziecka:
• agresja, szybka irytacja,
• problem z zaśnięciem,
• wybudzenia nocne,
• impulsywność,
• nadmierna ostrożność, lękliwość
• marudzenie, płacz
• trudności w kontaktach z innymi
• schematyczność, nieelastyczność
• nadruchliwość,
• problemy z koncentracją,
• unikanie nowości,
• zatykanie uszu rękoma,
• nie reagowanie na komunikaty lub polecenia
• mruganie oczami.

Co przyczynia się jeszcze do przestymulowania mózgu:
- programy telewizyjne, które uczą mózg na czekanie i dostarczanie kolejnych intensywnych bodźców.
- szumy, suszarki, szumiące zabawki, pomocne są dla rodziców dziecka które nie chce spać – ale ich skuteczność często nie wiąże się z wyciszeniem, a jedynie z przebodźcowaniem dziecka, które ratując się przed nadmiarem bodźców - w końcu usypia
- zbyt duża liczba zajęć dodatkowych
- hałas ( ulica, świetlica szkolna, galerie handlowe i supermarkety, głośna muzyka w aucie, komunikacja miejska)
- zbyt dużo atrakcji jednego dnia
- ruch rotacyjny ( wokół własnej osi kręcenie się nadmierne) natomiast ruch liniowy wycisza UN
-lęk i stres może zwiększać wrażliwość sensoryczną, ale również odwrotnie : wrażliwość sensoryczna może zwiększać niepokój
- zmęczenie lub zły stan zdrowia mogą zwiększać problemy sensoryczne.
- przed snem niebieskie światło ekranów zaburza wydzielanie melatoniny a dla mózgu jest to sygnał początku dnia ( świtu)
- zbyt kolorowe pomieszczenia ( ściany, meble, dodatki)
- zbyt dużo zabawek a zbyt mało natury, zalecane tzw. kąpiele leśne czyli przebywanie w bliskim otoczeniu natury i ciszy. Śpiew ptaków wpływa kojąco na nasz umysł.
Generalnie ważne jest aby w ciągu dnia zarówno dorośli jak i dzieci miały przestrzeń i możliwości na odcięcie się od zbyt dużej liczny bodźców, relaksację ( może dla dziecka w hałaśliwej świetlicy pomocne okażą się słuchawki wyciszające a w aucie lepiej posłuchać dźwięków natury lub w ogóle wyłączyć radio). Po pracy i placówce edukacyjnej warto pójść do lasu np. z lupą.
Aby pomóc dziecku funkcjonować ważne jest to aby nie doprowadzać do przeciążenia sensorycznego i zrozumieć skąd te zachowania się pojawiają. Pomocny może być zeszyt obserwacji w którym zapisujemy, co chwilę przed danym trudnym zachowaniem się zadziało, z czym dziecko ma problem (np. dziecko macha rączkami przed oczami bo chwilę przed ,została włączona lampa lub żaluzje odsłoniliśmy). Zrozumienie bodźców poprzedzających pomoże w regulacji i zrozumieniu jego zachowania oraz wyprzedzić i zabrać dziecko z niekorzystnych dla niego warunków które go przeciążają.
Wybierając nowe miejsce zamieszkania z dzieckiem warto brać pod uwagę to czy miejsce w którym planujemy zamieszkać jest komfortowe pod względem ilości bodźców dla mojego dziecka, np. czy nie lepiej wybrać kameralnego osiedla, od wielorodzinnych blokowisk z ogromną ilością lokali usługowych. Warto rozważyć również czy nie zamieszkać bliżej natury niż głośnej ulicy przy której hałas i pęd ludzi będzie wpływał niekorzystnie na wrażliwe sensorycznie dziecko.