Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela stażysty

Sprawozdanie powstało w związku z zakończeniem przeze mnie przygotowań do awansu na stopień nauczyciela kontraktowego. Stanowi podsumowanie realizacji założonych w planie rozwoju celów i zadań.
Pracę w Szkole Podstawowej nr 3 w Lipnie rozpoczęłam 1 września 2008 roku, tym samym rozpoczęłam swój staż nauczycielski – pierwszy rok pracy w zawodzie nauczyciela – wychowawcy świetlicy szkolnej.
Plan rozwoju zawodowego opracowałam w oparciu o rozporządzenie MEN z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 70, poz. 825) oraz zgodnie z planem rozwoju szkoły.
Rozpoczęłam doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności wierząc, że wzbogaci to moje umiejętności pedagogiczne, podniesie efektywność moich działań edukacyjnych, posłuży podniesieniu jakości mojej pracy, a przez to pracy szkoły.
W czasie trwania stażu realizowałam założone w planie rozwoju zawodowego powinności nauczyciela stażysty i poszczególne cele szczegółowe, umożliwiające mi uzyskanie awansu zawodowego.

1. Poznać organizację, zadania i zasady funkcjonowania szkoły
W celu poznania organizacji oraz zasad funkcjonowania szkoły brałam udział w posiedzeniach Rady Pedagogicznej oraz radach szkoleniowych, na co posiadam potwierdzenie w postaci list obecności na radach oraz potwierdzenie opiekuna stażu. Obserwowałam zasady organizacji i funkcjonowanie szkoły jako placówki w ciągu całego okresu stażu, aktywnie zdobywałam nową wiedzę na ten temat konsultując się z Dyrekcją szkoły, pracownikami administracji, innymi nauczycielami i opiekunką stażu, panią mgr Jolantą Grochocką.
Podczas odbywania stażu zapoznałam się z następującymi przepisami systemu oświaty:
-Znowelizowaną Kartą Nauczyciela z dn. 18.02.2000r. o Zmianie Karty Nauczyciela;
-Kartą Nauczyciela z dn. 26.01.1982r. z późniejszymi zmianami;
-Ustawą o Systemie Oświaty z dn. 7.09.1991r. z późniejszymi zmianami;
-Rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu z dn. 1.12.2004r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli.
Na początku stażu zapoznałam się z następującymi dokumentami Szkoły Podstawowej nr 3:
-Statutem Szkoły
-Regulaminem Szkoły
-Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania.

Analiza tych dokumentów umożliwiła mi dokładniejsze zrozumienie działania Szkoły, mechanizmów regulujących jej funkcjonowanie. Dowiedziałam się jakie są kompetencje poszczególnych organów nadzorujących życie szkoły i jakie są moje własne obowiązki i prawa. Zapoznałam się również ze sposobami prowadzenia dokumentacji szkolnej (dzienniki zajęć wychowawczych, dzienniki lekcyjne, arkusze ocen). Bieżące wpisy w dzienniku umożliwiły mi poznanie struktury tego dokumentu. Przeanalizowałam tygodniowy rozkład zajęć oraz dyżurów nauczycielskich. Podczas całego roku szkolnego pełniłam dyżur w stołówce szkolnej podczas przerw obiadowych. Ponadto zajmowałam się wydawaniem posiłków dzieciom objętym dożywianiem.
Szkolenie BHP przeszłam w poprzedniej pracy, więc posiadam świeżą wiedzę na ten temat. Zapoznałam się z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących pracy w szkole i poza nią. Analiza tych przepisów uświadomiła mi potencjalne źródła zagrożenia oraz sposób postępowania w trudnych i niebezpiecznych sytuacjach. Zobowiązuję się wziąć udział w szkoleniu BHP, które odbędzie się w szkole, gdyż w roku 2008/2009 takiego szkolenia nie było.
W określeniu roli wychowawcy świetlicy pomogły mi w znaczący sposób rozmowy z opiekunką stażu. Odbywałyśmy je często i na bieżąco, omawiałyśmy każdy problem, wątpliwości pojawiające się w toku pracy i wspólnie szukałyśmy rozwiązań. Często rozmawiałam też z nauczycielem pracującym w bibliotece, z innymi nauczycielami oraz z rodzicami, konsultowałam się i pomagałam w rozwiązywaniu bieżących kwestii. Pomogło mi to wypracować własne podejście do pełnionej przeze mnie roli nauczyciela świetlicy oraz własnego warsztatu pracy. Rozmowy z bardziej doświadczonymi zawodowo osobami pomogły mi oddzielić sprawy błahe od ważnych i dobrać najlepszy tok postępowania w sprawach związanych z dziećmi i ich szkolną i pozaszkolną egzystencją. Zaś rozmowy z rodzicami umożliwiły mi poznanie środowiska dzieci, ich problemów, potrzeb, oczekiwań. Rodzice wiele razy powierzali mi sprawy dzieci w zaufaniu i prosili o dyskretną i taktowną interwencję, co też czyniłam – doskonaląc w ten sposób moje podejście do dzieci, nakierowując podejście do nich na sprawy najważniejsze, delikatne, ważące czasem na ich przyjaźniach czy zdrowiu.

