Czy "Małego Księcia" można nazwać baśnią filozoficzną?

Już po pobieżnym przyjrzeniu się budowie „Małego Księcia” można dostrzec, że utwór jest napisany w konwencji baśniowej. Według „Słownika terminów literackich” baśń to utwór narracyjny o treści fantastycznej, którego fabuła przedstawia dzieje bohatera swobodnie przekraczającego granice między światem realistycznym a światem rządzonym przez siły nadnaturalne. Jednak chwyty baśniowe występujące w utworze nie są suchymi wskazówkami typu: szanuj swoich rodziców, słuchaj babci. Przeciwnie, Antonie de Saint-Exupery do przekazania swoich myśli używa wielu symboli, którym można czasem nadać różnorakie znaczenia, choć ich podstawowe przesłanie jest zwykle całkiem jasne. Zdarzenia i postacie z tego utworu mają charakter symboliczny i nie należy interpretować ich w sposób dosłowny, ale trzeba szukać ich znaczenia ukrytego. To sprawia, że „Mały Książę” nie jest typową baśnią, a właśnie baśnią filozoficzną, która przekazuje jakieś prawdy moralne, filozoficzne lub religijne.
Książka ta uświadamia nam, jak ważna w życiu każdego człowieka jest przyjaźń i miłość. Róża i lis to symboliczne postacie, które uczestniczą w duchowej przemianie bohatera i odwołują się do prawd, że przyjaźń wymaga bezinteresowności. Chłopiec uczy się od lisa, czym jest prawdziwa przyjaźń i że zaprzyjaźnić się to znaczy „stworzyć więzy”. Jest to rzecz bardzo trudna, wymaga cierpliwości i pilności. Ludzie potrzebują siebie nawzajem. Samotność nam nie służy. Zwierzę uświadamia Księciu, że „oswojenie” wiąże się z troską i odpowiedzialnością za drugą osobę. Chłopiec poznaje prawdę, że „najważniejsze jest niewidoczne dla oczu” i „dobrze widzi się tylko sercem”. Bez miłości i przyjaźni nie można zaznać szczęścia. To nie pozory decydują o naszej umiejętności obdarzania kogoś uczuciem przyjaźni i miłości, ale to, czy dojrzeliśmy do nich. Książę nauczył się, że ceni się to, co się „oswoi”, gdyż u źródeł poznania drugiego człowieka stoi nasza umiejętność dostrzeżenia w nim wartości pozytywnych, ale również akceptacja jego słabości i wad. Okazuje się, że każdy może być księciem, jeśli tylko potrafi kochać.
Ta książka zwraca uwagę przede wszystkim na to, iż w naszym życiu nie są najważniejsze rzeczy materialne, nie należy być bankierem liczącym gwiazdy wyłącznie dla samego siebie albo królem rozkazującym tylko po to, by rozkazywać lub też podróżnikiem bez celu wędrówki.
Historia Księcia skonstruowana jest na zasadzie zderzenia dwóch światów: świata wartości dziecka ze światem wartości, jakim hołdują dorośli. Dowiadujemy się, że świat dorosłych jest pełen pośpiechu w pogoni za pieniędzmi, szary, bezbarwny, oparty na dowodach naukowych, liczbach. W tym świecie roi się od ludzkiej bezmyślności, chęci dominowania nad innymi, skłonności do nałogów, braku wrażliwości i fantazji. Te wszystkie słabości czynią świat dorosłych skomplikowanym, pełnym zmartwień i smutku. Przeciwieństwem tego świata jest świat dziecka. Cechuje go wielka wyobraźnia i fantazja, bezinteresowność, zdolność do wielkich uczuć, wrażliwość na piękno. Zarówno Książę jak i pilot „spadli z nieba”. Zwrot ten można rozumieć symbolicznie. Obaj szukali świata czystych wartości moralnych. Jednak obaj odczuli ból, kiedy spadli na ziemię, gdzie obowiązują dziwne prawa i zasady.
„Mały Książę” uświadamia nam, że każdy z nas „wyrasta” z jakiejś konkretnej planety: z planety własnej rodziny, parafii, szkoły, środowiska, ale także z planety własnego kraju i jego tradycji. Równocześnie każdy z nas inaczej patrzy na siebie, świat. W miarę dorastania odkrywamy, że każdy człowiek stanowi inną, niepowtarzalną planetę i że każda z ludzkich planet nie jest doskonała. I tu wyłania się przesłanie tej książki: stać się człowiekiem to opuścić samego siebie, by spotkać się z innymi ludźmi; to uznać, że znacznie trudniej jest sądzić samego siebie niż innych.
Kolejne etapy podróży Małego Księcia stanowią jakby przypowieści, które mają nas czegoś nauczyć. Pokazują one najważniejsze prawdy o człowieku i skłaniają do rozważań nad życiem. Aby osiągnąć ten cel Antonie de Saint-Exupery posłużył się gatunkiem literackim jakim jest baśń filozoficzna i użył interesującej, ale zrozumiałej nawet dla przeciętnego czytelnika symboliki.