Tajemnica wulkanów - zajęcia przyrodniczo-badawcze

Temat: Tajemnice wulkanów – zajęcia przyrodniczo- badawcze. Grupa 5-latków
Data: 26.11.2021r.

Cele główne :
 ćwiczenie logicznego myślenia,
 poszerzenie słownika dzieci o pojęcia: wulkan, lawa, bomby wulkaniczne,
 zdobycie nowej wiedzy dotyczącej wulkanów,
 doskonalenie umiejętności wyciągania wnioskowania i wyciągania wniosków na określony temat,
 wdrażanie do bezpiecznego posługiwania się różnymi przedmiotami,
 rozwijanie zdolności manualnych.
 integracja dzieci podczas zabawy,

Cele operacyjne:
 układa obrazek przedstawiający wulkan
 poznaje nowe pojęcia
 poznaje rodzaje wulkanów: czynne, drzemiące, aktywne
 potrafi wyciągnąć wnioski z przeprowadzonego doświadczenia
 aktywnie uczestniczy w zajęciach badawczych, wypowiada się na określony temat,
 formuje z masy solnej wulkan,

Metody:
- Słowna: rozmowa, wyjaśnienie ,
- poszukująca: samodzielne doświadczenia, zadania otwarte,
- oglądowa: pokaz doświadczenia,
- praktycznego działania.

Formy pracy :
– z całą grupą
- indywidualna

Środki dydaktyczne:
woda, szklanki, słoik, szklane przeźroczyste naczynie, taca, łyżka, nóż, patyczki, ocet, soda oczyszczona, barwnik- atrament, cytryna, płyn do mycia naczyń, wulkan wykonany z masy solnej, zdjęcia przedstawiające różne rodzaje wulkanów, masa solna, podkładki dla wszystkich dzieci, animacja 3d wulkan: https://www.youtube.com/watch?v=hAHar6GfwIw, laptop, obrazki- puzzle wulkanów, chusta animacyjna, plastikowe kuleczki.

Przebieg:
1. Powitanie dzieci i poproszenie o ułożenie puzzli w kilku grupach. Powstały rysunek będzie wprowadzeniem do tematu zajęć.

2. Rozmowa z dziećmi na temat tego, co to są wulkany i jakie są ich rodzaje (czynne, drzemiące, aktywne). Wyjaśnienie co to są: lawa i bomby wulkaniczne.
Oglądanie fragmentu filmu na temat wulkanu- animacja 3d.
3. Zabawa integracyjna „Wybuch wulkanu”.
Nauczycielka mówi dzieciom, że wulkan to miejsce, w którym wypływa z Ziemi gorąca lawa. Przed wybuchem wulkanu występują silne wstrząsy ziemi. Na środku sali rozkłada chustę animacyjną, z zawiązanym środkiem, żeby nie było w niej otworu. Dzieci zbierają piłki i kładą je na chuście. Stają dookoła niej, chwytają za brzeg. Chusta nie jest napięta – środek chusty, na którym leżą piłki, zwisa aż do podłogi. Nauczycielka tłumaczy, że piłki to bomby wulkaniczne leżące w komorze wulkanu. Nauczycielka mówi: „wstrząsy” – dzieci poruszają rytmicznie dłońmi, wprowadzają w ruch chustę wraz z piłkami. Kiedy nauczycielka powie: „wybuch wulkanu” – dzieci gwałtownie naprężają chustę i wykonują zdecydowane ruchy do góry i do dołu. Wtedy piłki lecą ku górze – tak jak lawa z wulkanu.
4. „Wulkan” – doświadczenie.
Problem do rozwiązania: Co się stanie, gdy wymieszamy wodę z sodą, płynem do naczyń, barwnikiem i wlejemy do tego ocet? Dzieci podają hipotezy.
Przeprowadzenie doświadczenia: Dzieci wsypują trzy łyżeczki sody oczyszczonej do kubka z ciepłą wodą, mieszają, a następnie dodają do tego czerwony barwnik- atrament. Dodają kilka kropli płynu do naczyń, mieszają. Wlewają przygotowany płyn do „komory wulkanu”. Nauczycielka gwałtownym ruchem wlewa ocet do wulkanu. Dzieci obserwują „wybuch wulkanu”.
Wnioski: Gdy zmieszaliśmy ze sobą wodę, sodę, barwnik i płyn do mycia naczyń, nic się nie stało. Dopiero po dodaniu octu płyn zapienił się i zaczął wypływać przez „krater” jak lawa. Wyjaśnienie: Powstała piana to bąbelki napełnione dwutlenkiem węgla, które pojawiły się w wyniku reakcji octu z sodą oczyszczoną.
5. Wulkan z cytryny.
Problem do rozwiązania: Co się stanie, gdy z wyciśniemy sok z cytryny i zmieszamy go na powierzchni cytryny z sodą oczyszczoną, płynem do naczyń i barwnikiem? Dzieci podają hipotezy.
Przeprowadzenie doświadczenia: Nauczyciel odcina górną część cytryny, a następnie wydrąża w cytrynie stożek. Stawia cytrynę na szklanym słoiczku. Następnie do wydrążonego wcześniej stożka wlewa niewielką ilość płynu do naczyń. Następnym etapem doświadczenia jest wyciśnięcie cytryny – w taki sposób, aby sok został w środku. Do wyciskania można wykorzystać patyczki.
W wydrążonych stożku, wypełnionych teraz płynem do mycia naczyń i sokiem z cytryny należy umieścić barwniki- atrament. Tak przygotowaną cytrynę posypujemy sodą oczyszczoną. Po
chwili z cytryny zacznie wydobywać się kolorowa lawa.
Wnioski: Kwas cytrynowy, zawarty w cytrynie, reaguje z sodą. W wyniku reakcji powstaje dwutlenek węgla i cytrynian sodu, a płyn zaczyna się pienić i bąbelkować.

6. Wykonanie wulkanu z gotowej masy solnej.
Dzieci formują z przygotowanej przez nauczyciela masy solnej kształt wulkanu i robią w nim dziurę- krater wulkaniczny. Gotowe prace pozostawiają do wyschnięcia.
7. Podsumowanie zajęć i podziękowanie dzieciom za aktywny udział w zajęciu. Naklejenie uśmiechniętej lub smutnej buźki wokół obrazka wulkanu.