2. Organizować swój czas pracy w sposób zapewniający właściwą realizację zadań szkoły i umiejętnie nawiązywać kontakty z otoczeniem
Przystępując do realizacji zamierzeń uznałam, że bardzo istotne jest przygotowanie merytoryczne dotyczące awansu zawodowego. W związku z tym szczegółowo zapoznałam się z procedurą tego awansu oraz dokonałam analizy prawa oświatowego na podstawie informacji zamieszczanych na stronach internetowych MENiS.
Na podstawie tych dokumentów zredagowałam plan rozwoju zawodowego i przedłożyłam go do zatwierdzenia Dyrektorowi szkoły.
Kolejnym krokiem podjętym w celu lepszego zorganizowania pracy w okresie odbywanego stażu było określenie jasnych, czytelnych i możliwych do realizacji zasad współpracy z opiekunem stażu, co znalazło wyraz we wspólnie omówionym kontrakcie. Wspólnie z opiekunem stażu, panią mgr Jolantą Grochocką, uzgodniłyśmy zasady współpracy.
Na bieżąco opracowywałyśmy harmonogram obserwacji zajęć (podczas których opiekunka stażu obserwowała zajęcia prowadzone przeze mnie, i podczas których to ja obserwowałam zajęcia prowadzone przez opiekunkę stażu), gdyż musiałyśmy dopasować prowadzenie i obserwację zajęć do możliwości i warunków panujących w świetlicy. Pod czujnym okiem opiekunki prowadziłam zajęcia, po czym omawiałyśmy wspólnie konspekty i scenariusze zajęć. Po obserwacji zajęć prowadzonych przez opiekunkę stażu sporządzałam arkusze hospitacji kontrolującej.
Brałam udział w realizacji rocznego planu dydaktyczno – wychowawczego świetlicy na rok 2008/2009 i na bieżąco go modyfikowałam w zależności od potrzeb i możliwości uczniów, dodawałam swoje wpisy i nowe pomysły. Na bieżąco przygotowywałam pomoce dydaktyczne (zob. konspekty zajęć, scenariusze). Utworzyłam własny warsztat pracy - gromadziłam prace dzieci, dbałam o tablice w świetlicy szkolnej, na których dzieci prezentują swoje prace i tworzyłam gazetki tematyczne. Regularnie zmieniałam dekoracje świetlicy wraz z kolejnymi porami roku i świętami.
Swoje działania wychowawcze doskonaliłam dzięki literaturze psychologiczno pedagogicznej, poruszającej tematykę właściwego rozwoju psychofizycznego dzieci i młodzieży oraz występujących w nim dysfunkcji, specyfiki pracy w szkole i pracy z dziećmi, korzystałam również z bogatej literatury dotyczącej zabaw i technik plastycznych, zabaw ruchowych, zagadek i sposobów umilania czasu wolnego.
We własnym zakresie na bieżąco korzystałam z następujących książek:
- „Wychowanie bez porażek” Thomas Gordon, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1995
- „Świetlicowe zajęcia. Tom I” red. B. Bleja – Sosna, Wydawnictwo BEA, Toruń 2005
- „Odkrywamy na nowo zabawy z czasów naszych babć” H. Baum, Jedność, Kielce 2003
- „Szkolne gry uczniów” K. Ernst, WSiP, Warszawa 1991
- „Kreowanie rozwoju dziecka” J. Mańkowska, Wydawnictwo OPERON, Gdynia 2005
- „Gry i zabawy na każdą porę roku” O. Ripoll, Świat Książki, Warszawa 2008
- „365 rzeczy do zrobienia” F. Watt, Papilon, Poznań 2007
- „Jak prowadzić świetlicę szkolną” M. Chylińska, Żak, Warszawa 2005
- „I ty możesz mieć super dziecko – radzi Dorota Zawadzka” red. K. Leżeńska, Wydawnictwo WAB 2006
- „Profilaktyczno – wychowawczy program przeciwdziałania agresji u dzieci w młodszym wieku szkolnym” T. Pluta, Oficyna wydawnicza Impuls, Kraków 2004
- „Zabawy plastyczne” J. Balchin, M. Powell, G. Speechley, C. Stevens, Klub dla Ciebie, Warszawa 2002
- „Każde dziecko to potrafi” H. Burnford, N. Wright, P. Harrison, Oficyna wydawnicza DELTA

Na bieżąco gromadziłam dokumentację realizacji planu rozwoju zawodowego i przedstawiałam zebrane dokumenty opiekunce stażu (konspekty, scenariusze, artykuły, książki, ciekawe materiały i pomysły). Efektem końcowym jest niniejsze sprawozdanie wraz ze zgromadzonymi materiałami w postaci załączników, tworzące razem teczkę nauczyciela stażysty.

3. Rozwijać umiejętności dydaktyczne oraz rozwijać spostrzegawczość, umiejętność analizy i wyciągania wniosków.

Wielokrotnie obserwowałam zajęcia prowadzone przez opiekunkę stażu, co znalazło odzwierciedlenie w wyżej wymienionych i załączonych do teczki arkuszach hospitacji kontrolującej. Wyciągałam wnioski z hospitacji i obserwacji zajęć, zapisywałam swoje uwagi i dzieliłam się wrażeniami z opiekunką stażu. Opiekunka prowadziła zajęcia różnego rodzaju – ruchowe, edukacyjne, rekreacyjne, plastyczne, techniczne, muzyczne – co sprawiło, że nabyłam różnorodnych, bogatych doświadczeń i znam specyfikę każdego rodzaju zajęć, będę mogła się do nich odpowiednio przygotować.
W czasie mojego stażu dwukrotnie prowadziłam zajęcia w obecności wicedyrektor szkoły, pani mgr Jolanty Kaczorowskiej. Wypełniałam arkusze hospitacji i przekazywałam je pani dyrektor wraz z konspektami zajęć, odbywały się również rozmowy pohospitacyjne, podczas których zostały mi przekazane uwagi i wnioski do realizacji.
Na bieżąco dokonywałam oceny własnej pracy i umiejętności, zbierałam dokumenty poświadczające mój wkład pracy, czego efektem jest niniejsze sprawozdanie i wyżej wymieniona teczka stażysty. Dokonałam również samooceny, biorąc pod uwagę posiadane wcześniej i nowo zdobyte umiejętności zawodowe. Korzystałam z wewnątrzszkolnych form doskonalenia (obecność na radzie szkoleniowej), jednak znaczącą rolę odegrało w moim przypadku samokształcenie – wyżej wymienione pozycje z literatury pedagogiczno – psychologicznej i inne były moją codzienną lekturą i będę na pewno do nich często zaglądać.
Wspomagałam aktywność twórczą dzieci, wychodząc naprzeciw ich potrzebom i zdolnościom. W ustalaniu treści zajęć prowadzonych przeze mnie kierowałam się tym, aby zajęcia były ciekawe i miały niekonwencjonalną formę. Wychodziłam też naprzeciw oczekiwaniom dzieci i jeśli one miały ciekawą propozycję, włączałam ją do zajęć (np. wykonywanie masek na prośbę dzieci lub nauka wybranego przez dzieci wzoru origami). Pragnę nadmienić, że brałam udział z grupą dzieci w konkursie organizowanym przez Miejskie Centrum Kulturalne „Kartka świąteczna – kolędnicy” i praca wykonana przez dziewczynkę z II klasy została wyróżniona, nagrodą było wydrukowanie projektu, zaś prace innych dzieci trafiły na wystawę.
Na bieżąco pomagałam dzieciom w nauce i wyrównywaniu braków szkolnych, codziennie odrabiałam z nimi lekcje i służyłam pomocą. Namawiałam również dzieci do zabaw edukacyjnych i poszerzania horyzontów poprzez zagadki, kształcące gry planszowe, ciekawe malowanki (np. mandale). Zajęcia starałam się również organizować w takiej formie, żeby dzieci poszerzyły lub usystematyzowały swoją wiedzę w atrakcyjny, „bezbolesny” sposób, co potwierdzają konspekty zajęć.
W ramach doskonalenia multimedialnych technik pracy dokonałam publikacji w Internecie (strona internetowa: www.publikacje.edux.pl) mojego planu rozwoju zawodowego, sprawozdania, większości opracowanych przeze mnie scenariuszy zajęć świetlicowych, jak również przygotowałam dokumentację stażu w edytorze tekstów.
Na bieżąco śledziłam propozycje zadań i scenariuszy lekcji, a także nowości wydawniczych na edukacyjnych stronach internetowych:
• www.gwp.pl,
• www.pwn.pl
• www.wsip.com.pl
• www.publikacje.edux.pl
• www.scholaris.pl
• www.literka.pl
• www.awans.net
• www.men.gov.pl

Wykorzystywałam komputer do przygotowywania konspektów, dokumentacji i pomocy na lekcje (załączniki w scenariuszach).

4. Znajomość środowiska uczniów i ich problemów oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów.

Plan pracy świetlicy został opracowany wcześniej przez opiekunkę stażu. Zapoznałam się z nim i sięgałam do niego na bieżąco, realizowałam jego założenia podczas zajęć dydaktycznych i wychowawczych. Jak już wspomniałam, modyfikowałam go zgodnie z pojawiającymi się prośbami dzieci czy zmianą warunków. Zapoznałam się również z programem wychowawczym szkoły, z określonymi wcześniej zadaniami nauczyciela – wychowawcy świetlicy zawartymi w Statucie szkoły i konsekwentnie realizowałam te zadania. W ciągu całego roku pełniłam dyżury w stołówce podczas przerw obiadowych i wydawałam posiłki dzieciom objęty dożywianiem (w porozumieniu z pedagogiem szkolnym).
Jak już wspomniałam, byłam w stałym kontakcie z rodzicami, co wpłynęło na lepszą znajomość środowiska uczniów, ich problemów oraz udoskonaliło moje umiejętności współpracy ze środowiskiem uczniów.

PODSUMOWANIE

Dziewięciomiesięczny staż pozwolił mi na dokonanie analizy i określenie mocnych i słabych stron własnej działalności zawodowej. W okresie stażu starałam się, aby moja praca sprostała wymaganiom i potrzebom placówki.
W szkole poszerzyłam swoje umiejętności i wiedzę w zakresie metodyki i dydaktyki zajęć. Swój warsztat pracy wzbogaciłam o nowe doświadczenia.
Bieżący rok był dla mnie sprawdzianem mojej wiedzy i moich umiejętności zdobytych podczas studiów i poszerzanych przez indywidualne dokształcanie; był jednocześnie wielkim wyzwaniem i okresem wytężonej pracy.
Myślę, że podejmowałam działania, które pozwoliły mi na wypracowanie pozytywnych opinii rodziców, ufności i uśmiechu moich wychowanków, pogłębiania relacji z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły, co pozwoli mi wierzyć, że podejmowane działania są akceptowane, potrzebne i przynoszą pozytywne efekty.
Przebieg stażu utrwalił we mnie głęboką potrzebę nieustannego doskonalenia swoich umiejętności i pracy nad sobą, aby być dobrym nauczycielem. Myślę, że działania podjęte przeze mnie w okresie stażu przyniosły pozytywne efekty w mojej codziennej pracy.
Będę się starała pracować rzetelnie i poprawić swoje działania na rzecz wdrażania dzieci do przestrzegania ustalonych zasad.
Po zakończeniu stażu zamierzam w dalszym ciągu doskonalić warsztat własnej pracy i podnosić kwalifikacje. Chciałabym, aby moje zajęcia i wszelkie podejmowane na rzecz szkoły działania stawały się z roku na rok coraz bardziej atrakcyjne. Zamierzam również nadal gromadzić literaturę przedmiotu, a także samodzielnie przygotowywać środki dydaktyczne i scenariusze, w czym będę się starała, w miarę możliwości, wykorzystywać technologię komputerową. Pragnę też nadal publikować samodzielnie stworzone scenariusze w Internecie, gdyż pozwala to na wymianę doświadczeń i jest źródłem satysfakcji.
Moim marzeniem jest także podjęcie studiów podyplomowych w tematyce zbliżonej do moich zainteresowań, myślę o terapii pedagogicznej lub arteterapii lub też socjoterapii.